14 tuổi có bị ung thư cổ tử cung không? Phòng ngừa thế nào?

14 tuổi có bị ung thư cổ tử cung không? Không ít những trường hợp ung thư cổ tử cung tại Việt Nam và trên thế giới được phát hiện từ rất sớm, ngay khi chưa có hoạt động quan hệ tình dục lần đầu tiên. Việt Nam từng phát hiện bé gái 14 tuổi mắc ung thư cổ tử cung, độ tuổi tưởng chừng như chưa có bất kỳ cơ hội nào để tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ từ HPV.

Ung thư cổ tử cung nguy hại với phái nữ như thế nào?

Ung thư cổ tử cung là bệnh ung thư có số ca mắc mới và tử vong thuộc top đầu tại Việt Nam. Theo công bố từ GLOBOCAN (Tổ chức Ung thư toàn cầu) năm 2020, ung thư cổ tử cung tại Việt Nam có tỷ lệ mắc mới lên đến 6,6/ 100.000 phụ nữ (chiếm 2,3% tỷ lệ mắc mới của bệnh  ung thư chung).

Có khoảng 99,7% trường hợp ung thư cổ tử cung có sự hiện diện của HPV. Đây là loại virus lây truyền chủ yếu qua đường tình dục. Sau khi đi vào cơ thể, virus gây ra những bất thường ở cổ tử cung, dẫn đến nguy cơ hình thành các khối u và xâm lấn các khu vực xung quanh. Ở giai đoạn muộn các khối u di căn đến các bộ phận khác trong cơ thể. (1)

Bên cạnh lây truyền qua đường tình dục, HPV có khả năng lây truyền qua nhiều con đường khác như:

• Đường tiếp xúc: HPV ở người có thể tự nhiễm từ bộ phận này sang bộ phận khác, hoặc khi niêm mạc của người lành tiếp xúc với bề mặt da, đồ vật nhiễm HPV
• Đường lây truyền dọc từ mẹ sang con: Dịch tiết âm đạo của phụ nữ có chứa HPV, khi trẻ được sinh ra từ mẹ nhiễm virus, tiếp xúc với dịch âm đạo trong quá trình sinh nở có khả năng cao nhiễm HPV.

Người nhiễm HPV thường không có triệu chứng nên thường bệnh chỉ được phát hiện ở giai đoạn muộn. Khi đó, tỷ lệ bệnh nhân đáp ứng tốt các phương pháp điều trị và được cứu sống rất thấp, tỷ lệ tử vong do ung thư cổ tử cung cao. Chỉ tính riêng tỷ lệ tử vong do ung thư cổ tử cung tại Việt Nam năm 2020 đã lên đến 3,4/ 100.000 người hợp.

Hiện các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra thuốc điều trị đặc hiệu cho loại virus này.

Bé gái 14 tuổi có bị ung thư cổ tử cung không? Vì sao?

Trên thế giới đã từng ghi nhận không ít trường hợp mắc ung thư cổ tử cung ở độ tuổi vị thành niên. Điển hình như trường hợp của bé gái 14 tuổi (Bình Dương, Việt Nam) được phát hiện mắc ung thư cổ tử cung khi đã bước vào giai đoạn cuối.

Bệnh nhi là Trần thị Bích T sinh năm 2005, đang có kỳ kinh đầu tiên. Bệnh nhân đến khám tại bệnh viện đa khoa tỉnh khi có những triệu chứng bất thường như kỳ kinh kéo dài 2 tuần, da xanh xao và đau bụng.

Sau khi siêu âm, bác sĩ phát hiện ung thư và được chuyển viện điều trị. Khi tiến hành chụp MRI, các bác sĩ phát hiện cổ tử cung người bệnh đã rất to và hoàn toàn xâm lấn cơ tử cung, bàng quang và gần hết âm đạo, thận ứ nước và niệu quản giãn. Bệnh nhi được mổ khẩn cấp nhưng thất bại vì bướu lúc này đã quá to, xâm lấn toàn bộ tử cung, bàng vách chậu hạch chậu... nên chỉ có thể tiến hành sinh thiết.

Vậy, vì sao lại có trường hợp hy hữu như thế này, bệnh nhân mắc ung thư cổ tử cung giai đoạn cuối khi còn quá trẻ, thậm chí chưa từng quan hệ tình dục? Theo đánh giá từ các chuyên gia, tỷ lệ mắc ung thư cổ tử cung tại Mỹ trong độ tuổi 15 đến 19 tuổi có 14 trường hợp/ năm, trong độ tuổi từ 20-24 tuổi là 125 trường hợp/ năm.

Nguyên nhân chính được cho là lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở. Còn yếu tố di truyền rất hiếm, cho đến nay các nhà khoa học vẫn chưa xác định được yếu tố di truyền trong ung thư cổ tử cung.

⇒ Cũng có các trường hợp bị ung thư cổ tử cung sớm, bạn có thể xem thêm: 17 tuổi bị ung thư cổ tử cung.

Những dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh ung thư cổ tử cung ở tuổi 14

Ung thư cổ tử cung có tỷ lệ tử vong cao, nhưng nếu được phát hiện và điều trị ở giai đoạn sớm có thể giúp giảm đáng kể tỷ lệ này. Thực tế, nhiều trường hợp không nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào hoặc người bệnh thường chủ quan không tầm soát khi có những dấu hiệu cảnh báo.

Các triệu chứng ban đầu của bệnh thường mờ nhạt, dễ nhầm lẫn với các triệu chứng của chu kỳ kinh nguyệt không đều và các bệnh nhiễm trùng khác như nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm trùng nấm men. Ở giai đoạn sớm, khi các khối u chưa phát triển mạnh và chưa xâm lấn sang các bộ phận khác nhiều người bệnh thậm chí còn không có triệu chứng. Đến giai đoạn muộn, khi khối u xâm lấn mô lân cận, người bệnh có thể đau vùng chậu, chảy máu hoặc tiết dịch bất thường tại âm đạo.

3 dấu hiệu bất thường ở âm đạo khi mắc ung thư cổ tử cung mà người bệnh cần chú ý:

• Chảy máu bất thường: Nhiều trường hợp ung thư cổ tử cung bỏ qua cơ hội điều trị sớm vì nghĩ chảy máu âm đạo là hiện tượng bình thường khi rối loạn kinh nguyệt, rong kinh. Tuy nhiên, đây là một trong những triệu chứng phổ biến của ung thư cổ tử cung, thường xảy ra khi tế bào ung thư đã lan sang các mô lân cận. Chảy máu âm đạo bất thường có thể xảy ra khi giao hợp, khám phụ khoa, mãn kinh hoặc chảy máu gây mệt mỏi, chóng mặt.
• Dịch tiết âm đạo bất thường: Âm đạo tiết dịch là bình thường, nhưng tính chất dịch tiết có thể là một trong những dấu hiệu nghi ngờ ung thư cổ tử cung.
• Đau khi quan hệ: Khi bước vào giai đoạn muộn, bệnh nhân ung thư cổ tử cung thường cảm thấy đau khi quan hệ tình dục. Nguyên nhân của cơn đau là do khối u phát triển trong và xung quanh các cơ quan sinh sản, ảnh hưởng đến phản ứng tình dục như ham muốn quan hệ và gây đau khi quan hệ. (2)

Cha mẹ cần nâng cao ý thức phòng bệnh chủ động cho con mình

Trẻ có thể nhiễm HPV ngay từ rất sớm. Vì vậy, với vai trò là các bậc phụ huynh, cha mẹ cần nâng cao ý thức phòng bệnh chủ động cho con em mình. Tiêm vắc xin ngừa HPV được đánh giá là phương pháp phòng bệnh chủ động, mang lại hiệu quả cao lên đến 90%. Theo CDC Mỹ, tỷ lệ nhiễm virus gây ung thư, mụn cóc sinh dục giảm 88% ở trẻ em gái, 81% ở phụ nữ trẻ, tỷ lệ thanh thiếu niên và thanh niên bị mụn cóc sinh dục ngày càng giảm. Trong số phụ nữ sử dụng vắc xin, tỷ lệ tiền ung thư cổ tử cung do HPV đã giảm 40%.

Vắc xin HPV được khuyến nghị cho cả nam giới và nữ giới, từ 9 đến 45 tuổi. Trong đó, 9-14 là “tuổi vàng” để chủng ngừa, cũng là nhóm nên được ưu tiên tiêm. Vắc xin được chứng minh có hiệu quả bảo vệ lên đến 30 năm. Các bằng chứng khoa học chỉ ra kháng thể có thể duy trì ở nồng độ cao, không suy giảm theo thời gian khi tiêm cho trẻ em 9-14 tuổi.

Hiện nay vắc xin ngừa HPV có 2 loại gồm Gardasil và Gardasil 9 có khả năng phòng ngừa các bệnh ung thư do HPV như: Ung thư cổ tử cung, ung thư hậu môn, ung thư âm hộ/ âm đạo, ung thư hầu họng và các u nhú sinh dục.

Trong đó, vắc xin Gardasil phòng 4 tuýp virus HPV 6, 11, 16, 18 dành cho trẻ em gái và phụ nữ từ 9 đến 26 tuổi, có lịch tiêm như sau:

Trẻ em gái và phụ nữ trong độ tuổi từ 9 đến dưới 14 tuổi

Phác đồ 2 mũi:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: Cách mũi 1 từ 6 – 12 tháng

Phác đồ 3 mũi:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 2 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 4 tháng

Phác đồ tiêm nhanh:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 1 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 3 tháng

Trẻ em gái và phụ nữ trong độ tuổi từ 14 đến 26 tuổi

Phác đồ 3 mũi:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 2 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 4 tháng

Phác đồ tiêm nhanh:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 1 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 3 tháng

Vắc xin Gardasil 9 phòng được 9 tuýp virus HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58 dành cho cả nam giới và nữ giới, từ 9 đến 45 tuổi, có lịch tiêm như sau:

Người từ tròn 9 tuổi đến dưới 15 tuổi tại thời điểm tiêm lần đầu tiên:

Phác đồ 2 mũi (0-6):

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi
• Mũi 2: cách mũi 1 từ 6-12 tháng.

Nếu mũi 2 tiêm cách mũi 1 < 5 tháng, cần tiêm mũi 3 cách mũi 2 ít nhất 3 tháng.

Phác đồ 3 mũi (0-2-6):

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 2 tháng
• Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 4 tháng

Người từ tròn 15 tuổi đến 45 tuổi tại thời điểm tiêm lần đầu tiên:

Phác đồ 3 mũi (0-2-6):

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 2 tháng
• Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 4 tháng.

Phác đồ tiêm nhanh (0-1-4):

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 1 tháng
• Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 3 tháng.

Bên cạnh tiêm ngừa HPV, cha mẹ cần giáo dục giới tính cho trẻ ngay từ độ tuổi dậy thì, hướng dẫn con các phương pháp sinh hoạt tình dục an toàn, không quan hệ tình dục sớm. Quan hệ tình dục sớm được xem là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung ở nữ giới và các bệnh gây ra do HPV ở cả nam và nữ.

Độ tuổi quan hệ đầu tiên được xem là yếu tố nguy cơ gây ung thư vì những tổn thương gây ra trong quá trình quan hệ có thể gây hại cho cổ tử cung vào giai đoạn vẫn còn đang phát triển. Theo WHO, nguy cơ nhiễm HPV ở phụ nữ bắt đầu quan hệ tình dục vào thời điểm 15 tuổi cao gấp 2 lần so với người quan hệ lần đầu tiên ở độ tuổi 20.

Sinh hoạt tình dục an toàn là sử dụng các biện pháp an toàn trong quan hệ như bao cao su, quan hệ 1 vợ 1 chồng hoặc chỉ với 1 bạn tình. Tuy nhiên, virus HPV vẫn có thể lây truyền qua phần niêm mạc bị tổn thương không được bao cao su bảo vệ hoặc lây truyền qua việc chia sẻ đồ chơi tình dục, nên việc tiêm ngừa HPV kết hợp cùng quan hệ an toàn là bộ đôi chìa khóa phòng ngừa nhiễm virus hiệu quả.

Ngoài ra, giữ vệ sinh vùng kín giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa và ung thư cổ tử cung ở nữ giới. Hãy tập cho trẻ thói quen giữ vệ sinh vùng kín bằng việc vệ sinh 2 lần mỗi ngày với nước sạch, không thụt rửa sâu vào âm đạo bằng vòi sen hoặc tay. Trong giai đoạn hành kinh không quan hệ tình dục để tránh viêm nhiễm. Không mặc quần lót chật, hãy lựa chọn vải mềm và thông thoáng.

Hướng dẫn xử lý khi nghi ngờ bé gái mắc ung thư cổ tử cung ở tuổi 14

Khi nhận được kết quả kiểm tra có sự xuất hiện của các tế bào bất thường trong âm đạo, không nên quá lo lắng vì chưa chắc các tế bào này do ung thư gây ra. Hãy phối hợp cùng bác sĩ để tiếp tục theo dõi nguy cơ tiến triển của các tế bào bất thường thành tế bào ung thư bằng việc thực hiện các xét nghiệm bổ sung.

Trong trường hợp xuất hiện dấu hiệu bất thường như chảy máu âm đạo ồ ạt, dai dẳng, tiết dịch bất thường hãy đến ngay bệnh viện chuyên khoa để được các bác sĩ tư vấn và điều trị sớm. Lưu ý, cần lựa chọn những bệnh viện uy tín để thăm khám và điều trị. Kết quả điều trị ung thư cổ tử cung có tốt hay không phụ thuộc rất lớn vào độ uy tín của bệnh viện đó.

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là cơ sở y tế uy tín với những gói dịch vụ tầm soát ung thư, điều trị chất lượng. Trang thiết bị hiện đại, tiên tiến cùng đội ngũ bác sĩ đầu ngành giàu kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn cao là những ưu điểm vượt trội giúp Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh trở thành lựa chọn hàng đầu của bệnh nhân đến khám và chữa bệnh ung thư.

Để đặt lịch tầm soát ung thư tại BVĐK Tâm Anh, quý khách có thể liên hệ số Hotline 024 7106 6858 - 024 3872 3872 (Hà Nội) hoặc 0287 102 6789 – 093 180 6858 (TP.HCM) rồi đến khám theo giờ hẹn.

Mỗi dịch vụ tầm soát, xét nghiệm tại bệnh viện có những quy trình cụ thể riêng. Bác sĩ và nhân viên y tế sẽ hướng dẫn cụ thể các bước thực hiện cùng những điều cần lưu ý cho người bệnh trước khi thực hiện tầm soát.

Sau khi có kết quả xét nghiệm, người bệnh sẽ được bác sĩ chỉ định phác đồ điều trị phù hợp cùng hướng dẫn bệnh nhân những điều cần lưu ý trong quá trình điều trị như chế độ nghỉ ngơi,  sinh hoạt, thực đơn ăn uống khoa học...

Giải đáp những lo lắng xoay quanh câu hỏi 14 tuổi có bị ung thư cổ tử cung?

1. Tiêm phòng HPV có an toàn cho con gái của chúng tôi không?

Rất an toàn. Trước khi được đưa vào sử dụng, vắc xin ngừa HPV phải trải qua các cuộc kiểm tra gắt gao về tính an toàn và hiệu quả trên hàng chục ngàn người tại Hoa Kỳ và nhiều quốc gia trên thế giới. Từ khi được đưa vào sử dụng cho đến nay, vắc xin đã được tiêm chủng cho hàng triệu cá thể và không phát hiện bất kỳ tác dụng phụ nghiêm trọng nào. Các phản ứng sau tiêm thường gặp nhất là đau nhức tại vị trí tiêm trong thời gian ngắn.

2. Sau khi điều trị ung thư cổ tử cung, con gái tôi có mang thai được bình thường không?

Nếu ung thư cổ tử cung được phát hiện và điều trị ngay từ giai đoạn sớm, bệnh nhân sẽ có thể bảo tồn nguyên vẹn buồng trứng trước các phương pháp điều trị như xạ trị. Từ đó, duy trì được chức năng sinh sản. Ngược lại, nếu không phát hiện và điều trị sớm, người bệnh có thể bị cắt bỏ cổ tử cung, mất cơ hội được làm mẹ và thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

14 tuổi có bị ung thư cổ tử cung không? Ung thư cổ tử cung thường có xu hướng gặp phải ở độ tuổi trung niên (35-44 tuổi), tuy nhiên, trong những năm gần đây ung thư cổ tử cung ngày càng trẻ hóa, không hiếm những trường hợp bệnh được phát hiện ở độ tuổi vị thành niên, thực tế đã có ca mắc ung thư cổ tử cung khi chỉ mới 14 tuổi.

Do đó, để chủ động phòng ngừa bệnh hiệu quả, cha mẹ cần giáo dục con em các vấn đề liên quan đến phòng ngừa HPV - nguyên nhân chính dẫn đến ung thư cổ tử cung và quan trọng nhất là tiêm vắc xin ngay khi đến độ tuổi được khuyến cáo để trẻ có cơ hội phòng bệnh ngay từ sớm, nhất là khi chưa có hoạt động quan hệ tình dục lần đầu tiên.