Sùi mào gà ở họng: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách trị

Sùi mào gà ở họng phần lớn là do quan hệ tình dục không an toàn, bệnh rất khó điều trị và có nguy cơ dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác như ung thư. Nhận biết dấu hiệu sùi mào gà ở họng giai đoạn sớm giúp người bệnh kịp thời điều trị, ngăn chặn nguy cơ biến chứng về sau.

Sùi mào gà ở họng là bệnh gì?

Sùi mào gà ở họng là căn bệnh do Human Papilloma virus (HPV) gây ra, khi người lành hôn hoặc quan hệ không an toàn bằng đường miệng với người mang mầm bệnh. Khi đó, virus thông qua nước bọt hoặc dịch tiết xâm nhập vào các tổn thương ở vùng miệng hoặc cổ họng gây bệnh. Sùi mào gà ở cổ họng thường rất khó nhận biết ở giai đoạn sớm, đa số các trường hợp được phát hiện ở giai đoạn muộn gây khó khăn cho việc điều trị, tiềm ẩn nguy cơ biến chứng, ung thư vòm họng, ung thư hầu họng. [1]

Sùi mào gà ở vòm họng có nguy hiểm không? Có chết không?

Sùi mào gà ở vòm họng nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể lan rộng khiến lưỡi lở loét, hoại tử, gây ra các bệnh viêm nhiễm và nguy hiểm nhất là khả năng dẫn đến ung thư vòm họng, ung thư lưỡi đe dọa tính mạng người bệnh.  Ngoài ra, bệnh còn gây ra những ảnh hưởng nặng nề cho sức khỏe, tinh thần người bệnh như:

• Gây đau đớn khi nói chuyện, nhai nuốt, khiến người bệnh ăn không ngon miệng, sụt cân, sức khỏe hao mòn, tâm lý bất an;
• Nguy cơ lây lan cho người thân trong nhà nếu không may dùng chung các vật dụng cá nhân với người bệnh; lây cho bạn tình và nghiêm trọng hơn là diễn tiến thành các bệnh ung thư sinh dục ở nam và nữ;
• Nếu không may lây truyền bệnh cho thai phụ có thể khiến mẹ và bé gặp nguy hiểm. Trẻ sinh ra có nguy cơ mắc sùi mào gà bẩm sinh do lây truyền từ mẹ.

Hình ảnh sùi mào gà ở cổ họng

Các dấu hiệu sùi mào gà ở họng

Sùi mào gà ở họng đặc trưng với những nốt sùi và có những biểu hiện khác nhau tùy vào giai đoạn bệnh.

1. Dấu hiệu sùi mào gà ở họng giai đoạn đầu

Sau khi HPV gây bệnh sùi mào gà xâm nhập cơ thể, triệu chứng thường không xuất hiện ngay lập tức; mà phải một vài tuần cho đến vài tháng, người bệnh mới bắt đầu cảm thấy những biểu hiện lạ:

• Các mụn thịt nhỏ, li ti màu da hoặc sẫm màu nổi rải rác xung quanh miệng, lưỡi và họng. Ban đầu, các nốt mụn không gây đau, rát cho đến khi phát triển và tăng sinh ở giai đoạn sau.
• Người bệnh cảm thấy khó khăn khi nhai, nuốt thức ăn, nước bọt. Sùi mào gà khiến người bệnh đau họng, cản trở quá trình nuốt thức ăn.

Ở giai đoạn đầu, sùi mào gà ở cổ họng rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác như nhiệt miệng. Người bệnh tuyệt đối không nên tự mua thuốc điều trị nếu xuất hiện những dấu hiệu trên. Điều này khiến bệnh trở nên nặng hơn, khó kiểm soát, gây khó khăn cho việc điều trị và phục hồi sau này.

2. Các dấu hiệu sùi mào gà cổ họng giai đoạn sau

Ở giai đoạn sau, các nốt sùi mào gà cổ họng có sự tăng sinh rõ rệt về số lượng, cũng như phát triển to hơn, liên kết thành từng cụm lớn sần sùi hình súp lơ, có dịch bên trong. Lúc này, người bệnh sẽ cảm thấy vô cùng đau đớn và ngứa rát. Khi chạm vào nốt sùi hoặc trong quá trình ăn uống rất dễ khiến sùi chảy dịch, chảy máu, có mùi hôi.

Nguyên nhân gây sùi mào gà ở họng

1. Virus u nhú ở người HPV

Human Papillomavirus (hay HPV) là nguyên nhân chính gây sùi mào gà. Hiện các nhà khoa học đã phân loại được khoảng 200 chủng virus, với ít nhất 30 đến 40 chủng trong đó lây truyền qua đường tình dục và chỉ có một số chủng virus có thể gây bệnh sùi mào gà. Theo Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, có 2 chủng virus phổ biến gây bệnh sùi mào gà bao gồm:

• HPV-6: Được xếp vào nhóm lành tính, thường gây mụn cóc sinh dục, sùi mào gà, nghiêm trọng hơn là u nhú đường hô hấp tái phát (RRP) nhưng hiếm khi dẫn đến ung thư.
• HPV-11: Cũng được xếp vào các tuýp HPV lành tính, nhưng có khả năng tạo ra những thay đổi ở tử cung, gây biến chứng nghiêm trọng cho phụ nữ nếu mắc phải.

2. Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc sùi mào gà ở họng

Sùi mào gà ở họng chủ yếu do quan hệ tình dục không an toàn bằng đường miệng (oral sex). Ngoài ra, những yếu tố nguy cơ sau có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như:

• Người có nhiều bạn tình và không nắm rõ tình trạng sức khỏe đối phương;
• Có thói quen hôn sâu dẫn đến việc lây lan HPV qua nước bọt;
• Dùng chung các đồ dùng cá nhân với người bệnh như chén, đũa, khăn mặt và đặc biệt là bàn chải đánh răng có nguy cơ lây nhiễm bệnh rất cao, đặc biệt khi niêm mạc miệng bị trầy, xước;
• Người hút thuốc lá có nguy cơ tổn thương hầu họng, tạo điều kiện thuận lợi cho HPV tấn công và gây bệnh;
• Vô tình tiếp xúc gián tiếp với dịch của người bệnh thông qua đồ vật hoặc bề mặt, rồi đưa lên miệng cũng có thể mắc bệnh sùi mào gà. Theo Viện Ung thư quốc gia Anh, HPV gây bệnh sùi mào gà có thể sống đến 7 ngày ở môi trường bên ngoài cơ thể, ở nhiệt độ phòng và có nguy cơ lây bệnh lên đến 30%.

Nguy cơ ung thư vòm họng cao

HPV được xem là nguyên nhân gây ra 70% ca bệnh ung thư vòm họng tại Hoa Kỳ. Thông thường, có khoảng 90% trường hợp nhiễm HPV có thể tự khỏi, 10% trường hợp bệnh phát triển thành thể mạn tính có nguy cơ cao chuyển thành ung thư vòm họng.

Sau khi nhiễm HPV, phải mất rất nhiều năm để virus tiến triển thành bệnh ung thư. Triệu chứng bệnh bao gồm: Sưng đỏ miệng; khối u xuất hiện, người bệnh có thể sờ và cảm nhận qua da cổ; sưng phù amidan; nuốt vướng.

Không chỉ dẫn đến ung thư vòm họng, virus HPV còn được biết đến là nguyên nhân dẫn đến các loại ung thư đầu, cổ khác như các bệnh ở miệng, thanh quản, tuyến nước bọt, vùng sinh dục,...

Chẩn đoán sùi mào gà ở họng

Để chẩn đoán chính xác bệnh sùi mào gà ở họng, người bệnh khi có những dấu hiệu nghi ngờ nên đến các bệnh viện chuyên khoa tai mũi họng gần nhất để được các bác sĩ thăm khám. Sùi mào gà có thể gây tổn thương ở nhiều vị trí khác nhau, nên các bác sĩ sẽ thăm khám tỉ mỉ và cẩn thận toàn bộ vùng hầu họng của bệnh nhân và kể cả vùng sinh dục nếu cần thiết.

Mặt khác, sùi mào gà ở vòm họng còn rất dễ nhầm lẫn với các tổn thương khác như nhiệt miệng hoặc viêm họng hạt.

• Đối với nhiệt miệng thường xuất hiện khi cơ thể stress, thiếu vitamin, nhiễm trùng hay dị ứng, có hình dạng vết loét, có viền đỏ xung quanh tại vị trí họng, lưỡi, môi và lợi. Nhiệt miệng thường có thể tự khỏi trong vòng 1 tuần, còn sùi mào gà có thời gian bệnh kéo dài hơn, nốt sùi ngày càng tăng sinh và phát triển to hơn.
• Viêm họng hạt là tình trạng viêm nhiễm các hạt lymphoid ở hốc mũi và họng, gọi là hạch hạt và amidan. Bệnh thường xảy ra khi cơ thể tiếp xúc các yếu tố kích thích như vi khuẩn, hóa chất, virus cảm cúm, viêm phế quản, kích ứng khói bụi…. Bệnh nhân viêm họng hạt thường có hạch to, sưng nề, ho liên tục từng cơn; trong khi sùi mào gà ở họng tập trung nổi thành từng cụm có hình dạng như súp lơ, mào gà, khiến người bệnh nghẹt thở, khó nuốt, hơi thở có mùi hôi.

Để chẩn đoán phân biệt sùi mào gà ở cổ họng cần phải được các bác sĩ có chuyên môn thăm khám, người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc và điều trị tại nhà. Ngoài ra, các bác sĩ còn có thể kết hợp sinh thiết để xác định chủng virus HPV từ đó đánh giá tình trạng bệnh chính xác hơn, cũng như tầm soát nguy cơ ung thư có thể xảy ra.

Cách phòng bệnh sùi mào gà ở họng

Để phòng sùi mào gà ở họng, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp như tiêm vắc xin, kiểm tra sức khỏe định kỳ, tình dục an toàn, bỏ thói quen sinh hoạt không lành mạnh,... Trong đó, các chuyên gia khuyến cáo tiêm ngừa virus HPV là phương pháp phòng bệnh an toàn và hiệu quả nhất.

1. Tiêm ngừa virus HPV

Vắc xin phòng virus HPV được sản xuất theo công nghệ DNA tái tổ hợp, đã được chứng minh tính an toàn, sinh miễn dịch tốt và được sử dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới. Vắc xin phòng HPV giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc mụn cóc sinh dục, sùi mào gà, loạn sản hay các tổn thương tiền ung thư gây ra bởi nhiều tuýp virus HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58.

Hiện nay tại Việt Nam có 2 loại vắc xin phòng virus HPV được cấp phép lưu hành gồm: Gardasil và Gardasil 9.

Vắc xin Gardasil được sản xuất bởi hãng dược phẩm MSD (Mỹ), phòng ngừa các tuýp virus HPV 6, 11, 16 và 18, được chỉ định tiêm chủng cho nữ giới từ 9-26 tuổi. Gardasil có phác đồ tiêm 3 mũi:

Bé gái từ 9 tuổi đến dưới 14 tuổi

Phác đồ 2 mũi:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: Cách mũi 1 từ 6 - 12 tháng

Phác đồ 3 mũi:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 2 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 4 tháng

Phác đồ tiêm nhanh:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 1 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 3 tháng

Bé gái từ 14 tuổi và phụ nữ đến 26 tuổi

Phác đồ 3 mũi:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 2 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 4 tháng

Phác đồ tiêm nhanh:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: Cách mũi 1 ít nhất 1 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 ít nhất 3 tháng

Vắc xin Gardasil 9 của MSD (Mỹ) có độ bao phủ rộng, phòng được 9 tuýp virus HPV gồm 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, chỉ định cho cả nam và nữ từ 9-45 tuổi, với hiệu quả phòng bệnh lên hơn 90%.

Lịch tiêm vắc xin Gardasil 9 như sau:

Người tròn 9 tuổi đến dưới 15 tuổi tại lần tiêm đầu tiên

Phác đồ 2 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: cách 6-12 tháng sau mũi 1

Nếu mũi 2 tiêm cách mũi 1 < 5 tháng, cần tiêm mũi 3 cách mũi 2 ít nhất 3 tháng.

Phác đồ 3 mũi (0-2-6):

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 2 tháng
• Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 4 tháng

Người từ tròn 15 tuổi đến 45 tuổi tại thời điểm tiêm lần đầu tiên

Phác đồ 3 mũi (0-2-6) :

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 2 tháng
• Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 4 tháng.

Phác đồ tiêm nhanh:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi.
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 1 tháng
• Mũi 3: cách mũi 2 ít nhất 3 tháng.

Tại Việt Nam vắc xin Gardasil 9 được chỉ định cho bé gái và phụ nữ, bé trai và nam giới từ 9 đến 45 tuổi. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy vắc xin phòng HPV hoạt động tốt nhất khi được tiêm phòng sớm ở độ tuổi từ 9 đến 14 tuổi chưa phơi nhiễm hoặc chưa nhiễm virus HPV.

2. Theo dõi, kiểm tra sức khỏe định kỳ

Kiểm tra sức khỏe định kỳ không chỉ giúp phát hiện sớm nguy cơ mắc bệnh sùi mào gà ở họng, mà còn các dấu hiệu bất thường khác về sức khỏe cảnh báo các bệnh lý tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp, hay ung thư vú, ung thư cổ tử cung ở nữ giới. Việc kiểm tra sức khỏe nên diễn ra định kỳ mỗi 6 - 12 tháng/ lần dù không phát hiện các dấu hiệu bất thường về sức khỏe. Ngoài ra, kiểm tra sức khỏe định kỳ còn giúp bạn điều chỉnh, thay đổi lối sống của bản thân theo hướng tích cực hơn; từ đó, hạn chế nguy cơ mắc bệnh.

3. Tình dục an toàn

Tình dục an toàn là chìa khóa giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục như sùi mào gà, mụn cóc sinh dục, giang mai, lậu, HIV/ AIDS,... Luôn giữ bộ phận sinh dục sạch sẽ kết hợp dùng bao cao su cho cả nam và nữ khi quan hệ (với nữ giới sử dụng bao cao su trong âm đạo). Ngoài ra để giảm thiểu nguy cơ sùi mào gà ở vòm họng, bạn còn có thể sử dụng các loại màng chắn miệng.

4. Bỏ ngay những sinh hoạt không lành mạnh (rượu, thuốc lá…)

Uống rượu, bia và hút thuốc lá quá nhiều có thể gây nên những thương tổn cho các tế bào bề mặt của khoang miệng và phần trên của họng, tạo cơ hội cho virus HPV xâm nhập gây sùi mào gà ở họng và diễn tiến thành ung thư. Ngoài tăng nguy cơ mắc sùi mào gà họng và ung thư, hút thuốc lá, uống rượu còn gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác điển hình như ung thư phổi, các bệnh về lợi, về tim mạch,...

Cách điều trị sùi mào gà ở cổ họng

Để điều trị sùi mào gà hiệu quả, bạn cần đến các bệnh viện chuyên khoa, được trang bị đầy đủ công nghệ khám, chữa bệnh. Không tự ý mua thuốc điều trị tại nhà, hoặc đến các cơ sở điều trị tư nhân không được cấp chứng chỉ hành nghề. Nếu điều trị sai cách có thể khiến tình trạng sùi mào gà ở họng trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng hồi phục của người bệnh về sau. Hiện sùi mào gà họng có thể được điều trị bằng thủ thuật và dùng thuốc hỗ trợ hồi phục sau điều trị.

1. Điều trị bằng thủ thuật

Đối với các nốt sùi ở vị trí nhạy cảm như họng, các bác sĩ có thể chỉ định các thủ thuật sau để loại bỏ mầm bệnh:

• Liệu pháp lạnh: Là phương pháp đông lạnh tế bào nhiễm bệnh bằng nitơ lỏng. Đây là phương pháp đơn giản, an toàn với mức chi phí thấp. Tuy nhiên, có ưu có khuyết, sử dụng liệu pháp lạnh có thể để lại sẹo và phải thực hiện nhiều lần để đạt được kết quả điều trị tốt nhất.
• Các phương pháp vật lý: Loại bỏ tổn thương bằng CO2, laser hay đốt điện. Ưu điểm của các phương pháp này là chỉ cần thực hiện một lần đã có thể loại bỏ hơn 90% mầm bệnh, nhưng sẽ để lại tổn thương trên bề mặt da và bệnh vẫn có nguy cơ tái phát.

2. Dùng thuốc hỗ trợ sau thủ thuật

Sau khi thực hiện thủ thuật, các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân dùng một số loại thuốc hỗ trợ điều trị như:

• Thuốc kháng sinh: Có công dụng ngăn ngừa nguy cơ tái nhiễm sau thủ thuật;
• Thuốc tăng cường đề kháng;
• Kết hợp điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác (nếu có).

Chữa sùi mào gà ở họng ở đâu an toàn, uy tín?

Để điều trị sùi mào gà ở họng hiệu quả, bạn nên đến các bệnh viện uy tín, có đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và máy móc tiên tiến như Hệ thống BVĐK Tâm Anh. Đây là nơi quy tụ các chuyên gia đầu ngành, tận tâm và giỏi chuyên môn. Các bác sĩ tại bệnh viện luôn tự tin làm chủ những kỹ thuật điều trị mới, phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh lý về phụ khoa, nam khoa trong đó có sùi mào gà ở cổ họng giúp rút ngắn thời gian điều trị và nằm việc, hạn chế nguy cơ tái phát.

Bên cạnh đó, hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại, phòng mổ chuẩn quốc tế cùng khu điều trị nội trú chuẩn 5 sao giúp Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh trở thành lựa chọn hàng đầu với các dịch vụ thăm khám, tầm soát và điều trị các bệnh lý đường sinh dục, tiết niệu.

Để đặt hẹn khám tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh, bạn xin vui lòng thực hiện theo số Hotline 0287 102 6789 – 093 180 6858 (Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TPHCM) hoặc 024 3872 3872 – 024 7106 6858 (Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội) hoặc đăng ký tại đây. Gửi tin nhắn qua fanpage Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, nhắn tin qua zalo của bệnh viện.

Các câu hỏi thường gặp

1. Sùi mào gà ở họng có đau không?

Ở trạng thái bình thường, sùi mào gà ở họng thường không gây đau, ngứa. Tuy nhiên, nếu chạm vào, ma sát hay nuốt thức ăn sẽ khiến các nốt sùi dễ lở loét, chảy mủ có mùi hôi hay thậm chí là chảy máu. Ở giai đoạn sau, khi các nốt sùi tăng sinh và phát triển, người bệnh sẽ thường xuyên có cảm giác đau rát, sưng đau vòm họng khiến việc ăn uống khó khăn hơn.

2. Sùi mào gà ở họng có thể tự khỏi không?

Thông thường, sùi mào gà không gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh, nhưng cũng không thể tự khỏi nếu không được điều trị đúng cách. Khi có yếu tố nguy cơ và phát hiện các dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh, bạn nên đến các bệnh viện uy tín để được chẩn đoán xác định và điều trị.

Tóm lại, sùi mào gà ở họng không thể tự khỏi, đây là bệnh dễ lây nhiễm, dễ tái phát, ảnh hưởng đến sức khỏe, đời sống và tâm lý người bệnh. Để ngăn chặn nguy cơ sùi mào gà nói chung và sùi mào gà ở vòm họng nói riêng, người dân cần có ý thức quan hệ tình dục lành mạnh, an toàn, 1 vợ 1 chồng, điều chỉnh cách sinh hoạt và quan trọng nhất là tiêm đủ liều, đúng lịch vắc xin phòng virus HPV.