Bị zona bôi kem đánh răng được không? Có thực sự hiệu quả?

Bị zona bôi kem đánh răng được không? Bệnh zona thần kinh hay còn biết đến với tên gọi dân gian là giời leo thường gây đau đớn nghiêm trọng, nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe, di chứng lâu dài và không có thuốc điều trị đặc hiệu. Nhiều người thắc mắc liệu kem đánh răng có giúp khỏi bệnh zona thần kinh không. Hãy cùng tìm hiểu “phương pháp trị bệnh” độc lạ trên.

BS.CKI Nguyễn Lê Nga - Quản lý Y khoa vùng 1 - miền Bắc, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết, zona thần kinh hay giời leo có khả năng gây đau đớn nghiêm trọng và có nhiều biến chứng không chỉ nguy hiểm mà còn gây ra nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh như: viêm não, viêm màng não, viêm phổi; zona trên mặt, mắt và tai gây giảm thị lực, liệt mặt, viêm màng bồ đào, thậm chí mất thị giác vĩnh viễn. Zona trong miệng gây đau đớn, khó ăn uống, dễ nhầm với nhiệt miệng. Biến chứng “kinh điển: đau thần kinh sau zona kéo dài nhiều tháng, nhiều năm..., thậm chí nhiều trường hợp mắc zona có thể gây đột quỵ, dẫn đến tử vong. Điều trị zona thần kinh cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, cần được điều trị sớm, kịp thời để tránh những biến chứng nghiêm trọng của bệnh.

bị zona bôi kem đánh răng được không

Các thành phần có trong kem đánh răng

Mỗi một thương hiệu kem đánh răng đều có những thành phần riêng, thậm chí là các công thức đặc biệt tùy vào mỗi loại kem đánh răng khác nhau, như kem đánh răng làm trắng răng, kem đánh răng kháng khuẩn, kem đánh răng cho răng nhạy cảm... Tuy nhiên, thông thường kem đánh răng sẽ có một số thành phần chính sau:

1. Fluoride

Fluoride (1) có khả năng bảo vệ răng khỏi axit và ngăn hình thành sâu răng. Đây được xem là thành phần quan trọng nhất trong kem đánh răng. Khi tiếp xúc với men răng, fluoride sẽ tạo thành lớp bảo vệ trên bề mặt răng, giúp tăng tái tạo men răng bị hư hại.

2. Chất mài mòn

Chất mài mòn có trong kem đánh răng có vai trò giúp loại bỏ mảng bám và vết ố trên răng, mà không gây hại cho men răng. Một số chất mài mòn phổ biến có thể kể đến như canxi cacbonat, gel silica (2) khử nước và oxit nhôm ngậm nước.

3. Hương liệu

Các thành phần kể trên có tác dụng vệ sinh và bảo vệ men răng, nhưng mùi vị của chúng lại không dễ chịu chút nào. Đó là lý do hương liệu được cho bổ sung vào kem đánh răng để mang cảm giác thoải mái, tươi mát và dễ chịu cho người tiêu dùng.

thành phần trong kem đánh răng
Mỗi một thương hiệu kem đánh răng đều có những thành phần riêng, thậm chí là các công thức đặc biệt tùy vào mỗi loại kem đánh răng khác nhau

4. Chất cấp ẩm

Chất cấp ẩm giúp kem đánh răng không bị khô và vụn, điển hình như sorbitol (3) vừa là chất tạo hương vị vừa có công dụng cấp ẩm. Nếu chú ý thành phần của các loại kem đánh răng, bạn sẽ thấy sorbitol xuất hiện ở rất nhiều loại. Ngoài sorbitol, một số chất cấp ẩm khác có thể kể đến như glycol và glycerol.

5. Chất tẩy trắng

Chất tẩy trắng nhẹ trong một số loại kem đánh răng giúp làm trắng răng, loại bỏ vết bẩn và mảng bám trên bề mặt khiến răng sáng hơn. Một số chất tẩy trắng thường dùng trong kem đánh răng như hydrogen peroxide hoặc carbamide peroxide.

6. Chất chống vi khuẩn

Chất chống vi khuẩn có trong kem đánh răng giúp loại bỏ vi khuẩn trong miệng, giảm nguy cơ gặp phải các vấn đề răng miệng, vệ sinh răng miệng sạch sẽ, tươi mát. Một số chất chống vi khuẩn được dùng trong kem đánh răng có thể kể đến như triclosan (4), thymol (5), hoặc các loại muối fluoride khác.

7. Chất tạo màu và chất bảo quản

Hai chất này giúp cải thiện ngoại hình và độ bền của sản phẩm, nhưng một số chất bảo quản lại có khả năng gây dị ứng và tác động không tốt đến sức khỏe răng miệng.

8. Các thành phần khác

Chất tạo bọt, tạo bọt khi đánh răng, thường là Sodium lauryl sulfate (SLS) hoặc sodium laureth sulfate (SLES). Chất làm đặc giúp kem đánh răng giữ được kết cấu, ví dụ như cellulose gum. Chất bảo quản ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc. Chất làm ngọt, làm cho kem đánh răng có vị ngọt, thường là sorbitol, xylitol hoặc saccharin. Ngoài ra, một số loại kem đánh răng còn có thêm các chất làm mềm, chất dưỡng ẩm, vitamin, khoáng chất...

Vì sao kem đánh răng có thể trị zona theo quan niệm dân gian?

Bị zona bôi kem đánh răng được không? Thực tế không có bất kỳ cơ sở khoa học nào chứng minh zona thần kinh (giời leo) có thể chữa được bằng kem đánh răng. Nhiều người truyền tai nhau bôi kem đánh răng có khả năng trị zona thần kinh, vì một số thành phần trong kem đánh răng như như triclosan, baking soda, alcohol, hydro peroxide… có tác dụng kháng khuẩn, làm khô da và tiêu nhân mụn. Bên cạnh đó, hương liệu, tinh dầu bạc hà trong kem đánh răng mang lại cảm giác the mát khiến người dùng lầm tưởng nó có thể giảm đau, sưng do các vết rộp zona thần kinh gây ra.

Tuy nhiên, cần hiểu rằng kem đánh răng là sản phẩm được đặc chế để mang lại công dụng làm sạch và bảo vệ sức khỏe răng miệng, hoàn toàn có công dụng trị liệu các vấn đề trên da như mụn bọc hay zona thần kinh. Nhiều thành phần hóa học có trong kem đánh răng mang lại hiệu quả cao, an toàn đối với răng thì lại quá mạnh với da và mang lại những hệ quả trầm trọng.

bị zona có bôi kem đánh răng được không
Không có bất kỳ cơ sở khoa học nào chứng minh zona thần kinh hay bệnh giời leo có thể chữa được bằng kem đánh răng

Sự lan truyền của những "thủ thuật" dân gian này phản ánh một thực trạng đáng lo ngại: sự thiếu hiểu biết về y học hiện đại và sự tin tưởng thái quá vào những phương pháp chưa được kiểm chứng. Trong bối cảnh thông tin tràn lan trên mạng xã hội, việc sàng lọc và tiếp nhận thông tin y tế chính xác trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Thay vì tự ý điều trị bằng kem đánh răng hay các phương pháp dân gian khác, người bệnh zona cần tìm đến sự hỗ trợ của các chuyên gia y tế để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Chỉ có các liệu pháp y khoa hiện đại, như thuốc kháng virus, thuốc giảm đau và các biện pháp hỗ trợ khác mới có thể kiểm soát hiệu quả bệnh zona, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe người dân.

Bị zona bôi kem đánh răng được không?

Bị zona thần kinh không nên bôi kem đánh răng vì các thành phần trong kem có thể gây kích ứng, làm vết thương nghiêm trọng hơn. Nên sử dụng thuốc bôi theo chỉ định của bác sĩ để giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

Không có bất kỳ tài liệu y khoa hay công trình nghiên cứu nào về việc kem đánh răng có thể trị khỏi những vết mụn nước trên da do zona thần kinh. Mặt khác, zona thần kinh tuy là bệnh có biểu hiện ngoài da với các ban đỏ, mụn nước, bọng nước tập trung thành đám, thành chùm, nhưng lại có gốc rễ từ thần kinh.

Bệnh zona thần kinh do sự tái hoạt động của virus zona thần kinh Varicella Zoster tiềm ẩn ở rễ thần kinh cảm giác cạnh cột sống ở người từng mắc bệnh thủy đậu. Do đó, các phương pháp điều trị triệu chứng trên da chỉ mang tính tạm thời và có thể sẽ hỗ trợ xử lý các vấn đề ngoài da chứ không trị tận gốc.

Một số vấn đề có thể xảy ra khi bôi kem đánh răng trị zona

Bôi kem đánh răng lên da, đặc biệt là những vùng da tổn thương mất đi lớp bảo vệ khi bị zona thần kinh có thể khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn. Nguyên nhân là do kem đánh răng có khả năng gây kích ứng da, tăng nguy cơ nhiễm trùng và lý do quan trọng nhất để không bôi kem đánh răng lên vùng da bị zona thần kinh là hiện chưa có cơ sở nào để chứng minh hiệu quả.

1. Kích ứng da

Một trong những tác hại hàng đầu khi bôi kem đánh răng lên da là có thể gây viêm và kích ứng da. Những hạt tinh thể trong kem đánh răng có thể khiến da ửng đỏ. Ngoài ra, các thành phần như baking soda hay natri lauryl sulfate trong kem đánh răng có thể gây kích ứng mạnh, bỏng rát cho da.

2. Tăng nguy cơ nhiễm trùng

Bên cạnh nguy cơ khiến da kích ứng, kem đánh răng còn có độ pH cao từ 7 - 10. Bình thường, với độ pH từ 9 trở lên đã có thể khiến da khô và nứt nẻ. Nếu bôi kem đánh răng lên da sẽ có thể phá vỡ độ cân bằng của pH. Một khi độ pH cân bằng bị phá vỡ cũng đồng nghĩa với việc hàng rào bảo vệ da sẽ mất đi. Lâu dần làn da sẽ trở nên mỏng hơn, nhạy cảm hơn, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

zona thần kinh bôi kem đánh răng được không
Bị zona bôi kem đánh răng được không? Bôi kem đánh răng lên các nốt mụn nước của bệnh zona thần kinh làm tăng nguy cơ nhiễm trùng

3. Chưa có cơ sở chứng minh hiệu quả

Cho đến nay vẫn chưa có cơ sở khoa học nào chứng minh sử dụng kem đánh răng để điều trị zona thần kinh là hiệu quả. Nếu tự ý điều trị zona thần kinh bằng các mẹo vặt dân gian có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Như trường hợp bệnh nhân tự điều trị zona thần kinh tại nhà bằng cách nhai nát hỗn hợp lá trầu, cau, thuốc lào, vôi rồi đắp lên các nốt phồng rộp trên da. Những ngày đau nhức nhiều thậm chí bệnh nhân còn nhai nát đỗ xanh sống đắp lên vết thương và uống thêm một số loại lá do người quen bày. Sau nhiều ngày liên tục đắp hỗn hợp, cổ bệnh nhân nổi nhiều hạch, vùng rộp trên da ngày càng lan rộng, mụn nước vỡ rỉ dịch chảy mủ vàng, vùng mắt sưng húp làm ảnh hưởng thị giác của người bệnh.

Cơn đau lúc này gấp trăm thậm chí ngàn lần cơn đau thần kinh do zona. Khi được cấp cứu, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân nhiễm trùng da và viêm hạch thứ phát do đắp các loại lá và hạt. (6)

Không chỉ riêng trường hợp trên, mà rất nhiều trường hợp tự chữa trị zona thần kinh tại nhà theo các mẹo vặt dân gian mang lại biến chứng trầm trọng như tổn thương da sâu, viêm loét da nặng, chảy dịch mủ, sưng đau…

Theo các chuyên gia, điều trị sai cách không chỉ gây hậu quả nặng nề mà còn khiến người bệnh bỏ lỡ thời gian vàng sử dụng thuốc kháng siêu vi - trong 72 giờ đầu tiên. Khi dùng thuốc kháng virus trễ, biến chứng bội nhiễm có thể tạo ra những tổn thương nặng trên da, di chứng đau thần kinh sau zona cũng rất khó kiểm soát.

Điều trị ở bệnh nhân bội nhiễm zona nặng cũng đòi hỏi phải phối hợp nhiều loại thuốc kháng sinh, kháng viêm, kháng siêu vi. Các ổ loét còn có nguy cơ lan rộng, gây mủ nhiều. Người có cơ địa suy giảm miễn dịch có nguy cơ nhiễm trùng huyết.

Nếu bị zona thần kinh ở mắt mà không điều trị cẩn thận còn làm tăng khả năng biến chứng viêm loét, nhiễm trùng ổ mắt, thậm chí đe dọa thị lực như hoại tử võng mạc cấp tính, mù lòa vĩnh viễn. Da khi lành cũng để lại nhiều vết sẹo mất thẩm mỹ.

Thời gian điều trị zona thần kinh càng dài, càng để lại di chứng đau thần kinh sau zona nghiêm trọng. Đây là những cơn đau dai dẳng, có khả năng tái phát nhiều lần, làm suy giảm trầm trọng chất lượng sống của người bệnh.

Các phương pháp điều trị zona đã được chứng nhận

Một số phương pháp điều trị zona thần kinh mang lại hiệu quả tốt được khoa học chứng nhận như dùng thuốc tây, bôi thuốc.

Dùng thuốc tây: bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân zona thần kinh sử dụng một số loại thuốc giảm đau, kháng sinh, kháng viêm giúp giảm nhanh các triệu chứng khó chịu do zona mang lại. Với các trường hợp nặng cần dùng kháng sinh, kháng viêm để tổn thương trên da mau lành.

thuốc điều trị zona
Dùng thuốc tây hay bôi thuốc sát trùng là các biện pháp điều trị zona thần kinh đã được chứng nhận

Bôi thuốc sát trùng: Một số loại thuốc sát trùng được dùng để bôi lên da khi bị zona thần kinh như: Xanh Methylen, Castellani, Flucinar, Samicason, Gentrisone. Điểm chung của các loại thuốc này là khả năng sát khuẩn tại chỗ, tiêu diệt và ức chế virus, điều trị tổn thương do zona thần kinh gây ra.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng, trước khi uống hoặc bôi bất cứ loại thuốc nào trên cơ thể cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị tại nhà vì có thể khiến zona thần kinh trở nên trầm trọng, nguy cơ biến chứng cao, kéo dài thời gian điều trị, tốn kém nhiều chi phí.

Song song với việc điều trị bằng thuốc theo sự hướng dẫn của bác sĩ, người bệnh zona thần kinh cần phải biết cách tự chăm sóc bản thân để hỗ trợ tốt cho quá trình hồi phục bệnh. Cụ thể, bệnh nhân cần vệ sinh sạch, khô ráo sẽ vùng tổn thương bằng việc tắm gội sạch sẽ hằng ngày.

Tuyệt đối, không chà xát, cọ gãi vùng da để tránh tổn thương lan rộng và nặng hơn. Song song đó cần ăn uống đủ chất, khoa học, sử dụng các loại thực phẩm lành mạnh để tăng cường đề kháng, giúp cơ thể đẩy lùi bệnh. Nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng và luôn giữ tinh thần thoải mái, lạc quan.

⇒ Tham khảo thêm: Bị zona bôi nha đam được không? Lợi ích và lưu ý quan trọng

Bị zona bôi kem đánh răng được không? Tốt nhất khi có dấu hiệu nghi ngờ zona thần kinh, bệnh nhân nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách, kịp thời. Không tự ý điều trị tại nhà bằng các biện pháp dân gian, truyền miệng như bôi kem đánh răng, đắp lá, đỗ xanh… để tránh khiến cho bệnh trở nên trầm trọng hơn, kéo dài thời gian điều trị và tốn kém nhiều chi phí cho gia đình.

Chủ đề: #zona thần kinh
07:10 18/09/2025
Share Facebook Share Twitter Share Pinterest
Nguồn tham khảo
  1. Clinic, C. (2017, August 16). Fluoride. Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/11195-fluoride
  2. Saeid Mokhatab, Poe, W. A., & Mak, J. Y. (2018). Silica Gel. ScienceDirect.com. https://www.sciencedirect.com/topics/earth-and-planetary-sciences/silica-gel
  3. Panoff, L. (2020, September 25). What Is Sorbitol? Benefits, Uses, Side Effects, and More. Healthline. https://www.healthline.com/nutrition/what-is-sorbitol
  4. Clinic, C. (2022, October 11). Triclosan: What It Is & Effects. Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/articles/24280-triclosan
  5. Zhao, M., Yang, Y., Qing Nian, Shen, C., Xiao, X., Liao, W., Zheng, Q., Zhang, G., Chen, N., Gong, D., Tang, J., Wen, Y., & Zeng, J. (2022). Thymol. ScienceDirect.com. https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/thymol
  6. Tâm Anh Hospital. (2024, May 9). Nhiều người bị biến chứng nặng khi tự chữa zona. Bệnh Viện Đa Khoa Tâm Anh | Tâm Anh Hospital. https://tamanhhospital.vn/nhieu-nguoi-bi-bien-chung-nang-khi-tu-chua-zona/

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ