Bị thuỷ đậu có bị tiêu chảy không? Cách xử lý ra sao?

Thủy đậu là bệnh lý truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi virus Varicella Zoster, có thể gây tổn thương đến hầu hết các cơ quan, hệ thống của cơ thể, làm rối loạn chức năng hoạt động, ảnh hưởng đến sức khỏe chung của người bệnh. Vậy, virus có tấn công lên hệ tiêu hóa không? Bị thủy đậu có bị tiêu chảy không? Cần phải xử lý như nào để kiểm soát tình trạng tiêu chảy khi bị thủy đậu.

Nguyên nhân gây tiêu chảy là gì?

Các nguyên nhân gây tiêu chảy thường gặp là do nhiễm trùng, ngộ độc thực phẩm, vệ sinh kém, rối loạn vi sinh đường ruột, hệ tiêu hóa không hấp thu đường, viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích hoặc do sử dụng một số loại thuốc gây kích ứng.

Hầu hết các nguyên nhân gây tiêu chảy đều bắt nguồn từ các tác nhân bên ngoài xâm nhập vào cơ thể, tấn công hệ tiêu hóa, đặc biệt là đường ruột, kích thích các mô bên trong hệ tiêu hóa, gây viêm nhiễm. Hệ thống tiêu hóa bị tổn thương, chức năng hấp thụ và chuyển hóa các chất bị rối loạn, khiến các chất tan trong nước còn lại trong ruột và giữ nước, gây ra tình trạng tiêu chảy.

Bị thuỷ đậu có bị tiêu chảy không?

CÓ THỂ! Bị thủy đậu có thể bị tiêu chảy.

Khi mắc bệnh thủy đậu, virus Varicella Zoster (VZV) xâm nhập vào cơ thể, bám lên niêm mạc hô hấp, nhân lên tại chỗ nhanh chóng và theo đường hô hấp gây viêm lan tỏa tại các cơ quan bên trong cơ thể.

Khi VZV tấn công đến hệ tiêu hóa, các enzyme có trong đường ruột sẽ chống lại và tiêu diệt VZV nên thông thường, hệ tiêu hóa sẽ không bị tổn thương khi mắc thủy đậu. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hệ tiêu hóa bị suy yếu hoặc/và VZV phát triển và tấn công mạnh mẽ khiến hệ thống này bị nhiễm trùng, rối loạn tiêu hóa, có thể gây ra tình trạng tiêu chảy.

Người bệnh thủy đậu có thể được bác sĩ chỉ định sử dụng kháng sinh và thuốc kháng virus, điều này vô tình tiêu diệt các lợi khuẩn có trong đường ruột, làm rối loạn cân bằng của hệ vi sinh đường ruột, dẫn đến tiêu chảy. Ngoài ra, nhiều loại thuốc hỗ trợ điều trị bệnh thủy đậu khác cũng có thể kích thích nhu động ruột co thắt quá mức hoặc làm rối loạn quá trình bài tiết tại đường ruột hoặc làm suy giảm khả năng hấp thụ chất béo ở đường tiêu hóa, gây ra tình trạng tiêu chảy đột ngột.

Do đó, bị thủy đậu có thể bị tiêu chảy.

Bị tiêu chảy khi đang bệnh thủy đậu có nguy hiểm không?

CÓ, THẬM CHÍ RẤT NGUY HIỂM! Tiêu chảy khi bị thủy đậu có thể gây tình trạng mất nước dẫn đến rối loạn điện giải, mệt mỏi, đau nhức cơ bắp toàn thân, hoa mắt, nhức đầu, da lạnh ẩm, ướt mồ hôi, buồn nôn, nôn nhiều lần sau ăn,... tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ biến chứng nặng như:

• Rối loạn điện giải: Khi cơ thể mất nước, các khoáng chất quan trọng như natri, kali và clorua đi theo tuyến mồ hôi, “thất thoát” khỏi cơ thể, gây ra tình trạng rối loạn điện giải. Trong trường hợp mất một lượng kali đáng kể có thể khiến người bệnh yếu cơ và rối loạn nhịp tim, nếu hạ natri máu cấp tính có thể gây phù não, hôn mê và thậm chí tử vong.
• Hội chứng suy thận cấp: Tình trạng mất nước điện giải do tiêu chảy khi đang mắc thủy đậu có thể khiến thể tích chất lỏng trong cơ thể người bệnh bị giảm mạnh, làm tụt huyết áp đột ngột, giảm lưu lượng máu lưu thông trong cơ thể, khiến cơ thể bị suy kiệt. Đặc biệt, thận không nhận đủ lượng máu cần thiết có thể gây suy giảm chức năng của thận, phù phổi cấp hoặc tăng lượng kali máu, đe dọa đến tính mạng người bệnh.
• Hôn mê: Tình trạng giảm lưu lượng máu trong cơ thể do tình trạng mất nước điện giải khi bị tiêu chảy cũng có thể khiến lượng máu cung cấp lên não bị sụt giảm và rối loạn natri máu cấp tính, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, gây lú lẫn, thậm chí ngất xỉu, hôn mê.
• Sốc: Mất nước điện giải khiến lượng chất lỏng mất đi vượt quá khả năng bù đắp của cơ thể, gây ra tình trạng sốc thể tích chất lỏng, ức chế lưu lượng máu và giảm lượng oxy cung cấp đến các cơ quan quan trọng của cơ thể, từ đó làm tổn thương các cơ quan, rối loạn hoạt động của cơ thể, tiềm ẩn nguy cơ tử vong.
• Đột quỵ: Cơ thể bị mất nước điện giải gây ra tình trạng suy nhược, kiệt sức, choáng váng, mất thăng bằng, nôn mửa. Tình trạng này tạo thành “gọng kìm kép” với sự tăng nhiệt độ cơ thể do sốt cao hoặc do thời tiết nóng ẩm gió mùa đặc trưng của Việt Nam, có thể dẫn đến đột quỵ do nhiệt, ngừng đổ mồ hôi, hôn mê, lú lẫn, thân nhiệt tăng cao lên đến 41 độ C.

Cách xử lý tiêu chảy khi bị bệnh thủy đậu

Để xử lý tình trạng tiêu chảy khi bị bệnh thủy đậu, có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Bổ sung nước cho cơ thể: Uống nhiều nước lọc hoặc nước ép trái cây tươi như táo, dưa hấu, ổi,... để bù nước và khoáng chất, giúp cân bù đắp lại lượng nước đã mất do triệu chứng sốt và tiêu chảy gây ra, từ đó cân bằng điện giải cơ thể, giảm thiểu triệu chứng tiêu chảy nhanh chóng, hạn chế nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Đối với trẻ em, mẹ cần tích cực cho trẻ bú nhiều hơn và chia thành nhiều cữ bú trong ngày để đảm bảo cung cấp nước, dưỡng chất và năng lượng.
• Dung dịch bù nước: Trong trường hợp tiêu chảy nặng, không thể cầm được bằng các phương pháp thông thường, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) khuyến nghị cần tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng thêm các dung dịch bù nước và điện giải như Oresol.
• Ăn sữa chua: Sữa chua chứa hàm lượng lớn các men vi sinh có lợi cho cơ thể với khả năng cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giúp cải thiện hoạt động của hệ tiêu hóa, hỗ trợ điều trị tiêu chảy khi bị thủy đậu. Người bệnh nên sử dụng 1 - 2 hũ sữa chua/ngày và ăn kèm với chuối để tăng hiệu quả điều trị.
• Nghỉ ngơi: Xây dựng và thực hiện chế độ nghỉ ngơi, thư giãn hợp lý, ngủ đủ giấc có thể giúp cơ thể cảm thấy khỏe khoắn hơn, hỗ trợ giảm các triệu chứng, sức đề kháng được cải thiện, hệ tiêu hóa được hồi phục, giảm thiểu nhanh chóng tình trạng tiêu chảy.
• Thực phẩm giàu tinh bột có lợi: Những loại thực phẩm có nguồn gốc từ bột sắn, ngũ cốc, gạo lứt, khoai tây, cà rốt, rau củ quả có màu xanh,... có thể bổ sung đầy đủ dưỡng chất và năng lượng cho hoạt động của cơ thể, giảm tải áp lực tiêu hóa lên đường ruột, cải thiện hiệu quả tình trạng tiêu chảy khi bị thủy đậu.
• Quả việt quất và các loại trà: Các loại trà thanh nhiệt và quả mọng, đặc biệt là việt quất có khả năng tăng cường hoạt động của các enzym tiêu hóa, giúp đẩy lùi nhiễm trùng trong đường ruột, giảm tiêu chảy nhanh chóng.
• Lá ổi, búp ổi non: Đây là những nhóm thực phẩm có chứa nhiều hoạt chất flavonoid giúp cân bằng hoạt động của các tế bào, ức chế khả năng hoạt động của các gốc tự do, từ đó cải thiện khả năng hoạt động của hệ tiêu hóa, hỗ trợ giảm triệu chứng tiêu chảy.
• Gừng tươi nướng: Gừng trong Đông y có tính ấm, khử hàn, trong Tây y có chứa hoạt chất Zingerme với khả năng ức chế và tấn công các chất độc gây bệnh tiêu chảy.
• Tránh ăn các loại thực phẩm kích thích tiêu hóa: Các loại thực phẩm cay nóng, đồ đóng hộp, đồ ăn vặt, sữa và các chế phẩm từ sữa chứa nhiều chất béo bão hòa, nước ngọt, rượu bia, cà phê, chất kích thích,... có thể khiến hệ tiêu hóa bị suy giảm chức năng, khiến tình trạng tiêu chảy diễn biến nghiêm trọng hơn. Do đó, nên kiêng tiêu thụ những loại thực phẩm này trong khi bị thủy đậu, nhất là khi tiêu chảy. Thay vào đó, nên ưu tiên tiêu thụ những thực phẩm mềm, dạng lỏng, dễ ăn, dễ nuốt, dễ tiêu để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa nhưng vẫn đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất cho quá trình phục hồi của cơ thể.

⇒ Tham khảo thêm: Bị tiêu chảy trong kỳ kinh nguyệt: Nguyên nhân, cách khắc phục an toàn

Kết luận

Thắc mắc của nhiều người và nhiều bậc phụ huynh có con nhỏ bị mắc bệnh thủy đậu về việc “bị thủy đậu có bị tiêu chảy không?” đã được giải đáp. Khi mắc thủy đậu, virus gây bệnh có thể xâm nhập và tấn công vào hệ tiêu hóa thông qua đường hô hấp, khiến hệ thống tiêu hóa bị nhiễm trùng, rối loạn chức năng và gây ra tiêu chảy.

Tiêu chảy là một triệu chứng không phổ biến khi mắc bệnh thủy đậu nhưng tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ biến chứng nguy hiểm do mất nước điện giải nghiêm trọng. Do đó, nếu chẳng may bị tiêu chảy khi mắc thủy đậu, cần đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được các bác sĩ thăm khám và đưa ra các phương pháp xử lý và kiểm soát tình trạng tiêu chảy hiệu quả, ngăn ngừa rủi ro biến chứng nghiêm trọng.