Trẻ không được tiêm mũi viêm gan B sơ sinh có ảnh hưởng gì không?

Hiện nay, có rất nhiều ba mẹ thắc mắc trẻ không được tiêm mũi viêm gan B sơ sinh có sao không, đặc biệt với những trẻ được sinh ra từ người mẹ bị mắc viêm gan B cần lưu ý những gì? Viêm gan B là căn bệnh truyền nhiễm từ mẹ sang con. Do đó, việc trang bị những kiến thức hữu ích về viêm gan B ở trẻ em là một trong những điều cần thiết để các bậc phụ huynh có những kiến thức vững chắc trong việc bảo vệ sức khỏe con một cách an toàn và hiệu quả.

Trẻ sơ sinh có thể nhiễm viêm gan B không?

CÓ! Viêm gan B là bệnh lý gây viêm, làm tổn thương và hoại tử tế bào gan gây ra bởi virus viêm gan B. Nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh có thể từ giai đoạn viêm gan B cấp tính thành viêm gan B mạn tính, có thể gặp nhiều biến chứng đặc biệt nguy hiểm như suy gan, xơ gan thậm chí là ung thư gan.

Theo các chuyên gia, khả năng lây nhiễm virus viêm gan B cao hơn HIV từ 50 đến 100 lần, chúng có thể xâm nhập vào cơ thể chủ yếu qua 3 con đường, bao gồm: truyền qua máu, tình dục và từ mẹ sang con (chu sinh). Do đó, trẻ sơ sinh có thể nhiễm viêm gan B từ người mẹ đã bị mắc bệnh trước đó. Việc mang thai không phải là yếu tố có nguy cơ cao khiến bệnh viêm gan B ở mẹ nặng lên, virus viêm gan B cũng không gây ảnh hưởng xấu đến quá trình phát triển thai nhi như các loại virus rubella, cúm,... Tuy nhiên, nếu người mẹ bị nhiễm viêm gan B nặng trong thai kỳ sẽ tiềm ẩn nguy cơ cao sinh non. Do đó, thai phụ nếu bị mắc viêm gan B cần phòng tránh tối đa việc lây nhiễm cho thai nhi.

Thực tế, tỷ lệ lây nhiễm viêm gan B từ mẹ sang con chiếm 5 – 10%, trong đó có tới 90% trẻ chuyển từ giai đoạn viêm gan B cấp tính sang giai đoạn viêm gan B mạn tính. Trong tam cá nguyệt thứ nhất của thai kỳ tỷ lệ lây nhiễm virus viêm gan B từ mẹ sang thai nhi là 1%, nếu người mẹ mắc viêm gan B ở tam nguyệt cá thứ hai của thai kỳ thì tỷ lệ lây nhiễm sang con là 10% và ở tam cá nguyệt thứ ba sẽ tăng cao tỷ lệ lây nhiễm bệnh sang con tới 60-70% (2).

Có nên tiêm viêm gan B cho trẻ sơ sinh không?

CÓ! Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết việc tiêm phòng vắc xin viêm gan B cho trẻ sơ sinh là rất cần thiết. Đối với trẻ sau khi sinh cần được tiêm vắc xin viêm gan B mũi sơ sinh trong vòng 24 giờ sau sinh, Có một số Trẻ có thể tiêm trễ sau 24 giờ cho đến 01 tháng vì lý do bệnh lý phải điều trị sau sinh hoặc chưa đủ điều kiện tiêm chủng sau sinh.

Sau mũi Viêm gan B sơ sinh trẻ sẽ được tiêm tiếp các vắc xin có thành phần viêm gan B khi trẻ 02 tháng tuổi cho đến trước 02 tuổi (vắc xin 6 in 1 trong Chương trình Tiêm chủng Dịch vụ, 5 in 1 trong CTTCMR lịch tiêm là 03 mũi cơ bản mỗi mũi cách nhau 01 tháng, sau đó tiêm nhắc Mũi 4 cách mũi 3 là 01 năm hoặc khi trẻ 16-18 tháng tuổi). Việc làm này không chỉ là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cho em bé sau sinh và sau này, mà còn giúp giảm thiểu tối đa khả năng lây nhiễm sang người thân khi chăm sóc trẻ.

Vì sao cần tiêm viêm gan B cho trẻ sơ sinh trong vòng 24 giờ sau sinh?

Nhiều người đặt ra câu hỏi trẻ không được tiêm mũi viêm gan B sơ sinh có sao không? Vì sao cần tiêm viêm gan B cho trẻ sơ sinh trong vòng 24 giờ sau sinh mà không đợi một thời gian sau mới tiêm? Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo cách an toàn và hiệu quả nhất để ngăn ngừa nhiễm virus viêm gan B chu sinh và phòng ung thư gan, xơ gan, suy gan là tiêm vắc xin viêm gan B cho trẻ trong vòng 24 giờ đầu ngay sau sinh, đây được coi là “thời điểm vàng” để vắc xin giúp cơ thể tạo kháng thể chống lại virus HBV với hiệu quả bảo vệ lên đến 95%. Việc tiêm trễ sẽ không mang lại hiệu quả cao.

Nhằm chạy đua giữa sự nhân lên của virus và vắc xin tạo kháng thể kịp thời trung hòa với virus đang có sẵn trong cơ thể, không chỉ Việt Nam mà hầu hết các quốc gia khác trên thế giới cũng đang áp dụng tiêm vắc xin viêm gan B cho trẻ trong 24 giờ đầu tiên ngay sau sinh, trong đó có cả các nước phát triển như Mỹ, Canada…

Lịch tiêm viêm gan B cho trẻ sơ sinh

Tại Việt Nam, các loại vắc xin viêm gan B hiện có bao gồm: Euvax (Hàn Quốc)/Engerix B (Bỉ)/Heberbiovac (Cuba)/Gene-HBvax (Việt Nam) với lịch tiêm cho trẻ sơ sinh cụ thể như sau:

1. Vắc xin EUVAX B (Hàn Quốc)

Vắc xin Euvax B phòng bệnh viêm gan B có lịch tiêm 3 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1.
• Mũi 3: 6 tháng sau mũi 1.

2. Vắc xin ENGERIX B (Bỉ)

Vắc xin Engerix B phòng bệnh viêm gan B có lịch tiêm 3 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1.
• Mũi 3: 5 tháng sau mũi 2.

3. Vắc xin Heberbiovac HB (Cuba)

Vắc xin Heberbiovac HB phòng bệnh viêm gan B có lịch tiêm 3 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1
• Mũi 3: 6 tháng sau mũi 1

Phác đồ tiêm nhanh vắc xin Heberbiovac HB:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1
• Mũi 3: 2 tháng sau mũi 1
• Mũi 4: 12 tháng sau mũi 1

4. Vắc xin Gene-HBvax (Việt Nam)

Lịch tiêm 0-1-2-12 tháng:

• Mũi đầu tiên: lần tiêm đầu tiên. Đối với trẻ sơ sinh, tốt nhất tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau sinh.
• Mũi thứ hai: 1 tháng sau mũi đầu tiên
• Mũi thứ ba: 2 tháng sau mũi đầu tiên
• Mũi tiêm nhắc lại: 1 năm sau mũi đầu tiên.

Lịch tiêm 0-1-6 tháng:

• Mũi đầu tiên: lần tiêm đầu tiên. Đối với trẻ sơ sinh, tốt nhất tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau sinh
• Mũi tiêm thứ hai: 1 tháng sau mũi tiêm đầu
• Mũi tiêm thứ ba: 6 tháng sau mũi tiêm đầu
• Mũi tiêm nhắc lại: 5 năm sau mũi tiêm đầu

Trẻ không được tiêm mũi viêm gan B sơ sinh có sao không?

CÓ! Tính đến nay vẫn chưa thể chữa trị dứt điểm bệnh viêm gan B, các phương pháp hiện tại chủ yếu là khống chế virus HBV. Do vậy, các chuyên gia khuyến cáo việc tiêm mũi viêm gan B sơ sinh là rất quan trọng cho trẻ ngay sau sinh, không chỉ góp phần chủ động phòng ngừa bệnh hiệu quả mà còn giúp hạn chế khả năng lây nhiễm sang người chăm sóc trẻ. Ngược lại, đối với những trẻ sơ sinh không được tiêm viêm gan B kịp thời thì nguy cơ lây nhiễm bệnh thông qua tiếp xúc là rất cao.

Tỷ lệ trẻ sơ sinh bị lây nhiễm viêm gan B từ mẹ chiếm 5 – 10%, trong đó có tới 90% trẻ chuyển từ giai đoạn viêm gan B cấp tính sang giai đoạn viêm gan B mạn tính nếu không được tiêm mũi viêm gan B sơ sinh. Theo đó, 25% người có viêm gan B tiến triển ung thư gan có thể tử vong nếu như không được phát hiện sớm, thăm khám và điều trị định kỳ.

Trẻ chưa được tiêm mũi viêm gan B sơ sinh có được tiêm bổ sung không?

CÓ! Trẻ chưa được tiêm mũi viêm gan B sơ sinh trong vòng 24 giờ đầu có thể tiêm bổ sung ngay sau đó, trong vòng 30 ngày đầu tiên sau sinh. Bố mẹ cần lưu ý, nên tiêm càng sớm càng tốt.

Trẻ sơ sinh không được tiêm viêm gan B khi nào?

Trẻ sơ sinh được chỉ định không tiêm mũi viêm gan B sơ sinh nếu gặp một trong số các trường hợp đặc biệt sau:

• Có tình trạng suy chức năng các cơ quan (như suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy tim, suy thận, suy gan, suy giảm ý thức...) chưa ổn định.
• Mắc các bệnh cấp tính, các bệnh nhiễm trùng.
• Sốt ≥ 38°C hoặc hạ thân nhiệt ≤ 35,5°C (đo nhiệt độ tại nách).
• Trẻ có cân nặng < 2000g (đối với cơ sở Tiêm chủng ngoài bệnh viện).
• Trẻ sinh non có tuổi thai < 34 tuần: Nếu mẹ có HBsAg (-) tạm hoãn tiêm vắc xin viêm gan B sơ sinh, tiêm chủng khi trẻ đủ 34 tuần tuổi (tuổi thai hiệu chỉnh). Nếu mẹ có HBsAg (+) hoặc mẹ không xét nghiệm chuyển khám sàng lọc và tiêm chủng tại bệnh viện.
• Mắc các bệnh bẩm sinh hoặc bệnh mạn tính ở tim, phổi, hệ thống tiêu hóa, tiết niệu, máu, thần kinh, ung thư chưa ổn định (đối với cơ sở Tiêm chủng ngoài bệnh viện).

Như vậy thắc mắc trẻ không được tiêm mũi viêm gan B sơ sinh có sao không đã được giải đáp. Trẻ sơ sinh là đối tượng có nguy cơ cao bị lây nhiễm virus viêm gan B nói riêng và các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác nói chung từ mẹ. Do vậy, cách tốt nhất để phòng ngừa hiệu quả là tiêm vắc xin viêm gan B cho trẻ ngay khi sinh ra, tốt nhất là trong vòng 24 giờ đầu sau sinh để giúp cơ thể trẻ tạo kháng thể chống lại virus HBV. Hoặc nếu trẻ có bệnh lý đặc biệt phải điều trị hoặc các trường hợp khác chưa đủ điều kiện để tiêm ngừa mũi viêm gan B sơ sinh thì cần tiêm mũi viêm gan B sơ sinh càng sớm càng tốt trong vòng 01 tháng sau sinh (khi đủ điều kiện tiêm chủng).