Sốt xuất huyết có được đánh gió không? Cạo gió có sao không?

Cạo gió, xông hơi là những liệu pháp chữa bệnh cổ xưa của Đông y, thường được sử dụng để đối phó với các trường hợp cảm lạnh, mệt mỏi thông thường và những phương pháp này vẫn được sử dụng cho đến ngày nay. Điều này khiến nhiều người thắc mắc liệu sốt xuất huyết có được đánh gió không?

Đánh gió (cạo gió) là gì?

Cuốn sách "Chữa bệnh cho mẹ" của bác sĩ Lê Thân, Bệnh viện Y học Cổ truyền Quảng Nam, cho biết cạo gió đã có từ thời cổ đại với lịch sử lên đến hàng ngàn năm. Đánh gió, cạo gió, đánh cảm là một trong 6 phương pháp (biếm, châm, cứu, thuốc, xoa bóp và dưỡng sinh) điều trị của Đông y cổ xưa. Trong đó, biếm pháp là thường được sử dụng rộng rãi nhất trong dân gian và được phân chia ra thành các liệu pháp như cạo gió, đánh cảm, bầu giác, chích lễ... (1)

Dựa trên các tư liệu khảo cổ học, trong thời kỳ văn minh đồ đá mới, người ta đã phát hiện ra những phiến đá nhọn đã được sử dụng như một công cụ đơn giản để châm, chích, cắt và cạo lên vùng da nào đó trên cơ thể. Đây cũng chính là dụng cụ dùng để cạo gió sơ khai nhất trong quá trình hình thành và phát triển liệu pháp cạo gió.

Cạo gió là liệu pháp mà người thực hiện sẽ sử dụng các đồ dùng như đồ cạo gió, đồng xu bằng bạc nguyên chất, dầu gió hoặc rượu… kết hợp với động tác cạo nhẹ nhàng lên da theo một hướng nhất định để kích thích các mạch máu nhỏ và đầu mút của các dây dây thần kinh.

Từ đó tạo ra những xung động thần kinh truyền đến hệ thống trung khu thần kinh gây hưng phấn, đồng thời kích thích mạch máu giãn nở để tăng cường lưu lượng tuần hoàn máu. Quá trình này kéo dài từ vài phút đến vài chục phút, cho đến khi da chuyển màu đỏ hoặc tím do sự tăng tuần hoàn máu dưới da.

Cạo gió cũng giúp đẩy các "khí độc" ra khỏi cơ thể, từ đó cải thiện tuần hoàn, giúp máu được lưu thông thuận lợi, giảm đau, thư giãn cơ bắp, hồi phục sức khỏe cho người bệnh. Mặt khác, hương tinh dầu từ dầu gió có thể tác động qua da, qua khứu giác khiến người bệnh có cảm giác thoải mái, dễ chịu tại chỗ và toàn thân, nhờ đó giúp cải thiện các triệu chứng cảm lạnh, sốt, và mệt mỏi hiệu quả.

Sốt xuất huyết có được đánh gió không?

Tuy nhiên, người bệnh sốt xuất huyết tuyệt đối không được cạo gió vì có thể tăng nguy cơ xuất huyết và làm tổn thương cơ thể, đồng thời có thể gây nhiễm trùng.

1. Sốt xuất huyết cạo gió tăng nguy cơ xuất huyết

Cạo gió là liệu pháp chữa bệnh cổ xưa của Đông y thường được sử dụng đối với người bị cảm lạnh, có triệu chứng mệt mỏi thông thường. Liệu pháp này sẽ đem lại hiệu quả cho người bệnh nếu được thực hiện đúng cách. Tuy nhiên, ở người mắc bệnh sốt xuất huyết, người bệnh vốn dĩ đã bị yếu thành mạch và giảm tiểu cầu trong máu. Do đó, việc cạo gió trong trường hợp này sẽ khiến các thành mạch bị vỡ và giảm tiểu cầu khiến người bệnh tăng nguy cơ xuất huyết dưới da.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết giảm tiểu cầu nguy hiểm như thế nào?

2. Đánh gió sẽ gây thêm tổn thương cho cơ thể

Cạo gió nếu được thực hiện đúng cách bởi người có kỹ thuật sẽ giúp tạo ra những xung động thần kinh truyền đến hệ thống trung khu thần kinh gây hưng phấn, đồng thời kích thích mạch máu giãn nở để tăng cường lưu lượng tuần hoàn máu. Tuy nhiên, nếu không thực hiện đúng cách, cạo gió có thể gây ra các tổn thương như:

• Gây tổn thương da, bầm tím da: dưới tác động của lực cạo quá mạnh lên vùng niêm mạc da sẽ làm tổn thương lớp biểu bì, thậm chí là các mô bên dưới, gây bầm dập, rướm máu, gây xuất huyết dưới da, trầy xước vùng cạo gió.
• Gây phản ứng phụ: một số người có thể bị dị ứng hoặc phản ứng phụ với dầu hoặc rượu được sử dụng trong quá trình cạo gió.

Phương pháp này có thể gây ra các tác động nghiêm trọng nếu không được thực hiện đúng cách, đặc biệt đối với nhóm đối tượng yếu thế, dễ bị tổn thương nh

ư người bệnh sốt xuất huyết.

3. Tăng nguy cơ nhiễm trùng

Ngoài ra, cạo gió không đúng cách còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng khi sử dụng dụng cụ cạo gió không được vệ sinh sạch sẽ và được sử dụng cho nhiều người. Nếu trên da có vết xước sẽ tạo cơ hội gây nhiễm khuẩn tại chỗ dẫn đến nhiễm trùng cũng như các bệnh lý ngoài da khác.

4. Không có cơ sở khoa học

Hiện nay chưa có bất cứ nghiên cứu khoa học nào chứng minh rằng cạo gió có hiệu quả trong việc điều trị sốt xuất huyết bởi liệu pháp này không thể điều trị gốc rễ của bệnh là do virus Dengue gây ra. Chưa kể, nhiều người dựa vào liệu pháp này mà bỏ qua các biện pháp điều trị y tế quan trọng và kịp thời.

Trong khi sốt xuất huyết là bệnh cần được thăm khám và điều trị kịp thời, nếu để đến ngày thứ 4 đến ngày 6 của bệnh, khi người bệnh đã hạ sốt sẽ dễ xảy ra biến chứng sốc, đặc biệt là tình trạng giảm tiểu cầu máu gây xuất huyết như chảy máu cam, chảy máu chân răng, thậm chí xuất huyết trong nội tạng rất nguy hiểm. Nếu để tình trạng sốc kéo dài có thể gây suy đa phủ tạng, có thể dẫn đến tử vong.

Các phương pháp điều trị sốt xuất huyết an toàn và hiệu quả

Hiện tại, sốt xuất huyết chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Hầu hết các phương pháp chủ yếu là điều trị triệu chứng, hỗ trợ cơ thể hồi phục, hạn chế biến chứng và tử vong. Dưới đây là một số phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả được các bác sĩ khuyến cáo thực hiện:

• Nghỉ ngơi đầy đủ, ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất, bổ sung nước và duy trì cân bằng các chất điện giải để ngăn ngừa mất nước, tăng cường sức đề kháng, đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe. Trong trường hợp người bệnh bị mất nước nghiêm trọng hoặc không thể uống nước đủ, truyền dịch tĩnh mạch là biện pháp bác sĩ có thể chỉ định để duy trì cân bằng nước và dịch trong cơ thể.
• Paracetamol được khuyến cáo sử dụng cho người mắc bệnh sốt xuất huyết để giảm đau và hạ sốt. Sốt xuất huyết gây ra tình trạng giảm tiểu cầu, khiến máu dễ bị chảy và khó đông. Do đó, người bệnh tuyệt đối không được dùng Aspirin và Ibuprofen bởi đây là các loại thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) có tác dụng ức chế kết tập tiểu cầu, làm tăng nguy cơ chảy máu, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
• Việc dùng các loại thuốc kháng sinh với người đang trong quá trình điều trị sốt xuất huyết là điều hoàn toàn không cần thiết. Bởi dùng kháng sinh không đúng cách trong trường hợp này thậm chí có thể làm tăng độc tính trên gan, thận, thậm chí làm trầm trọng hơn tình trạng sức khỏe của người bệnh.
• Đặc biệt trong suốt quá trình điều trị, người bệnh nếu phát hiện các dấu hiệu nguy hiểm như đau bụng dữ dội, nôn mửa liên tục, chảy máu cam, chảy máu nướu răng, tiểu ít, thở khó khăn, mệt lả, lờ đờ,... thì cần nhanh chóng thông báo với bác sĩ để được kiểm tra và xử lý kịp thời.
• Điều trị sốt xuất huyết tại bệnh viện, bác sĩ thường xuyên kiểm tra số lượng tiểu cầu và hematocrit để đánh giá tiến triển bệnh. Các chỉ số này giúp xác định thời điểm cần thiết áp dụng các biện pháp can thiệp hỗ trợ cao hơn như truyền tiểu cầu hoặc huyết tương trong trường hợp xuất huyết nặng.
• Người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong suốt quá trình điều trị. Tuyệt đối không được sử dụng các phương pháp điều trị dân gian chưa được kiểm chứng.

Tóm lại, sốt xuất huyết có được đánh gió không? Không nên cạo gió cho người mắc sốt xuất huyết vì đây không phải là phương pháp an toàn và hiệu quả trong điều trị sốt xuất huyết vì có thể gây tổn thương da, tăng nguy cơ nhiễm trùng và xuất huyết. Thay vì áp dụng các phương pháp dân gian, người bệnh nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và tập trung vào các biện pháp điều trị đã được khoa học chứng minh.