Bé bị tay chân miệng có nên tắm không? Cách tắm an toàn cho bé

17:09 07/04/2025

Quản lý Y khoa
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong độ tuổi mẫu giáo và tiểu học. Khi bé mắc bệnh, nhiều phụ huynh lo lắng không biết liệu bé bị tay chân miệng có nên tắm không, vì sợ việc tắm rửa có thể làm tình trạng bệnh nặng hơn. Cùng chuyên gia tìm hiểu chi tiết và khoa học về thắc mắc này trong bài viết dưới đây.
| BS Nguyễn Văn Quảng - Quản lý Y khoa vùng 4 miền Bắc, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC chia sẻ: “Bệnh tay chân miệng là bệnh nhiễm trùng dễ lây lan, thường bùng phát vào mùa hè và đầu thu ở Úc, Mỹ và cuối xuân, mùa thu hoặc rải rác quanh năm tại các nước nhiệt đới như Việt Nam, Malaysia, Singapore. Trẻ dưới 5 tuổi dễ mắc nhất, nhưng thanh thiếu niên và người lớn cũng có nguy cơ. Khách du lịch nên chú ý các đợt bùng phát tay chân miệng tại điểm đến và thực hiện biện pháp phòng ngừa phù hợp”. |

Bé bị tay chân miệng có nên tắm không?
Trẻ cần được tắm khi bị tay chân miệng vì da bé cần được vệ sinh sạch sẽ để tránh tình trạng nhiễm trùng. Theo các chuyên gia y tế, việc kiêng tắm hoàn toàn không chỉ không cần thiết mà còn khiến da bé bị bẩn, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Khi bé bị tay chân miệng, cơ thể trẻ thường xuất hiện các triệu chứng như sốt, phát ban, loét miệng và các nốt mụn nước ở tay, chân. Nhiều bậc cha mẹ lo ngại rằng việc tắm có thể làm tổn thương các nốt mụn nước hoặc khiến bé nhiễm lạnh, từ đó làm bệnh trầm trọng hơn.
Tắm rửa đúng cách giúp bé cảm thấy thoải mái hơn, hỗ trợ quá trình hồi phục và ngăn ngừa các biến chứng. Dưới đây là những tác dụng cụ thể của việc tắm cho bé bị tay chân miệng.
1. Giữ vệ sinh da
Bệnh tay chân miệng do virus gây ra, thường lây lan qua đường tiếp xúc trực tiếp hoặc qua các bề mặt bị nhiễm bẩn. Khi bé bị bệnh, mồ hôi, bụi bẩn và vi khuẩn có thể tích tụ trên da, đặc biệt ở những vùng có nốt mụn nước. Nếu không được làm sạch, da bé có nguy cơ bị nhiễm trùng thứ phát, khiến các vết loét lâu lành hơn. Việc tắm nhẹ nhàng giúp loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi và giữ cho làn da của bé luôn sạch sẽ, tạo điều kiện thuận lợi để da hồi phục.
⇒ Tham khảo thêm: Tay chân miệng lây qua đường nào?
Hơn nữa, giữ vệ sinh da còn giúp giảm nguy cơ lây lan virus sang các thành viên khác trong gia đình. Khi bé được tắm rửa sạch sẽ, lượng virus bám trên da sẽ giảm đáng kể, từ đó hạn chế khả năng phát tán bệnh.
2. Giúp hạ sốt
Sốt là một trong những triệu chứng điển hình của bệnh tay chân miệng, đặc biệt trong giai đoạn đầu. Khi bé sốt cao, cơ thể tiết nhiều mồ hôi, khiến bé cảm thấy khó chịu và ngứa ngáy. Tắm bằng nước ấm có thể giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể, làm mát da và hỗ trợ quá trình hạ sốt tự nhiên. Nước ấm không chỉ mang lại cảm giác dễ chịu mà còn giúp bé thư giãn, ngủ ngon hơn – điều rất quan trọng để tăng cường sức đề kháng chống lại virus.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nhiệt độ nước phải được điều chỉnh phù hợp, không quá nóng cũng không quá lạnh, để tránh làm bé bị sốc nhiệt.
⇒ Tham khảo thêm: Tay chân miệng sốt mấy ngày? Cách hạ sốt nhanh chóng
3. Loại bỏ virus và vi khuẩn
Virus gây bệnh tay chân miệng, chẳng hạn như Enterovirus (1) (thường là Coxsackievirus A16 hoặc Enterovirus 71), có thể tồn tại trên da bé trong một thời gian nhất định. Nếu không vệ sinh sạch sẽ, các virus này có thể tiếp tục lây lan hoặc gây nhiễm trùng tại các vùng da tổn thương. Tắm rửa nhẹ nhàng với nước sạch hoặc dung dịch kháng khuẩn nhẹ (nếu được bác sĩ khuyên dùng) giúp loại bỏ virus và vi khuẩn khỏi bề mặt da, giảm nguy cơ biến chứng.
Ngoài ra, việc làm sạch da còn giúp hạn chế tình trạng viêm nhiễm do vi khuẩn xâm nhập vào các nốt mụn nước bị vỡ – một vấn đề thường gặp ở trẻ bị tay chân miệng nếu không được chăm sóc đúng cách.
4. Làm dịu vùng da bị tổn thương
bé bị tay chân miệng có nên tắm không? Các nốt mụn nước và vết loét trên da bé thường gây ngứa ngáy, đau rát, khiến trẻ quấy khóc và khó chịu. Tắm bằng nước ấm hoặc nước thảo dược (như lá trà xanh, lá kinh giới) có thể làm dịu vùng da bị tổn thương, giảm cảm giác ngứa và kích ứng. Nước sạch giúp rửa trôi các chất kích ứng trên da, đồng thời hỗ trợ quá trình làm lành các vết loét tự nhiên.
Tuy nhiên, cần tránh sử dụng các loại nước tắm có tính sát khuẩn mạnh hoặc chứa hóa chất gây kích ứng, vì chúng có thể làm tổn thương thêm làn da nhạy cảm của bé.
5. Tăng cường sự thoải mái về tinh thần
Khi bị tay chân miệng, bé thường mệt mỏi, quấy khóc và khó chịu do sốt, đau miệng và ngứa da. Một buổi tắm ngắn với nước ấm không chỉ giúp cơ thể bé sạch sẽ mà còn mang lại cảm giác thư giãn, dễ chịu. Điều này góp phần cải thiện tinh thần của bé, giúp trẻ ăn uống và nghỉ ngơi tốt hơn, từ đó hỗ trợ quá trình phục hồi nhanh chóng.

Hướng dẫn tắm đúng cách cho trẻ bị tay chân miệng
Việc tắm cho bé bị tay chân miệng đòi hỏi sự cẩn thận và tuân thủ các nguyên tắc nhất định để đảm bảo an toàn. Để đảm bảo an toàn cho bé khi tắm, bạn cần tuân thủ các bước sau:
1. Tắm bằng nước ấm
Nhiệt độ nước là yếu tố quan trọng nhất khi tắm cho bé bị tay chân miệng. Nước ấm (khoảng 36 - 38°C, tương đương nhiệt độ cơ thể) là lựa chọn lý tưởng, vì nó giúp làm sạch da mà không gây kích ứng hay sốc nhiệt. Bạn có thể kiểm tra nhiệt độ nước bằng khuỷu tay hoặc nhiệt kế để đảm bảo không quá nóng. Nước ấm không chỉ làm dịu da mà còn hỗ trợ hạ sốt và giúp bé cảm thấy dễ chịu hơn.
Nếu muốn tăng hiệu quả làm dịu da, phụ huynh hoặc người chăm sóc trẻ có thể pha thêm một ít nước lá thảo dược như lá trà xanh, lá kinh giới hoặc lá bạc hà (đã được rửa sạch và đun sôi để nguội). Tuy nhiên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để tránh dị ứng.
2. Tắm nhanh, không ngâm lâu
Thời gian tắm cho bé bị tay chân miệng không nên kéo dài quá 5-10 phút. Việc ngâm mình trong nước quá lâu có thể khiến da bé bị ẩm ướt quá mức, làm mềm các nốt mụn nước và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Thay vào đó, hãy tắm nhanh bằng cách dội nước nhẹ nhàng từ đầu xuống chân, tập trung làm sạch các vùng da bẩn hoặc có mồ hôi.
Nếu bé đang sốt cao hoặc quá mệt, bạn có thể dùng khăn mềm thấm nước ấm để lau người thay vì tắm toàn thân.
3. Không chà xát mạnh
Da bé bị tay chân miệng rất nhạy cảm, đặc biệt ở những vùng có nốt mụn nước hoặc vết loét. Khi tắm, tuyệt đối không chà xát mạnh hoặc dùng khăn thô ráp để kỳ cọ, vì điều này có thể làm vỡ các nốt mụn, gây đau và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Thay vào đó, hãy dùng tay hoặc khăn mềm để nhẹ nhàng làm sạch da bé. Động tác cần nhẹ nhàng, chậm rãi để tránh làm tổn thương thêm.
4. Sử dụng sữa tắm dịu nhẹ
Nếu muốn dùng sữa tắm, hãy chọn loại dành riêng cho trẻ nhỏ, có thành phần dịu nhẹ, không chứa hương liệu hoặc hóa chất mạnh. Sữa tắm pH trung tính hoặc có chiết xuất tự nhiên (như lô hội, yến mạch) là lựa chọn an toàn. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, chỉ cần tắm bằng nước ấm sạch là đủ, đặc biệt nếu da bé đang có nhiều vết loét. Sau khi tắm, rửa sạch sữa tắm để tránh sót lại trên da, gây kích ứng.

5. Lau khô và mặc đồ thoáng mát
Sau khi tắm xong, dùng khăn bông mềm để lau khô người bé. Hãy thấm nhẹ nhàng thay vì chà xát, đặc biệt ở các vùng da tổn thương. Sau đó, mặc cho bé quần áo rộng rãi, thoáng mát, làm từ chất liệu cotton để da được thông thoáng và không bị cọ xát. Tránh mặc đồ bó sát hoặc chất liệu tổng hợp vì có thể gây kích ứng và làm bé khó chịu.
6. Tắm trong phòng kín gió
Khi tắm cho bé bị tay chân miệng, hãy đảm bảo thực hiện trong một phòng kín gió để tránh bé bị nhiễm lạnh. Trẻ nhỏ, đặc biệt khi đang mắc bệnh, rất nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ và luồng không khí lạnh. Gió lùa có thể khiến bé bị cảm lạnh, làm tình trạng sốt hoặc khó chịu thêm trầm trọng. Vì vậy, hãy đóng kín cửa sổ, cửa ra vào và chọn một không gian ấm áp, không có luồng gió thổi qua để tắm cho bé. Nếu cần, bạn có thể bật thêm đèn sưởi hoặc máy sưởi (ở mức an toàn) để giữ ấm không gian.
Một số điều cần tránh khi tắm cho trẻ bị tay chân miệng
Ngoài việc tắm đúng cách, cha mẹ cũng cần lưu ý một số điều nên tránh để bảo vệ sức khỏe cho bé:
- Không dùng nước lạnh hoặc nước quá nóng: Nước lạnh có thể khiến bé bị nhiễm lạnh, trong khi nước quá nóng làm tổn thương da và gây bỏng.
- Không dùng xà phòng có tính tẩy mạnh: Các loại xà phòng thông thường hoặc chất tẩy rửa mạnh có thể làm khô da, gây kích ứng và làm chậm quá trình lành vết loét.
- Không để bé ngâm mình lâu trong nước: Việc này có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và làm cho vùng da bị tổn thương dễ bị nhiễm trùng.
- Không tự ý bôi thuốc hoặc dung dịch sát khuẩn lên da trước khi tắm: Điều này cần được bác sĩ chỉ định, vì một số loại thuốc có thể gây kích ứng khi tiếp xúc với nước.
- Không tắm khi bé đang sốt quá cao hoặc mệt lả: Trong trường hợp này, hãy ưu tiên lau người bằng khăn ấm và đưa bé đi khám ngay.
- Tránh tắm khi trẻ có triệu chứng nặng: Nếu bé có dấu hiệu nặng, như khó thở hay quấy khóc nhiều, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tắm.

⇒ Tham khảo thêm: Trẻ bị tay chân miệng tắm lá gì? 6 loại lá dân gian an toàn cho bé
Tóm lại, bé bị tay chân miệng có nên tắm không? Câu trả lời là có, nhưng phải tắm đúng cách. Việc tắm không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sức khỏe của bé. Điều quan trọng là cha mẹ cần nắm rõ phương pháp tắm phù hợp để tránh làm tổn thương da hoặc khiến bé khó chịu hơn.
- Sinclair, W., & Omar, M. (2023, July 31). Enterovirus. Nih.gov. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK562330/







