Lịch tiêm vắc xin đầy đủ cho người lớn từ 19 – 50 tuổi

Hơn 3 triệu người trên toàn cầu được cứu sống và hàng ngàn người tránh được dị tật mỗi năm nhờ việc chủng ngừa. Vắc xin đã và đang giúp chúng ta tránh được những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe như đau đớn, bệnh tật, thậm chí là tử vong. Không chỉ trẻ em, người trưởng thành cũng cần được tiêm vắc xin vì sức khỏe của bản thân và vì sức khỏe của cộng đồng.

Người lớn đang bị đe dọa bởi các bệnh truyền nhiễm nào? Hậu quả ra sao? Cách phòng tránh nào là hiệu quả? Vắc xin nào người lớn cần tiêm? Bài viết dưới sự tư vấn chuyên môn của Bác sĩ Trương Hữu Khanh – Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh bệnh viện Nhi đồng I, TP.HCM, Cố vấn cao cấp Trung tâm tiêm chủng cho Trẻ em và Người lớn VNVC sẽ mang đến nhiều thông tin hữu ích về vấn đề này.

Người trưởng thành có nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nào?

Không chỉ tấn công trẻ em, các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm luôn rình rập và tấn công người trưởng thành, gây ra những hậu quả vô cùng nặng nề. 

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm trên thế giới có hơn 1,5 triệu người trưởng thành tử vong vì các bệnh truyền nhiễm. Điều đáng nói là các bệnh này có thể phòng ngừa bằng vắc xin nhưng vì không tiêm phòng, họ đã mắc bệnh và tử vong.

• Hơn 2 tỷ người bị nhiễm virus viêm gan B
• 2 triệu người tử vong do các bệnh xơ gan, ung thư gan
• 2,56 triệu người tử vong do viêm phổi
• 650.000 người tử vong vì bệnh cúm
• Khoảng 30-50 triệu ca mắc và hơn 300.000 người tử vong hàng năm vì bệnh ho gà
• Cứ 2 phút lại có 1 phụ nữ tử vong do ung thư cổ tử cung

Không chỉ bị đe dọa bởi những dịch bệnh truyền nhiễm mới như dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV-2; bệnh cúm và viêm phổi cũng là 2 trong 8 nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở người lớn, đặc biệt ở người già. Tính từ tháng 10/2019, toàn nước Mỹ đã có khoảng 10.000 người chết vì cúm. Đáng chú ý, có khoảng 50-70% số ca nhập viện do cúm xảy ra ở nhóm người từ 65 tuổi, 70-85% số ca tử vong cũng xảy ra ở nhóm tuổi này.

Virus viêm gan A, B, HPV; các vi khuẩn phế cầu hoặc não mô cầu cũng tấn công người lớn, gián tiếp gây ra gần 165.000 ca ung thư hàng năm và gần 115.000 trường hợp tử vong. Phế cầu khuẩn là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh viêm phổi trong cộng đồng ở người lớn. Viêm phổi do phế cầu là nguyên nhân gây ra 9.000 ca tử vong mỗi năm ở Mỹ.

Bệnh ho gà, bạch hầu, uốn ván… cũng là nguyên nhân gây tử vong ở người lớn tuổi. Điều đáng nói là những bệnh này hoàn toàn có thể ngừa được bằng cách tiêm vắc xin nhưng phần lớn ca tử vong đều rơi vào trường hợp chưa từng chủng ngừa.

Tham khảo thêm:

• Lợi ích của việc tiêm chủng cho người lớn
• Vì sao người lớn cần tiêm vắc xin?
• Danh mục vắc xin cho người lớn

Vì sao người lớn cần tiêm vắc xin phòng bệnh?

Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, đối với người cao tuổi kèm các bệnh lý mãn tính như: Tim mạch, cao huyết áp, đái tháo đường, phổi tắc nghẽn mãn tính, viêm phế quản mãn, xơ gan, viêm gan, bệnh thận mãn tính… khi mắc các bệnh truyền nhiễm thường có triệu chứng nặng hơn những người khác. Họ cũng có nguy cơ cao sẽ diễn biến nặng, nhanh do sức chống đỡ kém trước sự tấn công của virus.

“Đối với người lớn, Việc tiêm phòng vắc xin cũng quan trọng không kém với trẻ em. Tiêm chủng (chích ngừa)không chỉ là cách phòng bệnh chủ động cho bản thân mình, mà còn góp phần bảo vệ gia đình, người thân và cộng đồng trước các dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm”, bác sĩ Khanh khẳng định.

Và đây là những lý do người trưởng thành cần tiêm/chích vắc xin theo trang Webmd.

Bạn không được tiêm phòng vắc xin đầy đủ khi còn nhỏ

Tại Việt Nam, hầu hết người lớn không được tiêm chủng (chích ngừa) vắc xin đầy đủ khi còn nhỏ, nếu được tiêm thì cũng chỉ một vài loại cơ bản.. Đặc biệt, Một số người lớn tuổi  sinh ra vào thời điểm chưa triển khai chương trình TCMR nên hầu như chưa  từng được tiêm phòng.

Người lớn không còn được bảo vệ bởi các vắc xin đã tiêm từ nhỏ

Hệ miễn dịch không phải là bất biến và sẽ suy giảm theo độ tuổi. Người lớn cần tiêm/ chích ngừa để  bù đắp lượng kháng thể thiếu hụt, góp phần nâng cao hệ miễn dịch cộng đồng. Người lớn có thể đã được tiêm đầy đủ vắc xin khi còn nhỏ nhưng một số loại vắc xin cần được tiêm nhắc lại định kỳ ở tuổi trưởng thành để duy trì khả năng miễn dịch như ho gà, uốn ván… Chưa kể, công nghệ sản xuất vắc xin trước đây còn lạc hậu nên kháng thể có thể không còn duy trì được  trong cơ thể sau nhiều năm. Do đó, người lớn cần được tiêm mới hoặc tiêm nhắc lại các loại vắc xin.

Một số loại vắc xin mới xuất hiện, người lớn chưa từng được tiêm

Ở Việt Nam, hầu hết người lớn không được tiêm đầy đủ vắc xin khi còn nhỏ; ngay cả sau năm 1985 – khi có chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, nhiều người được tiêm vắc xin thì cũng chỉ một vài loại, chưa kể, với những công nghệ sản xuất vắc xin trước đây, có thể kháng thể không tồn tại được nhiều năm. Việt Nam hiện nay đã có thêm nhiều vắc xin mới phòng được nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người lớn, do đó người lớn cần tiêm vắc xin để phòng bệnh.

Bạn cũng có thể lây nhiễm những căn bệnh lạ khi đi xa nhà

Khi đi đến những nơi xa xôi, đi du lịch; bạn có thể có nguy cơ bị lây những loại bệnh không hề có tại nơi bạn đang sống. Đặc biệt, thanh thiếu niên nếu đi du học thì  tiêm chủng (chích ngừa) đầy đủ là một yêu cầu bắt buộc 

Người lớn dễ mắc bệnh vì tiếp xúc với nhiều nguồn lây bệnh

Do công việc và các nhu cầu trong cuộc sống nên người lớn phải đi  nhiều nơi, gặp gỡ nhiều người   đồng nghĩa với việc tiếp xúc với nhiều nguồn lây bệnh hơn và nguy cơ  lây nhiễm bệnh cũng cao hơn…

Người lớn tiêm chủng để chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân

Người lớn nếu có sức khỏe yếu, có bệnh nền, đặc biệt các bệnh mạn tính như tim mạch, tiểu đường, huyết áp, bệnh phổi,… khi mắc bệnh truyền nhiễm sẽ biến chứng nhanh hơn, nặng hơn, khó chữa, tốn kém và tỷ lệ tử vong cao hơn.

Người lớn tiêm chủng giúp bảo vệ người thân yêu

Nếu mắc bệnh, người lớn sẽ trở thành nguồn lây bệnh trong gia đình. Đặc biệt nguy hiểm nếu gia đình có trẻ em, phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người có bệnh lý nền (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính – COPD, suy giảm miễn dịch, tim mạch, tiểu đường, huyết áp…), những người có hệ miễn dịch kém (ung thư, HIV), người có sức khỏe yếu… Vì đó là những người có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cao hơn và khi mắc bệnh thì biến chứng cũng sẽ nghiêm trọng hơn, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng hoặc để lại những di chứng nặng nề.

Người lớn tiêm chủng để bảo vệ cộng đồng

Bệnh truyền nhiễm dễ lây lan thành dịch bệnh, thậm chí thành đại dịch toàn cầu, gây thiệt hại nặng nề về sức khỏe, tính mạng con người, ảnh hưởng đến mọi mặt của đời sống kinh tế, xã hội, an ninh… Vì vậy, khi mỗi người tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ để không mắc bệnh, không trở thành nguồn lây nhiễm cho người khác chính là góp phần  tạo miễn dịch cộng đồng – tấm lá chắn bảo vệ sức khỏe cho toàn xã hội, 

Không chỉ là quyền lợi bảo vệ chính bản thân mình, tiêm chủng (chích ngừa) đầy đủ còn là hành động văn minh, thể hiện trách nhiệm của mỗi cá nhân sống trong xã hội nhằm giúp ngăn ngừa các bệnh truyền nhiễm, bảo vệ sức khỏe, tính mạng và sự phát triển bền vững của cộng đồng.

Tiết kiệm tiền bạc và thời gian

Người lớn nếu mắc bệnh sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của chính mình, tốn kém chi phí và thời gian điều trị, không thể làm việc, ảnh hưởng cuộc sống cả gia đình. 

Làm gương cho con, cháu

Khi tiêm vắc xin phòng bệnh, người lớn có thể trở thành tấm gương cho các con và cháu về ý nghĩa của việc tiêm vắc xin để phòng bệnh, bảo vệ gia đình và nâng cao miễn dịch cộng đồng.

Lịch tiêm chủng (chích ngừa) đầy đủ cho người từ 19 đến 50 tuổi

Các loại vắc xin cần tiêm ở tuổi trưởng thành phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như tuổi của người được tiêm, lối sống, nguy cơ mắc bệnh, khả năng phải di chuyển nhiều giữa các khu vực khác nhau và các loại vắc xin người trưởng thành đã tiêm trong quá khứ.

Dựa trên thực tiễn dịch tễ và những đặc điểm sức khỏe người trưởng thành tại Việt Nam, các chuyên gia khuyến cáo danh mục các vắc xin được khuyến cáo tiêm ngừa trong độ tuổi 19 đến 50 tuổi bao gồm:

Vắc xin phòng Cúm

• Vắc xin Influvac (Hà Lan), vắc xin GC Flu (Hàn Quốc) hoặc vắc xin Vaxigrip (Pháp)/Ivacflu-S (Việt Nam) được chỉ định tạo miễn dịch phòng cúm cho người lớn.
  • Lịch tiêm: Tiêm 1 mũi và nhắc lại mỗi năm.
  • Lưu ý: Vắc xin cúm Ivacflu-S (Việt Nam) không được chỉ định cho phụ nữ mang thai và cho con bú.

Vắc xin phòng bệnh Viêm phổi do phế cầu khuẩn

• Vắc xin Prevenar 13 (Bỉ) phòng các bệnh phế cầu khuẩn xâm lấn gây nguy hiểm cho trẻ em và người lớn như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa cấp tính, nhiễm khuẩn huyết (nhiễm trùng máu)… do phế cầu khuẩn Streptococcus Pneumoniae gây ra.
  • Lịch tiêm: Tiêm 1 liều duy nhất.

Vắc xin phòng Sởi – Quai bị – Rubella

• Vắc xin MMR II (Mỹ), MMR (Ấn Độ) hoặc Priorix (Bỉ) được chỉ định để phòng ngừa bệnh sởi – quai bị – rubella
  • Lịch tiêm: Tiêm 2 liều cách nhau tối thiểu 1 tháng. Phụ nữ hoàn tất lịch tiêm trước khi mang thai tối thiểu 3 tháng.

Vắc xin phòng bệnh Thuỷ đậu

• Vắc xin Varilrix (Bỉ) được chỉ định tạo miễn dịch chủ động phòng bệnh thủy đậu ở trẻ em và người lớn.
  • Lịch tiêm: 2 mũi cách nhau tối thiểu 6 tuần
• Vắc xin Varivax (Mỹ) hoặc vắc xin Varicella (Hàn Quốc) được chỉ định tạo miễn dịch chủ động phòng bệnh thủy đậu ở trẻ em và người lớn.
  • Lịch tiêm: Tiêm 2 liều cách nhau tối thiểu 1 tháng. Phụ nữ hoàn tất lịch tiêm trước khi mang thai tối thiểu 3 tháng.

Vắc xin phòng bệnh Uốn ván

• Vắc xin VAT (Việt Nam) được chỉ định tạo miễn dịch chủ động phòng bệnh uốn ván cho người lớn và trẻ em.
  • Lịch tiêm: Liều tiêm cơ bản: 2-3 lần tiêm, mỗi lần cách nhau ít nhất một tháng và không quá 6 tháng, theo những quy định hiện hành. Tiêm nhắc lại: tiêm nhắc lại 1 năm sau lần tiêm cuối cùng của đợt tiêm đầu tiên. Sau đó mỗi 10 năm tiêm lại 1 lần.
  • Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cần tiêm 3 liều: Liều 1: Tiêm càng sớm càng tốt khi có thai lần đầu. Liều 2: cách liều đầu tiên 1 tháng. Liều 3: cách liều 2 tối thiểu 6 tháng hoặc trong thời kỳ có thai sau

Vắc xin phòng Bạch hầu, uốn ván, ho gà

• Vắc xin Adacel (Pháp) được chỉ định để tạo miễn dịch chủ động nhắc lại nhằm phòng các bệnh: Bạch hầu – uốn ván – ho gà ở người lớn đến 64 tuổi.
  • Lịch tiêm: Tiêm 1 mũi. Chủng ngừa nhắc lại mỗi 10 năm 1 lần.
• Vắc xin Boostrix (Bỉ) được chỉ định để tạo miễn dịch chủ động nhắc lại nhằm phòng các bệnh: Bạch hầu – uốn ván – ho gà ở người lớn (không giới hạn độ tuổi).
  • Lịch tiêm: Tiêm 1 mũi. Chủng ngừa nhắc lại mỗi 10 năm 1 lần.
  • Lưu ý: Boostrix xem xét chủng ngừa cho phụ nữ đang mang thai.

Vắc xin phòng bệnh Viêm não Nhật Bản

• Vắc xin Imojev (Thái Lan) được chỉ định phòng bệnh Viêm não Nhật Bản cho người lớn.
  • Lịch tiêm: Tiêm 1 liều duy nhất.
• Jevax (Việt Nam) được chỉ định để phòng viêm não Nhật bản cho mọi đối tượng.
  • Lịch tiêm:
    • Mũi 1: là liều đầu tiên khi tiêm.
    • Mũi 2: sau mũi 1 khoảng 2 tuần.
    • Mũi 3: sau mũi 1 là một năm.

Sau 3 năm tiêm nhắc lại một liều để duy trì miễn dịch hoặc những người có thể trạng miễn dịch tốt thì tiêm nhắc lại trước khi có dịch viêm não xảy ra.

Vắc xin phòng bệnh Viêm màng não do não mô cầu khuẩn

• Vắc xin Mengoc BC (Cuba) được chỉ định nhằm tạo miễn dịch chủ động trong việc phòng ngừa bệnh viêm màng não do mô cầu Meningococcal nhóm huyết thanh B và C dành cho người lớn đến 45 tuổi.
  • Lịch tiêm: 2 mũi tiêm; mũi 2 cách mũi 1 khoảng 6-8 tuần.
• Vắc xin Menactra (Mỹ) được chỉ định để tạo miễn dịch chủ động cơ bản và nhắc lại phòng bệnh xâm lấn do N.meningitidis (vi khuẩn não mô cầu) các nhóm huyết thanh A, C, Y, W-135 gây ra, cho người lớn đến 55 tuổi.
  • Lịch tiêm: Tiêm 1 liều duy nhất.

Vắc xin phòng bệnh Viêm gan A

• Vắc xin Havax (Việt Nam) được dùng để phòng viêm gan A cho người lớn.
  • Lịch tiêm: Tiêm 1 liều và nhắc lại sau 6-12 tháng.

Vắc xin phòng bệnh Viêm gan B

• Vắc xin Engerix B (Bỉ)/Euvax B (Hàn Quốc) được dùng để phòng viêm gan B cho người lớn.
  • Lịch tiêm thông thường 0,1,6 (áp dụng cho mọi đối tượng):
  • – Mũi 1: lần đầu tiên tiêm
  • – Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1
  • – Mũi 3: 5 tháng sau mũi 2
  • (Trường hợp Khách hàng tiêm trễ lịch mũi 2 >= 4 tháng thì mũi 3 cách mũi 2 tối thiểu 2 tháng)
  • Lịch tiêm 0,1,2,12 cho người có nguy cơ cao hoặc tuân thủ phác đồ 0-1-6:
  • – Mũi 1: lần đầu tiên tiêm
  • – Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1
  • – Mũi 3: 1 tháng sau mũi 2
  • – Mũi 4: 10 tháng sau mũi 3

  Vắc xin phòng bệnh viêm gan A+B

  • • • Vắc xin Twinrix là vắc xin được chỉ định để phòng hai bệnh viêm gan A và viêm gan B ở người lớn chưa có miễn dịch.
        • Lịch tiêm: Mũi 1: là liều đầu tiên khi tiêm. Mũi 2: sau mũi 1 khoảng 1 tháng. Mũi 3: sau mũi 2 khoảng 5 tháng

  Vắc xin phòng bệnh Ung thư cổ tử cung

  • • • Vắc xin Gardasil (Mỹ) được chỉ định cho trẻ em và phụ nữ trong độ tuổi từ 9-26 tuổi để phòng ngừa ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, các tổn thương tiền ung thư và loạn sản, mụn cóc sinh dục và bệnh lý do nhiễm virus HPV.
      • Vắc xin Cervarix (Bỉ) được chỉ định cho trẻ em và phụ nữ trong độ tuổi từ 10-25 tuổi để phòng ngừa ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, các tổn thương tiền ung thư và loạn sản.
        • Lịch tiêm: Tiêm 3 liều. Khi cần điều chỉnh lịch tiêm thì liều thứ 2 phải cách liều đầu tiên tối thiểu 1 tháng và liều thứ 3 cách liều thứ 2 tối thiểu 3 tháng.

  Vắc xin phòng bệnh Tả

  • • • Vắc xin mORCVAX (Việt Nam)  được chỉ định để phòng ngừa bệnh tả  cho trẻ em trên 2 tuổi và người lớn sống trong vùng dịch tả lưu hành.
        • Lịch tiêm: Tiêm 2 liều cách nhau tối thiểu 2 tuần.

  Vắc xin phòng bệnh Thương hàn

  • • • Vắc xin Typhim VI (Pháp)/Typhoid Vi (Việt Nam) được chỉ định tạo miễn dịch chủ động phòng bệnh thương hàn cho người lớn và trẻ em từ 2 tuổi trở lên.
        • Lịch tiêm: Tiêm 1 liều và nhắc lại mỗi 3 năm.

  Vắc xin phòng Dại

  • • • Vắc xin Verorab (Pháp) được chỉ định để phòng ngừa bệnh dại ở mọi đối tượng. Có thể dùng vắc xin Verorab trước hoặc sau khi phơi nhiễm, để tiêm ngừa cơ bản hoặc tiêm nhắc lại.
        • Lịch tiêm: Phác đồ dự phòng 3 liều, tiêm vào các ngày 0, 7 và 28. 
      • Vắc xin Abhayrab (Ấn Độ) được chỉ định để phòng ngừa bệnh dại ở mọi đối tượng. Có thể dùng vắc xin Abhayrab để dự phòng và điều trị sau khi bị phơi nhiễm.
        • Lịch tiêm: Phác đồ dự phòng 3 liều, tiêm vào các ngày 0, 7 và 28. 

  Vắc xin phòng bệnh Sốt vàng

  • • Vắc xin Stamaril (Pháp) được chỉ định để phòng ngừa bệnh sốt vàng trẻ cho người lớn đến 60 tuổi. Vắc xin không áp dụng thường quy, chỉ định tiêm cho đối tượng có nguy cơ hoặc đi đến vùng dịch tễ nguy cơ cao của bệnh sốt vàng.
      • • Lịch tiêm: Tiêm 1 liều khi có nguy cơ nhiễm bệnh cao.

      Xem thêm clip: Các loại vắc xin quan trọng dành cho người trưởng thành

      Người lớn tiêm chủng (chích ngừa) ở đâu tốt?

      Với sứ mệnh chăm sóc sức khỏe cộng đồng, Hệ thống VNVC luôn cố gắng cung cấp cho người dân những dịch vụ tiêm chủng (chích ngừa) chất lượng và đa dạng các loại vắc xin để khách hàng  có thêm nhiều cơ hội được chủng ngừa nhiều loại bệnh nguy hiểm mà trước đó chưa có.

      Tại Việt Nam, VNVC là Hệ thống trung tâm tiêm chủng (chích ngừa) vắc xin cho trẻ em và người lớn với dịch vụ  cao cấp hàng đầu. VNVC luôn có ĐẦY ĐỦ các loại vắc xin cần thiết cho trẻ em và người lớn với chất lượng tốt nhất, nhập khẩu chính hãng, kể cả những loại vắc xin mới, vắc xin thường xuyên khan hiếm trên thị trường. Đặc biệt, VNVC đang có sẵn các loại vắc xin phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm được các chuyên gia khuyến cáo cần cấp thiết tiêm cho trẻ em và người lớn như: cúm mùa, viêm phổi do phế cầu khuẩn, viêm màng não, thủy đậu, bạch hầu – ho gà – uốn ván, sởi – quai bị – rubella,…

      Với gần 20 trung tâm trên toàn quốc, được đầu tư cơ sở vật chất hiện đại, khang trang và dịch vụ tiêm chủng (chích ngừa) vắc xin an toàn, giá thành hợp lý, Hệ thống VNVC đã đáp ứng tốt nhu cầu tiêm vắc xin phòng bệnh, nâng cao sức khỏe, tiết kiệm chi phí, thời gian và được tận hưởng dịch vụ tiêm chủng (chích ngừa) cao cấp, trở thành địa chỉ tin cậy cho hàng triệu gia đình Việt.

      Để đăng ký tiêm vắc xin hoặc tư vấn về lịch tiêm chủng (chích ngừa) cho người lớn từ 19 đến 50 tuổi, quý khách có thể liên hệ tổng đài 028.7102.6595, qua fanpage Trung tâm tiêm chủng Trẻ em và Người lớn – VNVC hoặc đến trực tiếp Hệ thống trung tâm tiêm chủng trên toàn hệ thống.