Sốt xuất huyết ăn cơm được không? Cần lưu ý những gì?

Bên cạnh tuân thủ phác đồ điều trị sốt xuất huyết của bác sĩ chuyên khoa, người bệnh cần có chế độ dinh dưỡng khoa học để hỗ trợ tốt cho quá trình phục hồi bệnh. Nhiều người bệnh thắc mắc sốt xuất huyết ăn cơm được không. Bài viết sau sẽ giải đáp cho bạn vấn đề này, cùng với đó là những điều cần lưu ý trong chế độ dinh dưỡng cho người bệnh sốt xuất huyết.

Vai trò của dinh dưỡng trong quá trình hồi phục của bệnh nhân sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, các phương pháp điều trị chủ yếu là điều trị triệu chứng và bù nước, chất điện giải cho bệnh nhân. Song song đó, chế độ dinh dưỡng còn giữ vai trò quan trọng để nâng cao sức đề kháng, giảm nguy cơ bệnh nặng và hỗ trợ bệnh nhân nhanh chóng phục hồi hơn.

Cụ thể bệnh nhân sốt xuất huyết cần bổ sung đầy đủ:

• Các loại thực phẩm giàu protein: như thịt, cá, trứng, sữa,... để hỗ trợ cho quá trình phục hồi bệnh.
• Các loại vitamin và khoáng chất: như vitamin C (trong cam, chanh, bưởi), vitamin A (trứng, sữa, gan lợn, tôm), vitamin K (rau bina, măng tây, cải xoăn), folate, sắt... để giúp cơ thể sản sinh lượng tiểu cầu cho cơ thể. Đặc biệt, vitamin C còn có tác dụng tăng cường sức đề kháng, vững thành mạch rất tốt cho người bệnh.
• Bổ sung đủ nước: người bệnh sốt xuất huyết sốt cao, vã mồ hôi làm tăng nguy cơ mất nước. Do đó cần bổ sung nước đầy đủ 2-3 lít/ ngày. Ngoài nước lọc có thể uống thêm nước trái cây như chanh, nước dừa,...
• Với trẻ nhỏ còn bú mẹ, cần cho trẻ tiếp tục bú bình thường. Với trẻ trong độ tuổi ăn dặm, ba mẹ nên ưu tiên thực phẩm giàu vitamin D, A, kẽm, sắt... nấu đa dạng nhiều món ăn giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa.

⇒ Tham khảo thêm: Bị sốt xuất huyết nên ăn gì và kiêng ăn gì cho nhanh khỏi?

Người bệnh sốt xuất huyết thường sốt cao, đau nhức người, đau cơ, đau khớp,... do đó rất mệt mỏi và chán ăn. Nên các món ăn cần được chế biến sao cho người bệnh dễ ăn và dễ hấp thu nhất có thể. Vậy với một loại thực phẩm như cơm thì người bệnh sốt xuất huyết có ăn được hay không?

Sốt xuất huyết ăn cơm được không?

Người bệnh sốt xuất huyết có thể ăn cơm vì cơm cung cấp nhiều năng lượng, hỗ trợ quá trình hồi phục. Tuy nhiên, nên ăn cơm mềm, không quá cứng để dễ tiêu hóa, giảm gánh nặng cho dạ dày.

Nhiều người thắc mắc bệnh sốt xuất huyết ăn cơm được không vì nghĩ cơm là thực phẩm khó tiêu hóa, hấp thụ. Thậm chí còn có nhiều nguồn tin sai lệch về việc người bệnh sốt xuất huyết ăn cơm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và hệ tiêu hóa.

Thực tế, người bệnh sốt xuất huyết có thể ăn cơm, nhưng sẽ còn tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, yếu tố bệnh lý của mỗi cá nhân và cách chế biến cơm sao cho phù hợp. Chế độ ăn của người bệnh sốt xuất huyết không phải kiêng khem, chỉ cần đảm bảo dinh dưỡng hợp lý, vệ sinh an toàn thực phẩm và cách chế biến thức ăn dễ tiêu, dễ hấp thụ.

1. Cơm là nguồn cung cấp năng lượng cho người bệnh

Cơm là thực phẩm giàu tinh bột. Tinh bột là nguồn năng lượng quan trọng cho cơ thể. Khi hấp thu tinh bột, cơ thể sẽ tiêu hóa và chuyển hóa tinh bột thành glucose. Glucose lúc này được xem là "nguồn nhiên liệu" lưu thông khắp cơ thể và được các tế bào tiếp nhận, sử dụng.

Glucose là nguồn năng lượng cần thiết cho các hoạt động thể chất hằng ngày, đồng thời là nguồn năng lượng chính cho hoạt động chức năng của não bộ và hệ thần kinh. Theo dữ liệu từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, não người trưởng thành tiêu thụ khoảng 20-25% tổng lượng glucose nạp vào cơ thể (1). Do đó, để đảm bảo hoạt động của não bộ và cung cấp nguồn năng lượng cần thiết cho cơ thể khỏe mạnh, người bệnh sốt xuất huyết cần bổ sung đầy đủ lượng glucose có trong tinh bột hằng ngày.

2. Dễ tiêu hóa khi được nấu đúng cách

Cơm từ gạo trắng có ưu điểm là dễ tiêu hóa, dễ ăn và không chứa gluten, phù hợp với người có vấn đề đường tiêu hóa, một số trường hợp bệnh. Ngoài ra, gạo trắng cũng là thực phẩm quan trọng được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị trong chế độ ăn kiêng và phục hồi cho bệnh nhân mắc bệnh dạ dày vì giàu tinh bột và dễ tiêu.

Cơm được nấu chín kỹ hay các món ăn được chế biến từ gạo trắng giúp bao bọc niêm mạc và tăng đề kháng cho niêm mạc dạ dày ruột, giúp thúc đẩy quá trình chữa lành vết loét ở dạ dày nên phù hợp với người bệnh sốt xuất huyết.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết ăn bún được không? Chuyên gia dinh dưỡng giải đáp

Một số lưu ý khi nấu cơm cho người bệnh sốt xuất huyết

Để nấu cơm cho người bệnh sốt xuất huyết cần lựa chọn gạo trắng ngon và biết cách chế biến phù hợp. Để cơm gạo trắng ngon và giữ được nhiều chất dinh dưỡng cần chọn gạo mới xát vì lúc này gạo còn giữ được nhiều vitamin, chất xơ, đặc biệt là vitamin B1 tập trung tại vỏ ngoài ngay sát hạt gạo. Ngoài ra, gạo cần có hạt tròn, đều, bóng, không bị gãy hoặc có hạt khác nhàu. Khi nhai thử có vị ngọt nhẹ, thơm.

Nên nấu cơm mềm cho người bệnh sốt xuất huyết, vì lúc này người bệnh rất mệt mỏi và chán ăn, cần ăn các loại thức ăn mềm/ lỏng dễ tiêu hóa. Nếu người bệnh vẫn không ăn được cơm mềm có thể nấu gạo trắng thành cháo và thêm các loại thịt giàu protein như gà, bò,... cùng các loại rau, củ xắt nhỏ. Nên chia thành nhiều bữa ăn nhỏ trong ngày cho bệnh nhân dễ hấp thu và tiêu hóa. Có thể bổ sung thêm dinh dưỡng bằng nước trái cây, sữa... trong các bữa phụ.

Cần tránh ăn các loại thức ăn nhiều dầu, mỡ gây khó tiêu; các thức ăn cay, nóng có hại cho tiêu hóa hay các thức ăn hoặc đồ uống có màu đỏ sẫm như tiết, củ dền,... vì có thể gây nhầm lẫn với tình trạng xuất huyết tiêu hóa.

Trường hợp nào người bệnh sốt xuất huyết không nên ăn cơm?

1. Người bệnh đang ở giai đoạn sốt

Khi ở giai đoạn sốt, người bệnh mệt mỏi, không có cảm giác thèm ăn. Do đó, người thân cần chế biến thức ăn mềm, dễ tiêu và hợp khẩu vị người bệnh. Các món ăn như cháo gà, súp gà hay canh gà đặc biệt phù hợp với người bệnh. Vì gà có chứa lượng lớn protein giúp xây dựng và duy trì cơ, hỗ trợ quá trình hồi phục bệnh.

2. Biến chứng xuất huyết tiêu hóa

Xuất huyết tiêu hóa là tình trạng chảy máu đường tiêu hóa, là một trong những vấn đề cấp cứu y tế nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng nếu không can thiệp kịp thời. Tình trạng này xảy ra khi máu thoát ra khỏi lòng mạch và chảy vào ống tiêu hóa. Lúc này, người bệnh không nên ăn cơm và các loại thức ăn khó tiêu, thay vào đó cần ăn thức ăn nhẹ, dễ tiêu như cháo, súp, uống sữa. Ăn với lượng vừa phát, tránh quá đói hoặc quá no.

3. Rối loạn tiêu hóa

Bệnh nhân sốt xuất huyết thường bị rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy. Nguyên nhân là do phản ứng viêm của cơ thể. Khi cơ quan nội tạng bị nhiễm virus sốt xuất huyết sẽ bị suy giảm miễn dịch và chức năng, nhất là đường tiêu hóa.

Nếu bị tiêu chảy liên tục trên 3 lần/ ngày khi sốt xuất huyết, người bệnh không tự ý sử dụng thuốc tiêu chảy mà cần đến ngay bệnh viện để bác sĩ theo dõi và điều trị. Lúc này cơ thể rất yếu, cần bù nước bằng các loại nước lọc, nước trái cây hoặc dung dịch Oresol và chỉ nên ăn các loại thức ăn lỏng như cháo, súp, không nên ăn cơm.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết bị tiêu chảy có nguy hiểm không? Cách điều trị

Sốt xuất huyết ăn cơm được không sẽ tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, yếu tố bệnh lý của mỗi cá nhân và cách chế biến cơm sao cho phù hợp. Theo đó, người bệnh cần ăn cơm mềm hoặc các loại cháo, súp bổ sung thịt và các loại rau củ để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, hỗ trợ quá trình phục hồi bệnh.