Cảm cúm bị ù tai có sao không? Phải làm sao để khắc phục?

Ù tai khi cảm lạnh hoặc cúm là triệu chứng phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy virus gây cúm đang tấn công tai giữa, gây viêm nhiễm hoặc ảnh hưởng áp lực trong tai. Nếu không được xử lý kịp thời, ù tai kéo dài có thể ra biến chứng nặng hơn, thậm chí ảnh hưởng thính lực. Vậy cảm cúm bị ù tai cần được nhận diện và xử trí ra sao? Cùng chuyên gia tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Cảm cúm bị ù tai có sao không?

Ù tai do cảm cúm đôi khi chỉ là biểu hiện thoáng qua khi cơ thể đang chống lại virus, nhưng nếu kéo dài hay đi kèm với các triệu chứng như đau tai, sốt cao hoặc chóng mặt, đây có thể là dấu hiệu của viêm tai giữa hoặc tổn thương liên quan đến thính giác.

Ù tai do cảm, cúm có thể gặp ở mọi lứa tuổi, không hiếm gặp, xảy ra do tác động của virus cúm lên hệ hô hấp và tai giữa. Cụ thể, cúm có thể gây viêm nhiễm đường hô hấp, từ đó lan đến ống tai và làm rối loạn áp lực giữa tai trong và tai ngoài. Tình trạng này dẫn đến cảm giác ù tai, nghe kém hoặc có tiếng rè trong tai. (1)

Cúm khiến dịch nhầy tăng tiết, ứ đọng ở hòm nhĩ và cản trở sự dẫn truyền âm thanh trong tai. Ngoài ra, hệ miễn dịch suy yếu khi nhiễm virus cũng tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn hoặc virus khác gây viêm nhiễm thứ phát tại tai giữa. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, ù tai kéo dài do cảm cúm có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như áp xe tai, viêm tai giữa mạn tính, thậm chí suy giảm thính lực vĩnh viễn.

Do đó, khi trẻ bị cảm, cúm và xuất hiện dấu hiệu ù tai, đau tai hay phản ứng chậm với âm thanh, ba mẹ cần đưa con đi khám các bệnh viện chuyên khoa Tai - Mũi - Họng sớm. Không chủ quan hay tự ý điều trị tại nhà vì có thể dẫn đến nguy cơ mất thính lực. Mặt khác, cúm là bệnh có thể phòng ngừa hiệu quả bằng vắc xin, do đó ba mẹ nên tiêm vắc xin phòng cúm cho trẻ em và gia đình mũi nhắc lại mỗi năm để phòng ngừa các biến chứng không mong muốn do cúm.

Triệu chứng của cảm cúm ù tai

Triệu chứng cảm, cúm ù tai thường biểu hiện dưới dạng cảm giác có tiếng vo ve, tiếng ù ù trong tai. Người bệnh thường có cảm giác tai bị bịt kín, không nghe rõ, thính lực suy giảm và đôi khi kèm theo dấu hiệu đau nhức nhẹ vùng tai hoặc quanh đầu.

Ngoài ra, một số bệnh nhân còn có dấu hiệu chóng mặt, mất thăng bằng, trong khi một số khác có thể xuất hiện các âm thanh như tiếng nước chảy, tiếng gió, tiếng lạo xạo trong tai. Các triệu chứng cảm cúm bị ù tai có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai tai, mức độ thay đổi từ nhẹ đến nặng và kèm theo các dấu hiệu viêm long đường hô hấp do cảm, cúm như sốt, sổ mũi, đau đầu, nghẹt mũi.

Xem thêm:

• Cách chữa cảm cúm sổ mũi nhanh khỏi: Nguyên nhân và cách phòng ngừa.
• Cách chữa cảm cúm đau đầu như thế nào thì hiệu quả.

Tại sao cảm cúm lại gây ù tai?

Cảm giác ù tai khi cảm, cúm có thể xuất phát từ việc chất lỏng tích tự ở tai giữa và vòi nhĩ khi mắc bệnh. Tình trạng tắc nghẽn này cản trở thính giác theo hai cách. Một, tắc nghẽn ngăn cản sóng âm truyền qua tai. Hai, ngăn cản vòi nhĩ điều chỉnh áp suất không khí trong tai giữa.

Kết quả là âm thanh bị cản trở, bệnh nhân ù tai, khó nghe. Trong hầu hết các trường hợp ù tai do cúm chỉ mang tính tạm thời. Khả năng nghe sẽ trở lại bình thường sau khi các triệu chứng của bệnh biến mất. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, virus cúm có thể tấn công dây thần kinh thính giác hoặc các tế bào cảm âm trong ốc tai. Virus gây viêm lan rộng từ mũi - họng - tai giữa và tai trong. (2)

Một số chủng cúm có thể kích hoạt phản ứng viêm nhiễm quá mức, làm tổn thương mạch máu nhỏ nuôi thần kinh tai trong. Tổn thương thường diễn ra âm thầm, ban đầu chỉ là ù tai nhưng có thể chuyển thành điếc vĩnh viễn nếu không điều trị sớm.

Ngoài ra, virus cúm gây viêm mũi và làm tăng tiết dịch nhầy vào tai giữa có thể khiến bệnh nhân bị viêm tai khi mắc cúm. Viêm tai giữa không điều trị đúng cách, kịp thời có thể biến chứng thành thủng màng nhĩ, giảm thính lực đột ngột hoặc vĩnh viễn.

Khi nào ù tai do cảm cúm nguy hiểm?

Nếu ngay cả khi bệnh cảm, cúm kết thúc, bệnh nhân vẫn bị ù tai kéo dài, mức độ ù tăng dần và xuất hiện thêm một số dấu hiệu bất thường khác như: đau nhức tai dữ dội, chảy dịch hoặc chảy máu tai, chức năng nghe giảm rõ rệt, chóng mặt nghiêm trọng, buồn nôn hay sốt cao không hạ.

Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo các biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa cấp, viêm tai trong, thủng màng nhĩ, hay một số rối loạn thần kinh khác. Lúc này, bệnh nhân cần đến ngay bệnh viện để được thăm khám và điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa.

Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Có hai mốc gặp bác sĩ bệnh nhân cần lưu ý. Đầu tiên là khi triệu chứng ù tai bắt đầu xuất hiện khi đang bị cảm, cúm. Lúc này, bác sĩ sẽ thăm khám và chẩn đoán nguyên nhân ù tai ở giai đoạn sớm. Từ đó có phương pháp điều trị thích hợp, hạn chế biến chứng.

Mốc thăm khám thứ hai là khi tình trạng ù tai tiếp tục kéo dài ngay cả khi bệnh cảm, cúm biến mất. Kèm theo đó là các dấu hiệu bất thường như hoa mắt, chóng mặt, mất thăng bằng, sốt cao và không đáp ứng với thuốc hạ sốt thông thường...

Khám sớm giúp phát hiện sớm nguyên nhân gây ra ù tai, ngăn nguy cơ biến chứng và gia tăng cơ hội điều trị dứt điểm vấn đề sức khỏe đang gặp phải.

Bị cảm cúm ù tai phải làm sao?

Khi cảm cúm bị ù tai nên đến gặp bác sĩ để được chỉ định sử dụng thuốc điều trị tình trạng này. Ngoài ra, một số phương pháp hỗ trợ giảm ù tai mà bạn có thể áp dụng ngay tại nhà như: súc nước muối, dùng gừng, biện pháp Valsalva (kỹ thuật làm tăng áp lực trong tai và xoang mũi để giải quyết các vấn đề liên quan đến áp lực, đặc biệt là trong tai giữa)…

1. Sử dụng thuốc để điều trị

Để điều trị ù tai do cảm, cúm cần tập trung kiểm soát tình trạng viêm nhiễm đường hô hấp trên, giảm phù nề mũi họng và thông vòi nhĩ. Từ đó, tình trạng ù tai sẽ giảm dần rồi biến mất.

Cụ thể, các loại thuốc thường được chỉ định bao gồm:

• Thuốc hạ sốt, giảm đau paracetamol hoặc ibuprofen giúp hạ sốt, giảm đau đầu, các cơn đau khó chịu toàn thân.
• Thuốc kháng histamin và thông mũi như loratadin, cetirizine giúp giảm nghẹt mũi, giảm phù nề niêm mạc mũi họng từ đó cải thiện thông khí vòi nhĩ và hỗ trợ giảm ù tai.
• Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân dùng thêm thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs).

Đối với trường hợp bệnh nhân viêm tai giữa do bội nhiễm vi khuẩn, bác sĩ có thể kê thêm thuốc kháng sinh. Ngoài ra, các phương pháp hỗ trợ giảm ù tai khác có rất nhiều như rửa mũi bằng nước muối sinh lý, dùng gừng... Lưu ý rằng, bệnh nhân tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc hay áp dụng bất cứ phương pháp điều trị ù tai nào khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.

2. Cách giảm ù tai do cảm cúm tại nhà

2.1. Sử dụng muối

Có thể sử dụng muối để giảm ù tai theo hai cách.

• Đầu tiên, bạn dùng 1 đến 2 muỗng muối rang trên chảo đến khi nóng, sau đo dùng khăn sạch bọc lại và chườm quanh tai. Hơi ấm tỏa ra từ muối sẽ giúp bệnh nhân giảm ù tai. Thực hiện mỗi ngày để đạt được hiệu quả.
• Cách thứ hai là dùng nước muối pha loãng để rửa mũi, súc họng từ đó làm thông thoáng đường thở và giảm tình trạng viêm họng. Khi các dấu hiệu cảm, cúm giảm dần bệnh nhân sẽ giảm được tình trạng ù tai.

Xem thêm: Cách trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian an toàn.

2.2. Dùng gừng

Gừng từ lâu được biết đến là loại dược liệu có tác dụng chống viêm, giải cảm và cải thiện lưu thông máu. Các hợp chất trong gừng còn được biết đến với khả năng chống oxy hóa cao, hỗ trợ điều trị nhiều căn bệnh khác nhau trong đó có cảm lạnh thông thường. Nên, nếu đang cảm cúm bị ù tai bạn có thể dùng gừng để hỗ trợ điều trị bệnh tại nhà theo các cách sau:

• Cắt vài lát gừng rồi cho vào nước nóng, sau đó cho thêm ít mật ong. Sử dụng trà gừng mỗi ngày đến khi hết các triệu chứng ù tai do cảm, cúm.
• Đun nóng nước sau đó cho vào nước 1 muỗng gừng băm nhỏ, quế, 2 muỗng mật ong. Tiếp tục nấu cho tinh chất trong nguyên liệu tiết ra. Dùng uống môi ngày để cải thiện triệu chứng cảm, cúm cũng như tình trạng ù tai do bệnh gây ra.

2.3. Nhai kẹo cao su

Nhai kẹo cao su có thể cải thiện tình trạng ù tai bằng cơ chế kích thích vòi nhĩ hoạt động. Vòi nhĩ là ống nối tai giữa và họng, với chức năng cân bằng áp suất trong tai. Việc nhai kẹo cao su kích thích vòi nhĩ hoạt động từ đó cân bằng áp suất trong tai, cải thiện triệu chứng ù tai. Ngoài ra, nhai kẹo còn kích thích tuyến nước bọt tiết ra nhiều hơn, giúp làm ẩm và làm sạch ống tai từ đó cải thiện triệu chứng ù tai.

Khi cơ hà hoạt động, việc nuốt nước bọt liên tục còn mở rộng ống Eustachian, giúp cân bằng áp suất tai giữa với bên ngoài, giảm ù tai, khó chịu.

2.4. Sử dụng biện pháp Valsalva

Phương pháp Valsalva là một kỹ thuật thở giúp cân bằng áp suất trong tai giữa, từ đó giảm ù tai. Có thể áp dụng Valsalva khi cảm cúm bị ù tai hoặc do các nguyên nhân khác như khi đi tắm, đi máy bay. Cách thực hiện Valsalva như sau.

Hít một hơi thật sâu, sau đó ngậm miệng và bóp chặt hai cánh mũi. Thở mạnh ra, dồn hơi ra mũi. Vì lúc này mũi đã được bịt kín nên không khí bị nén sẽ đầy mở cửa vòi nhĩ, giúp vòi nhĩ thông thoáng, giảm ù tai hiệu quả.

2.5. Bấm huyệt tai

Bấm huyệt tai là giải pháp hiệu quả chữa ù tai. Để thực hiện, bạn đặt lòng bàn tay vào hai bên tai rồi từ từ xoa theo chuyển động tròn trong vòng 1 phút cho đến khi tai ấm hơn. Sau đó, dùng ngón tay bịt lỗ tai và kéo tay ra. Lặp lại động tác nhiều lần để có kết quả tốt.

2.6. Sử dụng các bài tập chữa ù tai

Một số bài tập có thể hỗ trợ giảm bớt tình trạng cảm cúm bị ù tai bao gồm:

Bài tập 1

Mở rộng hàm sau đó chạm lưỡi vào vòm miệng. Di chuyển lưỡi về phía họng, giữ động tác vài giây rồi duỗi lưỡi hết mức. Lặp lại động tác vài lần để phát huy hiệu quả.

Bài tập 2

Ngồi thẳng trên sàn nhà, uốn cong đầu gối phải đồng thời đưa lòng bàn chân áp sát vào trong đùi trái. Hít vào sau đó duỗi thẳng cột sống. Thở ra khi gập người về trước. Đặt hai tay qua chân trái, sau đó nhìn về chân trái và từ từ thở ra. Lặp lại động tác vài làn để giảm ù tai.

2.7. Các cách giảm ù tai khác

Một số bài tập thở và thiền có thể loại bỏ sự tập trung khỏi chứng ù tai, giải quyết tác động về cảm xúc và tinh thần của tình trạng này.

Cụ thể, với bài tập thở, người bệnh ngồi hoặc nằm với một tay trên bụng, một tay trên ngực rồi hít vào cho đến khi bụng căng lên. Nín thở một lúc rồi thở ra từ từ đến khi bụng xẹp xuống.

Thiền là phương pháp tập luyện tập trung vào hơi thở và tâm trí, nhằm thư giãn tinh thần và các bộ phận khác nhau trên cơ thể. Có nhiều phương pháp thiền định khác nhau, đòi hỏi người tập cần có sự hiểu biết nhất định và hướng dẫn từ người có chuyên môn.

Cách phòng ngừa ù tai do cảm cúm

Để phòng ngừa ù tai do cảm cúm người dân cần có ý thức chủ động phòng bệnh. Vì cúm mùa không chỉ có thể dẫn đến ù tai mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng rất nguy hiểm cho sức khỏe người bệnh. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cúm mùa tấn công 5 - 10% người lớn, 20 - 30% trẻ em mỗi năm, gây nhiều mức độ bệnh tật, nhiều trường hợp phải nhập viện thậm chí là tử vong.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, từ mùa cúm 2010 - 2011 đến mùa cúm 2019 - 2020, cúm mùa khiến 7.000 - 26.000 trẻ dưới 5 tuổi nhập viện. Năm 2009 - 2010, đại dịch cúm H1N1 khiến 358 trường hợp tử vong, trong đó 80% trẻ chưa được tiêm vắc xin phòng cúm. Không chỉ gây tử vong, nhiều trường hợp mắc cúm phải đối mặt với biến chứng như viêm thanh khí phế quản, viêm phổi, viêm cơ tim, viêm màng ngoài tim, viêm não...

Tiêm phòng vắc xin cúm mùa đủ liều, đúng lịch và không quên các mũi nhắc mỗi năm được xem là biện pháp phòng bệnh hiệu quả. TIêm vắc xin giúp trẻ không phải nghỉ học, người lớn không phải nghỉ làm, tránh các biến chứng nghiêm trọng do cúm mùa đồng thời tiết kiệm nhiều khoản chi phí y tế cho gia đình.

Theo CDC, tiêm phòng cúm mùa giảm 40 - 60% tỷ lệ mắc bệnh, giảm 74% guy cơ diễn tiến nặng phải nhập viện khoa hồi sức nhi (trong mùa cúm 2010 - 2012), giảm đến 80% nguy cơ tử vong liên quan đến cúm mùa. Các nghiên cứu khác cho thấy tiêm vắc xin cúm giảm nguy cơ vào viện chăm sóc đặc biệt thấp hơn 26%.

Nguy cơ tử vong do cúm thấp hơn 31% so với người chưa tiêm. Ở người cao tuổi, có bệnh nền vắc xin giảm đến 80% tỷ lệ tử vong liên quan đến cúm. Ở thai phụ, vắc xin giảm đến 51% nguy cơ thai chết lưu, đến 72% nguy cơ trẻ dưới 6 tháng tuổi nhập viện do cúm.

Để được tư vấn, đặt lịch tiêm và giải đáp các thắc mắc liên quan đến tiêm phòng cúm và các loại vắc xin phòng bệnh khác, Quý khách có thể liên hệ trực tiếp với VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: https://vax.vnvc.vn/vaccine
• Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok: https://www.tiktok.com/@vnvc.vn

Quý Khách hàng có thể cài đặt ứng dụng “Trợ lý tiêm chủng toàn năng” – app VNVC dễ dàng thông qua 2 đường dẫn sau:

• IOS (iPhone, iPad…): https://bit.ly/VNVC_APPSTORE
• Android (Oppo, Samsung, Sony…): https://bit.ly/VNVC_GGPLAY

Các câu hỏi thường gặp

1. Cảm cúm ù tai có nên uống thuốc kháng sinh không?

Cảm cúm bị ù tai chỉ dùng kháng sinh trong trường hợp bệnh nhân viêm tai giữa do bội nhiễm vi khuẩn. Nếu chỉ nhiễm cúm, bệnh nhân không dùng kháng sinh do kháng sinh không có hiệu quả điều trị các bệnh do virus. Việc sử dụng kháng sinh hay không, sử dụng loại kháng sinh nào, liều lượng và thời gian ra sao còn tùy thuộc vào tư vấn và chỉ định của bác sĩ, bệnh nhân tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc kháng sinh.

2. Ù tai do cảm cúm có tự khỏi không?

Ù tai do cảm, cúm có thể tự khỏi khi các triệu chứng cảm, cúm biến mất. Tuy nhiên, ù tai có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng virus cúm làm tổn thương mạch máu nhỏ nuôi thần kinh trong tai. Tổn thương này có thể tiến triển thành điếc vĩnh viễn nếu không được phát hiện và can thiệp sớm. Do đó, khi có dấu hiệu ù tai do cảm, cúm bệnh nhân cần đến bác sĩ để được thăm khám và xác định nguyên nhân, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời giảm nguy cơ biến chứng ở người bệnh.

Tóm lại, cảm cúm bị ù tai thường có thể tự biến mất khi khỏi bệnh. Tuy nhiên, với các trường hợp ù tai kéo dài ngay cả khi cảm, cúm kết thúc kèm theo đó là các dấu hiệu bất thường như hoa mắt, chóng mặt, mất thăng bằng, sốt cao và không đáp ứng với thuốc hạ sốt thông thường... bệnh nhân cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.