20 hình ảnh tay chân miệng diễn tiến qua các giai đoạn bệnh

Chẩn đoán sớm bệnh tay chân miệng góp phần thúc đẩy quá trình phục hồi bệnh nhanh chóng, giúp tránh khỏi nguy cơ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe, nguy cơ để lại di chứng lâu dài, thậm chí tử vong. Hình ảnh tay chân miệng ở trẻ diễn tiến qua các giai đoạn giúp phụ huynh nhận biết sớm triệu chứng và can thiệp kịp thời.

Tìm hiểu về bệnh tay chân miệng

Đây là bệnh nhiễm trùng phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, nhưng vẫn có thể xảy ra ở trẻ lớn và người trưởng thành. Bệnh do các loại virus họ Enterovirus, thường gặp nhất là virus coxsackie A loại 16 gây bệnh và Enterovirus 71 (EV71) là loại gây bệnh nặng nhất. Theo nghiên cứu, cuối xuân, đầu hè và mùa thu là thời điểm dịch bùng phát mạnh mẽ nhất. Đôi khi, các đợt bùng phát xảy ra lan rộng ở trường học, trung tâm chăm sóc trẻ em, nhà trẻ…

Hầu hết các các trường hợp mắc bệnh chân tay miệng đều biểu hiện nhẹ, bao gồm sốt, chán ăn, đau đầu, đau họng, khó chịu và xuất hiện vết loét ở miệng sau 1 - 2 ngày khi triệu sốt bắt đầu, các nốt ban đỏ cũng dần dần nổi lên chủ yếu ở vùng da tay, chân và xung quanh miệng, sau đó chuyển thành mụn nước chứa dịch bên trong. Các triệu chứng này có thể tự giới hạn và có thể hồi phục mà không cần điều trị y tế trong vòng 7 - 10 ngày.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh có thể gây biến chứng nghiêm trọng như mất nước, suy thận, biến chứng thần kinh (viêm não, viêm màng não, viêm não tủy) hoặc biến chứng tim – phổi (phù phổi, suy hô hấp).

Hình ảnh tay chân miệng ở trẻ em qua từng giai đoạn

Căn bệnh này tiến triển theo từng giai đoạn nhất định, bao gồm giai đoạn ủ bệnh, giai đoạn khởi phát, giai đoạn toàn phát và giai đoạn hồi phục. Nhận biết bệnh theo từng giai đoạn sẽ hỗ trợ việc xác định bệnh và đưa ra phương án điều trị chính xác, góp phần vào quá trình hồi phục nhanh chóng. Tham khảo hình ảnh tay chân miệng ở trẻ em qua từng giai đoạn một cách chi tiết sau đây:

1. Hình ảnh tay chân miệng giai đoạn ủ bệnh

Thời gian ủ bệnh tay chân miệng thường kéo dài từ 3 - 7 ngày sau khi virus xâm nhập vào cơ thể (2). Trong khoảng thời gian này, người bị nhiễm bệnh có thể không biểu hiện triệu chứng nào nhưng vẫn có khả năng lây lan mầm bệnh âm thầm.

2. Hình ảnh bệnh tay chân miệng ở bé giai đoạn khởi phát

Sau giai đoạn ủ bệnh, giai đoạn khởi phát bệnh tay chân miệng ở bé có thể bùng phát trong 1 - 2 ngày, thường biểu hiện các triệu chứng nhẹ giống với cảm lạnh thông thường, bao gồm sốt, chán ăn, mệt mỏi và đau họng. Tình trạng đau họng và chán ăn, có thể đến từ nguyên nhân những vết loét trong miệng dần hình thành và gây đau đớn khiến trẻ bị khó khăn trong ăn uống.

3. Hình ảnh chân tay miệng ở trẻ giai đoạn toàn phát

Sau các giai đoạn tiền triệu, khi bệnh đi vào giai đoạn toàn phát sẽ xuất hiện các nốt ban đỏ ở tay, chân, thậm chí ở mông trong khoảng 2 - 4 ngày. Các nốt ban nhỏ sẽ dần phát triển thành mụn nước, chứa đầy dịch trong suốt bên trong. Trong một số trường hợp, các nốt ban đỏ và mụn nước có thể phát ban phồng rộp ở bộ phận sinh dục và ở trong miệng.

4. Hình ảnh tay chân miệng ở trẻ giai đoạn lui bệnh

Bệnh thường hồi phục trong vòng 7 - 10 ngày, nếu không xuất hiện các biến chứng nghiêm trọng. Các vết loét ở miệng và phát ban trên da có thể mất vài ngày để lành và bệnh nhân có thể trở lại các hoạt động bình thường khi đã hết sốt và các triệu chứng khác cải thiện.

⇒ Tham khảo thêm: Cấp độ bệnh tay chân miệng

Hình ảnh các biến chứng của bệnh tay chân miệng

Trong một số trường hợp, chân tay miệng có thể gây ra một số biến chứng nghiêm trọng, bao gồm các biến chứng thần kinh, rối loạn thần kinh thực vật nặng, tim mạch và các biến chứng suy hô hấp tuần hoàn. Các biến biến chứng thần kinh, tim mạch, hô hấp thường xuất hiện sớm từ ngày 2 đến ngày 5, hoặc có thể là đến ngày 7 từ khi phát hiện bệnh.

Các biến chứng thần kinh trẻ có thể xuất hiện các dấu hiệu như giật mình từng cơn ngắn, chủ yếu ở các chi và để xuất hiện tình trạng ngủ gà ngủ gật, bứt rứt, đi loạng choạng, mắt nhìn ngược, rung giật nhãn cầu, yếu - liệt chi…

Trong một số trường hợp, trẻ có thể xuất hiện tình trạng co giật, hôn mê đi kèm với các biến chứng suy hô hấp, suy tuần hoàn cực kỳ nguy hiểm. Đặc biệt ở thể tối cấp có thể diễn tiến rất nhanh và các biến chứng nặng như suy tuần hoàn, suy hô hấp, hôn mê dẫn đến tử vong chỉ trong vòng 24 - 48 giờ.

Hướng dẫn chăm sóc bé bị tay chân miệng nhanh khỏi và phòng ngừa biến chứng

Trong hầu hết các trường hợp, trẻ sẽ hồi phục hoàn toàn sau khoảng 7 - 10 ngày khi được chăm sóc và điều trị đúng cách. Quy trình chăm sóc cho trẻ tập trung vào bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng nhằm tăng cường sức đề kháng và điều trị tổn thương da cho trẻ. Một số lưu ý trong chăm sóc trẻ bị tay chân miệng như sau:

• Chế độ ăn uống: Trẻ cần đảm bảo đủ nước để tránh tình trạng mất nước, đặc biệt nếu trẻ có xuất hiện triệu chứng sốt, nôn ói hoặc tiêu chảy; Cho trẻ ăn thức ăn mềm, dễ tiêu như cháo, súp để tránh gây kích thích vùng miệng; Nếu trẻ không muốn ăn, bố mẹ có thể chia nhỏ bữa ăn cho trẻ;
• Chăm sóc các tổn thương da: Sử dụng các dung dịch sát khuẩn nhẹ hoặc thuốc bôi theo chỉ định của bác sĩ để tránh nhiễm trùng;
• Vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ: Rửa tay cho trẻ thường xuyên bằng xà phòng trước và sau khi chăm sóc trẻ; Vệ sinh sạch sẽ đồ chơi, dụng cụ ăn uống và các bề mặt trẻ tiếp xúc; Tắm cho trẻ bằng nước ấm hàng ngày, tránh kỳ cọ mạnh vào các vùng da bị tổn thương (không nên kiêng tắm vì có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng)l Giữ vệ sinh răng miệng cho trẻ bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch sát khuẩn theo chỉ định của bác sĩ;
• Theo dõi triệu chứng chặt chẽ: Nếu trẻ có các biểu hiện như sốt cao không giảm, giật mình nhiều, nôn ói liên tục hoặc yếu liệt tay chân, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay;
• Tăng cường sức đề kháng: Bổ sung kết hợp các vitamin và khoáng chất cần thiết để tăng cường hệ miễn dịch, đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc để cơ thể nhanh chóng phục hồi.

Đặc biệt lưu ý, bệnh này có thể gây biến chứng nghiêm trọng như viêm não, phù phổi hay suy tim. Bệnh hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, chỉ dừng ở hỗ trợ giảm triệu chứng. Vì vậy, tiêm vắc xin phòng ngừa là giải pháp tối ưu.

Hiện nay, trên thế giới đã có vắc xin phòng bệnh tay chân miệng cho trẻ em. Hệ thống tiêm chủng VNVC đã ký kết hợp tác cùng nhà sản xuất vắc xin EV71 - chủng virus nguy hiểm và phổ biến nhất, để sớm đưa vắc xin về Việt Nam ra mắt và triển khai tiêm cho trẻ em trên toàn quốc.

Vắc xin được chứng minh hiệu quả bảo vệ đến 96,8% và duy trì miễn dịch lâu dài, thậm chí có miễn dịch chéo với các chủng virus khác như B5, C4. Được khuyến nghị cho trẻ từ 2 tháng đến dưới 6 tuổi, vắc xin giúp giảm nguy cơ biến chứng, lây nhiễm và bảo vệ trẻ ở nhóm tuổi dễ tổn thương nhất.

Kết hợp tiêm vắc xin với vệ sinh cá nhân và giám sát sức khỏe, cha mẹ sẽ góp phần bảo vệ con em và hạn chế lây lan bệnh trong cộng đồng. Trong bối cảnh bệnh vẫn diễn biến phức tạp, vắc xin chính là giải pháp cần thiết để bảo vệ sức khỏe trẻ em.

Trên đây là hình ảnh tay chân miệng ở trẻ cho phụ huynh có thể nhận biết và đưa ra cách xử trí kịp thời, hỗ trợ tích cực cho bác sĩ trong quá trình chẩn đoán sớm bệnh và can thiệp điều trị ngay lập tức. Mặc dù hầu hết các trường hợp thường biểu hiện nhẹ và có thể hồi phục trong vòng một tuần, nhưng một số bệnh nhi có thể xuất hiện biến chứng nghiêm trọng, nếu không phát hiện và can thiệp kịp thời, gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe, nguy cơ để lại di chứng lâu dài, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe.