Tiêm 6in1 có cần uống rota không? Uống cùng lúc được không?

Vắc xin 6in1 phòng ngừa 6 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và phổ biến hàng đầu ở trẻ trong 2 năm đầu đời, bao gồm bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà, bại liệt, viêm gan B và các bệnh do vi khuẩn H. Influenzae týp B (Hib). Trong khi đó, vắc xin rota giúp bảo vệ trẻ khỏi bệnh tiêu chảy cấp do virus rota, một trong những nguyên nhân phổ biến gây mất nước và suy dinh dưỡng ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nhiều bậc phụ huynh vẫn băn khoăn liệu tiêm 6in1 có cần uống rota không và liệu có thể cho trẻ uống cả hai loại vắc xin này cùng lúc không?

Vắc xin 6 trong 1 phòng bệnh gì?

Vắc xin 6 trong 1 là vắc xin kết hợp, giúp phòng ngừa 6 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể dẫn đến các biến chứng nặng nề và tử vong ở trẻ nhỏ, bao gồm:

1. Bạch hầu

Bạch hầu là bệnh nhiễm trùng cấp tính do vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae sản sinh ra ngoại độc tố, gây ra các triệu chứng như sốt, đau họng và mệt mỏi, sau đó phát triển thành một lớp giả mạc dày, trắng ngà, bám chặt vào vòm họng và khí quản, gây tắc nghẽn đường thở.

Trong các trường hợp nặng, bệnh có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng như viêm cơ tim, viêm thần kinh ngoại biên và thậm chí tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tỷ lệ tử vong do bạch hầu dao động từ 5 – 10%, và ở trẻ em dưới 5 tuổi hoặc người lớn trên 40 tuổi, tỷ lệ này có thể lên đến 20%.

2. Ho gà

Ho gà là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra, đặc trưng bởi những cơn ho dữ dội, kéo dài và không thể kiểm soát, sau đó là giai đoạn thở rít giống tiếng gà gáy. Bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm phế quản do bội nhiễm, co giật, và trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể gây tử vong.

Theo thống kê, tỷ lệ tử vong do bệnh ho gà ở trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi tại Hoa Kỳ là khoảng 0,5%. Một nghiên cứu năm 2017 cho thấy toàn cầu mỗi năm có khoảng 24 triệu ca mắc ho gà, với 160.000 ca tử vong ở trẻ nhỏ.

3. Uốn ván

Bệnh uốn ván là một dạng nhiễm trùng cấp tính, nghiêm trọng, gây ra bởi ngoại độc tố protein mạnh của vi khuẩn Clostridium tetani, phát triển tại vết thương trong điều kiện yếm khí. Khi bị nhiễm khuẩn, độc tố tetanospasmin được tiết ra, ảnh hưởng toàn diện đến hệ thần kinh, gây tổn thương não và hệ thần kinh trung ương, dẫn đến cứng cơ, co giật và có thể tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vào cuối thế kỷ 20, mỗi năm có khoảng 500.000 trẻ em tại các quốc gia đang phát triển tử vong do uốn ván sơ sinh. Tỷ lệ tử vong/mắc của bệnh này rất cao, có thể vượt qua 80%, đặc biệt khi thời gian ủ bệnh ngắn (2). Tỷ lệ tử vong dao động từ 10 – 90%, với các trường hợp nghiêm trọng thường xuất hiện ở trẻ em và người cao tuổi.

4. Bại liệt

Bại liệt là bệnh nhiễm virus cấp tính lây lan qua đường tiêu hóa, chủ yếu qua tiếp xúc với phân của người và có khả năng bùng phát thành dịch. Nguyên nhân gây bệnh là virus Polio, và đặc trưng bởi hội chứng liệt mềm cấp tính. Ban đầu, bệnh khởi phát với các triệu chứng như sốt, buồn nôn, táo bón, nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như suy dinh dưỡng, mất nước, viêm phổi, teo cơ, tê liệt, mệt mỏi, kiệt sức, và khó thở, cuối cùng, bệnh có thể gây liệt cơ hô hấp và dẫn đến tử vong.

Tỷ lệ tử vong của bệnh bại liệt dao động từ 5 – 10% tổng số ca mắc, tùy thuộc vào mức độ ảnh hưởng của bệnh. Tỷ lệ tử vong có sự khác biệt giữa các nhóm tuổi: khoảng 2 – 5% ở trẻ em, trong khi ở người lớn, tỷ lệ này có thể lên đến 15 – 30%.

5. Viêm gan B

Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan nghiêm trọng do virus viêm gan B (HBV) gây ra, có thể tiến triển thành viêm gan cấp tính hoặc mạn tính. Bệnh lây truyền chủ yếu qua tiếp xúc với máu nhiễm virus, quan hệ tình dục không an toàn với người mắc bệnh, và từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở. Đối với các trường hợp viêm gan B mạn tính, bệnh có thể gây ra những biến chứng nặng nề như xơ gan, ung thư gan và suy gan, thậm chí dẫn đến tử vong.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vào năm 2022, có khoảng 254 triệu người trên toàn cầu đang sống chung với viêm gan B mạn tính, và mỗi năm có thêm khoảng 1,2 triệu ca nhiễm mới. Cũng trong năm 2022, viêm gan B đã gây ra khoảng 1,1 triệu ca tử vong, chủ yếu do xơ gan và ung thư biểu mô tế bào gan (ung thư gan nguyên phát). (3)

6. Viêm phổi, viêm màng não do vi khuẩn Hib

Viêm phổi và viêm màng não do vi khuẩn Haemophilus influenzae type b (Hib) là những bệnh lý nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng, đặc biệt là đối với trẻ em dưới 5 tuổi. Vi khuẩn Hib gây viêm phổi, làm tổn thương các mô phổi và dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, ho kéo dài, khó thở và đau ngực dữ dội.

Ngoài ra, Hib còn có thể gây viêm màng não, một tình trạng nguy hiểm khi vi khuẩn lan đến lớp màng bảo vệ não và tủy sống. Triệu chứng của viêm màng não bao gồm đau đầu dữ dội, cứng gáy, sốt cao, và nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây tổn thương não vĩnh viễn hoặc tử vong.

Theo ước tính toàn cầu vào năm 2015, khoảng 934.000 trẻ em từ 1 – 59 tháng tuổi mắc bệnh viêm phổi Hib, và 31.400 trẻ mắc viêm màng não do Hib. Những bệnh lý này đã dẫn đến 22.600 ca tử vong vì viêm phổi và 7.300 ca tử vong do viêm màng não.

Vắc xin rota phòng bệnh gì?

Vắc xin Rota được sử dụng để phòng ngừa bệnh tiêu chảy do virus rota, một trong những nguyên nhân chính gây tiêu chảy nghiêm trọng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Virus này lây truyền chủ yếu qua đường phân - miệng, qua tiếp xúc với tay hoặc các bề mặt, vật thể bị nhiễm virus. Ngoài ra, virus rota cũng có thể lây qua đường hô hấp, lây truyền trong cộng đồng hoặc lây chéo trong môi trường bệnh viện.

Bệnh thường khởi phát đột ngột với triệu chứng nôn mửa, sau đó là tiêu chảy, sốt và có thể dẫn đến sốc gây co giật. Nhiễm virus rota khiến trẻ dễ bị mất nước, suy dinh dưỡng và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Nếu không được xử lý kịp thời, bệnh tiêu chảy do virus rota có thể dẫn đến tử vong.

Mặc dù bệnh tiêu chảy do rotavirus thường có thể được kiểm soát, nhưng trên toàn thế giới, mỗi năm vẫn có hơn 500.000 trẻ em dưới 5 tuổi tử vong do nhiễm bệnh, cùng với gần 2 triệu ca bệnh nặng. Trước khi chương trình tiêm vắc xin rota được triển khai, tại Hoa Kỳ, virus này gây ra khoảng 2,7 triệu ca viêm dạ dày ruột nghiêm trọng mỗi năm ở trẻ em, với gần 60.000 ca phải nhập viện và khoảng 37 ca tử vong.

Tiêm vắc xin rota giúp bảo vệ khoảng 9 trong số 10 trẻ em khỏi các ca bệnh do virus rota nghiêm trọng và khoảng 7 trong số 10 trẻ khỏi bệnh ở bất kỳ mức độ nghiêm trọng nào. Trước khi có vắc xin, nhiều trẻ phải nhập viện vì nhiễm virus rota, nhưng hiện nay, 94 – 96% trẻ em được tiêm vắc xin sẽ không phải nhập viện vì bệnh này. (4)

Tiêm 6in1 có cần uống rota không?

Trẻ đã tiêm vắc xin 6in1 vẫn cần phải uống vắc xin rota để bảo vệ khỏi bệnh tiêu chảy do virus rota. Vắc xin 6in1 và vắc xin rota là hai loại vắc xin khác nhau, phòng ngừa các bệnh khác nhau. Vắc xin 6in1 giúp bảo vệ trẻ khỏi 6 bệnh nghiêm trọng bao gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, bại liệt và viêm phổi, viêm màng não do vi khuẩn Hib, nhưng không có tác dụng phòng ngừa bệnh tiêu chảy do virus Rota.

Virus rota là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy nặng ở trẻ em, đặc biệt là các triệu chứng tiêu chảy nghiêm trọng, nôn mửa và mất nước, có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, việc uống vắc xin rota là rất cần thiết để bổ sung sự bảo vệ cho trẻ khỏi bệnh tiêu chảy do virus này. Tóm lại, dù tiêm vắc xin 6in1, trẻ vẫn cần uống vắc xin rota để được bảo vệ toàn diện trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Tiêm 6in1 và uống rota cùng lúc được không?

Có thể tiêm 6 trong 1 và uống rota cùng lúc, điều này rất an toàn, đảm bảo không gây quá tải cho hệ miễn dịch của bé. Hai loại vắc xin này hoạt động theo cơ chế khác nhau: vắc xin 6in1 được tiêm để phòng ngừa các bệnh như viêm gan B, bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, các bệnh do vi khuẩn Hib, trong khi vắc xin rota được uống để bảo vệ trẻ khỏi bệnh tiêu chảy do virus rota. Do đó, kết hợp cả hai vắc xin này sẽ mang lại sự bảo vệ toàn diện cho trẻ mà không ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.

Các nghiên cứu đã chứng minh rằng việc tiêm kết hợp các vắc xin này hoàn toàn không ảnh hưởng đến hiệu quả của từng loại vắc xin và không gây cản trở lẫn nhau. Tuy nhiên, để đảm bảo sự an toàn tối ưu cho trẻ, phụ huynh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêm, vì mỗi trẻ có thể có các điều kiện sức khỏe riêng cần được xem xét kỹ lưỡng.

Khi tiêm và uống cùng lúc các vắc xin, cơ thể trẻ sẽ có khả năng phát triển hệ miễn dịch mạnh mẽ và toàn diện hơn, giúp đối phó hiệu quả với nhiều loại virus và vi khuẩn gây bệnh. Việc tiêm phòng và uống vắc xin đúng lịch sẽ giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc phải các bệnh nguy hiểm như bạch hầu, ho gà, viêm gan B, và bệnh tiêu chảy do rotavirus, giúp trẻ phát triển khỏe mạnh mà không bị gián đoạn do bệnh tật.

Ngoài ra, tiêm 6 trong 1 và uống rota cùng lúc còn giúp phụ huynh tiết kiệm thời gian khi chỉ cần đưa trẻ đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế một lần thay vì phải tách riêng các lịch tiêm chủng. Điều này cũng giúp giảm thiểu sự phiền hà cho cha mẹ và trẻ em.

Một số lưu ý khi đưa trẻ đi tiêm 6in1 và uống rota

Bên cạnh thắc mắc “Tiêm 6in1 có cần uống rota không?”, “Tiêm 6in1 và uống rota cùng lúc được không?”, nhiều phụ huynh cũng lo lắng về vấn đề cần lưu ý gì khi đưa con đi tiêm chủng. Khi đưa trẻ đi tiêm vắc xin 6in1 và uống vắc xin rota, các bậc phụ huynh cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:

1. Trước khi tiêm chủng:

• Tìm hiểu kỹ về vắc xin 6in1 và rota, bao gồm các bệnh phòng ngừa, lịch tiêm chủng, và các phản ứng phụ có thể xảy ra. Tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể về tình trạng sức khỏe của trẻ và lịch tiêm phù hợp.
• Giữ cho trẻ tâm lý thoải mái, tránh lo lắng quá mức, nên giải thích nhẹ nhàng cho trẻ (đối với trẻ lớn hơn) về việc tiêm chủng để giảm bớt sợ hãi.
• Trước khi đưa trẻ đi tiêm, hãy đảm bảo rằng trẻ không bị sốt, ốm hoặc có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về sức khỏe. Nếu trẻ đã từng có phản ứng nghiêm trọng sau các lần tiêm trước, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để quyết định có nên tiếp tục tiêm các mũi vắc xin tiếp theo hay không.
• Khi đưa trẻ đến cơ sở tiêm chủng, phụ huynh cần mang theo sổ tiêm chủng hoặc phiếu tiêm và cung cấp đầy đủ thông tin về tình trạng sức khỏe của trẻ, cũng như các loại thuốc trẻ đang sử dụng. Điều này giúp bác sĩ nắm rõ tình hình sức khỏe của trẻ và đưa ra lịch tiêm phù hợp, tránh nhầm lẫn hoặc bỏ sót mũi tiêm quan trọng.

2. Sau khi tiêm chủng:

• Theo dõi trẻ ít nhất 30 phút sau tiêm tại cơ sở y tế để phát hiện sớm các phản ứng phụ nghiêm trọng có thể xảy ra. Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào bất thường như nôn trớ, thở nhanh hay ngắt quãng, thở khò khè, da mẩn đỏ… cần báo ngay cho nhân viên y tế gần nhất để có hướng xử lý và điều trị kịp thời.
• Khi về nhà tiếp tục theo dõi trẻ trong vòng 24 – 48 giờ sau tiêm, bao gồm: thân nhiệt, nhịp thở, sự tỉnh táo (chơi đùa), ăn, ngủ, quan sát da toàn thân và vùng tiêm (sưng, mẩn đỏ, phát ban)...
• Cho trẻ mặc quần áo nhẹ nhàng, thoáng mát để giúp trẻ cảm thấy dễ chịu và tránh cảm giác bức bối sau khi tiêm.
• Tiếp tục cho trẻ bú mẹ và đảm bảo trẻ uống đủ nước để duy trì sức khỏe. Điều này rất quan trọng, đặc biệt là khi trẻ có thể mất nước do sốt.
• Nếu trẻ bị sốt trên 38,5 độ C hoặc quấy khóc sau tiêm, có thể dùng thuốc hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen với liều lượng phù hợp với cân nặng của trẻ. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho trẻ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
• Nếu vết tiêm bị sưng hoặc đỏ, có thể chườm lạnh nhẹ nhàng lên vùng tiêm để giảm sưng tấy và làm dịu cơn đau cho trẻ.
• Khi bế trẻ, bố mẹ cần lưu ý tránh chạm vào vết tiêm để không làm tổn thương thêm. Không sử dụng dầu, chườm nóng, nặn chanh, khoai tây hay bất kỳ loại chất nào lên vết tiêm, vì điều này có thể gây nhiễm trùng.
• Tránh sử dụng aspirin và các thuốc ho hay hạ sốt khác vì chúng có thể tương tác với paracetamol và làm tăng liều lượng thuốc cho trẻ, gây hại cho sức khỏe của trẻ.

Thắc mắc “Tiêm 6in1 có cần uống rota không?” và “Tiêm 6in1 và uống rota cùng lúc được không?” đã được giải đáp đầy đủ, chi tiết trong bài viết trên. Sau khi tiêm vắc xin 6in1, trẻ vẫn cần uống vắc xin rota để phòng ngừa bệnh tiêu chảy do virus rota gây ra. Các bậc phụ huynh hoàn toàn có thể cho trẻ tiêm vắc xin 6in1 và uống vắc xin rota cùng lúc, giúp bảo vệ trẻ khỏi nhiều bệnh nguy hiểm, đồng thời giảm thiểu rủi ro mắc các bệnh nghiêm trọng và tiết kiệm thời gian cho gia đình.