Bị thủy đậu khi mang thai 3 tháng đầu có phải bỏ thai không?

Thủy đậu rất hiếm khi xảy ra trong thời kỳ mang thai vì có hơn 90% thai phụ có miễn dịch với virus này, do đã mắc bệnh trong thời thơ ấu. Tuy nhiên, vẫn có khoảng 0,5 - 0,7% phụ nữ mang thai nhiễm bệnh trong thai kỳ, tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi. Trước thực trạng này, nhiều người thắc mắc liệu bị thủy đậu khi mang thai 3 tháng đầu có phải bỏ thai không? Chuyên gia sẽ giải đáp trong bài viết dưới đây!

Bị thủy đậu khi mang thai 3 tháng đầu ảnh hưởng gì?

Theo nghiên cứu, nhiễm trùng thủy đậu trong tam cá nguyệt đầu tiên có thể không làm gia tăng nguy cơ sảy thai nhưng có liên quan đến một loạt bất thường bẩm sinh, vì virus Varicella Zoster (VZV - tác nhân gây bệnh) có khả năng tấn công hệ thần kinh, tim mạch và các cơ quan bộ phận trên cơ thể mới hình thành của thai nhi trong 3 tháng đầu. (1)

1. Hội chứng thủy đậu bẩm sinh

Theo các chuyên gia y tế, nhiễm Virus Varicella Zoster trong 3 tháng đầu thai kỳ, đặc biệt từ tuần thứ 8 đến tuần thứ 12 sẽ khiến trẻ dễ mắc hội chứng thủy đậu bẩm sinh cao hơn, chiếm gần 1% trong các trường hợp.

Hội chứng này đặc trưng bởi các khuyết tật bẩm sinh (thường gặp nhất là sẹo da, dị tật chân tay và đầu nhỏ bất thường), các vấn đề thần kinh (khuyết tật trí tuệ), khuyết tật về thể chất. Ngoài ra, tình trạng này có thể dẫn đến bệnh lý hội chứng với các biểu hiện đa hệ thống, có thể gây điếc ở thai nhi, chậm phát triển tâm thần vận động, tật mắt nhỏ, viêm võng mạc, thiếu sản tứ chi và đóng vảy trên da.

Quá trình lây truyền từ mẹ sang con có thể xảy ra theo 3 cách: Nhiễm virus qua nhau thai; tiếp xúc trực tiếp với các tổn thương da hoặc máu trong khi sinh và tiếp xúc sau sinh qua các giọt hô hấp hoặc tiếp xúc da với các mụn nước bị nhiễm bệnh.

2. Nguy cơ sảy thai, thai lưu

Sảy thai và thai chết lưu là tình trạng phổ biến và có thể xảy ra ở thai kỳ vì nhiều lý do khác nhau. Hiện tại chưa có nghiên cứu chứng minh bị thủy đậu trong 3 tháng đầu sẽ làm tăng nguy cơ sảy thai hay thai chết lưu ở mẹ bầu. Tuy nhiên vẫn tồn tại các trường hợp sảy thai và thai lưu do mắc bệnh trong thai kỳ. (2)

Một trường hợp thai phụ 24 tuổi, mang thai lần đầu có biểu hiện nhiễm trùng thủy đậu khoảng 38 ngày sau kỳ kinh nguyệt cuối cùng và độ tuổi của phôi thai là 24 ngày. Sau đó, thai nhi sống sót thêm 4 - 5 tuần rồi xuất hiện tình trạng bất thường và thai phụ bị sảy thai. Một nghiên cứu khác trên 40 thai phụ bị nhiễm virus trong giai đoạn đầu của thai kỳ, đã ghi nhận 3 trường hợp bị sảy thai. (3)

3. Nguy cơ sinh non

Theo các chuyên gia, tình trạng sinh non (sinh trước tuần 37) thường gặp hơn ở những phụ nữ mắc bệnh thủy đậu trong nửa đầu thai kỳ. Nhiều dữ liệu đã chỉ ra tỷ lệ sinh non tự nhiên là 14,3% ở phụ nữ mang thai bị nhiễm bệnh.

4. Nguy cơ đối với người mẹ

Bệnh có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng phổi gây viêm phổi hoặc virus có thể xâm nhập vào não, gây ra hiện tượng co giật, hôn mê. Tỷ lệ mắc viêm phổi do thủy đậu trong thai kỳ được báo cáo khoảng 10 - 14%. Đồng thời, nếu mẹ bầu không được điều trị kịp thời, trẻ sinh ra có thể gặp vấn đề về thính giác, thị lực, viêm màng não…

Bị thủy đậu trong 3 tháng đầu mang thai có phải bỏ thai không?

Các chuyên gia khuyến cáo, bị thủy đậu trong 3 tháng đầu mang thai không cần phải từ bỏ thai kỳ, mà mẹ bầu cần thận trọng thăm khám bác sĩ để được can thiệp điều trị kịp thời và đưa ra chỉ định phù hợp. Vì không phải mẹ bầu nào bị nhiễm bệnh cũng dẫn đến những kết quả thai kỳ xấu như hội chứng thủy đậu bẩm sinh hay dị tật, nếu được điều trị y tế đúng cách, thai nhi vẫn có thể sinh ra hoàn toàn khỏe mạnh.

Bảng thống kê biểu hiện lâm sàng của mẹ và thai nhi phổ biến theo thời gian nhiễm thủy đậu

Có thể thấy, nguy cơ trẻ sinh ra từ mẹ bị thủy đậu trong những tháng đầu bị các bệnh lý bẩm sinh chỉ chiếm khoảng 2%, đây là tỷ lệ tương đối thấp và không đáng báo động. Đồng thời, tiên lượng của trẻ tương đối cao với 70% và nhiều khả năng trẻ sinh ra phát triển bình thường và khỏe mạnh.

Mặc dù mẹ bị thủy đậu trong thai kỳ có thể gây nguy hiểm nhưng không cần phải bỏ thai (trừ khi được bác sĩ khuyến cáo vì phát hiện những rủi ro tiềm ẩn và biến chứng sức khỏe nghiêm trọng). Vậy nên, nếu cảm thấy nghi ngờ bản thân bị nhiễm bệnh, mẹ bầu nên đi khám bác sĩ ngay để đánh giá nguy cơ, thực hiện siêu âm và xét nghiệm để kiểm tra dị tật. Bên cạnh đó, giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ để tránh nhiễm trùng/bội nhiễm vi khuẩn, bổ sung đầy đủ dưỡng chất để tăng cường sức đề kháng, củng cố miễn dịch.

⇒ Bạn nên tìm hiểu thêm:

• Bị thủy đậu khi mang thai 1 tháng đầu (5 tuần) có sao không?
• Bà bầu bị thủy đậu 3 tháng cuối có sao không?

Bà bầu bị thủy đậu 3 tháng đầu phải làm sao?

Bên cạnh nỗi lo lắng về vấn đề “Bị thủy đậu khi mang thai 3 tháng đầu có phải bỏ thai không?”, mẹ bầu còn thắc mắc liệu bà bầu bị bệnh này trong 3 tháng đầu thì nên lưu ý những điều gì để hạn chế tối đa biến chứng ảnh hưởng đến thai nhi.

1. Theo dõi thai kỳ

Trong 3 tháng đầu thai kỳ, mẹ cần thăm khám bác sĩ ngay khi có triệu chứng (xuất hiện nốt mụn nước, sốt cao, mệt mỏi…) để được theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của cả mẹ và bé. Đồng thời, bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định xét nghiệm và siêu âm cần thiết để kiểm tra sự phát triển của thai nhi, dự đoán các rủi ro trẻ có thể mắc phải để đưa ra các xử trí, phù hợp.

2. Điều trị có thai 3 tháng đầu bị thủy đậu

Điều trị bệnh này ở mẹ bầu cần được thực hiện cẩn thận để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi. Bác sĩ sẽ xem xét và cân nhắc sử dụng thuốc phù hợp để vừa có khả năng hỗ trợ điều trị bệnh nhưng không làm ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi trong bụng. Hiện nay, liệu pháp kháng virus đơn lẻ hoặc globulin miễn dịch cao chống lại VZV đã được khuyến nghị trong việc quản lý nhiễm trùng thủy đậu trong thai kỳ.

Nghiên cứu cho thấy, mẹ bầu sử dụng Acyclovir trong vòng 24 giờ sau khi phát ban, có thể làm giảm tỷ lệ tử vong và bệnh tật liên quan đến nhiễm trùng VZV. Liều dùng tối ưu thường là 800mg 5 lần/ngày trong vòng 5-7 ngày, cứ sau 8 giờ. (4)

Đối với người bệnh suy giảm miễn dịch nặng, xuất hiện biến chứng viêm não cần ưu tiên sử dụng Acyclovir tĩnh mạch, ít nhất trong giai đoạn đầu, với liều 10-12,5 mg/kg, 8 giờ một lần, để làm giảm các biến chứng nội tạng. Thời gian điều trị là 7 ngày.

Bên cạnh đó, có thể sử dụng các phương pháp hỗ trợ như hạ nhiệt như Paracetamol, thuốc kháng histamin nếu ngứa tại nơi tổn thương da.

Đặc biệt lưu ý, việc sử dụng thuốc điều trị cần phải theo chỉ định của bác sĩ. Mẹ bầu không được tự ý dùng thuốc mà nên đến các cơ sở y tế uy tín như Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được bác sĩ thăm khám, theo dõi, thực hiện xét nghiệm và điều trị phù hợp.

Phòng ngừa thủy đậu trong 3 tháng đầu mang thai

Phụ nữ mang thai có hệ miễn dịch suy yếu, dễ bị phơi nhiễm virus gây bệnh thủy đậu, gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe của bản thân và thai nhi. Do đó, “mục tiêu vàng” chính là chủ động phòng bệnh trước nguy cơ lây nhiễm mầm bệnh.

1. Tiêm ngừa trước thai kỳ rất quan trọng

Theo các chuyên gia y tế, phụ nữ mang thai chưa từng bị thủy đậu trong quá khứ hoặc chưa từng tiêm vắc xin phòng bệnh, nên thực hiện tiêm phòng trước khi mang thai để tạo kháng thể phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe, tốt nhất nên tiêm phòng 1 hoặc 3 tháng trước thai kỳ. Vắc xin thủy đậu có hiệu quả bảo vệ cao lên đến 98% khi tiêm đủ 2 liều và 100% phòng bệnh tiến triển nặng, biến chứng nguy hiểm. (5)

Hiện tại, có 3 loại vắc xin phòng thủy đậu gồm: Varilrix (Bỉ), Varivax (Mỹ) và Varicella (Hàn Quốc) với lịch tiêm cụ thể như sau:

Tên vắc xin	Đối tượng	Lịch tiêm	Đăng ký tiêm ngay!
Varilrix (Bỉ)	Trẻ từ 9 tháng tuổi và người lớn	Trẻ từ 09 tháng đến 12 tuổi có lịch tiêm 2 mũi: Mũi 1: lần tiêm đầu tiên. Mũi 2: 3 tháng sau mũi 1. Trẻ từ 13 tuổi trở lên và người lớn có lịch tiêm 2 mũi: Mũi 1: lần tiêm đầu tiên. Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 1 tháng.
Varivax (Mỹ)	Trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn	Trẻ từ 12 tháng đến 12 tuổi có lịch tiêm 2 mũi: Mũi 1: lần tiêm đầu tiên. Mũi 2: 3 tháng sau mũi 1 (ưu tiên) hoặc hẹn mũi 2 lúc 4-6 tuổi. Trẻ từ 13 tuổi trở lên và người lớn có lịch tiêm 02 mũi: Mũi 1: lần tiêm đầu tiên. Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 01 tháng.
Varicella (Hàn Quốc)

Để được tư vấn, đặt lịch tiêm và giải đáp các thắc mắc liên quan đến gói vắc xin tại VNVC, Quý khách có thể liên hệ trực tiếp với VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok: https://www.tiktok.com/@vnvc.vn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: https://vax.vnvc.vn/vaccine;
• Đặt mua các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng chính hãng, chất lượng cao từ các thương hiệu uy tín hàng đầu quốc tế như Nestlé Health Science (Thụy Sĩ), Asahi - Wakodo (Nhật Bản), ECO Green (sản xuất tại Mỹ) với giá ưu đãi tại VNVC SHOP TẠI ĐÂY;

Quý Khách hàng có thể cài đặt ứng dụng “Trợ lý tiêm chủng toàn năng” – app VNVC dễ dàng thông qua 2 đường dẫn sau:

• Đối với các hệ điều hành IOS (iPhone, iPad…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY
• Đối với các hệ điều hành Android (Oppo, Samsung, Sony…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY

2. Tránh tiếp xúc với người đang mắc bệnh thủy đậu hoặc zona

Tránh tiếp xúc với người mắc bệnh thủy đậu hoặc zona thần kinh là một trong những biện pháp quan trọng để phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm. Đặc biệt là khi virus gây bệnh có thể dễ dàng lây qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc với chất dịch từ mụn nước của người bệnh. Một số biện pháp mẹ bầu cần lưu ý áp dụng để phòng bệnh, bao gồm:

• Giữ khoảng cách an toàn: Nếu có người thân mắc bệnh, mẹ bầu cần tránh tiếp xúc gần, đặc biệt trong giai đoạn bệnh đang lây lan mạnh;
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài: Đeo khẩu trang giúp giảm nguy cơ hít phải virus từ giọt bắn khi họ ho hoặc hắt hơi;
• Rửa tay thường xuyên: Sử dụng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn để loại bỏ virus gây bệnh.

3. Vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ

Vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ là một trong những biện pháp quan trọng giúp phòng ngừa bệnh thủy đậu. Mẹ bầu cần lưu ý rửa tay thường xuyên, tắm rửa sạch sẽ, không dùng chung đồ dùng cá nhân (khăn mặt, quần áo, chăn gối…) với người khác, đặc biệt là người có dấu hiệu bị nhiễm bệnh.

Bên cạnh đó, cần duy trì giữ vệ sinh môi trường sống, lau dọn nhà cửa và các bề mặt tiếp xúc nhiều thường xuyên như tay nắm cửa, bàn ghế, đồ chơi trẻ em… Vệ sinh các vật dụng cá nhân như điện thoại, bàn phím, điều khiển từ xa… để tránh tích tụ vi khuẩn. Đảm bảo không gian thông thoáng, tránh bí bách và xử lý rác thải đúng cách, đúng nơi quy định.

4. Tăng cường hệ miễn dịch cho bà bầu

Duy trì hệ thống miễn dịch khỏe mạnh cũng có thể giúp ngăn ngừa bệnh thủy đậu ở phụ nữ mang thai. Để tăng cường hệ thống miễn dịch, mẹ bầu cần duy trì các tiêu chí như chế độ ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc và tập thể dục thường xuyên. Đồng thời, tránh căng thẳng, stress, nên kết hợp thực hành các kỹ thuật thư giãn, chẳng hạn như thiền hoặc yoga…  giúp tăng cường hệ thống miễn dịch.

Nhận biết sớm dấu hiệu thủy đậu khi mang thai 3 tháng đầu

Theo các chuyên gia y tế, triệu chứng sớm của bệnh trước khi phát ban, thường khởi phát giống cúm như sốt cao, mất cảm giác thèm ăn, buồn ngủ hoặc ngủ li bì hơn bình thường, khó chịu… Các triệu chứng sớm có thể kéo dài trong 1 - 2 ngày trước khi phát ban đỏ nổi lên. Sau giai đoạn này, các ban đỏ thủy đậu có thể xuất hiện đột ngột, ngứa ngáy, chứa đầy dịch bên trong. Do đó, ngay khi xuất hiện các triệu chứng bất thường của cơ thể, mẹ bầu nên thăm khám bác sĩ để được can thiệp và điều trị kịp thời, hạn chế biến chứng nguy hiểm.

Nhìn chung, dù bị thủy đậu khi mang thai 3 tháng đầu tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho cả và bé nhưng không phải lúc nào cũng đi đến kết quả phải từ bỏ thai kỳ. Nếu mẹ bầu được theo dõi chặt chẽ và điều trị đúng cách sẽ giúp làm giảm nguy cơ dẫn đến biến chứng nghiêm trọng cũng như kết quả thai kỳ không mong muốn. Tốt hơn hết, phụ nữ trước khi mang thai cần chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh trong quá trình mang thai, đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh.