Bị cúm A có nên tắm gội không? Lưu ý điều gì để an toàn, hiệu quả

Cúm A là tác nhân chủ yếu gây ra các đợt dịch cúm lớn trên toàn cầu, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe người dân và các vấn đề an sinh xã hội. Khi bị nhiễm cúm, nhiều người quan niệm rằng cần phải kiêng tắm rửa thì mới nhanh chóng hồi phục. Vậy bị cúm A có nên tắm gội không? Cần lưu ý điều gì khi tắm để đảm bảo an toàn và nhanh chóng hồi phục. Cùng chuyên gia VNVC tìm hiểu chi tiết trong bài viết cúm A có được tắm không dưới đây!

Bị cúm A có nên tắm gội không?

Theo các chuyên gia y tế, bị cúm A vẫn có thể tắm gội bình thường nếu thực hiện đúng cách, không chỉ giúp vệ sinh cơ thể sạch sẽ mà còn hỗ trợ hạ sốt, lưu thông mạch máu và đẩy nhanh quá trình hồi phục.

Cúm A là bệnh truyền nhiễm đường hô hấp cấp tính do virus RNA loại A gây ra. Đây là chủng virus cúm có khả năng gây dịch và đại dịch cúm trên toàn cầu trong lịch sử, lây truyền chủ yếu qua các giọt bắn có chứa virus từ người bệnh. Các triệu chứng đặc trưng khi bị bệnh cúm bao gồm: sốt đột ngột, ho khan, đau đầu, đau cơ và khớp, khó chịu, đau họng, sổ mũi, nghẹt mũi...

Đối với bệnh không có thuốc đặc trị như cúm, điều quan trọng nhất để phục hồi bệnh nhanh chóng là kiểm soát các triệu chứng. Bên cạnh các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay như nghỉ ngơi, bổ sung đủ nước và sử dụng thuốc, thì người bệnh có thể thực hiện phương pháp bổ sung là tắm gội bằng nước ấm. Theo nghiên cứu, tắm bằng nước ấm không chỉ giúp loại bỏ tình trạng ngứa ngáy vì mồ hôi do sốt cao, rửa trôi vi khuẩn mà còn giúp mang lại cảm giác thoải mái và giảm bớt tình trạng đau nhức, đau cơ khó chịu đáng kể do cúm gây ra.

Bên cạnh đó, nước ấm góp phần “khai thoáng” đường mũi, giúp làm giảm đáng kể tình trạng nghẹt mũi và giúp dễ thở hơn. Điều này đặc biệt hữu ích đối với người bệnh đang phải “vật lộn” với tình trạng áp lực xoang. Ngoài ra, tắm nước ấm có thể giúp người bệnh giảm căng thẳng, thúc đẩy giấc ngủ ngon và sâu hơn.

Người bị cúm nên tắm vào khung giờ có nhiệt độ phòng ấm áp như buổi sáng hoặc buổi tối trước 20h00. Tuyệt đối không tắm vào sáng sớm hay đêm muộn vì đây là thời điểm nhiệt độ thường hạ thấp, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người bệnh.

Xem thêm: Người bị cảm cúm có nên tắm gội hay không?

Những vấn đề có thể gặp phải khi tắm gội trong lúc bị cúm A

Tác động của biến động nhiệt độ lên cơ thể

Trong quá trình nhiễm cúm A, cơ thể đã phải chịu áp lực khi chống lại virus. Một trong những triệu chứng đặc trưng của cúm A là sốt, phản ánh phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với tác nhân xâm nhập. Tắm, đặc biệt là bằng nước lạnh hoặc ở trong môi trường lạnh sau khi gội đầu, có thể làm tăng cảm giác ớn lạnh và khó chịu, vì nhiệt độ cơ thể thay đổi gây căng thẳng cho hệ thống miễn dịch. Ngược lại, nước quá nóng có thể dẫn đến giãn mạch máu và mất nước, đặc biệt đáng lo ngại đối với những người đã bị mất nước do sốt.

Khả năng điều chỉnh nhiệt độ của cơ thể trở nên quan trọng trong quá trình phục hồi sau cúm. Ngâm mình trong nước lạnh hoặc không lau khô tóc sau khi gội đầu có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng thứ phát, chẳng hạn như viêm xoang hoặc viêm phổi. Da đầu ẩm ướt hoặc tiếp xúc với không khí mát trong khi sốt có nguy cơ gây ớn lạnh – một phản xạ làm cạn kiệt năng lượng trao đổi chất mà cơ thể cần để chống lại virus.

Nguy cơ mệt mỏi và giảm khả năng miễn dịch

Một mối lo ngại đáng kể khác khi gội đầu hoặc tắm trong thời gian bị bệnh là hành động này có thể dẫn đến kiệt sức. Cúm A thường khiến bệnh nhân cảm thấy yếu và hoạt động kéo dài, chẳng hạn như gội đầu, đòi hỏi nguồn năng lượng dự trữ vốn đã bị suy giảm. Đối với những người trong tình trạng dễ bị tổn thương, đặc biệt là trẻ nhỏ, người lớn tuổi hoặc những người có tình trạng bệnh lý nền mạn tính từ trước, sự gắng sức thêm này có thể cản trở quá trình chữa lành và khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus hơn.

Làm trầm trọng thêm các triệu chứng hô hấp

Tắm trong phòng tắm hơi nước hoặc không gian thông gió không đầy đủ – tình huống thường gặp trong những tháng lạnh – có thể dẫn đến độ ẩm tăng đột ngột. Trong khi không khí ấm, ẩm đôi khi có thể làm giảm nghẹt mũi, việc tiếp xúc lâu dài trong môi trường kín có thể gây khó chịu hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng hô hấp, đặc biệt nếu cá nhân có các tình trạng bệnh tiềm ẩn như hen suyễn.

Ngoài ra, độ ẩm còn sót lại từ tóc không được sấy khô đúng cách có thể làm trầm trọng thêm tình trạng kích ứng ở cổ họng hoặc xoang do tiếp xúc với không khí mát mẻ vào ban đêm, vì độ ẩm và nhiệt độ thấp làm căng thẳng hệ thống miễn dịch của cơ thể.

Cân nhắc về mặt tâm lý và vệ sinh

Cần cân nhắc đến sự thoải mái về mặt tâm lý và nhu cầu vệ sinh mà việc tắm rửa có thể mang lại trong thời gian bị bệnh. Cảm thấy sạch sẽ có thể giúp giảm bớt căng thẳng về mặt tâm lý, giúp cải thiện tâm trạng và giảm bớt sự khó chịu do đổ mồ hôi – một tác dụng phụ không thể tránh khỏi của sốt. Các chuyên gia đề xuất nên điều chỉnh thói quen tắm rửa theo tình trạng hiện tại của bệnh nhân. Tắm nhanh hơn, sử dụng nước ấm và lau khô tóc và cơ thể sau đó là những giải pháp thay thế thiết thực giúp duy trì vệ sinh mà không gây nguy hiểm cho sức khỏe.

Đối với người bệnh có biểu hiện chóng mặt, hoa mắt, đau đầu do nhiễm cúm, khi tắm gội nên thực hiện dưới vòi sen và vặn ở chế độ phun sương nhẹ, ở tư thế ngồi, để hạn chế nguy cơ “quá choáng” té ngã, dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng đối với sức khỏe. Trong trường hợp đang tắm mà cảm thấy hoa mắt, chóng mắt, người bệnh nên dừng lại và tìm kiếm sự giúp đỡ từ người thân.

Hướng dẫn cách tắm, gội đầu an toàn khi bị cúm A

Tắm gội khi bị cúm A không chỉ giúp cơ thể thư giãn, giảm ớn lạnh, mệt mỏi mà còn hỗ trợ loại bỏ vi khuẩn, độc tố qua da. Tuy nhiên, cần thực hiện tắm gội đúng cách thì mới có thể mang lại hiệu quả tối ưu và đảm bảo an toàn cho người bệnh.

1. Hướng dẫn tắm cho người bệnh cúm A

Điều quan trọng nhất khi tắm gội trong lúc bị bệnh, chính là phải chuẩn bị nước tắm ở nhiệt độ phù hợp, đủ ấm - không quá nóng hay quá lạnh. Theo các chuyên gia y tế, nhiệt độ nước ấm thích hợp cho người bị cúm A là khoảng 27 - 32 độ C và có thể kết hợp thêm muối khoáng tự nhiên Epsom hỗ trợ giảm đau nhức cơ, hoặc các loại tinh dầu như khuynh diệp, dầu hoa cúc, gừng... sẽ giúp làm thông thoáng mũi.

Điều quan trọng tiếp theo cần phải đặc biệt lưu ý là người bệnh cúm A phải tắm thật nhanh, nên giới hạn trong vòng 10 - 15 phút, không nên tắm quá lâu vì có thể làm mất độ ẩm và nhiệt cơ thể, điều này sẽ đặc biệt nguy hiểm đối với người bệnh có xuất hiện trạng thái ớn lạnh hoặc run rẩy. (2)

Sau khi tắm xong, người bệnh cần nhanh chóng lau khô cơ thể bằng khăn bông mềm mịn, để tránh bị nhiễm lạnh. Đồng thời, người bệnh nên mặc quần áo rộng rãi, thoải mái để giảm bớt sự khó chịu, bức bối trong cơ thể.

2. Hướng dẫn gội đầu cho người bệnh cúm A

Người bệnh cúm A có thể gội đầu bằng xà phòng dịu nhẹ với nước ấm, nhẹ nhàng massage da dầu để loại bỏ vi khuẩn, virus và giảm căng thẳng, nhưng cần thực hiện một cách nhanh chóng. Thời gian gội đầu và tắm rửa chỉ nên trong khoảng 10 - 15 phút. Nếu gội đầu quá lâu có thể làm da đầu bị kích ứng, khiến bệnh tình trở nên trầm trọng hơn.

Đặc biệt, người bị cúm A sau khi gội đầu cần phải làm khô tóc thật kỹ, để tránh nước ngấm sâu vào da đầu, kéo dài thời gian hồi phục. Tuy nhiên, tuyệt đối không thực hiện phương pháp làm khô đầu bằng cách ngồi trước quạt hoặc luồng gió thổi của điều hòa cũng như đứng ở ngoài trời khi có nhiều gió thổi, vì có thể khiến cơ thể bị nhiễm lạnh, ảnh hưởng đến sức khỏe. Người bệnh chỉ nên dùng khăn bông rồi nhẹ nhàng lau tóc cho đến khi khô hẳn hoặc sử dụng máy sấy tóc ở nhiệt độ vừa phải để làm khô tóc.

Bị cúm A không nên tắm và gội đầu khi nào? 

Người bị cúm A đang có nền tảng sức khỏe và sức đề kháng yếu, nên cần phải đặc biệt lưu ý đến thời điểm tối kỵ không được tắm gội như sau:

• Không nên tắm ngay sau khi ăn: Vì khi tắm sẽ khiến huyết quản giãn nở, máu sẽ lưu truyền đến da và nhiều cơ quan khác, gây thiếu hụt ở cơ quan tiêu hóa, khiến tình trạng tiêu hóa thức ăn bị giảm sút, gây ảnh hưởng đến sự tiếp thu dưỡng chất;
• Không nên tắm khi xuất hiện các triệu chứng nặng như sốt quá cao, ho dữ dội, choáng, chóng mặt...: Đây là lúc sức đề kháng của người bệnh giảm sút nghiêm trọng, thiếu năng lượng và thiếu tỉnh táo, nên việc thực hiện tắm gội lúc sẽ dẫn đến các tình huống nguy hiểm khác;
• Không nên tắm khi nhiệt độ môi trường quá thấp như sáng sớm, ban đêm: Việc tắm trong thời tiết giá lạnh có thể dẫn đến sốc nhiệt, khiến mạch máu não bị co lại đột ngột, nguy cơ dẫn đến đột quỵ rất cao;

Trong những tình huống trên, người bệnh không nên tắm gội mà chỉ cần thực hiện vệ sinh cá nhân bằng cách lau sơ người bằng khăn ấm và chăm sóc tóc bằng các loại dầu gội khô, dầu dưỡng... hạn chế tiếp xúc với nước để nhanh chóng hồi phục.

Những vấn đề cần lưu ý khi tắm gội trong lúc bị cúm

Sau những giải đáp về “bị cúm A có nên tắm gội không?”, người bệnh cũng cần được trau dồi thêm kiến thức về những lưu ý cần thiết trong việc tắm gội khi bị cúm như sau:

• Không tắm bằng nước lạnh hoặc nước quá nóng: Vì nước lạnh có tính hàn sẽ khiến cơ thể lâu hạ sốt, dễ gây sốc nhiệt, làm các triệu chứng kéo dài lâu hơn hoặc thậm chí làm bệnh trở nặng thêm. Đối với nước quá nóng có thể làm mất đi lớp dầu tự nhiên trên da, khiến da bị khô và ngứa, mất đi độ ẩm, tiềm ẩn nguy cơ cc1 bệnh về da sau này;
• Đảm bảo tắm trong phòng kín gió và có độ ấm vừa phải, dễ chịu;
• Không tắm quá lâu, chỉ nên trong khoảng 10 - 15 phút để tránh bị nhiễm lạnh;
• Không nên tắm và gội đầu quá thường xuyên;
• Lau thật khô cơ thể và tóc ngay sau khi tắm gội...

Cách chăm sóc sức khỏe khi bị cúm A

Để chăm sóc người bị cúm A, có thể tham khảo các biện pháp khắc phục bệnh như sau:

• Bổ sung nhiều chất lỏng, bao gồm nước, súp ấm và đồ uống có chứa khoáng chất, để bù lượng nước đã mất do sốt cao, tiêu chảy, nôn mửa...
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục và thuyên giảm triệu chứng, hạn chế đi lại và vận động mạnh vì sẽ làm cơ thể mất rất nhiều năng lượng;
• Ăn uống đủ bữa, đầy đủ dưỡng chất: Bổ sung đủ chất dinh dưỡng sẽ giúp cho người bệnh tăng cường sức đề kháng và miễn dịch, góp phần đẩy nhanh quá trình hồi phục;
• Vệ sinh cá nhân đúng cách, sạch sẽ: Hạn chế nguy cơ cúm A bội nhiễm thêm vi khuẩn, tránh lây nhiễm bệnh cho người chăm sóc và mọi người xung quanh;
• Có thể sử dụng thuốc acetaminophen (Tylenol, các loại khác) hoặc ibuprofen (Advil, Motrin IB, các loại khác) để hạ sốt và giảm đau nhức cơ hoặc đau đầu. Tuy nhiên, cần uống theo chỉ định của bác sĩ và dược sĩ;
• Không dùng các sản phẩm có chứa aspirin cho trẻ em hoặc thanh thiếu niên, vì thuốc có liên quan đến hội chứng Reye - một tình trạng hiếm gặp nhưng có khả năng đe dọa tính mạng người bệnh.

Cần lưu ý, người bệnh cần ở nhà, không đi làm, đi học hoặc đến những nơi công cộng khác trong ít nhất 24 giờ sau khi hết sốt, để bảo vệ sức khỏe và ngăn chặn sự lây lan của virus trong cộng đồng.

Xem thêm: Cách điều trị bệnh cúm A hiệu quả, an toàn và nhanh chóng.

Cách phòng ngừa bệnh cúm A an toàn và hiệu quả 

Theo các chuyên gia y tế, cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc cúm A theo mùa và các biến chứng nghiêm trọng tiềm ẩn của cúm là tiêm vắc xin cúm hàng năm. Các nghiên cứu đánh giá về hiệu quả vắc xin cúm sẽ thay đổi tùy thuộc vào mùa cúm, nhưng hầu hết đều có khả năng bảo vệ rất cao.

Hiện Việt Nam có 4 loại vắc xin cúm được phê duyệt và cấp phép triển khai tiêm phòng bao gồm: Vắc xin cúm tư giá Vaxigrip Tetra (Pháp), Influvac Tetra (Hà Lan), GCFlu Quadrivalent (Hàn Quốc) phòng 2 chủng virus cúm A (H1N1, H3N2) và 2 chủng virus cúm B(Yamagata, Victoria) cùng vắc xin cúm tam giá Ivacflu-S (Việt Nam) phòng 2 chủng virus cúm A (H1N1, H3N2) và 1 chủng virus cúm B (hoặc Yamagata hoặc Victoria). Cả 4 loại vắc xin đều được sản xuất theo cơ chế bất hoạt, chỉ định tiêm phòng cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn.

Hệ thống tiêm chủng VNVC là đơn vị tiêm chủng dịch vụ có sẵn và đầy đủ các loại vắc xin cúm phòng bệnh cho trẻ em và người lớn. VNVC cam kết 100% vắc xin được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất uy tín hàng đầu và đảm bảo quy trình vận chuyển, bảo quản vắc xin đạt chuẩn GSP theo tiêu chuẩn quốc tế. Đặc biệt, đội ngũ bác sĩ, nhân viên y tế tại VNVC với kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực tiêm chủng dự phòng và kỹ năng nghiệp vụ chuyên môn bậc cao, cam kết mang đến những mũi tiêm an toàn, chất lượng nhất đến cho Khách hàng.

Bên cạnh đó, VNVC còn đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế hiện đại, đầy đủ phòng chức năng theo yêu cầu của Bộ Y tế, đảm bảo quy trình tiêm chủng một chiều khép kín, an toàn. Ngoài ra, VNVC còn cung cấp nhiều tiện ích miễn phí như tã/bỉm, wifi, gửi xe... giúp Khách hàng thoải mái như đang ở nhà. Hơn hết, VNVC còn hợp tác với các tổ chức tài chính lớn, đưa ra các giải pháp đột phá như tiêm vắc xin trước trả chi phí sau với lãi suất 0%, chia nhỏ thanh toán thành nhiều lần, với giá cả luôn bình ổn, không tăng dù trong thời điểm khan hiếm.

Để tham khảo chi tiết về vắc xin phòng bệnh cúm và các loại vắc xin phòng bệnh khác, Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage facebook VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp. 

Bên cạnh việc tiêm vắc xin phòng ngừa, tất cả mọi người có thể phòng ngừa cúm A bằng cách biện pháp như sau:

• Tránh tiếp xúc gần với người bệnh hoặc nghi ngờ có dấu hiệu bị bệnh. Đồng thời, giữ khoảng cách an toàn để tránh nguy cơ lây lan virus;
• Rửa tay thường xuyên và kỹ lưỡng: Rửa tay bằng xà phòng, chất khử khuẩn hoặc nước sạch trong ít nhất 20 giây;
• Che mũi và miệng bằng khăn giấy hoặc tay khi ho hoặc hắt hơi;
• Đeo khẩu trang khi đi ra ngoài, đặc biệt là nơi đông người, có nhiều khói bụi, ô nhiễm môi trường...
• Tránh chạm tay vào mặt, mắt, mũi và miệng giúp ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể;
• Vệ sinh các bề mặt thường xuyên chạm vào để hạn chế sự lây lan của virus cúm;
• Vệ sinh môi trường xung quanh, cải thiện chất lượng không khí;
• Duy trì thói quen lành mạnh và lối sống khoa học;
• Khi có dấu hiệu bị cúm A, cần đến bác sĩ để thăm khám, không nên tự ý dùng thuốc vì có thể khiến bệnh tình trở nên nghiêm trọng.

Tóm lại, đối với câu hỏi “Bị cúm A có nên tắm gội không?” "cúm A có kiêng tắm không?" thực chất không có quy định cứng nhắc nào liên quan đến vấn đề vệ sinh cá nhân của người bị cúm A, nên người bệnh hoàn toàn có thể tắm gội bình thường. Tuy nhiên, vì sức đề kháng và hệ miễn dịch của người bệnh đang suy giảm nên cần đặc biệt chú ý đến các vấn đề về nhiệt độ nước tắm, không được quá lạnh hay quá nóng, đồng thời cơ thể phải luôn trong trạng thái ấm áp, không tiếp xúc quá lâu với nước tránh gây nhiễm lạnh, thúc đẩy quá trình hồi phục nhanh chóng.