Cách vệ sinh khi bị thủy đậu cho trẻ em và người lớn an toàn

13:29 24/11/2023

Quản lý Y khoa Vùng 3 - Mekong
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Người mắc bệnh thủy đậu thường xuất hiện mụn nước và gây ngứa trên da. Bệnh nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời rất dễ nhiễm trùng da và có thể khiến người bệnh đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm, trầm trọng như nhiễm trùng huyết. viêm phổi, viêm não.... Cách vệ sinh khi bị thủy đậu, cách vệ sinh cho trẻ bị thủy đậu tại nhà đúng cách sẽ giúp giảm thiểu mức độ tổn thương, hỗ trợ và rút ngắn thời gian điều trị bệnh.
Tổng quan về thủy đậu và các triệu chứng
Thủy đậu là căn bệnh lây lan với tốc độ nhanh chóng gây ra bởi một loại virus mang tên Varicella Zoster (VZV). Bệnh xảy ra phổ biến hơn ở trẻ mẫu giáo, trẻ tiền học đường, trẻ học đường dưới 10 tuổi và người lớn.
Khi một người nhiễm virus Varicella Zoster nói chuyện, ho, hắt hơi, sổ mũi…, virus thủy đậu theo giọt bắn hòa lẫn vào không khí, người lành vô tình hít phải sẽ nhiễm bệnh. Người lành cũng có thể mắc bệnh khi tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với chất dịch tiết ra trong mụn nước. Thông thường, từ lúc nhiễm virus đến lúc phát bệnh là khoảng 2-3 tuần (còn được gọi là khoảng thời gian ủ bệnh).
Giai đoạn khởi phát bệnh bắt đầu với các triệu chứng sốt nhẹ, đau đầu, mệt mỏi, xuất hiện ban đỏ, nổi mụn nước ở vùng mặt, lưng và bụng sau đó phát triển và lan ra toàn cơ thể rất nhanh chỉ trong 12 - 24 giờ. Mụn nước có đường kính khoảng 1- 3mm, chứa đầy dịch trong suốt, rất dễ vỡ.

Trường hợp, mụn nước từ trong suốt chuyển sang đục, có mủ là dấu hiệu cảnh báo người bệnh đã mắc thủy đậu bội nhiễm. Lúc này nếu cách vệ sinh khi bị thủy đậu không an toàn và đúng cách, các nốt mụn nước sau khi lành lại có nguy cơ cao để lại sẹo lõm, sẹo rỗ, sẹo thâm rất khó để chữa trị sau này.
Hiện nay, có một số quan niệm dân gian cho rằng người mắc thủy đậu cần kiêng tắm, kiêng gió vì ảnh hưởng đến quá trình lành vết thương. Tuy nhiên, chuyên gia nhấn mạnh đây là quan niệm không có căn cứ khoa học và không đúng đắn bởi khi mắc bệnh thủy đậu, người bệnh sẽ trải qua các cơn ngứa ngáy rất khó chịu. Việc giữ vệ sinh cơ thể đúng cách hàng ngày có vai trò quan trọng giúp người bệnh nhanh phục hồi và rút ngắn thời gian điều trị, tránh nhiễm trùng thứ cấp và thủy đậu bội nhiễm.
Chuyên gia nhận định thủy đậu là một trong 5 bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ lây nhiễm cao hàng đầu tại Việt Nam, đặc biệt ở trẻ em dưới 10 tuổi. Bởi kháng thể truyền từ mẹ sang con trong quá trình mang thai đã suy giảm dần sau khoảng 4-6 tháng sau sinh, trẻ rơi vào “khoảng trống miễn dịch” khiến cơ thể đặc biệt nhạy cảm, rất dễ bị tác nhân thủy đậu tấn công gây bệnh.
Do đó, theo khuyến cáo mới nhất của Hội Y học Dự phòng Việt Nam, bố mẹ có thể tiêm ngừa sớm vắc xin thủy đậu cho trẻ ngay từ 9 tháng tuổi với 2 mũi để đạt hiệu quả bảo vệ cao nhất.
Cách vệ sinh khi bị thủy đậu cần áp dụng cho trẻ và người lớn
1. Vệ sinh cá nhân thật sạch sẽ
Ở cả trẻ em và người lớn, nguyên tắc quan trọng để điều trị thủy đậu là vệ sinh cá nhân sạch sẽ, tắm gội thường xuyên cũng như vùng da bị tổn thương. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu các cơn ngứa ngáy, khó chịu, tránh nhiễm trùng nặng mà còn hạn chế tối đa mụn nước lây lan từ vùng da này sang vùng da khác.
2. Vệ sinh đồ dùng cá nhân
Bên cạnh việc vệ sinh cơ thể sạch sẽ, đồ dùng cá nhân như quần áo, khăn mặt, chăn ga, gối, nệm, tã lót (của trẻ em),... cũng cần được khử khuẩn sạch sẽ. Sau khi giặt sạch bằng xà phòng, những đồ dùng này cần được khử khuẩn qua nước sôi hoặc ngâm trực tiếp vào dung dịch Cloramin B pha loãng với nước. Tuyệt đối không được giặt chung quần áo của người mắc bệnh với những người khỏe mạnh.
3. Vệ sinh môi trường sống
Vệ sinh môi trường sống là việc rất cần thiết đối với người mắc bệnh thủy đậu. Môi trường sạch sẽ sẽ khiến virus thủy đậu và các tác nhân gây bệnh khác không còn nơi tồn tại, hạn chế lây nhiễm bệnh. Môi trường sống cần được đảm bảo sạch sẽ, thông thoáng. Nếu có ánh nắng mặt trời chiếu vào sẽ càng tốt vì có tác dụng tiêu diệt virus rất hiệu quả.
⇒ Tìm hiểu thêm: Cách chữa bệnh thủy đậu nhanh khỏi và an toàn.

Hướng dẫn cách tắm cho người bị thủy đậu từng bước một
Cách tắm khi bị thủy đậu như thế nào là đúng rất quan trọng để cải thiện tình trạng viêm nhiễm trên da và hạn chế mụn nước lây lan từ vùng da này sang vùng da khác. Theo đó, người bệnh cần lưu ý những điều sau để tắm cho người bị thủy đậu đúng cách:
- Bước 1: Chọn thời điểm tắm hợp lý (Không tắm khi sốt)
Bệnh thủy đậu thường khiến cơ thể mệt mỏi, sốt, sức đề kháng suy yếu, do đó người bệnh không nên tắm khi nhiệt độ cơ thể còn cao. Các chuyên gia y tế khuyến cáo chỉ tắm khi đã hạ sốt và nên tắm vào buổi sáng. Nếu bắt buộc phải tắm vào buổi tối thì nên tắm trước 20h, tối đa 2 lần/ ngày (buổi sáng và một lần vào buổi chiều tối).
- Bước 2: Chuẩn bị nước tắm phù hợp
Người mắc bệnh thủy đậu cần tắm gội vệ sinh hàng ngày bằng nước sạch với nhiệt độ vừa phải trong khoảng từ 20 - 25 độ C, vừa giúp điều hòa thân nhiệt vừa làm dịu cơn ngứa, sạch da nhẹ nhàng hiệu quả.
- Bước 3: Sử dụng bột yến mạch vệ sinh nhẹ nhàng
Trong quá trình tắm, người bệnh có thể sử dụng bột yến mạch (nên dùng dạng keo, tức loại bột đã được nghiền mịn) hòa với nước tắm ấm, ngâm mình và vệ sinh nhẹ nhàng những vùng da bị tổn thương. Các nghiên cứu cho thấy bột yến mạch có tác dụng trong việc giảm kích ứng da, giảm ngứa rất hiệu quả.
- Bước 4: Tắm lại nhẹ nhàng với nước ấm
Lưu ý trong lúc tắm, người bệnh chỉ nên lau thật nhẹ nhàng lên vùng da có mụn nước, không chà xát mạnh vị có thể khiến bọng nước bị bể, xây xước da khiến nhiễm trùng nặng thêm.
- Bước 5: Dùng khăn mềm thấm lau khô người nhẹ nhàng
Sau khi vệ sinh xong, dùng khăn mềm như khăn vải xô thấm lau khô nhẹ nhàng, không chà xát, đụng chạm mạnh vào các nốt thủy đậu. Bên cạnh đó, có thể dùng thêm thuốc xanh Methylen để chấm lên các nốt mụn nước đã bị vỡ ra giúp kháng khuẩn và tăng quá trình làm lành vết thương.
⇒ Nếu bạn còn thắc mắc rằng Bị bệnh thủy đậu có được tắm không? ← Hãy xem ngay bài viết này nhé.

Vệ sinh đồ dùng cá nhân cho người thủy đậu đúng cách
- Vệ sinh quần áo
Vệ sinh quần áo là một trong những việc cần thiết đối với người mắc bệnh thủy đậu, quần áo của người bệnh cần được giặt riêng, tuyệt đối không giặt chung với những người khác trong gia đình. Sau khi giặt sạch quần áo bằng xà phòng, tiếp tục khử khuẩn qua nước sôi hoặc ngâm quần áo với nước có pha loãng dung dịch Cloramin B.
- Khăn, chăn mền
Tương tự quần áo, khăn, chăn mền, gối đầu đều là những vật dụng cá nhân thường xuyên tiếp xúc với rất nhiều bụi bẩn, vi khuẩn, vi sinh vật có trong không khí, quần áo. Nếu không được vệ sinh thường xuyên, lượng vi khuẩn tích tụ trên các vật dụng này ngày càng nhiều, tạo môi trường lý tưởng để chúng ẩn náu, sinh sống và gây bệnh.
Do đó, cần vệ sinh khăn, chăn mền, gối của người mắc bệnh thủy đậu bằng xà phòng sạch, khử khuẩn thường xuyên để đảm bảo sức khỏe, tránh khỏi việc nhiễm khuẩn gây tình trạng nhiễm trùng da nặng thêm.

- Vệ sinh đồ chơi trẻ em
Đồ chơi của trẻ em, nhất là những trẻ mắc thủy đậu cũng cần được làm sạch thường xuyên, lau khô và để ở nơi sạch sẽ để hạn chế vi khuẩn, virus có hại từ đồ chơi lây sang trẻ đang mắc bệnh. Đối với đồ chơi bằng vải như thú bông, bố mẹ có thể giặt chung với quần áo, chăn mền của trẻ, sau đó khử khuẩn bằng nước sôi hoặc dung dịch Cloramin B và phơi khô.
Đối với các đồ chơi bằng nhựa, bố mẹ có thể dùng một chiếc khăn lau thấm dung dịch thuốc tẩy Cloramin B pha với nước, tiếp đó lau sạch toàn bộ bề mặt đồ chơi, các kẽ nhỏ thật kỹ. Cuối cùng rửa kỹ lại với nước ấm để loại bỏ hết chất tẩy rửa và phơi khô. Lưu ý, bố mẹ cần kiểm tra kỹ đồ chơi còn sót lại dung dịch khử khuẩn không để tránh gây nguy hiểm cho bé.
Vệ sinh môi trường sống khi bị thủy đậu
- Vệ sinh nhà cửa
Vệ sinh nhà cửa, lau dọn mọi ngóc ngách trong nhà đều đặn bằng nước tẩy rửa chuyên dụng Javel hoặc Cloramin B, sau đó rửa sạch lại với nước. Đối với ghế sofa nơi tiếp xúc thường xuyên của cả gia đình, cần hút bụi và giặt tẩy thường xuyên.
Ngoài ra, để đảm bảo không gian sống luôn thông thoáng và được khử khuẩn, có thể sử dụng thêm máy lọc không khí, máy làm sạch không khí nhằm ức chế sự sinh sôi, phát triển của các loại virus, vi khuẩn, vi sinh vật gây bệnh, không chỉ giúp hạn chế được tình trạng nhiễm trùng da cho người mắc bệnh thủy đậu mà còn cả các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp.
- Nhà vệ sinh
Nhà vệ sinh được xem là nơi ẩn náu và phát triển của hàng trăm loại virus, vi khuẩn gây bệnh nguy hiểm cho sức khỏe con người. Do đó, đối với người mắc bệnh thủy đậu, người nhà cần lưu ý thường xuyên chùi rửa các ngóc ngách trong nhà vệ sinh, sàn nhà, bề mặt tường, lavabo, vòi nước hay bồn cầu bằng dung dịch khử khuẩn, hóa chất tẩy rửa chuyên dụng. Đối với những vết bẩn quá lâu ngày, có thể đổ dung dịch tẩy rửa lên những vị trí này và dùng nước nóng dội lên để giúp các mảng bám dính trong các kẽ dễ dàng được rửa trôi.
- Các bề mặt thường tiếp xúc
Ngoài ra, các bề mặt thường chứa các mầm bệnh khác mà ai cũng có thể tiếp xúc hàng ngày như tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, bàn phím máy tính, điện thoại di động, tai nghe, các đồ dùng trong nhà, dụng cụ ăn uống hay bất kỳ vật dụng nào cầm bằng tay ... cũng cần được vệ sinh thường xuyên bằng dung dịch diệt khuẩn đúng cách phòng ngừa lây nhiễm dịch bệnh.
Tóm lại, chuyên gia nhấn mạnh cách vệ sinh khi bị thủy đậu cho trẻ em và người lớn an toàn và hiệu quả nhất nhất là phối hợp điều trị cả bên trong lẫn bên ngoài. Tuy nhiên, nếu thấy có bất cứ dấu hiệu bất thường nào trong thời gian điều trị tại nhà, người bệnh cần khẩn trương đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và can thiệp kịp thời, đảm bảo không để các triệu chứng chuyển biến nặng và ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm tiềm ẩn (nếu có). VNVC cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.


