Giải đáp: Quai bị gây mất thính lực vĩnh viễn không?

Quai bị gây mất thính lực là biến chứng hiếm gặp nhưng có thể để lại hậu quả nặng nề. Virus tấn công dây thần kinh thính giác, thường gây điếc một bên tai và làm suy giảm khả năng nghe. Phát hiện sớm và xử trí kịp thời giúp hạn chế nguy cơ tổn thương vĩnh viễn.

BS Hà Mạnh Cường - Quản lý Y khoa Vùng 2 - Mekong, Hệ thống tiêm chủng VNVC chia sẻ: “Một khảo sát lâm sàng của Trung tâm Thông tin Công nghệ Sinh học Quốc gia Hoa Kỳ (NCBI) cho thấy quai bị là nguyên nhân phổ biến nhất gây điếc thần kinh cảm giác một bên. Biến chứng khởi phát đột ngột, có thể nặng hoặc điếc hoàn toàn, vĩnh viễn và đôi khi kèm rối loạn tiền đình. Tỷ lệ gặp khoảng 1/20.000 ca mắc quai bị. Mặc dù hiếm gặp, mất thính lực do quai bị để lại hậu quả nghiêm trọng, tuy nhiên có thể phòng ngừa hiệu quả bằng tiêm vắc xin (1)”.

quai bị gây mất thính lực

Vì sao quai bị gây mất thính lực?

Quai bị gây mất thính lực chủ yếu do virus tấn công và làm tổn thương tai trong, đặc biệt là ốc tai và dây thần kinh thính giác. Sự viêm nhiễm phá hủy các tế bào lông thính giác, đây là cấu trúc mỏng manh có vai trò chuyển đổi rung động âm thanh thành tín hiệu thần kinh truyền về não. Do các tế bào này gần như không có khả năng tái tạo, tổn thương sẽ dẫn đến điếc thần kinh cảm giác, thường khởi phát đột ngột, nặng hoặc hoàn toàn, và có thể vĩnh viễn.

Ngoài ốc tai, các chuyên gia cũng ghi nhận khả năng tổn thương vận mạch cung cấp máu cho tai trong, dây thần kinh thính giác hoặc thậm chí vùng thân não, tất cả đều giữ vai trò quan trọng trong chức năng nghe. Đây là một dạng biến chứng quai bị thường biểu hiện dưới dạng mất thính lực một bên, đôi khi kèm ù tai, chóng mặt hoặc rối loạn tiền đình, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống. Trong một số ít trường hợp, tình trạng này có thể hồi phục, song đa phần để lại hậu quả thính giác vĩnh viễn. (2)

virus tấn công và làm tổn thương tai trong
Quai bị gây suy giảm thính lực chủ yếu do virus tấn công và làm tổn thương tai trong, đặc biệt là ốc tai và dây thần kinh thính giác

Dấu hiệu nhận biết sớm biến chứng quai bị mất thính lực

Người mắc quai bị có thể gặp tình trạng mất thính lực đột ngột, thường ở một bên tai. Các dấu hiệu cảnh báo sớm gồm:

  • Nghe kém rõ rệt, cảm giác âm thanh giảm cường độ, khó phân biệt lời nói, nhất là trong môi trường nhiều tiếng ồn.
  • Ù tai kéo dài, âm thanh lạ trong tai như tiếng ve kêu hoặc tiếng ù ù liên tục.
  • Cảm giác đầy tức hoặc nặng trong tai dù không kèm đau hay chảy dịch.
  • Chóng mặt, choáng váng, mất thăng bằng do ảnh hưởng đồng thời đến hệ thống tiền đình.
mất thính lực đột ngột
Người mắc quai bị có thể gặp tình trạng mất thính lực đột ngột, thường ở một bên tai

Mất thính lực do quai bị có phục hồi được không?

Mất thính lực do quai bị hầu như không thể phục hồi. Nguyên nhân là do virus quai bị gây tổn thương trực tiếp đến ốc tai và dây thần kinh thính giác, khiến các tế bào cảm nhận âm thanh bị phá hủy vĩnh viễn. Đây là dạng điếc tiếp nhận, không thể điều trị khỏi bằng thuốc hay phẫu thuật.

Hầu hết trường hợp chỉ xảy ra ở một bên tai nhưng diễn tiến đột ngột, để lại di chứng suốt đời. Người bệnh có thể được hỗ trợ bằng máy trợ thính hoặc cấy ốc tai điện tử, tuy nhiên các giải pháp này chỉ giúp cải thiện khả năng nghe chứ không phục hồi lại thính giác như ban đầu.

Cách xử trí khi bị mất thính lực do quai bị

Bệnh quai bị dẫn đến mất thính lực là biến chứng nghiêm trọng, hầu hết trường hợp không thể phục hồi hoàn toàn. Xử trí sớm và đúng hướng đóng vai trò quyết định trong việc hạn chế hậu quả.

1. Điều trị ban đầu

Ngay khi phát hiện dấu hiệu giảm thính lực, người bệnh cần được thăm khám chuyên khoa tai mũi họng càng sớm càng tốt. Bác sĩ có thể chỉ định corticosteroid đường toàn thân hoặc tiêm trực tiếp vào tai trong nhằm giảm viêm và bảo vệ phần thính giác còn lại. Ngoài ra, việc theo dõi chức năng nghe bằng thính lực đồ và can thiệp kịp thời giúp hạn chế tiến triển nặng hơn.

2. Phục hồi lâu dài

Do tổn thương thính giác do quai bị thường không hồi phục, hướng xử trí chủ yếu là phục hồi chức năng nghe bằng thiết bị hỗ trợ. Máy trợ thính được áp dụng cho trường hợp mất thính lực mức độ nhẹ đến trung bình, trong khi cấy ốc tai điện tử có thể mang lại hiệu quả cho bệnh nhân điếc sâu. Bên cạnh đó, trị liệu ngôn ngữ và huấn luyện giao tiếp giúp người bệnh thích nghi, duy trì chất lượng cuộc sống và giảm ảnh hưởng tâm lý xã hội.

dùng thiết bị hỗ trợ
Do tổn thương thính giác do quai bị thường không hồi phục, hướng xử trí chủ yếu là phục hồi chức năng nghe bằng thiết bị hỗ trợ

Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề quai biến chứng mất thính lực, quý Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây.

Tóm lại, quai bị gây mất thính lực là biến chứng nguy hiểm có thể khiến người bệnh mất đi khả năng nghe vĩnh viễn. Vì vậy, phát hiện sớm và xử trí kịp thời là yếu tố quyết định để bảo tồn thính lực.

Chủ đề: #quai bị
03:57 06/12/2025
Share Facebook Share Twitter Share Pinterest
Nguồn tham khảo
  1. Mizushima, N., & Murakami, Y. (1986). Deafness following mumps: The possible pathogenesis and incidence of deafness. Auris Nasus Larynx, 13, S55–S57. https://doi.org/10.1016/s0385-8146(86)80035-9
  2. Mumps and hearing loss. (2023, January 5). Healthy Hearing. https://www.healthyhearing.com/report/52659-Mumps-and-hearing-loss

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ