Bị sốt xuất huyết có cần nhập viện không? 7 dấu hiệu cần lưu ý

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra, lây truyền qua muỗi Aedes (muỗi vằn). Bệnh gây ra những triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, đau đầu, đau cơ, xuất huyết... Mặc dù nhiều trường hợp sốt xuất huyết có thể điều trị tại nhà, tuy nhiên tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, tình trạng sức khỏe, khả năng chăm sóc tại nhà mà người bệnh sẽ cần phải nhập viện để được theo dõi và điều trị kịp thời. Vậy sốt xuất huyết có cần nhập viện không? Đâu là các dấu hiệu cần lưu ý để quyết định việc nhập viện khi mắc sốt xuất huyết.

Người mắc sốt xuất huyết có cần nhập viện không?

Người mắc sốt xuất huyết không phải lúc nào cũng cần phải nhập viện. Việc nhập viện phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và các triệu chứng đi kèm.

Các chuyên gia y tế cho biết bệnh sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm gây ra bởi virus Dengue, lây truyền qua muỗi Aedes (muỗi vằn). Bệnh khởi phát đột ngột và diễn biến theo 3 giai đoạn bao gồm: giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồi phục.

Hiện nay, sốt xuất huyết chưa có thuốc hay phương pháp điều trị đặc hiệu, do đó việc phát hiện sớm các triệu chứng và hiểu rõ những vấn đề lâm sàng trong từng giai đoạn của bệnh có vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán sớm, điều trị bệnh, hạn chế tối đa các biến chứng nguy hiểm và tử vong, đồng thời đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe cho người bệnh.

Giai đoạn sốt (sốt xuất huyết giai đoạn 1): sau giai đoạn ủ bệnh từ 3-7 ngày, người bệnh sẽ tiến đến giai đoạn khởi phát bệnh với các triệu chứng không đặc hiệu như sốt cao đột ngột trên 39 độ C kèm theo mệt mỏi, đau nhức cơ/xương/khớp, buồn nôn, đau rát họng, đau hốc mắt, sổ mũi, tiêu chảy, sưng hạch bạch huyết…

Các triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết khá tương đồng với bệnh cảm cúm thông thường, điều này cản trở việc phát hiện bệnh, dẫn đến tâm lý chủ quan cho rằng chỉ là cảm nhẹ và uống thuốc hạ sốt thông thường. Đây là quan niệm sai lầm có thể khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn.

Sốt xuất huyết giai đoạn nguy hiểm (giai đoạn xuất huyết): thường bắt đầu từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 7 kể từ khi xuất hiệu triệu chứng sốt. Lúc này cơ bản người bệnh có thể đã hạ sốt hoặc sốt nhẹ, kèm theo triệu chứng xuất huyết dưới da (thể nhẹ), nặng hơn là chảy máu cam, chảy máu chân răng, rong kinh ở phụ nữ, xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não,…

Các chuyên gia cho biết đây cũng là giai đoạn sốt xuất huyết trở nên nguy hiểm cần theo dõi sát sao người bệnh bởi ngoài các triệu chứng trên, người bệnh có thể gặp tình trạng thoát mạch, ứ dịch (tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng tim, tràn dịch màng bụng…), suy hô hấp, khó thở, xuất huyết và suy giảm chức năng nhiều cơ quan trong cơ thể.

Nguy hiểm hơn, nếu người bệnh sốt xuất huyết lần 2 sẽ càng làm bệnh tiến triển nặng. Do đó, ngay khi phát hiện các triệu chứng bệnh, người bệnh cần được theo dõi sát sao để nhanh chóng nhập viện, điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm đến tính mạng, giảm nguy cơ tử vong.

Sốt xuất huyết giai đoạn hồi phục: qua giai đoạn nguy hiểm, người bệnh sẽ bước vào giai đoạn phục hồi sức khỏe. Lúc này sức khỏe của bệnh nhân dần tốt lên. Người bệnh hết sốt, tiểu nhiều, bắt đầu có cảm giác thèm ăn. Nhịp tim của người bệnh còn chậm và điện tâm đồ thay đổi.

Lưu ý, giai đoạn sốt tương ứng với mức độ sốt xuất huyết Dengue thông thường, chuyển qua giai đoạn nguy hiểm (giai đoạn xuất huyết) tức là đã chuyển sang mức độ bệnh sốt xuất huyết Dengue có dấu hiệu cảnh báo và sốt xuất huyết Dengue nặng. Nếu người mắc sốt xuất ở giai đoạn sốt có thể theo dõi, chăm sóc và điều trị ngoại trú tại nhà. Trường hợp sốt xuất huyết ở giai đoạn nguy hiểm thì cần nhanh chóng nhập viện để thăm khám và điều trị nội trú kịp thời, hạn chế các biến chứng nguy hiểm, giảm tỷ lệ tử vong cho người bệnh.

7 trường hợp xem xét chỉ định nhập viện khi bị sốt xuất huyết

Khi bị sốt xuất huyết, việc xem xét nhập viện là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và tránh các biến chứng nguy hiểm. Các trường hợp cần xem xét nhập viện bao gồm:

• Người bệnh sống một mình: nếu gia đình không có đủ khả năng hoặc điều kiện để chăm sóc và theo dõi sát sao bệnh nhân tại nhà, nên nhập viện để được chăm sóc y tế toàn diện.
• Nhà xa cơ sở y tế: Việc sinh sống xa bệnh viện, cơ sở y tế khiến người bệnh không thể nhập viện kịp thời khi bệnh trở nặng, tăng nguy cơ gặp biến chứng nặng.
• Trẻ nhũ nhi: Trẻ em, đặc biệt là dưới 1 tuổi có hệ miễn dịch còn non nớt, sức đề kháng yếu hơn, có nguy cơ gặp biến chứng nặng nên cần được theo dõi trong môi trường y tế chuyên nghiệp.
• Dư cân, béo phì: sốt xuất huyết là căn bệnh đã được các tổ chức y tế thế giới cảnh báo là nguy hiểm đối với nhóm đối tượng thừa cân béo phì. Vì vậy, đây cũng là nhóm đối tượng cần nhanh chóng nhập viện khi có triệu chứng bệnh.
• Phụ nữ mang thai: so với người thường, hệ miễn dịch của phụ nữ mang thai bị suy yếu nên khi mắc bệnh sẽ có nguy cơ cao gặp các biến chứng nguy hiểm như sốc, xuất huyết nặng, suy gan, suy thận… đe dọa tính mạng của cả mẹ và thai nhi nếu không được điều trị kịp thời. Mặt khác, sốt xuất huyết cũng có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng đối với thai nhi như sinh non, nhẹ cân, thai chết lưu... Do đó, phụ nữ mang thai cần được theo dõi và điều trị trong nội trú trong bệnh viện để giúp đảm bảo sức khỏe của cả hai mẹ con.
• Người lớn tuổi (≥ 60 tuổi): người lớn tuổi có các bộ phận, chức năng trong cơ thể đã suy giảm, sức đề kháng suy yếu nếu mắc sốt xuất huyết sẽ diễn tiến nhanh, biến chứng nặng nên cần xem xét nhập viện khi bị sốt xuất huyết để được can thiệp và điều trị kịp thời.
• Người mắc bệnh mạn tính: những người có bệnh lý nền như tiểu đường, bệnh tim, suy gan, suy thận, COPD, hen suyễn,... nếu mắc sốt xuất huyết thì cần được nhập viện để đảm bảo an toàn và được chăm sóc đặc biệt.

Theo Bộ Y tế, phần lớn các trường hợp mắc sốt xuất huyết đều được chăm sóc và điều trị ngoại trú tại nhà. Tuy nhiên trong quá trình diễn biến, bệnh có thể chuyển từ mức độ nhẹ sang nặng, do đó các trường hợp bị sốt xuất huyết kể trên cần xem xét nhập viện sớm để được đội ngũ bác sĩ thăm khám, kiểm tra các triệu chứng lâm sàng, chẩn đoán bệnh và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Phát hiện sớm và hiểu rõ những triệu chứng lâm sàng trong từng giai đoạn của bệnh sốt xuất huyết sẽ giúp chẩn đoán sớm, điều trị đúng phương pháp, kịp thời, nhằm cứu sống người bệnh.

7 dấu hiệu người bệnh sốt xuất huyết cần nhập viện ngay

Sốt xuất huyết là bệnh có khả năng diễn tiến rất nhanh chóng, các triệu chứng trở nặng qua từng giai đoạn, đe dọa tính mạng người bệnh. Chẳng hạn để điều trị trường hợp chống sốc rất khó khăn, người bệnh có nguy cơ cao tổn thương suy đa cơ quan, rối loạn đông máu khó kiểm soát, khó phục hồi. Do đó, ngay khi phát hiện các dấu hiệu dưới đây thì cần nhanh chóng đưa người bệnh sốt xuất huyết nhập viện ngay lập tức để được thăm khám và điều trị kịp thời:

1. Sốt cao liên tục trên 38,5°C 

Bị sốt xuất huyết có cần nhập viện không? Ngay khi xuất hiện dấu hiệu sốt cao liên tục trên 38,5 độ C kéo dài, không đáp ứng với thuốc hạ sốt thông thường kèm vật vã, lừ đừ, li bì thì cần nhanh chóng đưa người bệnh nhập viện càng sớm càng tốt.

2. Buồn nôn, nôn nhiều, nôn trào

Các chuyên gia cho biết, đối với bệnh sốt xuất huyết nếu người bệnh xuất hiện triệu chứng buồn nôn, nôn nhiều, nôn trào, không ăn uống được thì cần theo dõi sát sao bởi đây là một trong số dấu hiệu bệnh cảnh báo có nguy cơ trở nặng. Lý giải vấn đề này chuyên gia cho biết người buồn nôn và nôn ói nhiều là do virus kết hợp với kháng thể của người bệnh sản sinh, tạo nên phản ứng viêm tại đường hầu họng và tiêu hóa làm cho người bệnh nôn ói.

Một số trường hợp chuyển nặng, khi gan sưng to sẽ có khả năng chèn ép vào bao tử kích thích làm người bệnh buồn nôn và nôn ói nhiều hơn. Bác sĩ cũng cảnh báo người bệnh nôn ói nhiều sẽ dẫn đến tình trạng mất nước và các chất điện giải, do đó cần nhanh chóng nhập viện sớm để được điều trị kịp thời.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết buồn nôn, chóng mặt nguy hiểm không? Xử trí thế nào?

3. Đau bụng dữ dội, liên tục

Người mắc bệnh sốt xuất huyết nếu xuất hiện triệu chứng đau bụng dữ dội, liên tục có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Thường gặp nhất do tình trạng thất thoát huyết tương khỏi mạch máu làm gan bị căng to và gây đau dữ dội. Ngoài ra, triệu chứng đau bụng đến từ việc người bệnh bị tràn dịch màng bụng, xuất huyết trong đường tiêu hóa, viêm hạch mạc treo do siêu vi, tắc mạch máu nội tạng do rối loạn đông máu… (1)

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết đau bụng có sao không? Làm sao để giảm đau?

4. Xuất huyết

Xuất huyết là triệu chứng rất đặc trưng ở người bệnh sốt xuất huyết, có thể xảy ra ở dưới da, niêm mạc và nội tạng. Cụ thể:

• Xuất huyết dưới da: thường xuất hiện với các nốt chấm đỏ li ti, rải rác mặt trong hai cánh tay, mặt trước hai cẳng chân, đùi, mạn sườn, bụng, lưng, vết bầm tím…
• Xuất huyết niêm mạc: với triệu chứng buồn nôn và nôn ra máu, chảy máu chân răng, chảy máu mũi, kinh nguyệt kéo dài hoặc xuất hiện sớm hơn chu kỳ, tiểu ra máu, đi ngoài ra phân đen hoặc phân lẫn máu…
• Xuất huyết nặng: chảy máu mũi nặng, xuất huyết trong cơ và phần mềm, xuất huyết đường tiêu hóa và đa nội tạng (phổi, não, gan, lá lách, thận), đồng thời người bệnh có thể kèm theo tình trạng sốc, giảm tiểu cầu, thiếu oxy,... tăng nguy cơ suy đa phủ tạng và đông máu nội mạch nặng. Ngoài ra, những người thường xuyên sử dụng các thuốc kháng viêm như acetylsalicylic acid (aspirin), ibuprofen hoặc dùng corticoid, tiền sử loét dạ dày-tá tràng, viêm gan mạn,... cũng có nguy cơ mắc sốt xuất huyết nặng.

5. Tiểu ít, nước tiểu sẫm màu

Người mắc sốt xuất huyết có thể gặp tình trạng tiểu ít (giảm lượng nước tiểu), nước tiểu sẫm màu do sốt cao, nôn mửa, tiêu chảy có thể dẫn đến mất nước nghiêm trọng, làm giảm lượng nước tiểu. Trường hợp này người bệnh cũng cần được điều trị ngay bằng cách bù nước và chất điện giải để tránh các biến chứng nguy hiểm.

6. Lừ đừ, li bì, vật vã

Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể người bệnh sốt xuất huyết bị suy nhược, thiếu nước hoặc có thể là do xuất huyết não. Nếu triệu chứng lừ đừ, li bì, vật vã hơn 3 ngày không cải thiện thì cần nhanh chóng nhập viện để được điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.

7. Khó thở

Khó thở cũng là một trong những triệu chứng cảnh báo bệnh sốt xuất huyết trở nặng cần điều trị kịp thời. Bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo người bệnh bị tràn dịch phổi gây đau ngực khi thay đổi tư thế, căng tức nặng ngực và khó thở.

⇒ Tham khảo thêm: Tiêu chuẩn xuất viện sốt xuất huyết: Cần tuân thủ để đảm bảo an toàn

Một số biến chứng nguy hiểm nếu người bệnh không nhập viện kịp thời

Người bệnh sốt xuất huyết thể nặng có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà gây tử vong nếu không được can thiệp y tế kịp thời. Chính vì vậy, việc nhận thức và hiểu rõ về các biến chứng nguy hiểm của sốt xuất huyết là vô cùng quan trọng để kịp thời xử lý và giảm thiểu rủi ro cho người bệnh:

1. Hạ tiểu cầu

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hạ tiểu cầu là một trong những biến chứng phản ánh mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nghiên cứu cho thấy virus Dengue có thể gây ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến các tế bào tiền thân tủy xương, từ đó làm giảm khả năng tăng sinh của các tế bào tạo máu. (2)

Khi lượng tiểu cầu bị giảm sẽ khiến người bệnh mất khả năng đông máu và gặp khó khăn trong việc ngăn chặn sự nhiễm trùng. Lúc này, cơ thể người bệnh xuất hiện những đốm nhỏ chảy máu rải rác trên da, tại các bộ phận khác của cơ thể và thoát huyết tương. Nếu người bệnh không được truyền tiểu cầu kịp thời có thể dẫn đến xuất huyết não gây tử vong nhanh chóng.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết giảm tiểu cầu nguy hiểm như thế nào?

2. Cô đặc máu

Cô đặc máu được hiểu là tình trạng mất lượng nước trong máu dẫn đến tình trạng máu đông đặc. Đây cũng chính là biến chứng đặc biệt nguy hiểm và quan trọng quyết định người bệnh có biểu hiện sốc, dẫn đến tử vong hay không.

Để đánh giá chỉ số gây cô đặc máu, người bệnh sẽ cần thực hiện các xét nghiệm để đánh giá chỉ số Hematocrit, nếu tăng hơn 20% so với giá trị ban đầu (3) (bình thường từ 35 - 45%) thì xác định có biến chứng cô đặc máu. Cô đặc máu sẽ dẫn đến hiện tượng có tràn dịch màng bụng, màng phổi… từ đó sốc giảm thể tích, rối loạn đông máu và suy đa phủ tạng. Lúc này, việc điều trị hết sức khó khăn và nguy cơ tử vong cao.

Do đó, ngay khi xuất hiện các triệu chứng như mệt, đau tức vùng gan, nôn, buồn nôn, lơ mơ, li bì,... thường kéo dài 24 – 48 giờ, người bệnh tuyệt đối không chủ quan và cần nhanh chóng nhập viện để được khám và xét nghiệm máu hằng ngày, xác định nguy cơ hạ tiểu cầu và cô đặc máu để ngăn chặn biến chứng nguy hiểm trên.

3. Xuất huyết nặng, mất máu

Người mắc sốt xuất huyết có thể gặp biến chứng xuất huyết nặng, mất máu gây sốc. Lúc này máu sẽ chảy khá nhiều như chảy máu cam, chảy máu chân răng, chảy máu qua vết thương hở, bầm dưới da, xuất huyết đường tiêu hóa và đa nội tạng (phổi, não, gan, lá lách, thận), nghiêm trọng hơn là gây vỡ hồng cầu, thoát mạch, cô đặc máu, chảy máu ồ ạt trong và ngoài cơ thể, đe dọa tính mạng của người bệnh.

4. Biến chứng về mắt

Ngoài các biến chứng nêu trên, sốt xuất huyết còn có thể dẫn đến biến chứng về mắt. Võng mạc bị tổn thương và xuất huyết, khiến thị lực giảm sút và có khả năng mù đột ngột. Biến chứng thứ hai về mắt là xuất huyết trong dịch kính mắt. Dịch kính được hiểu là một loại chất nhầy trong nhãn cầu có chức năng giúp nhìn rõ mọi vật. Khi bị xuất huyết, lớp dịch này sẽ bị che phủ và hòa tan khiến người bệnh suy giảm thị lực dẫn đến mù lòa.

5. Xuất huyết não

Xuất huyết não là một trong số biến chứng xuất huyết đặc biệt nguy hiểm. Xuất huyết não khó nhận biết vì biểu hiện ban đầu không rõ ràng nhưng lại tiến triển nhanh, dễ gây tử vong. Ban đầu, người bệnh sốt, đau đầu, buồn nôn, sau đó tay chân dần tê liệt không cử động được. Cuối cùng, người bệnh rơi vào trạng thái hôn mê, dẫn đến tử vong. Ở người lớn, khi mắc bệnh sốt xuất huyết, tỷ lệ xuất huyết não chiếm 1%, máu chảy lan nhiều chỗ trong não. Đây là nguyên nhân chính gây tử vong cao ở người lớn khi mắc bệnh này.

Sốt xuất huyết có cần nhập viện không? Nhập viện khi bị sốt xuất huyết là quyết định quan trọng và cần thiết để đảm bảo an toàn và sức khỏe cho người bệnh. Mặc dù nhiều trường hợp sốt xuất huyết có thể được điều trị tại nhà, nhưng việc nhập viện là bắt buộc nếu có các dấu hiệu cảnh báo như sốt cao kéo dài, lừ đừ, li bì, vật vã, chảy máu…. Điều này không chỉ giúp người bệnh được theo dõi và điều trị kịp thời, mà còn giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong.