Sốt xuất huyết mắt đỏ nguy hiểm không? Làm sao để xử trí?

16:26 24/10/2024

Quản lý Y khoa Vùng 1 - miền Trung - Tây Nguyên
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Sốt xuất huyết gây sốt cao đột ngột, mệt mỏi, lừ đừ, đau nhức hốc mắt, xuất huyết đa cơ quan, kể cả mắt - là biến chứng nhãn khoa của bệnh, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực của người bệnh và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng liên quan. Vậy sốt xuất huyết mắt đỏ do đâu? Cách nhận biết sớm và xử trí kịp thời, đúng cách? Cùng chuyên gia đến từ Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
| BS Nguyễn Văn Mác Toàn, Quản lý Y khoa Vùng 1 - miền Trung - Tây Nguyên, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết: “Sốt xuất huyết gặp biến chứng về mắt không phổ biến nhưng cần phải thận trọng vì có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực, khiến thị lực suy giảm, rối loạn chức năng mắt, thậm chí gây mù lòa. Người bệnh sốt xuất huyết nếu có bất kỳ bất thường nào về thị giác như mờ mắt, đỏ mắt, rối loạn thị lực... cần đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, chẩn đoán và can thiệp điều trị kịp thời.” |

Sốt xuất huyết có bị đỏ mắt không?
Sốt xuất huyết có thể bị đỏ mắt do hiện tượng vỡ mạch máu trong mắt khiến toàn bộ lòng trắng bị nhuốm đỏ. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa tại Ấn Độ, biến chứng về mắt thường xảy ra trong tuần đầu tiên (thường là ngày thứ hai) kể từ khi bệnh nhân mắc sốt xuất huyết, một số trường hợp sẽ xuất hiện ngay cả khi đã khỏi bệnh. (1)
Trường hợp một ca điều trị biến chứng mắt liên quan đến sốt xuất huyết tại Advanced Eye Hospital And Institute (AEHI) - Bệnh viện về mắt có trụ sở ở Sanpada Navi Mumbai (Ấn Độ) cụ thể như sau: Bệnh nhân đến khám về tình trạng mắt đỏ kèm theo đau và sưng mắt, có tiền sử sốt xuất huyết kèm theo giảm tiểu cầu đã được xuất viện sau một tuần điều trị.
Sau 2 ngày xuất viện, bệnh nhân cảm thấy khó chịu ở cả hai mắt và thị lực mờ dần nên đã đến bệnh viện để thăm khám. Sau khi được bác sĩ theo dõi số lượng tiểu cầu và kê đơn thuốc thì biến chứng đã giảm bớt và khỏi hẳn. (2)

Có thể thấy, sốt xuất huyết mắt đỏ là một trong những biểu hiện có thể xảy ra do các biến chứng nhãn khoa của bệnh. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, virus Dengue - tác nhân gây bệnh sốt xuất huyết có thể gây ra tình trạng viêm nhiễm hoặc các biến chứng xuất huyết trong mắt.
Các chuyên gia cho biết, tỷ lệ biến chứng về mắt khi sốt xuất huyết dao động từ 5 - 6%, ở những trường hợp sốt xuất huyết nặng tỷ lệ này có thể tăng cao, dao động từ 16 - 40,3%.
Nguyên nhân gây mắt đỏ khi bị sốt xuất huyết
Theo nhận định của các bác sĩ chuyên khoa mắt, sốt xuất huyết với biểu hiện đặc trưng là sốt cao và suy giảm tiểu cầu có khả năng gây xung huyết ở mắt, một số trường hợp trở nặng có thể dẫn mất thị lực đột ngột.
Nguyên nhân đầu tiên bắt nguồn từ việc màng bồ đào của mắt bị viêm. Đây là một tình trạng có thể gặp ở các trường hợp bệnh nhân mắc sốt xuất huyết, dẫn đến viêm và đỏ mắt. Virus Dengue có khả năng gây viêm màng bồ đào, từ viêm màng bồ đào trước đến toàn bộ mắt, làm cho mắt trở nên đỏ.
Ngoài ra, hiện tượng xuất huyết kết mạc cũng có thể xảy ra, làm cho lòng trắng của mắt xuất hiện các vết đỏ. Nguyên nhân chính của hiện tượng này có thể là do tình trạng các mạch máu nhỏ dưới kết mạc bị vỡ sau sự gia tăng áp lực khi ho hay nôn ói mạnh.
Viêm và tổn thương mạch máu ở mắt do phản ứng miễn dịch cao cũng có thể là yếu tố góp phần gây ra tình trạng đỏ mắt ở bệnh nhân sốt xuất huyết. Các yếu tố như viêm mạch máu, viêm thần kinh võng mạc có thể làm trầm trọng thêm tình trạng đỏ mắt và các triệu chứng thị lực khác, dẫn đến nguy cơ các biến chứng nhãn khoa nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Triệu chứng nhận biết sốt xuất huyết mắt đỏ
Sốt xuất huyết, một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus Dengue gây ra, có thể xuất hiện biến chứng ở mắt, trong đó có tình trạng mắt đỏ. Đây là một trong những triệu chứng quan trọng cần được nhận biết sớm để có thể chẩn đoán và điều trị kịp thời, hạn chế tối đa nguy cơ đối diện với các biến chứng nhãn khoa nguy hiểm.
Biến chứng về mắt khi bị sốt xuất huyết có thể xảy ra trong giai đoạn cấp tính của nhiễm trùng. Khi đó, một số vấn đề về mắt do sốt xuất huyết sẽ biểu hiện như sau:
- Đau mắt, đỏ mắt ở các mức độ khác nhau, từ cảm thấy hơi khó chịu cho đến dữ dội;
- Ngứa, chảy nước mắt và cảm thấy cộm khi chớp mắt;
- Mắt trở nên nhạy cảm với ánh sáng;
- Mờ mắt hoặc mất thị lực đột ngột;
- Rối loạn thị giác, suy giảm thị lực màu sắc;
- Đau khi chuyển động mắt.
Triệu chứng mắt đỏ thường xuất hiện trong giai đoạn cấp tính của bệnh sốt xuất huyết, cùng với các biểu hiện khác như sốt cao, đau đầu, đau cơ, phát ban. Tuy nhiên, mức độ nghiêm trọng của tình trạng đỏ mắt có thể thay đổi, từ chỉ đơn thuần là mắt hơi đỏ đến các trường hợp viêm màng bồ đào nặng, gây ra đau nhức và suy giảm thị lực. Trong một số trường hợp, bệnh nhân còn có thể gặp phải các biến chứng nghiêm trọng hơn như bong võng mạc, tràn dịch màng mạch.
Việc nhận biết sớm triệu chứng mắt đỏ ở bệnh nhân sốt xuất huyết là rất quan trọng. Nó không chỉ giúp chẩn đoán bệnh mà còn cho phép theo dõi diễn biến và phát hiện các biến chứng nhãn khoa có thể xảy ra. Bác sĩ sẽ tiến hành khám mắt kỹ lưỡng, đánh giá mức độ viêm, xuất huyết và các dấu hiệu khác để có thể đưa ra phương án điều trị phù hợp.
Sốt xuất huyết mắt đỏ có thể là biến chứng nguy hiểm về mắt
Sốt xuất huyết mắt đỏ, là một biến chứng mắt hiếm gặp nhưng nghiêm trọng của căn bệnh sốt xuất huyết Dengue. Trong bối cảnh sốt xuất huyết đang gia tăng tại nhiều khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới, hiểu rõ về các biến chứng của nó, đặc biệt là những ảnh hưởng lên mắt, là vô cùng cần thiết để có thể phòng ngừa và điều trị kịp thời.
⇒ Tham khảo thêm: 9 biến chứng sốt xuất huyết thường gặp – Có nguy hiểm không?
1. Xuất huyết kết mạc
Sốt xuất huyết có thể gây biến chứng xuất huyết kết mạc ở người bệnh. Xuất huyết kết mạc là tình trạng chảy máu ở phía sau kết mạc, nơi màng nhầy bao bọc nhãn cầu. Khi hiện tượng xuất huyết xảy ra, các mạch máu nhỏ bên trong kết mạc bị vỡ, gây ra các triệu chứng đỏ góc mắt, ngứa mắt, chảy nước mắt và cảm giác cộm khi cử động. (3)
Thông thường, xuất huyết kết mạc sẽ không gây nguy hiểm hay ảnh hưởng nặng nề đến thị lực. Tình trạng xuất huyết có thể tự tiêu mà không cần phải điều trị sau một khoảng thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu sau 2 tuần mà xuất huyết vẫn còn hoặc có xu hướng lan rộng, người bệnh nên thăm khám bác sĩ để được điều trị kịp thời.
2. Xuất huyết dịch kính
Sốt xuất huyết có thể gây ra hiện tượng xuất huyết trong dịch kính (hối trong suốt nằm trong lòng nhãn cầu) ở người bệnh, do tình trạng chảy máu bất thường loang vào khoang cận dịch kính. Dịch kính là dịch keo trong suốt nằm sau thủy tinh thể, được nuôi dưỡng từ mạch máu của võng mạc. Xuất huyết dịch kính làm che khuất các vật ở phía trước mắt, gây ra các triệu chứng “ruồi bay”, thấy vệt đỏ, làm suy giảm thị lực.
Xuất huyết dịch kính ở mức độ nhẹ có thể tự hồi phục sau vài tuần mà không cần điều trị. Tuy nhiên, với các trường hợp tăng sinh mạch máu bất thường có khả năng gây nhiễm độc sắt, tăng sinh dịch kính võng mạc, tăng nhãn áp góc mở nếu không được can thiệp kịp thời.
3. Xuất huyết võng mạc
Võng mạc là lớp trong cùng của nhãn cầu, khi ánh sáng được mắt tiếp nhận sẽ xuyên lần lượt qua giác mạc, thủy tinh thể và hội tụ ở võng mạc. Tại võng mạc có hệ thống vi mạch máu nhỏ hết sức phức tạp. Hiện tượng xuất huyết võng mạc sẽ làm cho các mạch máu này vỡ ra, máu từ từ thoát ra ngoài võng mạc, khiến cơ quan này không thể thực hiện chức năng hội tụ ánh sáng và chuyển thông tin về não như bình thường. Điều này làm cho thị lực bị suy giảm và người bệnh bị hạn chế tầm nhìn.
Nguyên nhân gây xuất huyết võng mạc thường là do các bệnh lý về mạch máu của võng mạc như bị cao huyết áp, tiểu đường, bệnh Eales (bệnh lý mạch máu tắc nghẽn, còn được gọi là bệnh lý mạch máu võng mạc trẻ em , viêm quanh tĩnh mạch võng mạc hoặc viêm quanh mạch máu), chấn thương mắt, sốt xuất huyết…Xuất huyết võng mạc có thể tự khỏi sau khi mô hấp thu lượng máu bị chảy. Trong trường hợp xuất huyết võng mạc nặng kết hợp với bệnh lý khác, tình trạng này sẽ tái phát nhiều lần và rất khó hồi phục.

4. Xuất tiết vùng hoàng điểm
Xuất tiết vùng hoàng điểm là một trong các biến chứng về mắt của sốt xuất huyết, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng nhìn chi tiết. Vùng hoàng điểm là phần trung tâm của võng mạc, đóng vai trò giúp cho thị lực trung tâm được sắc nét. Khi xuất tiết tại vùng hoàng điểm, có thể gây ra tình trạng bong thanh dịch khi chụp cắt lớp võng mạc mắt (OCT) kèm theo xuất huyết nhẹ, hất lỏng và máu tụ lại, làm suy giảm khả năng nhìn chi tiết, ảnh hưởng đến khả năng đọc và nhận diện.
5. Viêm thị thần kinh
Viêm thị thần kinh hay còn gọi là viêm dây thần kinh thị giác gây suy giảm thị lực ở một hoặc cả hai bên mắt, gây ra ám điểm lớn. Tình trạng này có thể liên quan đến các phản ứng viêm toàn thân trong cơ thể khi bị nhiễm sốt xuất huyết. Việc điều trị viêm thị thần kinh khá phức tạp, một số bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh nhập viện, một số có quan điểm can thiệp bằng thuốc để trị liệu tại nhà kéo dài và không phải lúc nào cũng đảm bảo về sự hồi phục hoàn toàn thị lực.
Cách xử trí và điều trị sốt xuất huyết mắt đỏ
1. Chăm sóc tại nhà
Hầu hết, các biến chứng về mắt do sốt xuất huyết thể nhẹ thường không quá nguy hiểm, có thể xử trí và điều trị tại nhà theo chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh đó, người bệnh cần được chăm sóc đúng cách để nhanh chóng hồi phục như sau:
- Duy trì hydrat hóa: Việc uống đủ nước rất quan trọng để tránh mất nước do sốt cao và giảm khô mắt. Tăng cường bổ sung nước thông qua việc uống sữa, nước trái cây, chất điện giải Oresol...
- Chườm mát: Chườm mát vùng mắt có thể giúp làm giảm bớt sự khó chịu và sưng đỏ, tuy nhiên cần phải đảm bảo vệ sinh bằng cách sử dụng khăn sạch để tránh nhiễm trùng.
- Nghỉ ngơi: Giảm hoạt động thể lực và nghỉ ngơi đủ giấc giúp cơ thể có thời gian hồi phục và cải thiện cũng như giảm các triệu chứng.
- Sử dụng kính râm: Đeo kính râm để bảo vệ mắt khỏi ánh sáng mạnh nếu mắt bị nhạy cảm.
- Vệ sinh mắt: Dùng nước muối sinh lý để rửa mắt hàng ngày nhằm giảm nguy cơ nhiễm trùng. Không dụi mắt bằng tay bẩn để tránh làm lan rộng sự kích ứng hoặc nhiễm trùng.
- Đặc biệt, hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trong thời gian dài;
2. Điều trị y tế
Trong trường hợp bệnh trở nặng hay xuất hiện các biến chứng bất thường ở mắt, người bệnh cần khẩn trương đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, chẩn đoán và đưa ra phương án điều trị phù hợp.
- Khám bệnh: Bác sĩ sẽ kiểm tra và đánh giá tình trạng để phân biệt với các bệnh về mắt khác, có thể yêu cầu xét nghiệm máu để xác định tình trạng mắc sốt xuất huyết.
- Điều trị dược lý: Thông thường, việc dùng thuốc giảm đau và hạ sốt như paracetamol có thể được chỉ định để giảm triệu chứng. Các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) không được khuyến cáo sử dụng trong trường hợp có nguy cơ chảy máu.
- Thuốc nhỏ mắt: Có thể dùng thuốc nhỏ mắt theo chỉ định của bác sĩ để giảm triệu chứng mắt đỏ để làm giảm viêm và đau mắt.
- Theo dõi và tái khám: Đối với các trường hợp nặng hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị trên, cần theo dõi chặt chẽ và tái khám thường xuyên để điều chỉnh phác đồ điều trị kịp thời.
- Điều trị biến chứng: Trong trường hợp có biến chứng như xuất huyết kết mạc nặng, việc điều trị sẽ cần sự can thiệp sâu hơn bởi các chuyên gia mắt.
Việc xử trí chính xác và điều trị kịp thời sốt xuất huyết mắt đỏ không chỉ giúp bệnh nhân giảm triệu chứng mà còn phòng tránh các biến chứng nặng nề. Việc kết hợp chăm sóc tại nhà đúng cách và tìm kiếm sự chăm sóc y tế khi cần thiết là yếu tố quan trọng để quản lý hiệu quả tình trạng này. Đặc biệt, chú ý duy trì thói quen tìm kiếm sự hỗ trợ, tư vấn của các chuyên gia y tế để theo dõi diễn biến bệnh và điều chỉnh chiến lược điều trị phù hợp.
Cách phòng ngừa sốt xuất huyết mắt đỏ
Phương pháp hiệu quả, đơn giản và an toàn nhất để phòng ngừa sốt xuất huyết nói chung, ngăn chặn tình trạng mắt đỏ khi sốt xuất huyết chính là chủ động tiêm ngừa vắc xin phòng sốt xuất huyết. Hiện nay, tại Việt Nam đang cấp phép lưu hành vắc xin Qdenga, là vắc xin sốt xuất huyết đầu tiên và duy nhất được cấp phép lưu hành tại Việt Nam. Vắc xin Qdenga được Hệ thống tiêm chủng VNVC tiên phong đưa về Việt Nam và triển khai tiêm chủng cho người dân cả nước từ ngày 14/7/2024,
Vắc xin phòng sốt xuất huyết Qdenga do hãng dược phẩm Takeda sản xuất tại Đức, được chỉ định chủng ngừa cho trẻ em từ 4 tuổi đến người lớn với lịch tiêm 2 mũi cách nhau 3 tháng. Vắc xin cung cấp khả năng phòng bệnh sốt xuất huyết do 4 tuýp huyết thanh của virus Dengue (DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4) gây ra với hiệu quả trên 80%, đồng thời ngăn ngừa đến trên 90% nguy cơ bệnh nặng, biến chứng, nhập viện do bệnh.
⇒ Đăng ký tiêm vắc xin sốt xuất huyết Qdenga (Takeda - Nhật Bản) TẠI ĐÂY!
Bên cạnh tiêm vắc xin, mọi người cần chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết lây lan trong cộng đồng. Nghiêm túc thực hiện các công tác phòng chống lây nhiễm bệnh sốt xuất huyết qua các hoạt động như sau:
- Thường xuyên vệ sinh các dụng cụ chứa nước như chum, vại, bình hoa,...
- Đập nắp kín các vật dụng chứa nước;
- Thả cá xuống ao, hồ để diệt lăng quăng/ bọ gậy;
- Phát quang bụi rậm;
- Phun thuốc diệt muỗi;
- Dọn dẹp các vũng nước đọng quanh nhà;
- Giữ khô ráo các khu vực dễ ẩm thẩm như nhà tắm, khu vực bếp…
- Dọn dẹp cống rãnh, tạo môi trường thông thoáng;
- Trồng cây đuổi muỗi như oải hương, bạch đàn, ngải cứu…
Đối với bệnh nhân đã từng mắc sốt xuất huyết, cần đặc biệt lưu ý các dấu hiệu bất thường ở mắt để thăm khám bác sĩ kịp thời, phòng trường hợp gặp phải biến chứng trở nặng.

Sốt xuất huyết có thể dẫn đến nhiều biến chứng khác nhau, bao gồm sốt xuất huyết mắt đỏ. Các biến chứng liên quan đến mắt là mối đe dọa tiềm ẩn đối với người bệnh sốt xuất huyết, tình trạng này có thể diễn ra trong giai đoạn bị bệnh hoặc thậm chí sau khi đã khỏi bệnh. Vì vậy, các bệnh nhân sốt xuất huyết cần hết sức cẩn trọng, nếu cảm thấy bất thường về mắt, mặc dù đã khỏi bệnh cũng nên chủ động thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và can thiệp điều trị y tế kịp thời.
- Jha, D. N. (2015, August 22). Dengue can kill your vision too. The Times of India. https://timesofindia.indiatimes.com/city/delhi/dengue-can-kill-your-vision-too/articleshow/48605065.cms
- Dr Agarwals Eye Hospital. (2022, May 26). Dengue fever can affect your Eyes too. Dr Agarwals Eye Hospital. https://www.dragarwal.com/blog/general-ophthalmology/dengue-fever-can-affect-your-eyes-too/
- Can Dengue cause eye problems or affect vision? (2022). Eyeclinic-Karachi.com. https://www.eyeclinic-karachi.com/can-dengue-cause-eye-problems-or-affect-vision/









