Trẻ đang ho có tiêm phế cầu được không? Có cần phải trì hoãn không?

18:30 09/05/2025

Quản lý Y khoa Vùng 1 - Mekong
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Tiêm vắc xin phế cầu đúng lịch và đủ mũi giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nguy hiểm do phế cầu khuẩn gây ra như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. Tuy nhiên, khi đến lịch tiêm chủng mà trẻ lại đang bị ho, không ít phụ huynh lo lắng và tự hỏi liệu trẻ đang ho có tiêm phế cầu được không. Trong bài viết trẻ bị ho có tiêm phòng phế cầu được không dưới đây, chuyên gia từ Hệ thống tiêm chủng VNVC sẽ giải đáp đầy đủ, chi tiết thắc mắc trên.
BS Phạm Hồng Thuyết - Quản lý Y khoa vùng 1 Mekong, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: “Hàng năm, trên toàn thế giới ghi nhận khoảng 14,5 triệu ca mắc bệnh phế cầu khuẩn nghiêm trọng, dẫn đến khoảng 826.000 trường hợp tử vong. Tại khu vực Mỹ Latinh và Caribe, ước tính có từ 12.000 – 28.000 ca tử vong do bệnh phế cầu khuẩn mỗi năm, cùng với 182.000 ca nhập viện và 1,4 triệu cuộc hẹn khám ngoại trú. (1) Tiêm đủ ba hoặc bốn liều vắc xin phế cầu khuẩn được khuyến cáo có hiệu quả phòng ngừa từ 71 – 93% đối với các bệnh phế cầu khuẩn nặng.” |
Nguyên tắc tiêm chủng cho bé khi đang bị bệnh
Khi trẻ đang bị bệnh, việc tiêm chủng cần được thực hiện theo một số nguyên tắc để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Dưới đây là những nguyên tắc cơ bản khi tiêm chủng cho bé đang mắc bệnh:
- Đánh giá tình trạng sức khỏe của trẻ: Trước khi tiêm chủng, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe của trẻ. Nếu trẻ chỉ có các triệu chứng bệnh nhẹ và không có dấu hiệu nhiễm trùng, việc tiêm vắc xin có thể vẫn được thực hiện. Tuy nhiên, nếu trẻ đang mắc bệnh lý cấp tính chưa ổn định hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng như sốt, ho nhiều, thể trạng nhiễm trùng nhiễm độc, việc tiêm chủng sẽ cần phải trì hoãn.
- Chờ khi bệnh nhẹ hoặc ổn định: Nếu trẻ đang bị bệnh nhưng triệu chứng nhẹ và không ảnh hưởng đến sức khỏe tổng quát, bác sĩ có thể quyết định tiêm vắc xin. Tuy nhiên, nếu bệnh tình có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của trẻ hoặc gây phản ứng mạnh sau tiêm, bác sĩ sẽ khuyến nghị trì hoãn cho đến khi bé hồi phục hoàn toàn.
- Trì hoãn tiêm chủng khi trẻ bị sốt hoặc mắc bệnh nhiễm trùng nặng: Nếu trẻ đang gặp phải các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như suy chức năng các cơ quan (hô hấp, tuần hoàn, tim, thận, gan), mắc các bệnh cấp tính hoặc nhiễm trùng, sốt cao (≥ 38 độ C) hoặc hạ thân nhiệt (≤ 35,5 độ C), suy giảm miễn dịch, hoặc các triệu chứng nghiêm trọng khác, bác sĩ sẽ khuyến cáo trì hoãn việc tiêm vắc xin cho đến khi tình trạng sức khỏe của trẻ ổn định. Việc tiêm trong thời điểm này có thể dẫn đến những tác dụng phụ nguy hiểm và làm tăng nguy cơ xuất hiện phản ứng không mong muốn.
- Theo dõi sau tiêm: Sau khi tiêm, trẻ cần được theo dõi kỹ lưỡng để phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. Đặc biệt, khi trẻ đang bị bệnh, hệ miễn dịch có thể phản ứng mạnh hơn, do đó, việc theo dõi càng trở nên quan trọng.
- Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ: Mỗi trường hợp đều khác nhau, vì vậy phụ huynh cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia tiêm chủng để nhận được lời khuyên phù hợp nhất về việc tiêm chủng cho trẻ trong tình trạng bệnh.
Trẻ đang ho có tiêm phế cầu được không?
Trẻ đang ho có tiêm phế cầu được không còn phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của trẻ và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng ho. Nếu trẻ chỉ bị ho nhẹ và không kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, khó thở hoặc dấu hiệu của một bệnh nhiễm trùng nặng, việc tiêm vắc xin phế cầu vẫn có thể được thực hiện. Tuy nhiên, nếu trẻ ho kèm theo sốt, triệu chứng bệnh nặng hoặc có dấu hiệu của một bệnh nhiễm trùng, bác sĩ thường khuyến nghị trì hoãn tiêm chủng cho đến khi tình trạng sức khỏe của trẻ ổn định hoàn toàn.
1. Khi nào có thể tiêm vắc xin phế cầu dù trẻ đang ho?
Bé bị ho có tiêm phế cầu được không? Trẻ vẫn có thể tiêm vắc xin phế cầu ngay cả khi đang ho trong các trường hợp sau:
- Ho nhẹ, không kèm sốt cao: Nếu trẻ chỉ bị ho do cảm lạnh thông thường và không có dấu hiệu sốt cao hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng, việc tiêm vắc xin vẫn có thể tiến hành.
- Không gặp phải triệu chứng hô hấp nghiêm trọng: Nếu trẻ không có dấu hiệu khó thở, khò khè hoặc suy hô hấp, tiêm vắc xin sẽ không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
- Không có dấu hiệu nhiễm trùng toàn thân: Nếu trẻ không bị các triệu chứng như chảy mũi đặc, sưng hạch hoặc đau họng nghiêm trọng, tiêm vắc xin vẫn có thể thực hiện như kế hoạch.
- Trẻ vẫn ăn uống và vui chơi bình thường: Nếu trẻ không cảm thấy mệt mỏi, vẫn ăn uống và chơi đùa bình thường, điều này cho thấy hệ miễn dịch của trẻ vẫn đủ khỏe để tiếp nhận vắc xin mà không gặp rủi ro.
Trong tất cả các trường hợp này, việc tiêm vắc xin phế cầu sẽ giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nguy hiểm mà không ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, các bậc phụ huynh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định tiêm chủng cho trẻ. (2)
2. Khi nào nên hoãn tiêm vắc xin phế cầu khi trẻ bị ho?
Trẻ bị ho có tiêm phế cầu được không? Trong các trường hợp trẻ ho nặng và kèm theo các bệnh lý khác, trẻ nên hoãn tiêm vắc xin phế cầu cho đến khi sức khỏe ổn định. Một số trường hợp nên hoãn tiêm vắc xin phế cầu khi bị ho gồm:
- Ho kèm sốt cao: Nếu trẻ ho và có triệu chứng sốt trên 38°C, đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nghiêm trọng. Trong trường hợp này, tiêm vắc xin nên được hoãn cho đến khi trẻ hết sốt và tình trạng sức khỏe ổn định.
- Ho với triệu chứng hô hấp nghiêm trọng: Nếu trẻ ho kèm theo khó thở, khò khè, thở gấp hoặc có dấu hiệu của suy hô hấp, việc tiêm vắc xin nên được trì hoãn cho đến khi tình trạng hô hấp của trẻ được cải thiện.
- Ho kèm dấu hiệu nhiễm trùng toàn thân: Nếu trẻ bị ho cùng với các triệu chứng như chảy mũi đặc, sưng hạch, đau họng nghiêm trọng hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng khác, tiêm vắc xin nên hoãn cho đến khi tình trạng nhiễm trùng được điều trị và ổn định.
- Trẻ mệt mỏi, bỏ ăn hoặc có dấu hiệu suy giảm sức khỏe: Nếu trẻ không ăn uống, mệt mỏi, thiếu năng lượng, điều này có thể cho thấy hệ miễn dịch của trẻ đang suy yếu. Trong trường hợp này, tiêm vắc xin cần được hoãn cho đến khi trẻ hồi phục và sức khỏe trở lại bình thường.
- Trẻ có bệnh nền hoặc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng: Nếu trẻ có các bệnh lý nền như bệnh tim, phổi, hoặc suy giảm miễn dịch, việc tiêm vắc xin sẽ cần phải được trì hoãn cho đến khi tình trạng sức khỏe của trẻ ổn định và được bác sĩ xác nhận.

Xem thêm: Mũi vắc xin phế cầu tiêm khi nào?
Tiêm vắc xin phế cầu khi trẻ đang bị ho có nguy hiểm không?
Tiêm vắc xin phế cầu khi trẻ đang bị ho có nguy hiểm không còn phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe cụ thể của trẻ. Nếu trẻ chỉ bị ho nhẹ và không có triệu chứng nghiêm trọng kèm theo như sốt cao, khó thở, hoặc dấu hiệu nhiễm trùng nặng, việc tiêm vắc xin phế cầu có thể được thực hiện mà không gây ra thêm nhiều các phản ứng sau tiêm bất lợi gì, có chăng thì có các Phản ứng sau tiêm tương tự như các trẻ khác.
Tuy nhiên, nếu trẻ đang bị ho kèm theo các triệu chứng như sốt cao, khó thở, hoặc có dấu hiệu của một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng (như viêm phổi, viêm họng nặng), việc tiêm vắc xin trong tình trạng này có thể không an toàn. Tiêm vắc xin khi trẻ đang mắc bệnh có thể gây ra các phản ứng không mong muốn và làm tăng nguy cơ phát triển các tác dụng phụ, do hệ miễn dịch của trẻ đã phải làm việc để chống lại bệnh tật hiện tại.
Do đó, để đảm bảo an toàn, nếu trẻ đang bị ho và có các triệu chứng nghiêm trọng, phụ huynh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định xem việc tiêm vắc xin phế cầu có phù hợp hay cần phải trì hoãn cho đến khi trẻ hồi phục.
Lý do không nên hoãn tiêm và nên hoãn tiêm phế cầu cho bé
Trẻ đang ho có tiêm phế cầu được không? Tùy vào tình trạng sức khỏe của trẻ mà có thể tiêm hoặc nên hoãn tiêm vắc xin phế cầu. Do đó, việc quyết định hoãn hoặc không hoãn tiêm vắc xin phế cầu cho trẻ khi đang bị bệnh cần được cân nhắc kỹ lưỡng, dựa trên tình trạng sức khỏe cụ thể của trẻ.
1. Lý do không nên hoãn tiêm ngừa phế cầu khi trẻ bị bệnh nhẹ
Trong trường hợp trẻ bị ho nhẹ, không kèm theo sốt và các bệnh nhiễm trùng, bố mẹ vẫn nên đưa trẻ đi tiêm vắc xin phế cầu. Việc cho tiêm vắc xin đủ mũi, đúng lịch vắc xin phế cầu sẽ mang lại lợi ích sau:
- Bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nguy hiểm: Vắc xin phế cầu giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nghiêm trọng như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết do phế cầu khuẩn gây ra. Trì hoãn tiêm có thể khiến trẻ không được bảo vệ đúng lúc, đặc biệt nếu tình trạng bệnh nhẹ không ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của trẻ.
- Tuân thủ lịch tiêm chủng: Việc tiêm đúng lịch và đủ mũi là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả tối ưu của vắc xin. Hoãn tiêm có thể làm gián đoạn lịch tiêm chủng và ảnh hưởng đến tiến trình bảo vệ sức khỏe lâu dài của trẻ.
- Hệ miễn dịch vẫn đủ khả năng tiếp nhận vắc xin: Nếu trẻ chỉ bị ho nhẹ mà không có dấu hiệu nhiễm trùng nghiêm trọng, hệ miễn dịch vẫn có thể tiếp nhận vắc xin mà không gặp phải vấn đề lớn. Việc tiêm vắc xin trong trường hợp này sẽ không gây tác động xấu đến sức khỏe của trẻ.
- Bệnh nhẹ không ảnh hưởng: Các bệnh nhẹ như cảm lạnh thông thường, ho nhẹ, sổ mũi thường không ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin.
2. Lý do nên hoãn tiêm chủng khi trẻ đang bị bệnh
Mặc dù trẻ có thể tiêm vắc xin phế cầu khi bị ho nhẹ, nhưng trong trường hợp bệnh nặng, việc hoãn lịch tiêm là cần thiết cho đến khi sức khỏe của trẻ được cải thiện. Dưới đây là lý do tại sao nên hoãn tiêm chủng khi trẻ đang bị bệnh:
- Hệ miễn dịch đang yếu: Khi trẻ bị bệnh, hệ miễn dịch của trẻ đang phải hoạt động để chống lại vi khuẩn hoặc virus gây bệnh. Tiêm vắc xin trong tình trạng này có thể làm tăng thêm gánh nặng cho hệ miễn dịch, dẫn đến khả năng phản ứng mạnh hơn hoặc tăng nguy cơ tác dụng phụ.
- Nguy cơ tác dụng phụ cao hơn: Nếu trẻ đang bị bệnh như sốt cao, ho nặng, hoặc nhiễm trùng, việc tiêm vắc xin có thể làm tăng khả năng trẻ gặp phải phản ứng phụ như sốt cao, viêm sưng tại chỗ tiêm, hoặc các phản ứng không mong muốn khác.
- Khó phân biệt các triệu chứng: Nếu trẻ có triệu chứng của bệnh nhiễm trùng (như sốt, ho, hoặc sổ mũi), việc tiêm chủng có thể gây khó khăn trong việc phân biệt các phản ứng bình thường của vắc xin với các dấu hiệu của bệnh nhiễm trùng. Điều này có thể dẫn đến việc không phát hiện kịp thời các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Khi nào trẻ có thể tiêm vắc xin phế cầu lại sau khi hoãn do ho và bị bệnh?
Trẻ có thể tiêm vắc xin phế cầu lại sau khi hoãn do ho hoặc bị bệnh trong những trường hợp sau:
- Khi trẻ hết sốt và các triệu chứng bệnh đã ổn định: Nếu trẻ đã khỏi ho, không còn sốt, và các triệu chứng bệnh như sổ mũi, đau họng, khó thở đã hoàn toàn biến mất, thì tiêm vắc xin có thể được tiếp tục.
- Khi trẻ cảm thấy khỏe mạnh và hoạt động bình thường: Nếu trẻ không còn mệt mỏi, ăn uống bình thường, chơi đùa như mọi khi và không có dấu hiệu của bệnh tật, hệ miễn dịch của trẻ sẽ đủ khả năng tiếp nhận vắc xin mà không gặp rủi ro.
- Khi trẻ không còn triệu chứng nhiễm trùng hô hấp hoặc toàn thân: Nếu các triệu chứng như ho, khò khè, khó thở, hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng khác đã hoàn toàn biến mất và sức khỏe của trẻ được phục hồi hoàn toàn, bác sĩ có thể cho phép tiếp tục tiêm vắc xin.
- Sau khi tham khảo ý kiến bác sĩ: Trong trường hợp không chắc chắn về tình trạng sức khỏe của trẻ, việc tham khảo bác sĩ là rất quan trọng. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể của trẻ và xác định xem có nên tiêm vắc xin phế cầu hay không, đồng thời đảm bảo an toàn tối đa cho trẻ.
Cần làm gì khi trẻ đang ho nhưng lại đến lịch tiêm vắc xin phế cầu?
Khi trẻ đang ho nhưng lại đến lịch tiêm vắc xin phế cầu, phụ huynh cần thực hiện các bước sau để đảm bảo an toàn cho trẻ:
- Đánh giá tình trạng sức khỏe của trẻ: Quan sát xem cơn ho của trẻ nhẹ hay nặng, có kèm theo sốt, khó thở, hoặc các triệu chứng nhiễm trùng khác không. Nếu trẻ chỉ ho nhẹ, không có dấu hiệu nhiễm trùng nghiêm trọng, việc tiêm vắc xin vẫn có thể được thực hiện. Tuy nhiên, nếu trẻ có các triệu chứng như sốt cao, ho nặng, hoặc khó thở, cần trì hoãn tiêm cho đến khi tình trạng sức khỏe ổn định.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi quyết định tiêm, phụ huynh nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ hoặc cơ sở tiêm chủng để được khám sàng lọc. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe của trẻ và đưa ra quyết định có nên tiêm vắc xin hay không. Điều này giúp đảm bảo tiêm vắc xin một cách an toàn.
- Hoãn tiêm nếu cần thiết: Nếu bác sĩ xác định rằng trẻ đang bị bệnh nhiễm trùng hoặc có triệu chứng nghiêm trọng, tiêm vắc xin sẽ được hoãn lại cho đến khi sức khỏe của trẻ hồi phục. Việc trì hoãn tiêm giúp tránh các phản ứng phụ không mong muốn và bảo vệ sức khỏe của trẻ.
- Tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ: Nếu bác sĩ khuyến nghị trì hoãn tiêm vắc xin, hãy tuân thủ đúng chỉ dẫn và theo dõi sức khỏe của trẻ. Sau khi trẻ phục hồi hoàn toàn, bác sĩ sẽ hướng dẫn tiếp tục tiêm vắc xin phế cầu.
- Chú ý đến lịch tiêm tiếp theo: Nếu phải hoãn tiêm, phụ huynh nên ghi nhớ lịch tiêm tiếp theo để bảo đảm trẻ nhận được vắc xin đúng thời gian và đủ mũi, giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nguy hiểm do phế cầu khuẩn gây ra.

Xem thêm: Lịch tiêm phòng vắc xin phế cầu chuẩn Bộ Y tế cho trẻ em và người lớn.
Bài viết trên đã giải đáp đầy đủ, chi tiết thắc mắc “Trẻ đang ho có tiêm phế cầu được không?”. Khi trẻ đang ho, việc tiêm vắc xin phế cầu có thể thực hiện được nếu tình trạng ho nhẹ và không có triệu chứng nhiễm trùng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu trẻ có các dấu hiệu bệnh nặng như sốt cao, khó thở, hoặc ho kèm theo các triệu chứng nhiễm trùng khác, việc trì hoãn tiêm chủng là cần thiết để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Để đảm bảo an toàn, phụ huynh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định tiêm vắc xin phế cầu cho trẻ.



- Armijos-Acurio, L., Jimbo-Sotomayor, R., José Proaño-Espinosa, Segarra-Galarza, K., & Sánchez-Choez, X. (2020). Morbidity and mortality due to pneumococcal disease in children in Ecuador from 2005 to 2015. Journal of Global Infectious Diseases, 12(3), 124–124. https://doi.org/10.4103/jgid.jgid_125_19
- Your Child’s Vaccines: Pneumococcal Vaccines (PCV, PPSV) (for Parents). (2024). Kidshealth.org. https://kidshealth.org/en/parents/pneumococcal-vaccine.html