Liệt mặt, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết do zona thần kinh

Virus Varicella Zoster gây bệnh zona thần kinh có thể xâm nhập vào các hạch thần kinh, tấn công dây thần kinh sọ, đặc biệt là dây thần kinh số VII, gây liệt mặt và trong nhiều trường hợp nặng có thể lan đến thần kinh trung ương, gây viêm màng não hoặc viêm não, thậm chí dẫn đến nhiễm trùng máu, đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng người bệnh.

Trường hợp ông Bùi Thịnh (61 tuổi, Hà Nội) là một minh chứng điển hình cho mức độ nguy hiểm của các biến chứng này. Thông tin từ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, ông Thịnh nhập viện trong tình trạng sốt cao liên tục, đau đầu dữ dội, méo miệng, mắt nhắm không kín, đau rát họng và khó nuốt. Vùng miệng, họng và tai phải của bệnh nhân xuất hiện nhiều vết loét, kèm các nốt mụn nước và mủ rải rác trên thân mình. Kết quả xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh xác định bệnh nhân mắc zona lan tỏa biến chứng viêm màng não, liệt dây thần kinh VII ngoại biên và nhiễm khuẩn huyết.

Zona thần kinh là bệnh lý liên quan trực tiếp đến hệ thần kinh với tác nhân gây bệnh là virus Varicella Zoster (VZV), cũng chính là virus gây bệnh thuỷ đậu. Sau khi khỏi bệnh thủy đậu, VZV sẽ không biến mất mà “ngủ yên” trong các hạch thần kinh, cho đến khi cơ thể suy giảm miễn dịch do tuổi tác, căng thẳng hay bệnh nền, sẽ có thể tái hoạt, di chuyển theo dây thần kinh ra ngoài da, gây phát ban, nổi mụn nước và cảm giác đau rát dữ dội.

Bác sĩ Phạm Đình Đông - Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cho biết, trong một số trường hợp, virus không chỉ khu trú ở dây thần kinh cảm giác mà còn lan sang các dây thần kinh vận động, đặc biệt là dây thần kinh sọ số VII (dây thần kinh mặt), chịu trách nhiệm điều khiển các cơ vùng mặt, chúng gây viêm và phù nề tại hạch gối, nơi tập trung nhiều sợi thần kinh quan trọng. Tình trạng sưng viêm này khiến dây thần kinh bị chèn ép, thiếu máu nuôi dưỡng, dẫn đến liệt mặt ngoại biên, biểu hiện bằng méo miệng, mắt nhắm không kín, mất vị giác và đôi khi giảm thính lực nếu tổn thương lan sang dây thần kinh tai.

Ở thể nặng hơn, phản ứng viêm do virus có thể làm tổn thương các mạch máu trong não, hình thành huyết khối gây tắc mạch hoặc đột quỵ thiếu máu cục bộ, đặc biệt nguy hiểm ở người cao tuổi, người mắc đái tháo đường, bệnh tim mạch hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch.

Ở một số trường hợp, VZV xâm nhập sâu vào hệ thần kinh trung ương, di chuyển dọc theo các dây thần kinh cảm giác đến vùng đầu hoặc tủy sống. Khi tái hoạt động, virus nhân lên và phá hủy tế bào thần kinh, đồng thời kích thích phản ứng viêm mạnh trong cơ thể. Phản ứng viêm này khiến màng não bị sưng và tổn thương, người bệnh xuất hiện sốt cao, đau đầu dữ dội, buồn nôn, rối loạn ý thức, cứng gáy thậm chí co giật hoặc hôn mê.

Những tổn thương do VZV gây ra không chỉ ảnh hưởng tạm thời mà có thể để lại di chứng lâu dài nếu không được điều trị đúng cách. Nhiều bệnh nhân sau khi qua giai đoạn cấp vẫn phải đối mặt với tình trạng đau dây thần kinh kéo dài, mất cảm giác vùng da tổn thương hoặc yếu liệt cơ mặt. Các di chứng này không chỉ gây đau đớn mà còn ảnh hưởng đến thẩm mỹ, sinh hoạt và tâm lý người bệnh.

Bác sĩ Đình Đông cũng cho biết thêm, ở nhiều trường hợp, người bệnh chủ quan hoặc tự điều trị tại nhà, khiến virus có thời gian nhân lên và lan rộng, làm tăng nguy cơ tổn thương thần kinh không hồi phục. Do đó, khi có dấu hiệu đau rát, nổi mụn nước dọc theo vùng da, đặc biệt quanh tai, cổ hoặc mặt, người dân nên đến cơ sở y tế sớm để được chẩn đoán, điều trị kháng virus và theo dõi thần kinh kịp thời.

Chủ động tiêm vắc xin phòng zona thần kinh là biện pháp hiệu quả, an toàn và tiết kiệm nhất hiện nay, giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh, hạn chế tổn thương thần kinh và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như đau dây thần kinh kéo dài hay liệt mặt. Đây được xem là giải pháp dự phòng tối ưu, đặc biệt cho người từ 50 tuổi trở lên và những người có bệnh lý mạn tính hoặc suy giảm miễn dịch. Vắc xin được tiêm theo phác đồ hai liều, cách nhau 1 hoặc 2 tháng tùy đối tượng, với hiệu quả bảo vệ lên tới 97%, đồng thời giúp giảm hơn 90% nguy cơ đau dây thần kinh sau zona và các biến chứng kéo dài khác.

Đối với những người chưa từng mắc thủy đậu hoặc chưa tiêm vắc xin thủy đậu, cần tiêm phòng thủy đậu trước, vì đây là cách phòng ngừa căn nguyên ban đầu của virus Varicella Zoster, từ đó gián tiếp hạn chế nguy cơ phát triển zona thần kinh trong tương lai.

Ngoài tiêm ngừa, chuyên gia khuyến cáo duy trì lối sống lành mạnh, ngủ đủ giấc, kiểm soát đường huyết và bệnh mạn tính, tránh căng thẳng kéo dài để giúp hệ miễn dịch hoạt động ổn định, ngăn virus tái hoạt. Khi xuất hiện các dấu hiệu đau rát, nổi mụn nước dọc theo vùng da, tê râm ran hoặc đau nhức bất thường ở mặt, tai, cổ, mắt, người dân cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị sớm.

Để được tư vấn, đặt lịch tiêm vắc xin phòng zona thần kinh, Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC qua:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tìm trung tâm VNVC gần nhất TẠI ĐÂY;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, quý Khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn;
• Đặt mua các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng chính hãng, chất lượng cao từ các thương hiệu uy tín hàng đầu quốc tế như Nestlé Health Science (Thụy Sĩ), Asahi - Wakodo (Nhật Bản), Ecogreen (sản xuất tại Mỹ) với giá ưu đãi tại VNVC SHOP TẠI ĐÂY.

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:

• Đối với các hệ điều hành IOS (iPhone, iPad…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY
• Đối với các hệ điều hành Android (Oppo, Samsung, Sony…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ