Sốt xuất huyết nổi mẩn đỏ là sắp khỏi chưa? Có ngứa hay nguy hiểm?

Nhiều ý kiến cho rằng sốt xuất huyết nổi mẩn đỏ là tình trạng báo hiệu cho việc bệnh nhân đang phục hồi và sắp khỏi bệnh, không cần quá lo lắng và chăm sóc nhiều. Vậy, thực hư của những nhận định này ra sao? Sốt xuất huyết nổi mẩn đỏ có gây nguy hiểm đến tình trạng sức khỏe người bệnh? Nguyên nhân do đâu? Cần chăm sóc và điều trị như nào để nhanh khỏi?

Tìm hiểu bệnh sốt xuất huyết

Bệnh sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm do virus thuộc họ Flaviviridae gây ra – virus Dengue. Bệnh sốt xuất huyết lây truyền từ người sang người bởi tác nhân trung gian là muỗi vằn cái mang bệnh thuộc chi Aedes (phổ biến nhất là Aegypti và Albopictus) thông qua máu của người bị nhiễm.

Sau khi muỗi hút máu từ người bệnh, virus Dengue sẽ ủ bệnh trong cơ thể muỗi trong 8 đến 11 ngày, và sau đó lây truyền cho người khác thông qua tuyến nước bọt ở các vết đốt. Bệnh sốt xuất huyết gây ra bởi 4 chủng khác nhau của virus Dengue (gồm DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4) và sau mỗi lần nhiễm bệnh, bệnh nhân sẽ tự miễn dịch với chủng đó, nhưng vẫn có nguy cơ bị nhiễm với các chủng virus sốt huyết khác. Tại Việt Nam, bệnh sốt xuất huyết lưu hành quanh năm, nhưng đặc biệt dễ bùng phát vào mùa mưa vì đây là thời kỳ muỗi sinh sản mạnh nhất.

Xem thêm: https://vnvc.vn/sot-xuat-huyet/

Các triệu chứng của sốt xuất huyết bao gồm sốt cao, đau đầu, đau mắt, đau khớp và cơ, ra mồ hôi, chảy máu chân răng, tăng huyết áp, dễ chảy máu,… Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh sốt xuất huyết có thể gây ra tình trạng mất máu nhiều, làm tổn thương nhiều bộ phận và có thể gây tử vong.

Sốt xuất huyết có hội chứng nặng thường được gọi là bệnh sốt xuất huyết dengue (DHF). Khi không được điều trị kịp thời và đúng cách, sốt xuất huyết có thể khiến người bệnh đối mặt với các biến chứng nghiêm trọng, đe dọa đến tính mạng của họ như: suy đa tạng (suy giảm chức năng các cơ quan nội tạng), chảy máu nội tạng, mất máu nghiêm trọng, sốc sốt xuất huyết,…

Hiện nay, vẫn chưa có loại vắc xin dự phòng nào đảm bảo được tính hiệu quả và an toàn cao để áp dụng tiêm phòng tại Việt Nam. Vì thế, việc điều trị chủ yếu là cung cấp các biện pháp hỗ trợ giảm đau, giảm sốt, tăng cường lượng nước và chất dinh dưỡng, và đặc biệt giảm nguy cơ chảy máu.

Sốt xuất huyết có nổi mẩn đỏ ngứa không?

CÓ. Mẩn đỏ ngứa là một trong những triệu chứng điển hình và thông gặp của bệnh nhân mắc sốt xuất huyết. Tình trạng phát ban nổi mẩn đỏ ngứa có thể xuất hiện vào thời điểm triệu chứng sốt bắt đầu có dấu hiệu thuyên giảm, từ ngày thứ 3 đến 4 sau khi triệu chứng sốt khởi phát và tình trạng này thường kéo dài trong từ 2 đến 5 ngày.

Tình trạng sốt xuất huyết gây ra phát ban thường xuất hiện ở trẻ em trong độ tuổi từ 5 đến 15. Mẩn đỏ thường xuất hiện tại các vùng da như mặt, cổ, bụng, lưng, tay và chân, gây ra nhiều nốt nổi đỏ trên da với cảm giác nhám sần. Nếu áp lực lên vùng da này, sẽ xuất hiện dấu vết tái màu do tình trạng chảy máu dưới da gây ra. Bên cạnh đó, tại vị trí các nếp gấp da ở khu vực bẹn, nách, khuỷu tay, đầu gối và cổ có thể trở nên đỏ đậm hơn so với các khu vực xung quanh và khuôn mặt có thể bị đỏ lên không đồng đều, đặc biệt ở miệng.

Tuy nhiên, các triệu chứng sốt xuất huyết nổi mẩn đỏ ngứa có thể khác nhau đối với từng cá nhân, đồng thời không phải ai mắc sốt xuất huyết cũng sẽ xuất hiện tất cả các triệu chứng này. Nếu nghi ngờ bản thân hoặc người thân bị sốt xuất huyết, cần nhanh chóng đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân nổi mẩn đỏ sốt xuất huyết

Nguyên nhân chính của sự mẩn đỏ và ngứa trong trường hợp sốt xuất huyết xuất phát từ việc cơ thể tái hấp thu dịch ngoại bào vào tuần hoàn máu và mô da đang trong quá trình phục hồi các vết thương do phát ban, khiến cho cảm giác ngứa trở nên rõ ràng.

Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác, kém phổ biến hơn bao gồm:

• Khi cơ thể bệnh nhân sốt xuất huyết tự đề kháng và chống lại virus, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ kích hoạt các phản ứng viêm, dẫn đến sự xuất hiện của các triệu chứng như mẩn đỏ và sốt cao.
• Một số hormone trong cơ thể như Histamin (1) có thể được tăng sinh sau khi nhiễm virus Dengue, dẫn đến sự phát triển của mẩn đỏ và ngứa.
• Hoặc có thể xuất phát từ hậu quả của viêm gan cấp do virus Dengue gây ra hoặc suy gan cấp do lạm dụng thuốc trong quá trình điều trị như dùng paracetamol để hạ sốt quá liều, dẫn đến tình trạng gan to hoặc nhỏ, tăng men gan SGOT, SGPT và mức Bilirubin tăng cao, từ đó gây hiện tượng vàng da niêm mạc. Nếu không sử dụng thuốc đúng cách, bệnh nhân có thể bị ngứa do tăng sắc tố mật hoặc suy gan cấp, và cũng có thể gặp phải các triệu chứng như ngứa ngáy và rối loạn yếu tố đông máu. Tổng quan, đây là các dấu hiệu có thể xảy ra trong trường hợp này.

Sốt xuất huyết nổi mẩn đỏ ngứa có nguy hiểm không?

CÓ THỂ. Thông thường, tình trạng sốt xuất huyết nổi mẩn đỏ ngứa mặc dù sẽ gây khó chịu, ngứa ngáy, nhưng chỉ là tín hiệu bình thường của quá trình hồi phục và có thể được giảm nhẹ bằng một số biện pháp đơn giản tại nhà. Nếu tình trạng mẩn đỏ gây ngứa này đi kèm với các triệu chứng khác như sốt cao trên 39 độ C, mưng mủ, chảy dịch,… người bệnh cần được nhanh chóng điều trị tại các cơ sở y tế uy tín gần nhất. Nếu không được theo dõi sát sao, chú ý chăm sóc kỹ lưỡng, bệnh có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động của tim, thận và các bộ phận khác trong cơ thể.

Sốt xuất huyết nổi mẩn đỏ là sắp khỏi bệnh chưa?

Khi kết thúc giai đoạn ủ bệnh, sốt xuất huyết sẽ bùng phát nhanh chóng và đột ngột. Thời gian phát bệnh sẽ thường kéo dài từ 7 đến 10 ngày và các nốt phát ban sẽ ngày càng dày đặc hơn. Người bệnh sẽ trải qua ba giai đoạn sau:

• Giai đoạn sốt: kéo dài từ 3 đến 7 ngày sau khi bệnh khởi phát. Trong giai đoạn sốt, người bệnh sẽ có các triệu chứng như nhiệt độ cơ thể tăng cao trên 39 độ C, thậm chí có thể lên đến 40,5 độ C, gây đau nhức, đau bụng, buồn nôn, chóng mặt và có thể phát hiện nổi phát ban dưới da. Một số người bệnh cũng có thể xuất hiện các triệu chứng như giảm tiểu, đau họng và sưng phình tuyến. Đối với các đối tượng là trẻ em khi xuất hiện những dấu hiệu này, cần được đưa ngay đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.
• Giai đoạn nguy hiểm: Đây là giai đoạn quan trọng nhất của bệnh sốt xuất huyết, kéo dài từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 7 của bệnh, nhiệt độ cơ thể người bệnh sẽ giảm xuống, huyết tương bị rò rỉ và thẩm thấu khỏi thành mạch. Lúc này, người bệnh sẽ xuất hiện các tình trạng nặng hơn của xuất huyết như chảy máu mũi, chảy máu chân răng, đi tiểu ra máu, phân lẫn máu hoặc hắc ín,… và người bệnh thường có nguy cơ giảm huyết áp đột ngột (sốc huyết áp), tổn thương các cơ quan nội tạng hoặc phát triển thành hội chứng xuất huyết dengue hoặc hội chứng sốc dengue. Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể gặp các triệu chứng như bồn chồn, yếu ớt, lượng tiểu cầu thấp, nôn ra máu. Trường hợp nặng sẽ có nguy cơ tử vong do suy tuần hoàn hoặc suy hô hấp.
• Giai đoạn phục hồi: Sau khi vượt qua giai đoạn nguy hiểm, giai đoạn phục hồi bắt đầu trong từ 2 đến 3 ngày tiếp theo, cơ thể bệnh nhân sẽ trở lại bình thường với các dấu hiệu không còn sốt, có thể ăn uống và huyết áp ổn định.

Tình trạng nổi mẩn đỏ gây ngứa thường xuất hiện ở giai đoạn nguy hiểm và sau khi khỏi bệnh. Nếu sau thời gian sốt xuất huyết, người bệnh phát hiện bị phát ban, cần phải lưu ý rằng các nốt phát ban sẽ liên tục xuất hiện và tăng dần về số lượng. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp bệnh nhân đều mắc phải triệu chứng này và thời gian phát ban và số lượng ban đầu cũng khác nhau. Trong trường hợp phát ban sau sốt xuất huyết, người bệnh cần phải điều trị và chăm sóc đúng cách để hạn chế tối đa khả năng lây lan bệnh cho người khác. Tuy nhiên, người bệnh không cần quá lo lắng vì bệnh không gây ra bất kỳ vấn đề lâu dài nào.

Thời gian phục hồi cho bệnh nhân mắc sốt xuất huyết có thể kéo dài từ 1-2 tuần tùy vào tình trạng cơ thể và bệnh lý của bệnh nhân. Tuy nhiên, tổng thể thì bệnh nhân sẽ phục hồi đáng kể về sức khỏe, kể cả các nốt mẩn đỏ sẽ mờ, biến mất dần và hết ngứa hẳn. Khi đó, có thể hỏi ý kiến của bác sĩ để tìm hiểu về chế độ ăn uống và những hành động cần thiết trong giai đoạn phục hồi.

Nên làm gì khi bị nổi mẩn đỏ do sốt xuất huyết?

Dưới đây là một số gợi ý mà bạn có thể tham khảo khi bị nổi mẩn đỏ do sốt xuất huyết:

• Đi khám bác sĩ: Trước tiên, bệnh nhân sốt xuất huyết nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nhằm xác định đúng nguyên nhân và được chỉ định điều trị phù hợp.
• Giữ cơ thể sạch sẽ: Vệ sinh cơ thể hàng ngày sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm trùng do mẩn đỏ.
• Tránh gãi: Tránh gãi vùng da có mẩn đỏ để tránh làm tổn thương da và nhiễm trùng.
• Mát xa nhẹ nhàng: Mát xa nhẹ nhàng vùng da có mẩn đỏ với các sản phẩm chăm sóc da như kem dưỡng ẩm, nước hoa hồng hoặc tinh dầu có chứa các chất có tác dụng chống viêm, ngăn ngừa kích ứng da.
• Dùng thuốc chống dị ứng: Nếu được chỉ định của bác sĩ, bạn có thể sử dụng thuốc chống dị ứng để làm giảm các triệu chứng ngứa và sưng.
• Sử dụng thuốc giảm viêm, ngứa: Thoa thuốc có chứa hydrocortisone trên vùng da bị mẩn đỏ để giúp giảm ngứa và sưng. Tuy nhiên, vẫn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc này để hiệu quả sử dụng thuốc cao nhất, tránh được tối đa tình trạng kích ứng bất lợi.
• Nghỉ ngơi: Nghỉ ngơi đủ giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng và tăng cường hệ miễn dịch.
• Uống đủ nước: Giữ cơ thể được đủ nước, uống nhiều nước lọc, nước ép hoa quả, nước dừa giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm các triệu chứng sốt xuất huyết.

Tuy nhiên, nên luôn ưu tiên tìm kiếm sự tư vấn của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để có hướng điều trị phù hợp nhất cho tình trạng của mình.

Các biện pháp hạn chế nổi mẩn đỏ, ngứa khi bị sốt xuất huyết

1. Mặc quần áo rộng rãi

Để tránh sự ma sát giữa quần áo và da, gây ra sự viêm da và ngứa ngáy, việc mặc quần áo rộng rãi rất quan trọng. Người bệnh nên chọn những bộ quần áo rộng rãi được làm bằng vải có khả năng thấm hút mồ hôi tốt, thoáng mát. Ngoài ra, để tránh gây tổn thương cho da, người bệnh nên chọn sử dụng những loại bột giặt và nước xả vải dịu nhẹ. Với trẻ nhỏ, cần chú ý nên sử dụng những loại tã có khả năng thấm hút tốt và ít gây kích ứng. Nếu muốn giảm sự sưng và tiết mồ hôi, có thể thoa phấn rôm trên những vùng da bị nổi mẩn.

2. Giữ vệ sinh nơi ở và cơ thể sạch sẽ

Việc giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ là rất quan trọng trong việc hạn chế các triệu chứng khó chịu khi bị sốt xuất huyết. Dưới đây là một số gợi ý để duy trì vệ sinh:

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng lành tính và nước sạch, hạn chế xịt khuẩn bằng cồn hoặc các loại nước rửa tay khô chứa các hóa chất tẩy rửa mạnh, gây dị ứng làn da.
• Tắm rửa sạch sẽ và thay đồ ngủ hàng ngày.
• Vệ sinh khu vực sinh hoạt và ngủ nghỉ bằng cách lau chùi, hút bụi và giặt đồ dùng cá nhân.
• Xử lý và đựng rác đúng cách, giữ không gian xung quanh nhà cửa luôn sạch sẽ và gọn gàng, tránh khiến môi trường sống bị ô nhiễm, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người bệnh.
• Diệt muỗi và loài côn trùng gây bệnh bằng cách đốt nhang muỗi, dùng các loại hóa chất diệt côn trùng và sử dụng màn chống muỗi khi ngủ.
• Loại bỏ những vật dụng không cần thiết có thể chứa nước và trở thành nơi sinh sản của muỗi.

3. Tăng cường miễn dịch

Tăng cường miễn dịch là một phương pháp hữu ích để giảm các triệu chứng như mẩn đỏ và ngứa khi bị sốt xuất huyết. Dưới đây là một số biện pháp giúp tăng cường miễn dịch:

• Dinh dưỡng: Cần chú ý đến dinh dưỡng hàng ngày của bạn, bao gồm việc ăn nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và protein chất lượng cao. Bổ sung vitamin C, vitamin D, kẽm và axit folic cũng rất quan trọng. Hạn chế những thực phẩm dễ gây dị ứng như thịt bò, hải sản,…
• Uống nhiều nước: Đảm bảo giữ cơ thể luôn được giữ ẩm bằng cách uống đủ nước mỗi ngày. Điều này giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn.
• Giảm áp lực: Tìm cách giảm áp lực và lo lắng trong cuộc sống hàng ngày, vì chúng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến miễn dịch của bạn.
• Tập luyện thể dục: Thực hiện vận động thể dục đều đặn giúp tăng cường khả năng phòng ngừa và chống lại bệnh tật, bao gồm cả sốt xuất huyết.
• Giấc ngủ đủ: Giấc ngủ chất lượng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và cải thiện miễn dịch của bạn. Đảm bảo ngủ 7-8 giờ mỗi đêm.
• Hạn chế việc sử dụng thuốc lá và rượu: Hút thuốc và uống rượu có thể làm giảm miễn dịch. Nếu bị nghiện hút thuốc nặng, người bệnh cần cố gắng giảm dần hoặc ngừng hoàn toàn.
• Thảo mộc và các bổ sung hỗ trợ miễn dịch: Có thể sử dụng các thảo mộc và chất bổ sung như echinacea, astragalus và beta-glucan để hỗ trợ miễn dịch.

Sốt xuất huyết nổi mẩn đỏ không phải là dấu hiệu cho biết bệnh nhân sắp khỏi bệnh, vì thế không nên chủ quan và lơ là trong việc chăm sóc và điều trị cho người bệnh. Hiện tại, việc phòng chống bệnh sốt xuất huyết đang dựa vào các biện pháp hạn chế đường lây bệnh vì chưa có vắc xin phòng bệnh hay thuốc điều trị đặc hiệu. Những người chưa mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh hoặc sống trong khu vực có dịch cần đề cao ý thức phòng ngừa hơn, nhằm tránh tình trạng lây lan của bệnh sốt xuất huyết thành đợt dịch lớn.