Vì sao người lớn cần tiêm vắc xin?

03:27 17/03/2020

Quản lý Y khoa vùng 3 - Hồ Chí Minh
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Tiêm chủng là hành trình suốt đời, bắt đầu từ khi sinh ra cho đến tuổi trưởng thành, theo khuyến nghị của CDC Hoa Kỳ. Thế nhưng, trong khi trẻ em được chú trọng bảo vệ, phần lớn người lớn lại dễ dàng bỏ qua nhu cầu tiêm ngừa cho chính mình. Nhiều câu hỏi đặt ra là vì sao người lớn vẫn cần tiêm vắc xin và đâu là những mũi tiêm thiết yếu không thể thiếu?
BS Bùi Thanh Phong, Quản lý Y khoa vùng 3 - Hồ Chí Minh, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết: “Ước tính có đến hàng triệu người lớn phải nhập viện và tử vong mỗi năm vì những căn bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng có thể phòng ngừa được bằng vắc xin. Khoảng 50 - 70% số ca nhập viện liên quan đến cúm nặng xảy ra ở người lớn từ 65 tuổi, từ 10-20% trường hợp nhiễm sởi trong các đợt bùng phát ghi nhận ở người trưởng thành (1), khoảng 30% người từ 75 tuổi trở lên tử vong do não mô cầu xâm lấn (2), 6.8 triệu người cao tuổi phải nhập viện vì viêm phổi và hơn 80% nam và nữ giới nhiễm HPV ít nhất một lần trong đời”. |
Vì sao người lớn cần tiêm chủng phòng bệnh?
Dân số toàn cầu đang già hóa đáng báo động. Ước tính tỷ lệ dân số từ 60 tuổi trở lên toàn cầu sẽ tăng gần gấp đôi từ 12% lên 22% vào năm 2050, đồng thời số người lớn từ 80 tuổi trở lên dự kiến sẽ tăng gấp 3 lần trong giai đoạn 2020 - 2050, đạt khoảng 426 triệu người. Cùng với đó là gánh nặng bệnh truyền nhiễm cũng ngày càng gia tăng, đặt ra áp lực lớn lên hệ thống y tế trong điều trị và kiểm soát bệnh.
Vậy nên, người trưởng thành, đặc biệt là người lớn tuổi, có bệnh lý mạn tính đi kèm, rất cần tiêm chủng vắc xin phòng bệnh truyền nhiễm vì những lý do sau đây:
1. Vắc xin không dành riêng cho trẻ em
Không chỉ riêng trẻ em, có rất nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm vẫn đang rình rập và tấn công cả người lớn, gây ra bệnh tật kéo dài, di chứng tàn tật suốt đời, thậm chí tử vong.
Theo các chuyên gia y tế, người lớn cũng có nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể phòng ngừa bằng vắc xin và rất cần được tiêm chủng bảo vệ. Điển hình là hơn 80% vắc xin đang được phát triển bởi Vaccines Europe (nhóm nghiên cứu chuyên biệt về vắc xin của Liên đoàn các ngành công nghiệp và hiệp hội dược phẩm châu Âu - EFPIA) đều hướng đến người lớn và người cao tuổi.
2. Người lớn có hệ miễn dịch suy giảm theo thời gian
Lão hóa miễn dịch là tình trạng suy giảm chức năng hệ miễn dịch theo tuổi tác, khiến cơ thể dễ mắc các bệnh tự miễn, ung thư và nhiễm trùng. Khi tuổi càng cao, chức năng của tế bào miễn dịch lympho T và B trong hệ thống miễn dịch sẽ càng suy giảm (3), khiến cơ thế khó nhận diện và tiêu diệt các tác nhân gây bệnh hơn trước. Điều này dẫn đến khả năng hồi phục kéo dài lâu, nguy cơ ung thư tăng lên và tiến triển các bệnh lý nguy hiểm.
3. Người lớn có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm cao, biến chứng nặng
Người lớn dễ mắc bệnh vì nguy cơ tiếp xúc với nhiều nguồn lây bệnh do tính chất công việc và các nhu cầu trong cuộc sống, phải đi đến nhiều nơi, gặp gỡ nhiều người, làm những công việc có nguy cơ cao lây nhiễm bệnh… Đặc biệt ở người lớn tuổi có sức khỏe yếu, nhiều bệnh lý nền như bệnh mãn tính như tim mạch, tiểu đường, huyết áp, bệnh phổi… khi mắc bệnh truyền nhiễm sẽ biến chứng nhanh, nặng, khó chữa, tốn kém và tỷ lệ tử vong cao hơn.

4. Các vắc xin đã tiêm từ nhỏ giảm hiệu lực
Tại Việt Nam, hầu hết người lớn không được tiêm chủng đầy đủ khi còn nhỏ, nếu được tiêm thì cũng chỉ một vài loại cơ bản. Đáng lưu ý, công nghệ sản xuất vắc xin giai đoạn trước đây còn lạc hậu nên kháng thể trong cơ thể có thể không bền vững và nguy cơ suy giảm sau nhiều năm. Do đó, người lớn cần được tiêm mới, tiêm bổ sung hoặc nhắc lại các mũi vắc xin để duy trì miễn dịch hiệu quả.
Bên cạnh đó, khoảng thời gian trước đây chưa có nhiều các loại vắc xin phổ biến dành cho người lớn, chưa có nhiều thông tin và khuyến cáo về việc người lớn cần tiêm chủng, cũng như địa chỉ tiêm chủng còn hạn chế, dẫn đến tỷ lệ tiêm chủng ở người lớn không cao.
5. Bảo vệ người thân trong gia đình
Người lớn dễ trở thành nguồn lây bệnh chính trong gia đình nếu không may mắc bệnh truyền nhiễm. Đặc biệt nguy hiểm đối với những gia đình có các thành viên là trẻ em, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người có bệnh lý nền (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, suy giảm miễn dịch, tim mạch, tiểu đường, huyết áp...), những người có hệ miễn dịch kém (ung thư, HIV), người có sức khỏe yếu... Đây là những người có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cao hơn và khi mắc bệnh thì biến chứng cũng sẽ nghiêm trọng hơn, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng hoặc để lại những di chứng nặng nề.
Nếu tất cả thành viên trong gia đình (cả trẻ em và người lớn) được tiêm chủng đầy đủ sẽ tạo thành “tổ kén" bảo vệ cho trẻ em chưa được tiêm chủng hoặc những người không thể tiêm chủng vắc xin.
6. Bảo vệ những người xung quanh, củng cố miễn dịch cộng đồng
Bệnh truyền nhiễm dễ lây lan thành dịch bệnh, thậm chí thành đại dịch toàn cầu, gây thiệt hại nặng nề về sức khỏe, tính mạng con người, ảnh hưởng toàn diện đến kinh tế, xã hội, an ninh… Vì vậy, khi mỗi người tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ sẽ không mắc bệnh, không trở thành nguồn lây nhiễm cho cộng đồng, tạo miễn dịch cộng đồng vững chắc bảo vệ cho tất cả mọi người, làm suy yếu và vô hiệu hoá nguồn lây bệnh.
Không chỉ là quyền lợi bảo vệ chính bản thân mình, tiêm chủng đầy đủ còn là hành động văn minh, thể hiện trách nhiệm của mỗi cá nhân sống trong xã hội nhằm giúp ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm, bảo vệ sức khỏe, tính mạng và sự phát triển bền vững của cộng đồng.
7. Đảm bảo sức khỏe lao động, lợi ích cho nền kinh tế
Tiêm chủng ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh, hạn chế biến chứng nguy hiểm phải nhập viện, đảm bảo sức khỏe lao động, tiết kiệm chi phí điều trị và chăm sóc sức khỏe. Thống kê cho thấy, người lớn từ 50 trở lên chưa được tiêm chủng đầy đủ chịu đến 80% gánh nặng kinh tế liên quan đến các bệnh có thể phòng ngừa.

Người lớn cần tiêm những vắc xin nào?
Theo Bác sĩ Bùi Thanh Phong, người trưởng thành thường đã có kháng thể để chống lại một số tác nhân gây bệnh do chúng ta đã từng tiếp xúc với các nguyên nhân này nhưng không bị bệnh hoặc đã khỏi bệnh. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều tác nhân gây ra những bệnh nguy hiểm mà chúng ta có khả năng phòng ngừa được bằng cách tiêm vắc xin.
Vì thế, người lớn cũng cần phải tiêm ngừa một số vắc xin để phòng các bệnh quan trọng như: viêm gan siêu vi A & B, viêm màng não do não mô cầu khuẩn, viêm phổi do phế cầu khuẩn, cúm, sởi, rubella, thủy đậu…
Danh mục vắc xin cho người trưởng thành
Phòng bệnh | Tên vắc xin | 19 - 26 tuổi | 27 - 45 tuổi | 46- 55 tuổi | 56 - 64 tuổi | 65 tuổi trở lên | ||
Cúm mùa | Vaxigrip Tetra (Pháp) | Tiêm 1 mũi mỗi năm | ||||||
Influvac Tetra (Hà Lan) | ||||||||
GC Flu Quadrivalent (Hàn Quốc) | ||||||||
Ivacflu-S (Việt Nam) | ||||||||
Viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết... do phế cầu khuẩn | Prevenar 13 (Bỉ) | Tiêm 1 mũi | ||||||
Vaxneuvance (Ireland) | ||||||||
Prevenar 20 (Bỉ) | ||||||||
Pneumovax 23 (Mỹ) | ||||||||
Sởi - Quai bị - Rubella | Priorix (Ý) | Tiêm 2 mũi cách nhau tối thiểu 1 tháng | ||||||
MMR II (Mỹ) | ||||||||
Thủy đậu | Varivax (Mỹ) | Tiêm 2 mũi cách nhau tối thiểu 1 tháng | ||||||
Varilrix (Bỉ) | ||||||||
Varicella (Hàn Quốc) | ||||||||
Bạch hầu, Uốn ván, Ho gà | Adacel (Canada) | Tiêm 3 mũi và nhắc lại mỗi 10 năm | ||||||
Boostrix (Bỉ) | ||||||||
Uốn ván | Uốn ván hấp phụ TT (Việt Nam) | Tiêm 3 mũi | ||||||
Viêm não Nhật Bản | Imojev (Thái Lan) | Tiêm 1 mũi | ||||||
JEEV (Ấn Độ) | Tiêm 2 mũi cách nhau tối thiểu 1 tháng
(đến ≤ 49 tuổi) |
|||||||
Jevax (Việt Nam) | Tiêm 3 mũi | |||||||
Viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi do não mô cầu B | Bexsero (Ý) | Tiêm 2 mũi cách nhau tối thiểu 1 tháng
(đến 50 tuổi) |
||||||
Viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi do não mô cầu B,C | VA-Mengoc-BC (Cu Ba) | Tiêm 2 mũi, cách nhau 45 ngày
(đến 45 tuổi) |
||||||
Viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi do não mô cầu A,C,Y,W | Menactra (Mỹ) | Tiêm 2 mũi cách nhau tối thiểu 4 năm
(đến 55 tuổi) |
||||||
MenQuadfi (Mỹ) | Tiêm 1 mũi | |||||||
Nimenrix (Bỉ) | ||||||||
Ung thư cổ tử cung và các bệnh sinh dục do HPV | Gardasil 9 (Mỹ) | Tiêm 3 mũi
(đến 45 tuổi) |
||||||
Gardasil (Mỹ) | Tiêm 3 mũi
(đến 26 tuổi) |
|||||||
Sốt xuất huyết | Qdenga (Nhật Bản) | Tiêm 2 mũi, cách nhau 3 tháng | ||||||
Viêm gan B | Heberbiovac 1ml (Cu ba) | Tiêm 3 mũi | ||||||
Gene Hbvax 1ml (Việt Nam) | ||||||||
Viêm gan A + B | Twinrix (Bỉ) | Tiêm 3 mũi | ||||||
Zona thần kinh | Shingrix (Bỉ) | Tiêm 2 mũi
(Người có yếu tố nguy cơ cao mắc bệnh*) |
Tiêm 2 mũi
(từ 50 tuổi trở lên) |
|||||
Tả | Morcvax (Việt Nam) | Uống 2 liều cách nhau tối thiểu 2 tuần
(Uống nhắc lại khi có dịch) |
||||||
Thương hàn | Typhoid VI (Việt Nam) | Tiêm 1 mũi và nhắc lại mỗi 3 năm khi có dịch | ||||||
Typhim VI (Pháp) | ||||||||
Dại | Verorab (Pháp) | Phác đồ dự phòng cho những đối tượng nguy cơ cao gồm 3 liều | ||||||
Abhayrab (Ấn Độ) | ||||||||
Sốt vàng | Stamaril (Pháp) | Tiêm 1 mũi duy nhất
(đến 60 tuổi) |
(*) Người có yếu tố nguy cơ cao mắc bệnh Zona thần kinh như người bị suy giảm miễn dịch hoặc bị ức chế miễn dịch hoặc có khả năng bị ức chế miễn dịch do bệnh lý/liệu pháp điều trị …
> Xem thêm: 13 loại vắc xin cho người lớn cần tiêm để bảo vệ sức khỏe.
Người lớn tiêm vắc xin ở đâu đảm bảo an toàn?
Hệ thống Tiêm chủng VNVC là đơn vị tiêm vắc xin cho trẻ em và người lớn an toàn, uy tín và chất lượng được đông đảo Khách hàng tin tưởng lựa chọn. Là đối tác chiến lược và toàn diện của nhiều hãng vắc xin lớn trên thế giới như Glaxosmithkline (GSK, Bỉ), Sanofi (Pháp), Pfizer (Mỹ), Abbott (Hà Lan), Takeda (Nhật Bản)... VNVC được quyền đàm phán, nhập khẩu trực tiếp tất cả các vắc xin quan trọng, vắc xin thế hệ mới và vắc xin thường xuyên khan hiếm trên thị trường cho trẻ em và người lớn.
Tất cả vắc xin đều được bảo quản nghiêm ngặt trong hệ thống kho lạnh đạt chuẩn GSP tiêu chuẩn quốc tế. Hệ thống này bao gồm 4 kho lạnh tổng tại TP.HCM, Đà Nẵng và Hà Nội cùng hàng trăm kho lạnh tại các trung tâm, đội xe lạnh chuyên dụng cùng tủ bảo quản và thiết bị giám sát hiện đại. Nhờ quá trình vận chuyển, bảo quản được kiểm soát chặt chẽ, vắc xin luôn được duy trì trong nhiệt độ từ 2-8 độ C, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho người tiêm.
Đến tiêm chủng tại VNVC, 100% Khách hàng đều được khám sàng lọc cẩn thận, kỹ lưỡng bởi đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn và được chỉ định vắc xin phù hợp với tình trạng sức khỏe. Tất cả điều dưỡng viên tại VNVC đều có chứng chỉ an toàn tiêm chủng đầy đủ, thực hiện tiêm chủng chính xác, nhẹ nhàng và êm ái. Đồng thời được đào tạo kỹ lưỡng, chuyên sâu về kỹ năng chuyên môn, nghiệp vụ, đặc biệt kỹ năng xử trí sau tiêm, đảm bảo an toàn cho Khách hàng.
Bên cạnh đó, VNVC cam kết luôn bình ổn giá vắc xin, không tăng giá bất thường ngay cả trong thời điểm vắc xin khan hiếm nhất. Đặc biệt, VNVC còn thường xuyên triển khai nhiều chương trình ưu đãi hấp dẫn, mang đến giải pháp tài chính linh hoạt như “Tiêm vắc xin trước, trả chi phí sau”, chia nhỏ gói thanh toán thành nhiều lần… giúp người dân dễ dàng tiếp cận với vắc xin chất lượng cao, dịch vụ tiêm chủng hiện đại, cao cấp mà không cần quá lo lắng về tài chính.

Đăng ký gói vắc xin cho người trưởng thành ngay tại đây!
Để được tư vấn, đặt lịch tiêm và giải đáp các thắc mắc liên quan đến việc tiêm vắc xin cho trẻ em và người lớn, Quý khách có thể liên hệ trực tiếp với VNVC theo thông tin sau:
Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: https://vax.vnvc.vn/vaccine; Đặt mua các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng chính hãng, chất lượng cao từ các thương hiệu uy tín hàng đầu quốc tế như Nestlé Health Science (Thụy Sĩ), Asahi – Wakodo (Nhật Bản), ECO Green (sản xuất tại Mỹ) với giá ưu đãi tại VNVC SHOP TẠI ĐÂY. Quý Khách hàng có thể cài đặt ứng dụng “Trợ lý tiêm chủng” – app VNVC dễ dàng thông qua 2 đường dẫn sau:
|
Hy vọng qua bài viết trên, mọi người đã biết được lý do vì sao người lớn cần tiêm vắc xin. Tiêm chủng là biện pháp hiệu quả nhất để tăng cường miễn dịch, phòng ngừa bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, giảm thiểu biến chứng và gánh nặng chi phí điều trị. Song song với tiêm chủng, người trưởng thành cũng nên thăm khám sức khỏe định kỳ, kiểm soát bệnh lý mạn tính, xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh nhằm duy trì thể trạng ổn định, tăng sức đề kháng và bảo vệ bản thân trước sự tấn công của virus.



- How dangerous is measles? (2025). Unicef.org. https://www.unicef.org/uzbekistan/en/stories/how-dangerous-measles
- Weil-Olivier, C., Taha, M.-K., Leng, S., Dinleyici, E. C., Bonanni, P., Moya, E., Leischker, A., & Yezli, S. (2024). Invasive meningococcal disease in older adults: current perspectives and call for action. European Geriatric Medicine, 15(3), 729–741. https://doi.org/10.1007/s41999-024-00969-0
- Goyani, P., Christodoulou, R., & Vassiliou, E. (2024). Immunosenescence: Aging and Immune System Decline. Vaccines, 12(12), 1314. https://doi.org/10.3390/vaccines12121314