Trẻ đi tiêm về bị nôn trớ có nguy hiểm không? Cách xử trí thế nào?

16:30 08/05/2024

Quản lý Y khoa Vùng 1 - miền Bắc
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Trẻ đi tiêm về bị nôn trớ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân và cần phải có chẩn đoán bác sĩ để đưa ra hướng xử trí phù hợp. Để đảm bảo an toàn, sau tiêm phòng trẻ cần ở lại trung tâm tiêm chủng 30 phút để được các bác sĩ, điều dưỡng theo dõi và tiếp tục theo dõi tại nhà trong vòng 48-72 giờ theo hướng dẫn.
BS.CKI Nguyễn Lê Nga, Quản lý Y khoa vùng 1 miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết: “Vắc xin là an toàn và các phản ứng sau tiêm chứng tỏ vắc xin đang phát huy giá trị bảo vệ, tuy nhiên phụ huynh cần theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ sau tiêm, trong trường hợp trẻ nôn trớ, ba mẹ không nên quá lo lắng, cần bình tĩnh theo dõi tình trạng sức khoẻ của bé hoặc nhờ đến sự hỗ trợ và hướng dẫn của các bác sĩ”. |
Vì sao trẻ đi tiêm về bị nôn trớ?
Nôn trớ là tình trạng thường gặp ở trẻ gây ra do nhiều nguyên nhân, có thể xảy ra trùng hợp với thời điểm trẻ vừa tiêm vắc xin. Trẻ nôn trớ có thể do trẻ bú quá no, ăn quá nhiều, trẻ bú mẹ không đúng tư thế hay bú bình chưa đúng cách, trẻ vừa ăn no đã cho nằm ngay hay quấn tã quá chặt cũng có thể gây ra nôn trớ (1).
Theo các chuyên gia, một số loại vắc xin như vắc xin phòng tiêu chảy do Rotavirus, vắc xin DTaP ngừa các bệnh uốn ván, bạch hầu và ho gà,... cũng có khả năng gây nôn trớ sau khi trẻ được uống/tiêm, tuy nhiên tình trạng này không nguy hiểm.

Trẻ đi tiêm về bị nôn trớ được xem như một phản ứng bình thường và thường gặp khi tiêm một số loại vắc xin, đặc biệt là khi uống vắc xin Rotavirus. Nôn trớ sau khi uống vắc xin phòng tiêu chảy cấp do virus Rota là do tác dụng tạo miễn dịch tại niêm mạc ruột kích thích vùng thực quản và tăng nhu động ruột, gây buồn nôn, nôn hay tiêu chảy nhẹ.
Nôn trớ sau uống Rotavirus đa phần có thể tự khỏi sau 5-7 ngày mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại vắc xin đều dẫn đến phản ứng nôn trớ ở người sử dụng. Trong một số trường hợp, nôn trớ là một phản ứng sau tiêm bất thường cần đến bệnh viện để các bác sĩ thăm khám và hướng dẫn xử trí đúng cách.
Trẻ tiêm phòng về bị nôn trớ có nguy hiểm không?
Trẻ đi tiêm về bị nôn trớ KHÔNG nguy hiểm. Nôn trớ là phản ứng thông thường và không nguy hiểm, trẻ sau khi tiêm/uống vắc xin cần được theo dõi tại chỗ 30 phút và tiếp tục theo dõi tại nhà tối đa 72 giờ để phát hiện những dấu hiệu bất thường. Trong trường hợp nếu trẻ uống vắc xin Rotavirus bị nôn trớ thì không cần uống lại, vì vắc xin Rotavirus có độ bám dính cao và sinh phản ứng miễn dịch ngay khi vào niêm mạc ruột, chính vì vậy phụ huynh không nên lo lắng khi trẻ bị nôn trớ sau tiêm/uống vắc xin.
=> Ngoài nôn trớ, trẻ còn có thể gặp tình trạng táo bón sau tiêm phòng, mời bạn xem giải đáp tại đây nhé: Trẻ đi tiêm phòng về bị táo bón
Cách xử trí khi bé tiêm phòng về bị nôn trớ
Nếu trẻ nôn trớ sau uống vắc xin Rotavirus thì đây là phản ứng thường gặp và có thể tự khỏi sau 5-7 ngày. Tuy nhiên, nếu tình trạng nôn trớ kéo dài khi tiêm/uống bất kỳ loại vắc xin nào, ba mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện gần nhất để được kiểm tra và theo dõi.
Trong quá trình theo dõi bé tại bệnh viện, phụ huynh nên chú ý đến các dấu hiệu bất thường khác của trẻ như sốt cao trên 39 độ C, co giật, phát ban, thở nhanh,... để báo ngay cho nhân viên y tế gần nhất.
Trong trường hợp trẻ có bệnh lý nền hay đang dùng thêm các loại thuốc điều trị bệnh cần thông báo cho bác sĩ, để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong điều trị. Điều quan trọng nhất ba mẹ cần nhớ khi phát hiện các dấu hiệu bất thường sau tiêm là không tự ý điều trị mà không có sự hướng dẫn, chỉ định từ các bác sĩ.
Các tác dụng phụ khác đi kèm với nôn trớ mẹ cần lưu ý
Một số phản ứng sau tiêm thường gặp đi kèm với nôn trớ, bao gồm:
- Sốt nhẹ từ 38 đến 38,5 độ C.
- Quấy khóc và ăn uống kém hơn bình thường (ở trẻ em).
- Vết tiêm đỏ, sưng nhẹ (riêng vắc xin phòng lao, sau khi tiêm vào cơ thể có thể sưng tạo thành cục tại vùng tiêm).
- Phát ban nhẹ (sau khi tiêm vắc xin sởi hoặc sởi, quai bị, rubella).
Những triệu chứng trên hoàn toàn bình thường và có thể tự khỏi sau 1-2 ngày hoặc vài ngày, nhưng vẫn cần chú ý diễn biến và xử trí sớm, đúng cách nếu có dấu hiệu bất thường xảy ra.

Nếu có những biểu hiện sau đây cần đưa trẻ đến ngay bệnh viện gần nhất:
- Sốt trên 39 độ C.
- Co giật, mệt lả, lừ đừ, lịm dần, không có phản ứng khi được gọi.
- Tím tái, khó thở, thở nhanh, thở khò khè khác thường, thở rít, rút lõm lồng ngực khi thở.
- Trẻ quấy khóc dữ dội, khóc thét kéo dài.
- Trẻ ăn/ bú kém, kết hợp cùng một trong số các phản ứng thông thường như sốt, ho, quấy khóc hơn bình thường, phát ban (thay đổi màu da), mẩn ngứa,... kéo dài trên 1 ngày.
⇒ Tham khảo thêm: Trẻ biếng ăn sau tiêm phòng phải làm sao? Cha mẹ cần lưu lại
Trẻ đi tiêm về bị nôn trớ và có một số phản ứng bất thường như sốt hoặc sưng đau chỗ tiêm, ba mẹ đừng quá lo lắng, hãy liên hệ trung tâm tiêm chủng đã tiêm cho bé để được tư vấn, đồng thời đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất để theo dõi, xử trí. Nhằm đảm bảo an toàn tiêm chủng, hỗ trợ Khách hàng và người dân kịp thời khi gặp các phản ứng sau tiêm, tổng đài 028 7102 6595 của Hệ thống tiêm chủng VNVC sẵn sàng tiếp nhận, hướng dẫn xử trí kịp thời với đội ngũ bác sĩ trực 24/7.



- Consolini, D. M. (2022, November 3). Vomiting in infants and children. MSD Manual Consumer Version. https://www.msdmanuals.com/home/children-s-health-issues/symptoms-in-infants-and-children/vomiting-in-infants-and-children