Tiêm 5in1 và phế cầu cách nhau bao lâu? Có thể tiêm cùng được không?

Vắc xin 5in1 và phế cầu đều là những loại vắc xin quan trọng cho trẻ em từ những tháng đầu đời, giúp bảo vệ trẻ khỏi nhiều căn bệnh nguy hiểm, có thể đe dọa đến tính mạng và sự phát triển của trẻ trong tương lai. Tuy nhiên, lịch trình tiêm chủng cho trẻ nhỏ luôn khiến các bậc phụ huynh băn khoăn, đặc biệt là việc kết hợp hai loại vắc xin này. Vậy tiêm 5in1 và phế cầu cách nhau bao lâu? Có thể tiêm cùng lúc được không?

Tổng quan về vắc xin 5in1 và vắc xin phế cầu

Vắc xin 5in1 và vắc xin phế cầu là hai loại vắc xin quan trọng trong lộ trình tiêm chủng cho trẻ em, đặc biệt trong giai đoạn 2 năm đầu đời, giúp bảo vệ trẻ khỏi nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, trong đó:

1. Vaccine 5in1

Vắc xin 5in1 là vắc xin kết hợp, giúp phòng ngừa 5 bệnh nguy hiểm, bao gồm: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, các bệnh viêm phổi, viêm màng não do vi khuẩn Hib (Haemophilus influenzae type b) gây ra, bại liệt hoặc viêm gan B (Tùy loại vắc xin). Đây là vắc xin quan trọng được tiêm cho trẻ trong những tháng đầu đời để bảo vệ trẻ khỏi những căn bệnh nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng. Việc tiêm vắc xin 5in1 không chỉ giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh mà còn giảm đáng kể nguy cơ tử vong do các bệnh lý này.

Cho đến nay, vắc xin 5in1 có 5 loại đã và đang được cấp phép lưu hành tại Việt Nam là: Pentaxim (Pháp), DPT-VGB-Hib (SII), Quinvaxem (Hàn Quốc), Infanrix IPV+Hib (Bỉ) và ComBe Five (Ấn Độ).

• Vắc xin 5in1 Pentaxim: Được nghiên cứu và phát triển bởi Sanofi Pasteur, một tập đoàn dược phẩm hàng đầu thế giới. Đây là vắc xin kết hợp giúp phòng ngừa 5 bệnh lý: Ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt và các bệnh viêm phổi, viêm màng não mủ do Hib. Vắc xin Pentaxim được chỉ định tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi đến 2 tuổi.
• Vắc xin 5in1 DPT-VGB-Hib (SII): Đây là vắc xin phối hợp 5 trong 1 giúp phòng ngừa đồng thời 5 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm phổi hoặc viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib. Đây đều là những căn bệnh nghiêm trọng, dễ mắc phải ở trẻ nhỏ và có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cũng như sự phát triển của trẻ. Việc sử dụng loại vắc xin này mang lại sự bảo vệ toàn diện cho trẻ, góp phần đáng kể vào chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
• Vắc xin 5in1 Quinvaxem: Được sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng tại Việt Nam với mục tiêu bảo vệ trẻ nhỏ khỏi 5 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi/viêm màng não do vi khuẩn Hib. Loại vắc xin này được tiêm miễn phí cho trẻ 2, 3 và 4 tháng tuổi tại các trạm y tế trên toàn quốc. Sản xuất bởi công ty Berna Biotech Korea Corp (Hàn Quốc), Quinvaxem đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và được WHO khuyến nghị sử dụng từ năm 2006. Đến năm 2010, Quinvaxem đã được 59 quốc gia giới thiệu vào chương trình tiêm chủng mở rộng nhờ sự hỗ trợ từ tổ chức Gavi, cung cấp một giải pháp hiệu quả cho sức khỏe trẻ em trên toàn cầu.
• Vắc xin 5in1 Infanrix IPV+Hib: Đây là loại vắc xin kết hợp, giúp phòng ngừa 5 bệnh nguy hiểm chỉ trong một mũi tiêm: Ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt và các bệnh do H. Influenzae týp B (Hib) như viêm phổi, viêm màng não mủ. Việc tích hợp này không chỉ bảo vệ toàn diện mà còn giảm số mũi tiêm, hạn chế đau đớn cho trẻ và mang lại sự thuận tiện cho phụ huynh. Sản phẩm được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn GlaxoSmithKline (GSK) – một trong những tên tuổi hàng đầu thế giới trong lĩnh vực dược phẩm và chế phẩm sinh học, đảm bảo chất lượng và an toàn cho trẻ nhỏ.
• Vắc xin 5in1 ComBe Five: Được sản xuất bởi Công ty Biological Ấn Độ, là vắc xin phối hợp giúp phòng ngừa 5 bệnh: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và các bệnh viêm phổi, viêm màng não mủ do Hib. Vắc xin này được Bộ Y tế Việt Nam cấp phép lưu hành từ tháng 5/2017 và được tiêm cho trẻ dưới 1 tuổi, thay thế cho vắc xin Quinvaxem.

Lưu ý: Hiện nay, tại Việt Nam chỉ lưu hành 2 loại vắc xin 5 trong 1 là Pentaxim (Pháp) và DPT-VGB-Hib (SII). Ngoài ra, vắc xin 5 trong 1 Quinvaxem hiện đã ngừng sản xuất trên toàn cầu.

2. Vaccine phế cầu

Vắc xin phế cầu là loại vắc xin được phát triển nhằm kích thích cơ thể sản sinh kháng thể đặc hiệu, chủ động chống lại các tuýp huyết thanh nguy hiểm và phổ biến của vi khuẩn Streptococcus pneumoniae – một tác nhân chủ yếu gây ra các bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng như viêm phổi, viêm mũi họng, viêm tai giữa, viêm màng não và nhiễm trùng huyết. Việc tiêm vắc xin phế cầu giúp ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng này, bảo vệ sức khỏe của trẻ em và người lớn.

Tại Việt Nam hiện nay, có 4 loại vắc xin phế cầu được cấp phép và sử dụng, bao gồm:

2.1. Vắc xin phế cầu 10

Vắc xin phế cầu 10 được phát triển bởi tập đoàn dược phẩm hàng đầu thế giới GlaxoSmithKline (GSK) (Bỉ), là vắc xin cộng hợp phòng ngừa 10 chủng vi khuẩn phế cầu gây bệnh, gồm các chủng 1, 4, 5, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19F và 23F. Những bệnh do các chủng này gây ra bao gồm viêm màng não, viêm phổi, nhiễm trùng huyết, viêm tai giữa... Vắc xin phế cầu 10 được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi và được tiêm cho đến trước sinh nhật lần thứ 6.

2.2. Vắc xin phế cầu 13

Vắc xin phế cầu 13 được nghiên cứu và sản xuất bởi Pfizer (Mỹ) tại Bỉ, là vắc xin cộng hợp phòng ngừa 13 chủng vi khuẩn phế cầu, gồm các chủng 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F và 23F. Vắc xin này giúp bảo vệ chống lại các bệnh nghiêm trọng như viêm màng não, viêm phổi, viêm tai giữa cấp tính, nhiễm trùng máu… được chỉ định tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn.

2.3. Vắc xin phế cầu 15

Vắc xin phế cầu 15 là vắc xin phế cầu cộng hợp thế hệ mới, cung cấp sự cân bằng giữa yếu tố đảm bảo nền tảng miễn dịch vững chắc và mở rộng số chủng bảo vệ. Vắc xin đã trải qua nhiều nghiên cứu lâm sàng có tính đối chứng ở nhiều phác đồ, độ tuổi và đối tượng bệnh lý khác nhau, đảm bảo hiệu quả và an toàn cao khi tiêm cho các đối tượng được khuyến cáo.

Vắc xin Phế cầu 15 được chỉ định để tạo miễn dịch chủ động nhằm phòng ngừa bệnh phế cầu xâm lấn, viêm phổi và viêm tai giữa cấp tính ở trẻ sơ sinh, trẻ em và thanh thiếu niên từ 6 tuần tuổi và người lớn.

2.4. Vắc xin phế cầu 23

Vắc xin phế cầu 23 là vắc xin polysaccharide được sản xuất bởi MSD (Mỹ), có khả năng phòng ngừa 23 chủng vi khuẩn phế cầu khác nhau, bao gồm các chủng 1, 2, 3, 4, 5, 6B, 7F, 8, 9N, 9V, 10A, 11A, 12F, 14, 15B, 17F, 18C, 19A, 19F, 20, 22F, 23F và 33F. Vắc xin này được chỉ định cho trẻ từ 2 tuổi trở lên, thanh thiếu niên và người lớn, nhằm bảo vệ chống lại các bệnh lý nghiêm trọng do các chủng phế cầu gây ra.

Tiêm 5in1 và phế cầu cách nhau bao lâu?

Thông thường, vắc xin 5in1 được chỉ định tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi (có thể tiêm sớm từ lúc 6 tuần tuổi) đến lúc 24 tháng tuổi. Trong khi đó, vắc xin phế cầu 10, phế cầu 13 và phế cầu 15 cũng được chỉ định tiêm sớm cho trẻ từ 6 tuần tuổi. Các chuyên gia y tế khuyến cáo, có thể tiêm vắc xin 5in1 và phế cầu cùng lúc hoặc cách nhau một khoảng thời gian nhất định theo chỉ định của bác sĩ nếu cần thiết.

Tiêm 5in1 và phế cầu cùng lúc được không?

Theo các chuyên gia, có thể tiêm vắc xin 5in1 và vắc xin phế cầu cùng lúc. Việc tiêm cả hai loại vắc xin này cùng một lúc là an toàn và thường được khuyến cáo trong các chương trình tiêm chủng, giúp giảm số lần tiêm và giảm bớt sự lo lắng cho trẻ em cũng như phụ huynh.

Vắc xin 5in1 và vắc xin phế cầu hiện được cấp phép lưu hành trên toàn cầu nói chung và tại Việt Nam nói riêng đều thông qua hàng loạt các nghiên cứu đánh giá và thử nghiệm có tính đối chứng, đảm bảo có tính an toàn và hiệu quả cao, ngay cả khi tiêm cùng lúc. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các vắc xin này không gây ra tương tác tiêu cực khi sử dụng chung.

Việc tiêm đồng thời giúp trẻ có thể nhận được sự bảo vệ đầy đủ mà không cần phải đến cơ sở y tế nhiều lần. Điều này không chỉ giúp trẻ giảm bớt nỗi lo sợ mỗi lần tiêm, mà còn tiết kiệm thời gian cho bố mẹ. Việc tiêm kết hợp cả hai vắc xin giúp trẻ được bảo vệ chống lại nhiều bệnh nguy hiểm trong cùng một lần tiêm, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng.

Nên tiêm phế cầu hay 5in1 trước?

Không có quy định hay khuyến cáo về việc nên tiêm phế cầu hay 5in1 trước. Chuyên gia khuyến cáo, cả hai loại vắc xin này đều đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ khỏi các bệnh nguy hiểm, cần tiêm càng sớm càng tốt ngay khi vừa đủ độ tuổi tiêm ngừa. Vì thế, có thể tiêm vắc xin 5in1 và phế cầu cùng lúc, việc tiêm kết hợp hai loại vắc xin này không làm tăng nguy cơ phản ứng phụ nghiêm trọng.

Có thể bạn quan tâm: Nên tiêm phế cầu hay 6in1 trước?

Lý do nên tiêm vắc xin 5in1 và phế cầu đúng lịch và đúng khoảng cách

Việc tiêm vắc xin 5in1 và vắc xin phế cầu đúng lịch và đúng khoảng cách là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của trẻ và tăng cường hiệu quả phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm. Dưới đây là các lý do tại sao phụ huynh cần tuân thủ lịch tiêm vắc xin đúng thời gian và khoảng cách:

• Đảm bảo hiệu quả phòng ngừa tối ưu

Tiêm chủng đúng lịch là yếu tố quan trọng giúp trẻ phát triển hệ miễn dịch mạnh mẽ. Mỗi mũi tiêm vắc xin được thiết kế để kích thích cơ thể trẻ sản sinh kháng thể chống lại các bệnh nguy hiểm. Việc tuân thủ lịch tiêm giúp hệ miễn dịch của trẻ nhận được sự bảo vệ tối ưu, nâng cao khả năng phòng tránh bệnh tật hiệu quả. Nếu không tiêm đủ mũi, cơ thể có thể không đáp ứng đầy đủ với vắc xin, làm tăng nguy cơ không tạo ra đẩy kháng thể bảo vệ, tính sinh miễn dịch kém lâu dài.

• Giảm nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng

Vắc xin 5in1 giúp bảo vệ trẻ khỏi các bệnh nguy hiểm như bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và viêm màng não do Hib. Những bệnh này có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng hoặc thậm chí là tử vong nếu không được phòng ngừa kịp thời.

Vắc xin phế cầu giúp phòng ngừa các bệnh do vi khuẩn Streptococcus pneumoniae gây ra, như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa và nhiễm trùng huyết. Nếu không tiêm đúng lịch, trẻ dễ bị mắc các bệnh này, đặc biệt là trong những tháng đầu đời khi sức đề kháng còn yếu.

• Tăng cường sự bảo vệ miễn dịch lâu dài

Việc tiêm đúng khoảng cách giữa các mũi vắc xin giúp cơ thể có đủ thời gian để xây dựng phản ứng miễn dịch mạnh mẽ và bền vững. Nếu không tiêm đúng lịch hoặc bỏ qua mũi tiêm nào, cơ thể trẻ có thể không tạo đủ kháng thể để bảo vệ khỏi các bệnh lý nghiêm trọng.

• Giúp bảo vệ cộng đồng

Tiêm đúng lịch và đúng khoảng cách không chỉ bảo vệ sức khỏe của trẻ mà còn giúp tạo nên miễn dịch cộng đồng. Khi nhiều trẻ em được tiêm đầy đủ vắc xin, tỷ lệ mắc bệnh trong cộng đồng giảm xuống, làm giảm nguy cơ lây lan các bệnh truyền nhiễm.

• Tối ưu hóa sự phát triển của trẻ

Các bệnh truyền nhiễm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trẻ về thể chất và tinh thần. Tiêm vắc xin đúng lịch giúp trẻ phát triển khỏe mạnh, không bị ảnh hưởng bởi các căn bệnh nguy hiểm.

• Giảm chi phí điều trị

Việc tiêm phòng đầy đủ và đúng lịch giúp phòng tránh các bệnh tốn kém chi phí điều trị và chăm sóc y tế lâu dài. Việc phải điều trị các bệnh do thiếu vắc xin có thể gây tốn kém và kéo dài, làm ảnh hưởng đến cả gia đình và xã hội.

Lịch tiêm đề xuất vắc xin phế cầu cùng với vacxin 5in1

Lịch tiêm vắc xin phế cầu cùng với vắc xin 5in1 thường được áp dụng theo các chỉ định của bác sĩ, tùy vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe của trẻ. Các bác sĩ có thể khuyến cáo lịch tiêm vắc xin phế cầu cùng 5in1 như sau:

Lưu ý: Nếu lựa chọn tiêm vắc xin 5in1 Pentaxim thay cho vắc xin 6in1 (phòng bạch hầu - ho gà - uốn ván - bại liệt - viêm gan B - các bệnh do HiB), phụ huynh cần bổ sung thêm cho trẻ mũi vắc xin viêm gan B đơn liều với lịch tiêm như trên để đảm bảo trẻ được bảo vệ đẩy đủ khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trong những năm đầu đời. Bố mẹ đưa trẻ đến trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất để được tư vấn lịch tiêm phù hợp.

→ Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất TẠI ĐÂY.

Các phản ứng sau tiêm khi vắc xin 5in1 và phế cầu khi tiêm cùng nhau có khác nhau không?

Khi tiêm vắc xin 5in1 và vắc xin phế cầu cùng nhau, các phản ứng sau tiêm có thể khác nhau tùy vào cơ địa của từng người và loại vắc xin được tiêm. Tuy nhiên, nhìn chung, hai loại vắc xin này đều là vắc xin phòng ngừa các bệnh nghiêm trọng, và khi tiêm cùng nhau, một số phản ứng phụ có thể xuất hiện. Dưới đây là một số phản ứng phổ biến sau khi tiêm vắc xin 5in1 và phế cầu:

• Phản ứng tại chỗ: đau, sưng, đỏ, tăng nhạy cảm tại chỗ tiêm…
• Phản ứng toàn thân: sốt, đau đầu, buồn ngủ, nôn mửa, giảm cảm giác thèm ăn, tiêu chảy…

Các phản ứng sau tiêm thường nhẹ và không đáng lo ngại, sẽ tự hết sau 1 – 2 ngày mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu trẻ có dấu hiệu bất thường khác, bố mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để bác sĩ kiểm tra và xử lý kịp thời. Như với bất kỳ vắc xin, thuốc hay thực phẩm nào, rất hiếm khi tiêm vắc xin 5in1 hay phế cầu xảy ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ.

Tại Vương quốc Anh, từ năm 1997 – 2003, đã có 130 trường hợp phản vệ sau khi tiêm vắc xin ALL, nhưng tất cả đều sống sót. Trong giai đoạn này, khoảng 117 triệu liều vắc xin đã được tiêm, tỷ lệ phản vệ chỉ khoảng 1 trên 900.000 liều. Tùy vào nguyên nhân và hướng dẫn của bác sĩ, người bệnh vẫn có thể tiếp tục tiêm vắc xin trong tương lai. (2)

Lưu ý quan trọng khi tiêm vắc xin 5in1 cùng với phế cầu

Khi tiêm vắc xin 5in1 cùng với vắc xin phế cầu, có một số lưu ý quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả tiêm phòng cho trẻ:

• Chọn cơ sở tiêm chủng uy tín: Việc tiêm chủng nên được thực hiện tại các cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị và đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng, nhân viên y tế chuyên nghiệp. Điều này giúp đảm bảo quá trình tiêm chủng diễn ra an toàn và hiệu quả, đồng thời xử lý kịp thời các phản ứng phụ nếu có.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêm: Trước khi tiêm hai loại vắc xin này cùng lúc, phụ huynh cần tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo trẻ có đủ sức khỏe để tiêm và không có vấn đề gì về miễn dịch. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe của trẻ và xác định có nên tiêm cùng lúc hay không.
• Cung cấp đầy đủ thông tin cho bác sĩ: Trước khi tiêm, hãy cung cấp cho bác sĩ thông tin đầy đủ về tiền sử bệnh lý của trẻ, các loại vắc xin đã tiêm trước đó và bất kỳ phản ứng bất thường nào từng xảy ra sau tiêm. Điều này giúp bác sĩ có quyết định chính xác hơn về việc tiêm kết hợp.
• Không tiêm khi trẻ bị ốm: Nếu trẻ đang bị bệnh, đặc biệt là các bệnh nhiễm trùng hoặc sốt, không nên tiêm vắc xin. Việc tiêm khi cơ thể đang yếu có thể ảnh hưởng đến hiệu quả tiêm phòng và dễ dẫn đến các phản ứng phụ không mong muốn.
• Theo dõi phản ứng sau tiêm: Sau khi tiêm, phụ huynh cần cho trẻ ở lại trung tâm tiêm chủng ít nhất 30 phút để nhân viên y tế theo dõi tình trạng sức khỏe. Sau khi về nhà, bố mẹ cần theo dõi trẻ cẩn thận trong vòng 24 – 48 giờ để phát hiện các dấu hiệu bất thường, như sốt cao, sưng đau tại chỗ tiêm, hoặc các triệu chứng dị ứng như phát ban. Nếu có triệu chứng nghiêm trọng như khó thở, sưng mặt, hoặc co giật, cần liên hệ ngay với bác sĩ.
• Chăm sóc trẻ sau tiêm: Cho trẻ bú mẹ hoặc uống sữa/nước đầy đủ để bù nước. Chườm mát tại chỗ tiêm để giảm đau và sưng. Không tự ý dùng thuốc hạ sốt hoặc giảm đau cho trẻ nếu không có chỉ định của bác sĩ.
• Thực hiện theo lịch tiêm chủng: Đảm bảo tuân thủ đúng lịch tiêm chủng được bác sĩ đề ra để đạt được hiệu quả bảo vệ cao nhất từ các vắc xin. Việc tiêm vắc xin đúng lịch sẽ giúp cơ thể trẻ tạo ra phản ứng miễn dịch tốt nhất.

Bài viết trên đã giải đáp thắc mắc “Tiêm 5in1 và phế cầu cách nhau bao lâu?”. Việc tiêm vắc xin 5in1 và phế cầu có thể thực hiện cùng một lúc hoặc cách nhau 1 – 2 tuần, tùy vào khuyến cáo của bác sĩ cho từng trường hợp sức khỏe nhất định của trẻ. Tiêm đồng thời cả hai vắc xin được khuyến nghị an toàn và giúp giảm số lần tiêm cho trẻ, đồng thời bảo vệ trẻ khỏi nhiều bệnh nguy hiểm. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, bố mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để có chỉ định tiêm chủng phù hợp nhất với trẻ.