Bị nhiễm HPV 18 phải làm sao? Có tiêm phòng được không?

HPV 18 là nguyên nhân phổ biến hàng đầu gây ra bất thường ở tế bào dẫn đến các loại ung thư nguy hiểm như ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, âm đạo, hậu môn, dương vật, hầu họng. Trong đó, tần suất nhiễm HPV 18 chiếm tỷ lệ khá cao, được phát hiện ở hơn 9% người nhiễm HPV. Trước thực trạng này, nhiều người lo lắng nếu bị nhiễm HPV 18 phải làm sao? Nhiễm HPV rồi có tiêm phòng không? Tiêm phòng có tác dụng không? Chuyên gia VNVC sẽ giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây! (1)

Tìm hiểu về virus HPV type 18

HPV 18 là tuýp huyết thanh nhóm nguy cơ cao của virus gây u nhú ở người (Human Papilloma Virus - HPV), thuộc họ Papovaviridae, DNA sợi đôi không có vỏ bọc với bộ gen tròn khép kín, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1984 và là thành viên nguyên mẫu của chủng HPV alpha - 7. (4)

Hầu hết các trường hợp nhiễm HPV đều tự khỏi, hệ thống miễn dịch có thể kiểm soát tình trạng nhiễm trùng và đào thải virus ra khỏi cơ thể trong vòng 1 - 2 năm. Tuy nhiên, đôi khi việc nhiễm trùng HPV nguy cơ cao kéo dài sẽ gây “áp lực” lên hệ thống miễn dịch, không thể kiểm soát được tình trạng nhiễm trùng dẫn đến bệnh tiến triển ngày càng tệ theo thời gian.

Theo các chuyên gia y tế, HPV 18 cùng với HPV 16 là 2 tuýp HPV có độc lực mạnh nhất. Trong trường hợp nhiễm trùng dai dẳng qua nhiều năm, nếu không có biện pháp kiểm soát và điều trị phù hợp, HPV 18 có khả năng làm biến đổi cấu trúc của các tế bào, tiến triển thành tiền ung thư và sau đó là các loại ung thư nguy hiểm, gồm ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, ung thư hậu môn, ung thư dương vật và ung thư vòm họng.

Đáng lưu ý, HPV 18 và các loại HPV rất dễ lây nhiễm qua tiếp xúc da kề da, da kề niêm mạc và tiếp xúc với bề mặt có chứa virus. Trong đó, lây nhiễm qua tiếp xúc tình dục từ các hoạt động quan hệ, thân mật được ghi nhận phổ biến nhất. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, cho biết có khoảng 80% nữ giới và 90% nam giới hoạt động tình dục, sẽ bị nhiễm ít nhất một loại HPV tại một thời điểm cụ thể trong cuộc đời. (5)

Ngoài ra, HPV có cấu trúc rất ổn định, có thể sống nhiều ngày trên bề mặt cứng, xốp và có độ ẩm ướt như quần áo, khăn tắm… tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cao cho người khỏe mạnh.

Trước thực trạng HPV 18 có khả năng lây nhiễm dễ dàng và tiềm ẩn nguy cơ gây ra các bệnh ung thư nguy hiểm phát triển theo thời gian, nhiều người đặt ra câu hỏi bị nhiễm HPV 18 phải làm sao và cách xử trí như thế nào là đúng. Tìm hiểu thông tin ngay sau đây:

Bị nhiễm HPV 18 phải làm sao?

Theo các chuyên gia y tế, thực hiện các biện pháp tầm soát định kỳ ung thư, điều trị các tổn thương (nếu có), điều chỉnh lối sinh hoạt tăng cường loại bỏ HPV và tiêm vắc xin phòng ngừa là phương hướng xử trí đúng đắn và hiệu quả nhất khi bị nhiễm HPV 18. Thực tế, HPV 18 dù là chủng HPV nguy cơ cao, có khả năng gây biến đổi tế bào dẫn đến ung thư, nhưng không phải trường hợp nào cũng tiến triển thành ung thư.

Hơn hết, nếu HPV 18 được phát hiện và can thiệp điều trị kịp thời, khả năng chữa khỏi là rất cao. Tham khảo một số phương hướng xử trí trong trường hợp bị nhiễm HPV 18 sau đây:

1. Tầm soát, kiểm tra sức khỏe định kỳ

Bị nhiễm HPV 18 phải làm sao? Các chuyên gia khuyến cáo, nữ giới bị nhiễm HPV hay đang khỏe mạnh đều cần thực hiện các phương pháp tầm soát định kỳ, để phát hiện sớm các tế bào bất thường, các dấu hiệu tiền ung thư ở khu vực cổ tử cung, nhằm can thiệp và điều trị kịp thời trước khi phát triển thành ung thư. Có các phương pháp để sàng lọc ung thư cổ tử cung, bao gồm:

• Xét nghiệm HPV Real Time - PCR: Dựa trên mẫu bệnh phẩm lấy từ âm đạo, cổ tử cung để phát hiện các chủng HPV có thể gây ra những thay đổi ở tế bào cổ tử cung, độ đặc hiệu cao và cho kết quả nhanh chóng;
• Xét nghiệm Pap (phết tế bảo tử cung): Kỹ thuật xét nghiệm Pap được thực hiện bằng cách lấy mẫu tế bào cổ tử cung phết trực tiếp lên lam kính và tiến hành xét nghiệm, phân tích, xử lý trong phòng xét nghiệm dưới kính hiển vi. Các nghiên cứu đã chỉ ra, phương pháp nghiệm Pap có độ nhạy trong phát hiện các tổn thương cấp độ cao từ 55 - 80%. (6)

Theo các chuyên gia y tế, tần suất thực hiện tầm soát ung thư cổ tử cung và các xét nghiệm cần thiết sẽ phụ thuộc vào độ tuổi và tiền sử sức khỏe, thể trạng cụ thể như sau:

• Độ tuổi 21 - 29 tuổi: Nữ giới nên thực hiện tầm soát Pap đầu tiên ở tuổi 21, sau đó là thực hiện Pap 3 năm/ lần. Ngay cả đã hoạt động tình dục trước đó, nữ giới không cần xét nghiệm Pap trước 21 tuổi;
• Độ tuổi 30 - 65 tuổi: Thực hiện tầm soát ung thư tử cung bằng một trong các phương pháp sau: xét nghiệm HPV 5 năm/ lần, xét nghiệm HPV và Pap đồng thời theo định kỳ 5 năm/ lần hoặc xét nghiệm Pap 3 năm/lần;
• Trên 65 tuổi: Nếu kết quả sàng lọc và xét nghiệm theo định kỳ của những lần trước đều bình thường, bác sĩ sẽ cân nhắc ngừng thực hiện tầm soát từ 65 tuổi.

Tuy nhiên, một số đối tượng đặc biệt sẽ được bác sĩ đề nghị thực hiện sàng lọc thường xuyên hơn, bao gồm: người có hệ thống miễn dịch suy yếu (nhiễm HIV, bị ung thư cổ tử cung), có kết quả xét nghiệm sàng lọc cổ tử cung hoặc sinh thiết bất thường gần đây, tiếp xúc với một loại thuốc có tên diethylstilbestrol (DES) trước khi sinh, loại thuốc này được kê đơn cho một số phụ nữ mang thai vào giữa những năm 1970. (7)

2. Bị nhiễm HPV 18 có tiêm phòng được không?

Bị nhiễm HPV 18 hoàn toàn có thể tiêm vắc xin phòng bệnh và các biến chứng nguy hiểm do HPV gây ra, ngay cả khi đang hoặc đã nhiễm HPV trước đó. Chính vì vậy, tiêm phòng HPV không yêu cầu hay bắt buộc phải thực hiện xét nghiệm HPV trước khi tiêm vắc xin.

Mặt khác, một người có thể nhiễm HPV nhiều lần trong đời với nhiều chủng khác nhau hoặc tái đi tái lại một chủng. Việc tiêm phòng vắc xin HPV dù không có tác dụng cho những lần quan hệ trước đó nhưng sẽ góp phần ngăn chặn khả năng lây nhiễm cho những lần sau. Do đó, không nên nghĩ vì đã quan hệ tình dục và đã nhiễm HPV trước đó rồi mà không cần tiêm phòng nữa.

3. Điều trị các tổn thương do HPV 18 gây ra nếu có

Các tổn thương do HPV 18 như mụn cóc sinh dục, sùi mào gà… đôi khi không cần điều trị mà có thể tự biến mất theo thời gian. Tuy nhiên, trong trường hợp mụn cóc gây khó chịu, ngứa rát và đau nhức, bác sĩ khuyến cáo người bệnh nên thực hiện các phương pháp điều trị tình trạng này như sau:

• Điều trị hóa học: Sử dụng thuốc bôi như Podofilox để tiêu diệt tế bào nhiễm mụn cóc , Imiquimod kích thích hệ miễn dịch đào thải mụn cóc ra khỏi cơ thể, Axit Trichloroacetic (TCA);
• Điều trị vật lý: Sử dụng liệu pháp đông lạnh (nitơ lỏng để đông lạnh mụn cóc), đốt điện (dùng điện để đốt cháy), phẫu thuật cắt bỏ (cắt bỏ mụn cóc), Laser CO2 (sử dụng nhiệt độ cao để đốt mụn cóc), phẫu thuật LEEP (dùng vòng dây kim loại tích điện để loại bỏ những nốt mụn cóc);
• Điều trị hỗ trợ: Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, ăn uống khoa học, rèn luyện thể dục thể thao, hạn chế quan hệ tình dục…

4. Tăng cường hệ miễn dịch để chống lại HPV 18

Trên thực tế, khoảng 90% các trường hợp nhiễm HPV sẽ bị loại bỏ trong vòng 2 năm, thậm chí nhiều người không biểu hiện triệu chứng dù đã bị nhiễm. Chính vì vậy, hệ miễn dịch đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình đào thải chống lại HPV cho cơ thể. Duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh có thể giúp ngăn ngừa bệnh tật. (8)

Trong một số nghiên cứu đã chỉ ra, người dưới 35 tuổi, người có phản ứng miễn dịch mạnh hơn, có khả năng loại bỏ HPV tốt hơn những người trên 35 tuổi. Mỗi người có thể củng cố miễn dịch bằng cách thay đổi lối sống tích cực, bao gồm giảm căng thẳng, ăn uống lành mạnh và hạn chế hút thuốc lá, cụ thể như sau:

• Giảm căng thẳng: Khi nồng độ hormone căng thẳng trong cơ thể tăng cao, hệ thống miễn dịch sẽ không thể hoạt động tốt như bình thường. Điều này khiến cho cơ thể không đủ khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng do HPV hiệu quả. Do đó, người bệnh cần giảm tần suất và mức độ căng thẳng xuống thông qua các hoạt động như yoga, thiền định, kết nối với bạn bè…để giảm tác động căng thẳng lên cơ thể;
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Nhiều nghiên cứu chỉ ra một số vitamin nhóm B như riboflavin (B2), thiamine (B1), vitamin B12 và folate có hiệu quả trong tăng cường hệ miễn dịch. Các loại thực phẩm tốt chứa loại vitamin này bao gồm sữa, phô mai, rau củ, thịt gà, thịt lợn, thịt bò, trứng, cá, ngũ cốc nguyên hạt…
• Loại bỏ thuốc lá: Thuốc lá có nhiều thành phần làm giảm khả năng miễn dịch, gây ảnh hưởng đến khả năng chống lại bệnh tật cơ thể, bao gồm nhiễm HPV.

5. Có thuốc loại bỏ HPV type 18 không? Cần nắm rõ

Hiện chưa có thuốc loại bỏ HPV type 18 cũng như các loại HPV khác. Tuy nhiên, trong hầu hết trường hợp nhiễm HPV, hệ thống miễn dịch cơ thể có thể tự đào thải virus sau vài năm. Tuy nhiên, người nhiễm bệnh không được chủ quan mà cần tuân thủ theo các hướng dẫn điều trị và khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.

Cơ thể có tự loại bỏ HPV 18 được không?

Theo các chuyên gia y tế, cơ thể có thể tự loại bỏ HPV 18. Đối với người khỏe mạnh, hệ thống miễn dịch của cơ thể có thể tự đào thải HPV 18 sau một khoảng thời gian, thông thường là trong vòng 2 năm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đặc biệt là nhiễm HPV nguy cơ cao như HPV 18, tình trạng nhiễm trùng có thể kéo dài dai dẳng, khiến thay đổi các tế bào và dẫn đến một số loại ung thư nhất định. (9)

Ước tính có tới 90% các ca nhiễm HPV mới sẽ tự khỏi hoặc không phát hiện được trong vòng 2 năm, với phần lớn các ca nhiễm tự khỏi hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Thông thường, chỉ khoảng 1% số người nhiễm HPV nguy cơ cao như HPV 18 mới phát triển nhiễm trùng lâu dài và dẫn đến các bệnh ung thư. Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng khoảng 45 – 90% mụn cóc do HPV gây ra sẽ tự biến mất sau một thời gian, tuy nhiên, nguy cơ mụn cóc tái phát vẫn rất cao. (10)

Tỷ lệ đào thải HPV phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm thể trạng, hệ miễn dịch của mỗi người và lối sống sinh hoạt. Theo nghiên cứu, hệ thống miễn dịch mạnh hơn có thể loại bỏ HPV nhanh và hiệu quả hơn. Một số yếu tố như duy trì sức khỏe tốt, chế độ ăn uống cân bằng, thay đổi lối sống lành mạnh, không hút thuốc và tiêm vắc xin HPV có thể hỗ trợ tăng cường khả năng đào thải virus.

Phòng ngừa HPV 18 và các type HPV nguy hiểm khác

1. Vắc xin HPV

Theo các chuyên gia y tế, tiêm vắc xin là biện pháp phòng ngừa HPV 18 và các type HPV nguy hiểm khác một cách hiệu quả nhất. Các nghiên cứu chỉ ra, vắc xin HPV ​​có thể ngăn ngừa tới 90% trường hợp ung thư cổ tử cung và 96% trường hợp ung thư hậu môn. Hơn 98% người tiêm vắc xin có phản ứng kháng thể với các loại HPV có trong vắc xin sau 1 tháng hoàn thành phác đồ tiêm.

Danh mục tiêm vắc xin phòng HPV type 18 và các type HPV khác

Tên vắc xin	Gardasil	Gardasil 9
Phòng bệnh	Phòng ngừa 4 chủng HPV gây ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, các tổn thương tiền ung thư và loạn sản, mụn cóc sinh dục, các bệnh lý do nhiễm virus HPV	Phòng ngừa 9 chủng HPV gây ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, các tổn thương tiền ung thư và loạn sản, mụn cóc sinh dục, các bệnh lý do nhiễm virus HPV
Đối tượng	Trẻ em gái và phụ nữ trong độ tuổi từ 9 - 26 tuổi.	Nam và nữ giới từ 9 - 45 tuổi.
Lịch tiêm	Bé gái từ 9 tuổi đến dưới 14 tuổi tại thời điểm tiêm lần đầu tiên: Phác đồ 2 mũi: – Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên – Mũi 2: Cách mũi 1 từ 6 - 12 tháng Phác đồ 3 mũi: – Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên – Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 2 tháng – Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 4 tháng Phác đồ tiêm nhanh: – Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên – Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 1 tháng – Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 3 thángBé gái từ 14 tuổi và phụ nữ đến 26 tuổi tại thời điểm tiêm lần đầu tiên: Phác đồ 3 mũi: – Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên – Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 2 tháng – Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 4 tháng Phác đồ tiêm nhanh: – Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên – Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 1 tháng – Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 3 tháng	Người từ tròn 9 tuổi - dưới 15 tuổi, phác đồ tiêm gồm 2 mũi: Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi Mũi 2: cách mũi 1 từ 6-12 tháng Nếu mũi 2 tiêm cách mũi 1 < 5 tháng, cần tiêm mũi 3 cách mũi 2 ít nhất 3 tháng. Người từ tròn 15 tuổi -  45 tuổi, phác đồ tiêm gồm 3 mũi:  Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 2 tháng Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 4 tháng
Đăng ký tiêm

Để tham khảo chi tiết về vắc xin phòng HPV tại Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC, Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage facebook VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp.

2. Quan hệ tình dục an toàn

Ngoài việc tiêm vắc xin phòng HPV, việc thực hiện quan hệ tình dục an toàn là một cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc HPV cũng như các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác. Trong đó, việc trung thành với bạn tình, không quan hệ bừa bãi với nhiều bạn tình khác nhau có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm HPV đáng kể.

Bên cạnh đó, việc sử dụng bao cao su đúng cách từ đầu đến cuối mỗi lần quan hệ tình dục là biện pháp bảo vệ khỏi HPV hiệu quả. Mặc dù, HPV có thể tồn tại ở những vùng da không được bao phủ bởi bao cao su, nhưng cũng làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác như chlamydia, HIV và lậu .

Giải đáp những lo lắng thường gặp

1. Nhiễm HPV 18 bao lâu thì bị ung thư?

Các nghiên cứu đã phát hiện phải mất 5 - 10 năm để các tế bào phát triển thành tiền ung thư và khoảng 20 năm để phát triển thành ung thư. Khi HPV nguy cơ cao như HPV 18 lây nhiễm vào các tế bào, nó sẽ can thiệp mạnh mẽ vào cách tế bào sao chép, phân chia và giao tiếp với nhau, khiến các tế bào bị nhiễm trùng nhân lên theo cách không kiểm soát.

Các tế bào bị nhiễm trùng này thường được hệ thống miễn dịch nhận biết và kiểm soát. Tuy nhiên, đôi khi các tế bào bị nhiễm trùng vẫn tồn tại và tiếp tục phát triển, cuối cùng hình thành một vùng tế bào tiền ung thư , nếu không được điều trị, có thể trở thành ung thư.

2. Bị nhiễm HPV 18 có thai được không?

Bị nhiễm HPV 18 vẫn có thể mang thai và sinh con bình thường. HPV chủ yếu ảnh hưởng đến bề mặt của cổ tử cung và không gây tổn hại đến các cơ quan sinh sản như tử cung hay buồng trứng. Do đó, việc nhiễm HPV không ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thụ thai hoặc quá trình mang thai.

Tuy nhiên, tình trạng nhiễm HPV 18 có xuất hiện mụn cóc sinh dục quá lớn đến mức chặn lối vào âm đạo, khiến khó có thể mang thai. Nếu người nhiễm HPV bị tiền ung thư (CIN) hoặc ung thư cổ tử cung, quá trình điều trị có thể khiến việc thụ thai và mang thai trở nên khó khăn hơn. Ung thư cổ tử cung tiến triển hơn thường được điều trị bằng cách cắt bỏ tử cung một phần hoặc toàn phần. Quá trình xạ trị hoặc hóa trị cũng có thể ảnh hưởng đến tử cung và/hoặc buồng trứng nên thường ít có khả năng mang thai sau đó.

Trên đây đã giải đáp thắc mắc “Bị nhiễm HPV 18 phải làm sao” một cách chi tiết cho người bệnh có thể tham khảo và đưa ra cách xử trí phù hợp. Mặc dù HPV 18 thuộc nhóm nguy cơ cao nhưng không phải lúc nào cũng gây ung thư. Do đó, mỗi người cần thực hiện các phương pháp tăng cường hệ miễn dịch để cơ thể tự đào thải virus một cách phù hợp như thay đổi chế độ sinh hoạt, duy trì lối sống lành mạnh, tầm soát ung thư, khám sức khỏe định kỳ và tiêm vắc xin phòng ngừa.