7 cách vệ sinh vết zona thần kinh nhanh chóng và thuận tiện

Bệnh zona thần kinh là bệnh do virus varicella zoster gây ra, gây ra các triệu chứng như phát ban, ngứa, đau nhức và sốt ở các vùng da có dây thần kinh bị nhiễm trùng. Để điều trị bệnh này, ngoài việc dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ, bạn cũng cần chú ý đến chế độ ăn uống, vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường sống đúng cách. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những gợi ý về những cách vệ sinh vết zona thần kinh và loại thực phẩm nên ăn và nên kiêng khi bị bệnh zona thần kinh.

Zona thần kinh là bệnh gì?

Bệnh zona thần kinh hay còn gọi là zona hoặc theo cách gọi dân gian là bệnh”giời leo” bệnh nhiễm trùng da do virus Varicella zoster gây ra. Đây là virus cũng gây ra bệnh thủy đậu, VZV sẽ không mất đi khi khỏi bệnh mà nó ẩn nấp ở các hạch thần kinh trong khoảng thời gian 10, 20 năm hoặc theo người bệnh cả đời. Khi cơ thể bị suy yếu hoặc gặp các vấn đề trong cuộc sống như stress, suy giảm miễn dịch,... tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động trở lại dọc theo các dây thần kinh cảm giác, làm vùng da nổi các vết mụn nước bị tổn thương và gây ra bệnh zona. Đây là nguyên nhân chính tại sao nói zona thần kinh là bệnh nhiễm trùng da nhưng lại gây tổn thương các dây thần kinh.

Zona là bệnh phổ biến do virus gây nên, có thể xảy ra ở cả nam và nữ, ở bất kỳ môi trường sống nào. Bệnh có thể gặp ở mọi độ tuổi, tỉ lệ mắc bệnh ở trẻ em cao hơn người lớn nhưng người lớn có biến chứng nặng hơn so với trẻ em. Zona sẽ khỏi từ 2 đến 3 tuần và hiếm khi tái phát lại, tuy nhiên, bệnh có thể để lại những hậu quả như nhiễm trùng, lở loét, đau dài ngày, sẹo trên da và thâm.

Hướng dẫn cách vệ sinh vết zona thần kinh

Bệnh zona thần kinh có thể gây ra các triệu chứng như đau nhức, ngứa, mụn nước, sưng đỏ, tê bì, rối loạn cảm giác ở vùng da nổi các vết mụn nước. Để điều trị bệnh, ngoài việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, cách vệ sinh vết zona thần kinh tại nhà là phương pháp đơn giản và hiệu quả giúp bệnh tránh biến chứng và nhanh chóng hồi phục:

1. Vệ sinh vùng da bị zona

Việc làm sạch vùng da bị nhiễm zona thường xuyên có thể giúp người bệnh ngăn ngừa nhiễm trùng

• Để giảm cảm giác đau rát và ngứa ngáy, người bệnh có thể dùng gạc ướt và sạch để chườm lên những nốt mụn nước trên da.
• Hạn chế tiếp xúc với nước ô nhiễm, chất hóa học.
• Rửa sạch vết thương bằng dung dịch khử trùng, bôi kem theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Khi da người bệnh trong giai đoạn lành lại, có thể dùng kem dưỡng ẩm hoặc kem kích thích tái tạo da, tránh để lại sẹo.
• Có thể tắm nước ấm pha với bột yến mạch để làm dịu da, nước lạnh sẽ giúp giảm đau và ngứa do mụn nước gây ra.

2. Tránh gãi, chà xát vùng da bị tổn thương

Nên cố gắng kiềm chế không gãi hay chà xát vùng da bị bệnh vì khi gãi vùng da bị zona, bạn có thể làm mụn nước zona bị vỡ, gây nhiễm trùng và làm lan tổn thương. Điều này có thể dẫn đến các biến chứng zona nguy hiểm và để lại sẹo xấu sau khi lành. Để tránh tình trạng này, người bệnh có thể thực hiện những cách sau:

• Cắt ngắn móng tay hoặc đeo găng tay bằng vải tránh làm tổn thương mụn nước.
• Tắm nước ấm hoặc chườm ấm vùng da bị tổn thương do nốt mụn nước bằng hỗn hợp bột yến mạch khoảng 1-2 lần/ngày.
• Giữ vệ sinh cơ thể và vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, thoáng đãng.

3. Băng bó vết thương

Bảo vệ vết mụn nước trên da bằng cách băng bó: để tránh nhiễm trùng và lây lan virus, người bệnh nên băng bó những vết phát ban trên da, đặc biệt là những vết có chảy dịch. Cần chọn các loại băng gạc mềm, mỏng, không dính vào da và khử trùng. Khi thay băng, nên để da khô hoàn toàn rồi mới thay băng mới.

Việc băng bó không chỉ giúp bảo vệ vết thương da, mà còn giúp ngăn chặn việc truyền virus varicella zoster cho người khác.

4. Sử dụng kem hoặc miếng dán giảm đau theo chỉ định của bác sĩ

Nên sử dụng các loại kem hoặc miếng dán theo chỉ định của bác sĩ, có thể dùng các sản phẩm chứa các thành phần giảm đau như lidocaine, capsaicin, menthol hay camphor để làm dịu cơn đau và ngứa do zona thần kinh gây ra. Khi sử dụng thuốc cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ về liều lượng và thời gian sử dụng. Chống chỉ định bôi kem lên vết thương đang chảy máu hay nhiễm trùng.

5. Giảm đau bằng baking soda và bột ngô

Nên tham khảo ý kiến bác sĩ khi sử dụng phương pháp bôi hỗn hợp bột ngô và baking soda lên vùng da bị ảnh hưởng để làm dịu cơn ngứa và giảm viêm. Có thể pha baking soda và bột ngô với nước ấm để tạo thành một hỗn hợp dạng bột. Người bệnh có thể dùng hỗn hợp bột này để bôi lên vùng da bị bệnh để giảm đau và ngứa. Nên để bột trên da từ 10 đến 15 phút rồi rửa sạch bằng nước ấm.

6. Những điều nên và không nên làm khi tắm

Tắm rửa bằng nước ấm pha muối loãng, xà phòng trung tính hoặc dung dịch kháng khuẩn để làm sạch da và ngăn ngừa nhiễm trùng. Bạn chỉ nên tắm nhanh và nhẹ nhàng, không gãi hay chà xát làm rách các nốt mụn. Sau khi tắm, bạn phải lau khô da bằng khăn bông mềm. Không nên tắm lá vì có thể gây tổn thương da và làm bệnh nặng thêm. Cũng không nên uống thuốc không có chỉ định của bác sĩ. Cần lưu ý khi bị bệnh zona không nên tắm nước quá nóng vì như thế sẽ làm tăng lưu lượng máu và kích thích da có thể gây nhiễm trùng.

7. Mặc quần áo rộng rãi

Người bệnh nên mặc quần áo bằng chất liệu mềm mại, thoáng mát và rộng rãi để không làm kích ứng và bảo vệ da khỏi nhiễm trùng. Cần tránh mặc quần áo bằng len, nylon hay các chất liệu khác có thể gây nóng, ngứa hay cọ xát da.

Chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt cho bệnh nhân zona thần kinh

Để điều trị bệnh zona thần kinh, ngoài việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, cũng cần chú ý đến chế độ ăn uống. Có những loại thực phẩm có thể làm giảm các triệu chứng khó chịu, hỗ trợ phục hồi da và cơ quan bị tổn thương. Có những loại thực phẩm có thể giúp làm dịu các triệu chứng khó chịu, hỗ trợ phục hồi da và tránh để lại sẹo. Nên bổ sung những loại thực phẩm sau đây vào thực đơn của mình khi bị bệnh zona thần kinh:

• Thực phẩm giàu kẽm: Kẽm là một khoáng chất quan trọng cung cấp hầu hết các quá trình sinh học trong cơ thể. Kẽm còn giúp tăng khả năng miễn dịch, chống lại vi khuẩn, virus gây bệnh. Nên ăn nhiều thịt, cá, hạt chia, hạt lanh,... đảm bảo cung cấp đủ kẽm cho cơ thể. Những thực phẩm này còn có màu sắc đẹp mắt, hương vị thơm ngon, giúp bạn ăn ngon miệng hơn. (1)
• Vitamin C: Vitamin C có tác dụng chống oxy hóa mạnh hơn hết giúp cải thiện tết bào hệ miễn dịch duy trì. Vitamin C còn hỗ trợ sản xuất protein quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp tiêu diệt những tác nhân gây bệnh. Bên cạnh đó, vitamin C còn giúp tái tạo lớp da bị tổn thương nhờ khả năng chống viêm và chống oxy hóa. Nên ăn nhiều ổi, ớt chuông, súp lơ, dâu tây, cam, kiwi,... (2)
• Thực phẩm giàu vitamin B: Vitamin B6 giúp hệ thống miễn dịch hoạt động tốt hơn, tăng cường quá trình liền da do các nốt mụn nước gây ra tổn thương. Nên ăn nhiều chuối, khoai lang, khoai tây, sò, cá, sữa, sữa chua,... để cung cấp đủ vitamin B6, B12 cho cơ thể. (3)
• Thực phẩm chứa nhiều protein: Ăn nhiều thực phẩm giàu protein giúp tăng cường hệ miễn dịch, hạn chế viêm da do dịch ở các nốt mụn nước vỡ ngăn tình trạng nhiễm trùng lan rộng. Cần bổ sung các thực phẩm như súp lơ xanh, ngô, bơ,... sẽ giúp tăng cường lượng protein cho cơ thể, làm giảm thời gian điều trị bệnh zona thần kinh. Những thực phẩm này còn có hàm lượng chất béo tốt, giúp bạn cảm thấy no lâu hơn. (4)

Ngược lại, cũng có những loại thực phẩm có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, tương tác xấu với thuốc và làm chậm quá trình lành vết thương. Do đó, cần hạn chế hoặc loại bỏ những loại thực phẩm sau đây khỏi thực đơn của mình khi bị bệnh zona thần kinh:

• Thực phẩm chứa nhiều đường: Đây là các loại thực phẩm có hàm lượng đường cao, thường là các loại bánh kẹo, nước ngọt, sô cô la,... Những thực phẩm này cũng làm tăng đường huyết đột ngột, làm cho vết thương bị nhiễm trùng và chậm lành. Bạn nên hạn chế ăn những thực phẩm này khi bị bệnh zona thần kinh.
• Thực phẩm cay nóng: Đây là các loại thực phẩm có vị cay, nóng, chua, mặn, như ớt, tiêu, tỏi, giấm, muối,... Những thực phẩm này có thể kích ứng niêm mạc miệng, họng, dạ dày và làm cho da bị nóng rát, lở loét. Khi ăn những thực phẩm này, sẽ cảm thấy ngứa ngáy nhiều hơn và khó chịu hơn.
• Thực phẩm chiên, rán: Đây là các loại thực phẩm được chế biến bằng cách chiên, rán trong dầu mỡ, như khoai tây chiên, bánh tráng trộn, bánh rán,... Những thực phẩm này chứa nhiều chất béo, cholesterol và calo, không tốt cho sức khỏe. Đối với người bệnh zona, những thực phẩm này có thể làm tăng viêm, đặc biệt là những bệnh nhân bị zona ở mắt và khu vực quanh mắt.
• Rượu, bia và đồ uống có cồn: Đây là các loại đồ uống có chứa cồn, như rượu, bia... Cồn có thể làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể, làm cho bạch cầu không thể chống lại vi khuẩn, virus. Cồn cũng làm giảm lưu lượng máu, làm cho vết thương lâu lành hơn. Bạn nên hạn chế uống những đồ uống này khi bị bệnh zona thần kinh.

Zona thần kinh là bệnh lý không gây nguy hiểm, không gây tử vong nhưng bệnh gây nhiều đau đớn, khó chịu và bất tiện trong đời sống sinh hoạt cho người bệnh. Mong rằng, những kiến thức về cách vệ sinh vết zona thần kinh trong bài viết giúp bạn hiểu hơn về căn bệnh này, từ đó,phát hiện bệnh sớm để điều trị kịp thời, tránh gặp phải những biến chứng nguy hiểm khác.