Khả năng viêm gan B lành tính có thật sự an toàn?

Một số trường hợp viêm gan B lành tính có thể không gây triệu chứng rõ ràng, nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ tiến triển âm thầm thành biến chứng nặng. Các chuyên gia khuyến cáo người dân cần theo dõi sát sức khỏe gan, tầm soát định kỳ và tiêm vắc xin đầy đủ để chủ động bảo vệ lâu dài

Viêm gan B lành tính là gì?

Viêm gan B lành tính (còn gọi là viêm gan B thể không hoạt động) là tình trạng HBV tồn tại trong cơ thể nhưng không gây tổn thương gan rõ rệt. Người bệnh ở giai đoạn này thường không có triệu chứng lâm sàng, men gan duy trì trong giới hạn bình thường và mô gan gần như không bị ảnh hưởng.

Việc nhận diện viêm gan B thể không hoạt động chủ yếu dựa trên xét nghiệm máu. Người bệnh thường có HBsAg dương tính, nhưng các chỉ số men gan (ALT, AST) ổn định trong giới hạn bình thường. Đồng thời, nồng độ virus (HBV DNA) thấp hoặc rất thấp và xét nghiệm HBeAg thường âm tính hoặc duy trì ổn định. Những đặc điểm này giúp phân biệt thể không hoạt động với thể hoạt động, đồng thời định hướng theo dõi và quản lý phù hợp.

Mặc dù không biểu hiện ra bên ngoài, virus vẫn hiện diện trong máu và dịch tiết, tiềm ẩn nguy cơ lây lan trong cộng đồng. Do đó, viêm gan B thể không hoạt động không đồng nghĩa với an toàn tuyệt đối. Người bệnh cần được theo dõi định kỳ bằng các xét nghiệm chuyên sâu để kịp thời phát hiện những thay đổi trong hoạt động của virus, hạn chế nguy cơ tiến triển sang thể hoạt động hoặc các biến chứng nặng nề về lâu dài.

Viêm gan B lành tính có an toàn cho sức khỏe?

Viêm gan B thể không hoạt động không đồng nghĩa với trạng thái hoàn toàn an toàn. Ở giai đoạn này, virus tồn tại trong cơ thể mà không gây tổn thương gan rõ rệt, men gan duy trì trong giới hạn bình thường và người bệnh thường không có triệu chứng lâm sàng.

Tuy nhiên, đây chỉ là giai đoạn tạm ổn định, trong đó virus chỉ “ngủ yên” trong một khoảng thời gian, phụ thuộc vào khả năng miễn dịch của từng cá nhân. Người trẻ với hệ miễn dịch mạnh thường duy trì thể không hoạt động lâu hơn so với người lớn tuổi hoặc những trường hợp trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm viêm gan B.

Khi khả năng miễn dịch suy giảm, cơ thể bắt đầu nhận diện virus như một vật thể lạ và kích hoạt phản ứng miễn dịch để loại bỏ virus. Quá trình này khiến hệ miễn dịch tại gan tấn công các tế bào nhiễm virus, dẫn đến tăng men gan trong máu và có thể làm bộc phát viêm gan cấp hoặc mạn tính, thậm chí suy gan cấp trong những trường hợp nặng. Đây là thời điểm bệnh có thể tiến triển sang biến chứng nặng, khi cơ hội điều trị và kiểm soát đã bị giới hạn.

Ngoài nguy cơ tái hoạt động, người mang viêm gan B thể không hoạt động vẫn có thể lây truyền virus qua máu và dịch tiết, trở thành nguồn lây tiềm ẩn trong cộng đồng. Mặc dù nguy cơ tiến triển sang xơ gan hoặc ung thư gan thấp hơn so với viêm gan B thể hoạt động, nhưng vẫn cao hơn so với người chưa nhiễm. Vì vậy, theo dõi định kỳ bằng các xét nghiệm chuyên sâu như HBV DNA, HBeAg và men gan là cần thiết, vừa giúp phát hiện sớm những thay đổi trong hoạt động của virus, vừa duy trì chức năng gan ổn định và giảm thiểu nguy cơ biến chứng lâu dài.

Viêm gan B lành tính có chữa khỏi được không?

Hiện chưa có phương pháp nào có thể loại bỏ hoàn toàn virus viêm gan B hoặc làm HBsAg âm tính ở tất cả người bệnh (2). Tuy nhiên, các liệu pháp kháng virus hiện đại vẫn mang lại hiệu quả kiểm soát đáng kể. Các thuốc như entecavir, tenofovir (TDF) và tenofovir (TAF) cùng với pegylated interferon trong một số trường hợp, có khả năng ức chế virus, ổn định men gan và chức năng gan, đồng thời giảm nguy cơ tổn thương lâu dài. Khi virus bị kiểm soát, gan có khả năng phục hồi tốt hơn và trong một số ít trường hợp, HBsAg có thể trở về âm tính, tương đương với việc loại bỏ virus.

Mặc dù không thể coi là chữa khỏi hoàn toàn cho mọi trường hợp, viêm gan B thể không hoạt động vẫn có thể được quản lý hiệu quả nếu người bệnh theo dõi định kỳ, tuân thủ phác đồ điều trị và đánh giá định lượng virus thường xuyên. Chiến lược này giúp duy trì trạng thái ổn định, giảm nguy cơ chuyển sang thể hoạt động và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, bảo vệ chức năng gan lâu dài.

Chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng cho người mắc viêm gan B lành tính

Người mắc viêm gan B lành tính cần duy trì một chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng hợp lý nhằm ổn định chức năng gan, hạn chế nguy cơ virus tái hoạt động và giảm thiểu khả năng tiến triển sang các biến chứng nghiêm trọng.

1. Dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng cân bằng, giàu protein chất lượng cao, vitamin và khoáng chất giúp tăng cường khả năng phục hồi của gan. Rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa có tác dụng giảm gánh nặng cho gan, hỗ trợ hệ miễn dịch. Đồng thời, cần hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường, mỡ bão hòa và các món chế biến sẵn để giảm nguy cơ xơ hóa gan.

2. Tránh xa các sản phẩm có hại cho gan

Rượu, bia và các chất kích thích là tác nhân làm tăng nguy cơ tổn thương gan, thúc đẩy virus tái hoạt động và gia tăng men gan. Ngoài ra, cần thận trọng với một số thuốc hoặc thực phẩm chức năng có độc tính gan, đảm bảo chỉ sử dụng theo hướng dẫn y tế.

3. Xây dựng lối sống lành mạnh

Hoạt động thể lực vừa sức, ngủ đủ giấc và kiểm soát căng thẳng đóng vai trò quan trọng trong duy trì hệ miễn dịch ổn định, hạn chế virus tái hoạt động. Lối sống khoa học cũng giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa, vốn có thể gia tăng áp lực lên gan và làm trầm trọng thêm tình trạng viêm gan.

4. Tái khám định kỳ

Việc theo dõi định kỳ bằng xét nghiệm men gan, HBV DNA và HBeAg có vai trò then chốt trong quản lý viêm gan B lành tính. Nghiên cứu quy mô lớn tại Hàn Quốc cho thấy việc tái khám đều đặn ít nhất mỗi 3 - 6 tháng có liên quan đến việc giảm đáng kể tỷ lệ tử vong do ung thư gan ở bệnh nhân viêm gan B mạn tính (3).

Qua bài viết trên có thể thấy viêm gan B lành tính tuy ổn định hơn các thể hoạt động nhưng không hoàn toàn vô hại. Virus vẫn tồn tại trong cơ thể, có thể tái hoạt động, lây truyền và tiềm ẩn nguy cơ tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan. Quản lý hiệu quả viêm gan B thể không hoạt động đòi hỏi duy trì lối sống khoa học, dinh dưỡng hợp lý và tái khám định kỳ để bảo vệ chức năng gan lâu dài.