13+ triệu chứng nhận biết bệnh cúm A ở người lớn và dấu hiệu cảnh báo

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm thế giới có khoảng 5 - 10% người lớn và 20 - 30% trẻ em bị nhiễm cúm, trong đó, có khoảng nửa triệu người tử vong do những vấn đề sức khỏe liên quan đến bệnh cúm. Người lớn mắc cúm A không chỉ đối diện với nhiều triệu chứng khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Vì vậy, nhận diện đúng các dấu hiệu cúm A và hiểu rõ những triệu chứng nguy hiểm của cúm A ở người lớn là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe.

Cúm A là gì?

Cúm A (Influenza A) là bệnh nhiễm trùng cấp tính ảnh hưởng đến đường hô hấp, do virus cúm A gây ra. Virus cúm A (Influenza A virus) thuộc chi Alpha Influenza Virus, họ Orthomyxoviridae, là một loại virus RNA có vỏ bọc tiêu cực, có bộ gen phân đoạn.

Các chủng virus cúm A rất phổ biến, bao gồm A/H5N1, A/H1N1, A/H3N2 và A/H7N9. Trong đó, A/H5N1 và A/H7N9 là những chủng virus thường lưu hành ở gia cầm, có khả năng lây nhiễm sang người và tạo thành dịch bệnh. Những chủng virus này có thể gây ra những đợt bùng phát cúm nghiêm trọng, với nguy cơ lây lan nhanh trong cộng đồng, đặc biệt nếu không được kiểm soát kịp thời.

Lịch sử đã chứng kiến những đại dịch cúm A với những hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Điển hình nhất là đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918 đã cướp đi sinh mạng của hơn 50 triệu người, phần lớn do biến chứng viêm phổi. Trong đại dịch cúm A H1N1 vào năm 2009, tỷ lệ nhập viện do cúm gây ra đã lên tới 25 - 50%. Đáng lo ngại là trong số các trường hợp tử vong ở trẻ em liên quan đến cúm tại Mỹ năm 2004 - 2012, có đến 40% trường hợp nhiễm đồng thời cả cúm và vi khuẩn. (1)

Triệu chứng cúm A ở người lớn

1. Dấu hiệu cúm A ở người lớn thường gặp

Cúm A ở người lớn thường có các triệu chứng khởi phát đột ngột và có thể gây cảm giác rất mệt mỏi. Những dấu hiệu bị cúm A phổ biến ở người lớn bao gồm:

• Sốt cao: Nhiệt độ cơ thể thường tăng trên 38°C, kèm theo ớn lạnh và cảm giác mệt mỏi.
• Đau đầu: Cảm giác đau nhức đầu dữ dội là một trong những triệu chứng dễ nhận biết của cúm A.
• Ho khan: Ho thường đi kèm với đau họng và có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi bệnh kéo dài.
• Đau cơ và khớp: Người bệnh có thể cảm thấy đau nhức khắp cơ thể, đặc biệt là ở lưng, vai và khớp.
• Mệt mỏi và suy nhược: Cảm giác mệt mỏi kéo dài, thiếu sức sống và mất năng lượng là triệu chứng điển hình của cúm A.
• Viêm họng và chảy nước mũi: Mũi bị tắc nghẽn, chảy nước mũi hoặc viêm họng có thể kèm theo ho và đau rát cổ họng.
• Buồn nôn hoặc tiêu chảy: Ít gặp hơn so với các triệu chứng cúm A ở người lớn trên nhưng một số người có thể gặp phải.

Các triệu chứng thường gặp ở cúm A có thể kéo dài từ vài ngày đến một tuần, tuy nhiên nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, tính mạng người bệnh.

Xem thêm: Người lớn bị cúm A bao lâu thì khỏi? Cách để nhanh khỏi cúm A ở người lớn.

2. Triệu chứng cúm A nặng ở người lớn cần quan tâm

Mặc dù đa số trường hợp cúm A ở người lớn có thể tự khỏi sau một thời gian, nhưng trong một số trường hợp bệnh có thể tiến triển nặng và gây ra những biến chứng nguy hiểm. Các triệu chứng cúm A ở người lớn nặng cần được đặc biệt chú ý bao gồm:

• Khó thở hoặc thở nhanh: Nếu người bệnh cảm thấy khó thở, thở nhanh hoặc nông, đây có thể là dấu hiệu của viêm phổi hoặc suy hô hấp, một biến chứng nguy hiểm của cúm A.
• Đau ngực dữ dội: Đau ngực, đặc biệt khi kết hợp với khó thở, có thể là dấu hiệu của viêm phổi hoặc các vấn đề tim mạch.
• Mạch đập nhanh hoặc bất thường: Nhịp tim tăng nhanh hoặc không đều có thể là dấu hiệu của các vấn đề tim mạch liên quan đến cúm A.
• Sốt cao kéo dài: Nếu sốt không giảm hoặc tăng cao trên 39°C trong nhiều ngày, có thể là dấu hiệu của một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng.
• Nôn mửa hoặc tiêu chảy kéo dài: Những triệu chứng này có thể xảy ra khi cúm A ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và đôi khi là dấu hiệu của cúm dạ dày (viêm dạ dày ruột).

Phân biệt cúm A và cảm lạnh thông thường

Cúm A và cảm lạnh thường bị nhầm lẫn với nhau do có nhiều triệu chứng tương đồng. Sự nhầm lẫn này không chỉ gây khó khăn trong việc điều trị mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Để phân biệt chính xác hai loại bệnh này, có thể dựa vào các tiêu chí sau:

Nguyên nhân nhiễm cúm A ở người lớn

Cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do virus cúm A gây ra, có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trong đó người lớn cũng dễ bị nhiễm. Virus cúm A có thể truyền trực tiếp từ người này sang người khác thông qua đường hô hấp. Khi người bệnh ho, nói chuyện hoặc hắt hơi, các hạt nước li ti chứa virus sẽ bắn ra ngoài và lơ lửng trong không khí. Những người khỏe mạnh hít phải các hạt nước này có thể bị lây nhiễm và gây ra bệnh cúm A.

Virus cúm A cũng có thể tồn tại trên các bề mặt như tay nắm cửa, bàn phím, điện thoại trong một thời gian nhất định. Khi người khỏe mạnh chạm vào các bề mặt này rồi đưa tay lên mũi, miệng hoặc mắt, họ có thể bị lây nhiễm. Ngoài ra, người lớn cũng có thể bị cúm A khi tiếp xúc với động vật nhiễm cúm A.

Đối tượng người lớn có nguy cơ cao mắc bệnh cúm A

Người lớn có nguy cơ cao mắc bệnh cúm A thường là những đối tượng có hệ miễn dịch yếu hoặc có sẵn các vấn đề sức khỏe nền, bao gồm:

• Người cao tuổi: Hệ miễn dịch của người cao tuổi thường suy giảm, khiến họ dễ mắc bệnh và gặp phải các biến chứng nghiêm trọng hơn khi bị cúm A.
• Người có bệnh lý mạn tính: Những người mắc các bệnh như tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh phổi mạn tính (hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính), hoặc các bệnh lý về thận thường có nguy cơ cao nhiễm cúm A và có thể bị các biến chứng nguy hiểm.
• Phụ nữ mang thai: Trong quá trình mang thai, hệ miễn dịch của phụ nữ thay đổi để bảo vệ thai nhi, khiến họ dễ bị virus cúm tấn công và gây bệnh hơn.
• Nhân viên y tế hoặc những người tiếp xúc với bệnh nhân cúm: Những người làm việc trong môi trường y tế, hoặc tiếp xúc gần gũi với người bị cúm, dễ bị lây nhiễm do virus lây qua đường hô hấp.
• Người có hệ miễn dịch suy yếu: Những người đang điều trị ung thư, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch hoặc có các bệnh lý làm suy yếu hệ miễn dịch như HIV/AIDS cũng dễ bị nhiễm cúm A và gặp phải biến chứng nghiêm trọng.

Biến chứng nguy hiểm khi mắc cúm A ở người lớn 

Mặc dù cúm A ở người lớn thường gây ra các triệu chứng nhẹ và tự khỏi sau vài ngày, nhưng trong một số trường hợp, đặc biệt là ở người lớn tuổi, người có bệnh nền hoặc hệ miễn dịch suy yếu, cúm A có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng. Cụ thể:

• Viêm phổi: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của cúm A ở người lớn, xảy ra khi các phế nang trong phổi bị viêm nhiễm. Viêm phổi có thể gây khó thở, đau ngực và thậm chí suy hô hấp.
• Viêm cơ tim: Virus cúm A có thể tấn công và gây viêm cơ tim, làm ảnh hưởng đến chức năng bơm máu của tim. Viêm cơ tim có thể gây đau ngực và khó thở.
• Viêm não: Trong một số trường hợp hiếm hoi, virus cúm A có thể xâm nhập vào não và gây viêm não, dẫn đến các triệu chứng cúm A ở người lớn như đau đầu dữ dội, co giật, hôn mê.
• Suy đa tạng: Trong trường hợp nặng, cúm A có thể gây tổn thương nhiều cơ quan trong cơ thể, dẫn đến suy đa tạng.
• Nhiễm trùng thứ phát: Cúm A làm suy yếu hệ miễn dịch, tạo điều kiện cho các vi khuẩn khác xâm nhập và gây nhiễm trùng như viêm tai giữa, viêm xoang, viêm thận...
• Nhiễm trùng huyết: Cúm A có thể gây ra nhiễm trùng huyết, đặc biệt là khi có vi khuẩn thứ phát xâm nhập vào cơ thể. Nhiễm trùng huyết có thể gây hạ huyết áp, suy đa cơ quan.
• Suy hô hấp: Hội chứng suy hô hấp cấp xảy ra do virus cúm làm tổn thương hàng rào nội mô, rò rỉ chất lỏng vào phế nang và gây suy hô hấp. Tình trạng này kéo dài có khả năng gây khó thở, thở rít, tăng nguy cơ nhập viện thở máy.

Cúm A ở người lớn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, tính mạng của người bệnh. Nếu gặp các dấu hiệu sau, cần đưa người bệnh đến bệnh viện ngay lập tức để bác sĩ kiểm tra và điều trị kịp thời:

• Khó thở hoặc thở hụt hơi;
• Đau ngực;
• Đau họng, đau nhiều khi nuốt;
• Ho nhiều, ho lâu ngày không khỏi;
• Đau đầu, sốt cao liên tục (38°C hoặc cao hơn);
• Nôn liên tục;
• Cảm thấy bối rối hoặc mất phương hướng;
• Ho ra đờm có màu; (2)
• Hạ huyết áp hoặc huyết áp thấp;
• Nhịp tim nhanh và dồn dập...

Xem thêm: Triệu chứng hậu cúm A ở người lớn.

Tại sao cúm A lại nguy hiểm với người lớn tuổi?

Cúm A mặc dù có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhưng người lớn tuổi lại có nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng và gặp phải các biến chứng nguy hiểm khi bị cúm A. Điều này chủ yếu xuất phát từ các yếu tố sau:

• Hệ miễn dịch yếu và suy giảm: Khi tuổi tác tăng lên, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ suy yếu dần, khiến cơ thể khó khăn hơn trong việc chống lại các tác nhân gây bệnh như virus cúm. Người lớn tuổi, đặc biệt là những người trên 65 tuổi, có khả năng miễn dịch giảm, do đó, khi nhiễm cúm A, họ có nguy cơ mắc bệnh nặng và gặp biến chứng cao hơn so với những người trẻ tuổi có hệ miễn dịch khỏe mạnh.
• Các bệnh mạn tính: Người lớn tuổi thường mắc các bệnh lý nền như tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh phổi mạn tính, cao huyết áp, suy thận, hoặc các bệnh lý thần kinh. Những bệnh lý này làm suy yếu khả năng chống lại cúm A ở người lớn và gia tăng nguy cơ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, suy tim, hoặc nhiễm trùng huyết. Việc mắc cúm có thể làm trầm trọng thêm tình trạng các bệnh lý nền này, khiến sức khỏe tổng thể của người bệnh càng trở nên yếu đi.
• Khả năng phục hồi chậm hơn: Ở người lớn tuổi, quá trình phục hồi từ các bệnh nhiễm trùng như cúm A thường kéo dài lâu hơn so với người trẻ. Hệ thống miễn dịch kém và khả năng phục hồi chậm hơn có thể khiến người lớn tuổi dễ mắc các biến chứng nặng như viêm phổi, suy hô hấp hoặc tổn thương các cơ quan khác. Việc phục hồi sau cúm A đối với người lớn tuổi có thể phải mất nhiều thời gian và có thể yêu cầu chăm sóc y tế đặc biệt.
• Rủi ro biến chứng nặng hơn: Cúm A ở người lớn có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm cơ tim, suy thận hoặc nhiễm trùng huyết. Những biến chứng này đe dọa trực tiếp đến tính mạng của người lớn tuổi. Cúm làm tăng nguy cơ đau tim gấp 3 - 5 lần và đột quỵ gấp 2 - 3 lần trong 2 tuần đầu tiên sau khi nhiễm bệnh đối với những người từ 65 tuổi trở lên. Nguy cơ vẫn ở mức cao trong nhiều tháng. Tất cả những điều này cộng lại làm tăng nguy cơ tử vong do cúm và các biến chứng liên quan lên 6 lần nếu người bệnh từ 65 tuổi trở lên. (3)
• Sử dụng thuốc: Người lớn tuổi thường phải dùng nhiều loại thuốc để điều trị các bệnh mạn tính. Một số loại thuốc có thể làm suy yếu hệ miễn dịch làm tăng nguy cơ mắc biến chứng khi bị cúm.

Có thể bạn quan tâm: Bị cúm A có cần nhập viện không?

Cách chẩn đoán bệnh cúm A ở người lớn

Chẩn đoán bệnh cúm A ở người lớn chủ yếu dựa vào việc kết hợp các triệu chứng lâm sàng và các phương pháp xét nghiệm để xác định sự hiện diện của virus cúm A. Dưới đây là các phương pháp thường được sử dụng để chẩn đoán bệnh cúm A ở người lớn:

• RT-PCR: Đây là phương pháp có độ đặc hiệu cao và khá chuẩn xác để kiểm tra và phân loại virus cúm. Đối với phương pháp RT-PCR, trong vòng 4 - 6 giờ cho kết quả chính xác nhất.
• Miễn dịch huỳnh quang: Đây là xét nghiệm phát hiện kháng nguyên thường yêu cầu sử dụng kính hiển vi huỳnh quang để đưa ra kết quả trong khoảng 2 - 4 giờ với độ nhạy vừa phải và độ đặc hiệu cao.
• Xét nghiệm nhanh (RIDTs): Phương pháp này có độ nhạy khoảng 50 - 70% trong việc phát hiện kháng nguyên virus cúm và độ đặc hiệu lớn hơn 90%. Phương pháp này cho kết quả sau 10 - 15 phút. (4)
• Phân lập virus: Không phải là một xét nghiệm sàng lọc phổ biến, nhưng trong thời gian dịch cúm đang hoạt động, việc thực hiện phân lập virus trên các mẫu bệnh phẩm từ những người nghi ngờ mắc cúm là rất quan trọng. Phương pháp này cần được thực hiện trong các phòng thí nghiệm vi sinh hiện đại để đảm bảo độ chính xác và an toàn.
• Xét nghiệm huyết thanh: Phương pháp này thường được sử dụng cho mục đích hồi cứu và nghiên cứu là chủ yếu, thường không phổ biến để phát hiện virus cúm ở người nhằm kiểm soát bệnh cấp tính.

Điều trị cúm A ở người lớn

Khi người lớn mắc bệnh cúm A, điều trị chủ yếu là làm giảm các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng do bệnh gây ra. Việc điều trị có thể bao gồm việc sử dụng thuốc kháng virus và các thuốc điều trị triệu chứng để làm giảm khó chịu cho người bệnh. Dưới đây là các phương pháp điều trị chính cho cúm A ở người lớn:

1. Sử dụng thuốc kháng virus

Thuốc kháng virus được sử dụng nhiều trong việc điều trị cúm A, giúp làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh và rút ngắn thời gian bệnh. Thuốc kháng virus thường được sử dụng trong vòng 48 giờ kể từ khi xuất hiện các triệu chứng cúm để đạt hiệu quả tốt nhất. Các loại thuốc kháng virus phổ biến trong điều trị cúm A ở người lớn bao gồm:

• Oseltamivir phosphate: Loại thuốc này được sử dụng để giảm thời gian và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng do cúm A gây ra. Oseltamivir phosphate được dùng dưới dạng viên uống và có thể được chỉ định cho trẻ em trên 1 tuổi và người lớn.
• Zanamivir: Là loại thuốc kháng virus được sử dụng dưới dạng hít, giúp điều trị cúm A bằng cách ức chế sự sinh sản của virus trong cơ thể. Zanamivir không được khuyến cáo cho những người có tiền sử bệnh phổi hoặc hen suyễn, vì thuốc có thể gây kích ứng và làm co thắt phế quản, dẫn đến các vấn đề hô hấp nghiêm trọng.
• Peramivir: Loại thuốc này thường được dùng dưới dạng tiêm tĩnh mạch và được chỉ định tiêm cho các trường hợp bệnh nặng hoặc bệnh nhân không thể dùng thuốc qua đường miệng.
• Baloxavir marbocyl: Loại thuốc này có khả năng ức chế khả năng sao chép của virus cúm và chỉ cần dùng một liều duy nhất. Thuốc Baloxavir marbocyl được điều chế dưới dạng viên và dạng lỏng, có hiệu quả cao khi vừa xuất hiện triệu chứng.

2. Sử dụng thuốc để điều trị triệu chứng

Ngoài thuốc kháng virus, việc sử dụng thuốc điều trị triệu chứng là rất cần thiết để làm giảm sự khó chịu của người bệnh và giúp họ cảm thấy thoải mái hơn trong suốt quá trình hồi phục. Các thuốc điều trị triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Hạ sốt: Có thể sử dụng một số loại thuốc hạ sốt như Acetaminophen hoặc Ibuprofen để giảm sốt và giảm đau nhức, khó chịu.
• Giảm ho: Sử dụng các loại thuốc ho như Dextromethorphan hoặc siro ho giúp làm giảm cơn ho hiệu quả. Nếu người bệnh gặp tình trạng ho khan, có thể sử dụng các loại thuốc làm dịu cổ họng. Trong trường hợp ho có đờm, có thể sử dụng thuốc long đờm để dễ thở hơn.
• Giảm nghẹt mũi: Có thể sử dụng thuốc xịt mũi chứa Phenylephrine giúp giảm nghẹt mũi hiệu quả.
• Đau họng: Có thể súc miệng bằng nước muối ấm hoặc dùng viên ngậm chứa thành phần làm dịu cổ họng để giảm đau họng. Nếu có đờm có thể sử dụng thuốc long đờm như Guaifenesin để loại bỏ chất nhầy ra khỏi phổi dễ dàng hơn. (5)

Chăm sóc sức khỏe cho người lớn khi bị cúm như thế nào?

Chăm sóc sức khỏe cho người lớn khi bị cúm là rất quan trọng để giúp họ phục hồi nhanh chóng và giảm nguy cơ biến chứng. Cách chăm sóc sức khỏe cho người lớn khi bị cúm A như sau:

• Người bị cúm cần nghỉ ngơi đầy đủ, hợp lý để cơ thể lấy lại sức và tăng cường hệ miễn dịch, giúp bệnh nhanh chóng hồi phục. Người bệnh nên hạn chế vận động mạnh, tránh làm việc quá sức và dành thời gian nghỉ ngơi trong môi trường yên tĩnh, thoáng mát.
• Cúm A ở người lớn có thể khiến cơ thể mất nước do sốt, đổ mồ hôi, ho hoặc nôn mửa. Do đó, người bệnh nên uống nhiều nước để bù đắp lượng dịch mất đi, đồng thời giúp làm loãng đờm và giảm nghẹt mũi. Nước lọc, nước ép trái cây tươi, hoặc các loại nước giải khát như nước dừa hoặc nước chanh ấm đều rất tốt cho cơ thể. Ngoài ra, uống nước ấm giúp giảm đau họng và cải thiện tình trạng nghẹt mũi.
• Cho người bệnh sử dụng các loại thuốc theo hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ để giảm bớt các triệu chứng khó chịu của cúm. Cần chú ý sử dụng thuốc đúng liều lượng và tránh lạm dụng vì có thể gây ra tác dụng phụ, ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh.
• Người bệnh cúm nên ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể. Các thực phẩm như cháo, súp, canh, trái cây tươi (đặc biệt là các loại giàu vitamin C như cam, bưởi, kiwi), rau xanh và thực phẩm giàu protein giúp tăng cường hệ miễn dịch. Tránh ăn thực phẩm quá dầu mỡ hoặc khó tiêu.
• Đảm bảo môi trường sống sạch sẽ và thông thoáng giúp giảm bớt các triệu chứng như nghẹt mũi và ho. Người bệnh có thể sử dụng máy phun sương hoặc máy tạo độ ẩm để giữ cho không khí trong phòng không quá khô, giúp dễ thở hơn.
• Người chăm sóc cần chú ý sát sao sức khỏe của người bệnh. Nếu thấy người bệnh có bất kỳ dấu hiệu nào bất thường cần đưa người bệnh đến bệnh viện ngay để được bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời.

Thực phẩm và các phương pháp hỗ trợ khi bị cúm ở người lớn

Khi bị cúm A ở người lớn, cơ thể người lớn cần được hỗ trợ cả về dinh dưỡng và phương pháp điều trị tại nhà để tăng cường sức đề kháng và giúp phục hồi nhanh chóng. Cụ thể:

Thực phẩm hỗ trợ khi bị cúm

• Thực phẩm giàu kẽm: Kẽm giúp các tế bào miễn dịch có thể hoạt động tối ưu hơn. Khi bị cúm A ở người lớn, bổ sung các thực phẩm giàu kẽm như thịt, cá, tôm, sò, hàu, trứng, sữa,... sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp người bệnh sớm hồi phục, nâng cao thể trạng.
• Rau xanh: Các loại rau như rau bina, cải xoăn, bông cải xanh rất giàu vitamin A, C, K và các khoáng chất cần thiết cho hệ miễn dịch. Chúng cũng cung cấp chất xơ và chất chống oxy hóa giúp cơ thể chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn và virus.
• Trái cây giàu vitamin C: Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh giúp tăng cường hệ miễn dịch và giúp cơ thể chống lại virus. Các loại trái cây như cam, quýt, bưởi, kiwi, dâu tây đều rất giàu vitamin C.
• Gừng: Gừng có tác dụng làm ấm cơ thể, giảm viêm và giúp giảm cảm giác buồn nôn hoặc nôn mửa do cúm. Có thể thêm gừng vào các món ăn hoặc uống trà gừng để cảm thấy dễ chịu hơn.

Phương pháp hỗ trợ tại nhà khi bị cúm

• Xông hơi hoặc xịt mũi: Xông hơi với tinh dầu bạc hà hoặc khuynh diệp có thể giúp làm thông thoáng đường thở, giảm nghẹt mũi và làm dịu cơn ho. Nếu không có máy xông hơi, có thể hít hơi nước nóng từ bát nước sôi hoặc dùng bình xịt mũi để làm dịu đường hô hấp.
• Súc miệng với nước muối ấm: Giúp làm dịu họng, giảm viêm và ngừa nhiễm trùng. Với cách này, chỉ cần pha một chút muối vào nước ấm và súc miệng 2 - 3 lần mỗi ngày.
• Dùng máy tạo độ ẩm: Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng sẽ giúp không khí không quá khô, giảm nghẹt mũi và làm dịu cơn ho.
• Chườm ấm hoặc lạnh: Chườm ấm lên vùng ngực hoặc cổ có thể giúp giảm cảm giác đau nhức cơ thể do cúm. Nếu sốt cao, có thể chườm lạnh hoặc dùng khăn ấm để hạ nhiệt, giúp cơ thể cảm thấy dễ chịu hơn.

Phòng ngừa cúm an toàn, hiệu quả cho người lớn bằng cách nào? 

Cúm A ở người lớn là một bệnh truyền nhiễm thường gặp, đặc biệt trong mùa đông. Để bảo vệ khỏi căn bệnh này, cần kết hợp nhiều biện pháp phòng ngừa khác nhau. Cụ thể:

1. Vệ sinh cá nhân, môi trường sống

• Rửa tay thường xuyên: Đây là cách đơn giản nhưng hiệu quả nhất để ngăn ngừa sự lây lan của virus. Nên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi tiếp xúc với người bệnh.
• Che miệng khi ho hoặc hắt hơi: Sử dụng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che miệng khi ho hoặc hắt hơi.
• Tránh chạm vào mắt, mũi, miệng: Vi khuẩn và virus dễ dàng xâm nhập vào cơ thể qua các bộ phận này.
• Vệ sinh nhà cửa: Lau chùi nhà cửa, đồ dùng cá nhân thường xuyên, đặc biệt là những bề mặt tiếp xúc nhiều như tay nắm cửa, công tắc đèn, bàn ghế, thiết bị di động…

2. Tiêm phòng cúm

Tiêm phòng cúm là cách phòng ngừa cúm A ở người lớn hiệu quả nhất. Vắc xin cúm giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus cúm, giảm nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nghiêm trọng. Nên tiêm phòng cúm hàng năm, tốt nhất là trước mùa cúm để cơ thể có đủ thời gian tạo kháng thể để bảo vệ cơ thể tốt hơn.

Vắc xin phòng cúm được chỉ định chủng ngừa cho người lớn và trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn (đối với vắc xin cúm tứ giá của Pháp, Hà Lan và Hàn Quốc) và chỉ định tiêm cho người lớn từ 18 tuổi (đối với vắc xin cúm tam giá của Việt Nam).

Tăng cường sức đề kháng

• Dinh dưỡng hợp lý: Ăn uống đủ chất, đa dạng các loại thực phẩm, đặc biệt là rau xanh, trái cây để cung cấp vitamin và khoáng chất cho cơ thể.
• Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ giúp cơ thể phục hồi và tăng cường hệ miễn dịch.
• Tập thể dục đều đặn: Tập thể dục giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và cải thiện hệ miễn dịch.
• Giảm stress: Căng thẳng kéo dài làm suy giảm hệ miễn dịch, vì vậy hãy tìm cách thư giãn và giảm stress.

Có thê bạn quan tâm: Có nên tiêm phòng cúm cho người lớn?

Các thắc mắc về bệnh cúm A ở người lớn

1. Người lớn bị cúm A có nên uống thuốc kháng sinh?

Khi bị cúm A, tuyệt đối không được uống thuốc kháng sinh. Cúm A ở người lớn là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus influenza gây ra. Còn thuốc kháng sinh có tác dụng ức chế và kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn, nấm. Cúm A không phải do vi khuẩn gây ra nên thuốc kháng sinh không có khả năng ức chế khả năng hoạt động hay đào thải virus cúm ra khỏi cơ thể.

Ngược lại, việc sử dụng kháng sinh không cần thiết khi bị cúm A còn có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe. Không chỉ không giúp cải thiện tình trạng bệnh, thuốc kháng sinh còn có thể làm rối loạn hệ vi sinh vật tự nhiên trong cơ thể, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.

2. Người lớn bị cúm A có nên tắm không?

Khi mắc cúm A, người lớn vẫn có thể tắm, nhưng cần chú ý một số điều để tránh làm tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn. Người bệnh nên tắm bằng nước ấm để giúp làm sạch cơ thể, giãn nở lỗ chân lông và giảm cảm giác khó chịu do sốt. Cần tránh tắm nước lạnh, vì nhiệt độ quá thấp có thể gây sốc nhiệt và khiến cơ thể trở nên yếu hơn. Ngoài ra, không nên tắm quá lâu, vì điều này có thể khiến cơ thể cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức.

Nếu bị sốt cao trên 38,5°C, người bệnh không nên tắm ngay mà cần hạ sốt trước bằng thuốc hạ sốt. Sau khi tắm, hãy lau khô người thật kỹ và mặc quần áo ấm để giữ nhiệt độ cơ thể ổn định, tránh bị cảm lạnh. Tắm đúng cách sẽ giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn, nhưng luôn phải lưu ý đến tình trạng sức khỏe tổng thể để không làm cho bệnh tình trở nên nghiêm trọng hơn.

3. Có nên đi tái khám sau khi khỏi cúm A không?

Sau khi khỏi cúm A ở người lớn, việc đi tái khám là điều không bắt buộc đối với hầu hết các trường hợp, nhưng vẫn có một số tình huống đặc biệt mà người bệnh nên xem xét đi khám. Sau khi khỏi cúm A, nếu cảm thấy cơ thể hoàn toàn khỏe mạnh, các triệu chứng cúm đã biến mất hoàn toàn và không có bất kỳ biến chứng nào, thì việc tái khám có thể không cần thiết.

Tuy nhiên, nếu người bệnh đã trải qua một cơn cúm A nặng, có biến chứng hoặc thuộc nhóm người có nguy cơ cao (người già, trẻ em, người có bệnh nền...), thì việc tái khám là cần thiết để bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe và phát hiện sớm các biến chứng nếu có.

Tóm lại, cúm A ở người lớn có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như sốt, ho, đau cơ, mệt mỏi, và trong một số trường hợp, có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi hoặc suy hô hấp. Việc nhận biết các dấu hiệu nguy hiểm, như sốt cao không khỏi, khó thở, đau ngực rất quan trọng để can thiệp kịp thời và tránh những tác động nghiêm trọng đến sức khỏe. Để phòng ngừa và điều trị hiệu quả cúm A, người bệnh cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ, chăm sóc sức khỏe đúng cách và tiêm phòng cúm mỗi năm.