Trẻ nhỏ dễ tử vong vì RSV hơn cúm gấp nhiều lần

Hầu hết trẻ em trước 2 tuổi đều từng nhiễm virus hợp bào hô hấp (RSV) gây viêm phổi, viêm tiểu phế quản nặng và tử vong ở trẻ nhỏ. RSV khiến tỷ lệ nhập viện và tử vong ở trẻ sơ sinh cao gấp nhiều lần so với cúm, đặc biệt vào mùa mưa. Khi chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, việc phòng ngừa sớm từ trong thai kỳ giúp trẻ có miễn dịch bảo vệ ngay từ những tháng đầu đời. 

Thống kê cho thấy, virus hợp bào hô hấp (RSV) gây ra khoảng 33 triệu ca nhiễm trùng hô hấp cấp, 3,1 triệu ca nhập viện và hơn 118.000 ca tử vong trên toàn thế giới mỗi năm, với tỷ lệ nhập viện cao gấp 16 lần và tử vong cao gấp 10 lần cúm, ở nhóm trẻ dưới 1 tuổi. (1)

BS.CKI Nguyễn Lê Nga - Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cho biết như trên trong bối cảnh RSV đang là mối đe dọa hàng đầu đối với sức khỏe hô hấp trẻ em, đặc biệt tại Việt Nam, virus lưu hành quanh năm, bùng phát mạnh vào mùa mưa, khiến nhiều bệnh viện ghi nhận số ca nhập viện do viêm phổi, viêm tiểu phế quản và tử vong gia tăng đáng kể với 51 - 78% ca nhập viện vì viêm phổi, viêm tiểu phế quản là do RSV gây ra.

Hiện nay, các bệnh do RSV gây ra vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Bệnh lây qua giọt bắn và tiếp xúc với bề mặt nhiễm virus, khởi phát với triệu chứng khó nhận biết như ho, sổ mũi, quấy khóc, có thể nhanh chóng diễn tiến nặng với sốt cao, bỏ bú, tím tái, suy hô hấp, đe dọa tính mạng nếu không được xử trí kịp thời.

Các phân tích dịch tễ học quốc gia và quốc tế cho thấy trẻ dưới 1 tuổi là nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi RSV. Tỷ lệ nhập viện do RSV ở nhóm này được ghi nhận ở mức rất cao, đến hơn 2.500 ca trên 100.000 trẻ, cao gấp nhiều lần so với do cúm. Đặc biệt, tỷ lệ tử vong do RSV ở trẻ dưới 1 tuổi cũng vượt trội hơn cúm trong hầu hết các giai đoạn theo dõi.

Trẻ nhiễm RSV có nguy cơ nhập viện cao gấp 16 lần và tử vong cao hơn 10 lần so với cúm; Theo ước tính năm 2019, RSV liên quan đến 1 trong 50 ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi và 1 trong 28 ca tử vong ở trẻ 28 ngày đến 6 tháng tuổi.

Nghiên cứu PERCH (một khảo sát đa quốc gia về viêm phổi nặng ở trẻ) xác định RSV là tác nhân có tỉ lệ gây bệnh cao nhất (khoảng 31,1%) trong số các tác nhân được khảo sát, tức gần 1/3 các ca viêm phổi nặng ở trẻ em có liên quan tới RSV. (2)

Bác sĩ Lê Nga lý giải cho thực tế đáng lo ngại rằng RSV gây nhập viện và tử vong ở trẻ nhỏ cao gấp nhiều lần so với cúm, RSV tấn công chủ yếu vào tiểu phế quản, là những ống dẫn khí nhỏ trong phổi. Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đường thở hẹp khiến tình trạng viêm, phù nề, tắc nghẽn do RSV dễ dẫn đến suy hô hấp cấp tính, diễn tiến nhanh và nguy hiểm hơn cúm.

Không chỉ gây tổn thương nghiêm trọng đến đường hô hấp, RSV còn tác động đến hệ thần kinh và tim mạch với khoảng 1,2% trẻ sơ sinh mắc bệnh xuất hiện co giật, ngưng thở, hôn mê, trong đó 35 - 45% cần hỗ trợ hô hấp chuyên sâu. Virus cũng có thể gây tràn dịch màng tim, rối loạn nhịp tim, chèn ép tim và thậm chí viêm gan cấp do virus xâm nhập hệ tuần hoàn, đặc biệt nguy hiểm ở trẻ có bệnh tim bẩm sinh hoặc rối loạn chức năng gan. (3)

Bác sĩ Lê Nga cho biết thêm, phần lớn trẻ nhập viện do RSV lại là những trẻ sinh đủ tháng, hoàn toàn khỏe mạnh trước đó. Tại Việt Nam, hơn 70% trẻ nhập viện do RSV là trẻ sinh đủ tháng, không có bệnh nền. Các phân tích dịch tễ và lâm sàng đều khẳng định, nguy cơ mắc bệnh nặng không chỉ giới hạn ở nhóm sinh non hay có bệnh lý nền, cho thấy mức độ phổ biến và nguy hiểm của RSV.

Chính vì thế, công tác phòng ngừa RSV cần hướng đến tất cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, không chỉ nhóm “nguy cơ cao”, nhằm giảm thiểu tối đa các biến chứng hô hấp nặng và nguy cơ tử vong.

Mặc dù gánh nặng y tế do RSV thể hiện rõ ở nhóm trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, với tỷ lệ nhiễm, nhập viện và tử vong ở mức cao, nhưng hiện nay, vẫn chưa có vắc xin tiêm phòng trực tiếp cho nhóm tuổi này. Các tổ chức y tế uy tín như WHO và CDC khuyến cáo việc tiêm vắc xin RSV cho phụ nữ mang thai trong giai đoạn từ tuần 24 - 36 thai kỳ, nhằm truyền miễn dịch thụ động từ mẹ sang con, giúp trẻ có kháng thể bảo vệ ngay từ khi chào đời, phòng ngừa hiệu quả các bệnh viêm đường hô hấp dưới do RSV gây ra trong ít nhất 6 tháng đầu đời.

Vắc xin Abrysvo do Pfizer (Mỹ) sản xuất, được Hệ thống Tiêm chủng VNVC chính thức ra mắt và triển khai tiêm ngừa lần đầu tiên tại Việt Nam cho phụ nữ mang thai từ tuần 24 - 36 và người từ 60 tuổi trở lên tại hàng trăm trung tâm trên toàn quốc. Đã được phê duyệt tại hơn 70 quốc gia, Abrysvo giúp bảo vệ nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất trước virus RSV, tác nhân hàng đầu gây viêm phổi, viêm tiểu phế quản và suy hô hấp nặng.

Theo dữ liệu lâm sàng quốc tế, vắc xin Abrysvo giúp giảm trên 80% nguy cơ bệnh nặng và hơn 70% nguy cơ nhập viện ở trẻ sơ sinh, đồng thời đạt hiệu quả bảo vệ 88,9% ở người cao tuổi trong năm đầu tiên. Đây được xem là một bước tiến vượt bậc của y học dự phòng trong sản khoa, góp phần giảm tỷ lệ nhập viện, tử vong ở trẻ sơ sinh và giảm gánh nặng điều trị cho gia đình, xã hội.

VNVC là Hệ thống Tiêm chủng hàng đầu Việt Nam với hơn 240 trung tâm hiện đại trên toàn quốc, phục vụ hàng chục triệu lượt khách hàng mỗi năm. Hệ thống được đánh giá cao nhờ chuẩn an toàn tiêm chủng nghiêm ngặt, chất lượng vắc xin được bảo quản tối ưu và dịch vụ chuyên nghiệp, tận tâm.

VNVC là đơn vị tiên phong đầu tư đồng bộ hệ thống kho lạnh, dây chuyền lạnh, xe lạnh đạt chuẩn GSP quốc tế, giám sát nhiệt độ tự động 24/24, đảm bảo vắc xin luôn trong điều kiện tiêu chuẩn từ nhà sản xuất đến tay người tiêm. Toàn bộ quy trình tiêm chủng được thực hiện bởi đội ngũ 100% bác sĩ và điều dưỡng có chứng chỉ an toàn tiêm chủng, mang đến trải nghiệm an toàn, tin cậy và chuyên nghiệp cho khách hàng ở mọi lứa tuổi.

Để được tư vấn, đặt lịch tiêm và giải đáp các thắc mắc liên quan đến vắc xin tại VNVC, Quý khách có thể liên hệ trực tiếp với VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tìm trung tâm VNVC gần nhất TẠI ĐÂY;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, quý Khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn;
• Đặt mua các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng chính hãng, chất lượng cao từ các thương hiệu uy tín hàng đầu quốc tế như Nestlé Health Science (Thụy Sĩ), Asahi - Wakodo (Nhật Bản), Ecogreen (sản xuất tại Mỹ) với giá ưu đãi tại VNVC SHOP TẠI ĐÂY.

Quý Khách hàng có thể tải ứng dụng “Trợ lý tiêm chủng” VNVC Mobile App thông qua:

• Đối với các hệ điều hành IOS (iPhone, iPad…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY
• Đối với các hệ điều hành Android (Oppo, Samsung, Sony…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ