Tiêm HPV có cần xét nghiệm không? Cần chuẩn bị những gì?

11:47 22/09/2024

Quản lý Y khoa Vùng 2 - Mekong
Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
HPV là virus gây u nhú ở người, là tác nhân hàng đầu gây ra mụn cóc sinh dục và nhiều bệnh lý ung thư nguy hiểm ở nam và nữ như ung thư cổ tử cung, ung thư hầu họng, ung thư hậu môn, ung thư dương vật… Chuyên gia khuyến cáo, tiêm vắc xin HPV là biện pháp hiệu quả và an toàn nhất để phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm và mắc các bệnh nguy hiểm do HPV gây ra.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn băn khoăn liệu tiêm HPV có cần xét nghiệm không và cần chuẩn bị những gì? Bài viết này sẽ giải đáp toàn bộ những thắc mắc trên một cách chi tiết nhất.
BS Hà Mạnh Cường, Quản lý Y khoa Vùng 3 - miền Trung - Tây Nguyên, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: “Việc tiêm phòng HPV không yêu cầu xét nghiệm trước khi tiêm. Cả nam và nữ, từ 9 đến 45 tuổi, hoàn toàn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân bằng cách tiêm ngừa vắc xin HPV đầy đủ, đúng lịch và tiêm càng sớm càng tốt trong độ tuổi khuyến cáo.” |
Tiêm HPV có cần xét nghiệm không?
Bạn không cần xét nghiệm trước khi tiêm vắc xin phòng HPV. Nam và nữ giới trong độ tuổi từ 9 – 45, không mang thai, không dị ứng với thành phần nào của vắc xin, không trong quá trình điều trị các bệnh cấp tính… đều đủ điều kiện tiêm vắc xin HPV mà không cần xét nghiệm.
Thực tế, việc xét nghiệm HPV trước khi tiêm vắc xin là không cần thiết. Bởi vì vắc xin HPV hoạt động như một lá chắn bảo vệ cơ thể trước khi HPV có cơ hội gây hại. Việc cơ thể đã từng tiếp xúc với HPV hay chưa không ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin. Khi tiêm vắc xin, cơ thể sẽ sản xuất ra các kháng thể đặc hiệu, chủ động chống lại virus, giúp người được tiêm tránh được nguy cơ mắc bệnh.
Bên cạnh đó, kết quả xét nghiệm cũng không thể phản ánh được hiệu quả của vắc xin. Kết quả xét nghiệm HPV dương tính không phải lúc nào cũng cho biết bản thân mắc chủng HPV nào. Ngược lại, kết quả âm tính không thể cho biết liệu trước đây bản thân có từng bị nhiễm virus hay không. Và cho dù có nhiễm HPV hay không, việc tiêm vắc xin HPV vẫn rất cần thiết và vắc xin vẫn có thể tạo ra kháng thể để bảo vệ người được tiêm khỏi nguy cơ nhiễm mới, tái nhiễm cùng các gánh nặng bệnh tật nghiêm trọng do HPV gây ra.
Vì vậy, việc tiêm vắc xin vẫn mang lại lợi ích phòng ngừa, bất kể kết quả xét nghiệm như thế nào. Do đó, không cần phải xét nghiệm HPV hay tầm soát ung thư trước khi tiêm.

Trường hợp nào cần xét nghiệm trước khi tiêm HPV?
Dù xét nghiệm trước khi tiêm vắc xin HPV không phải là yêu cầu bắt buộc đối với hầu hết mọi người, nhưng có một số trường hợp đặc biệt có thể được khuyến nghị xét nghiệm, bao gồm:
- Có triệu chứng nghi ngờ nhiễm HPV: Nếu đang gặp phải các triệu chứng như mụn cóc sinh dục, sùi mào gà hoặc dấu hiệu khác nghi ngờ nhiễm HPV, bác sĩ có thể khuyến cáo người bệnh xét nghiệm HPV để xác định tình trạng nhiễm trùng.
- Có tiền sử mắc bệnh liên quan đến HPV: Người có lịch sử mắc các bệnh ung thư, sùi mào gà, mụn cóc sinh dục do HPV, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm để đánh giá tình trạng hiện tại và lên kế hoạch tiêm phòng phù hợp.
- Có yếu tố nguy cơ cao: Người có các yếu tố nguy cơ cao về nhiễm HPV như quan hệ tình dục với nhiều đối tượng hoặc có bạn tình có lịch sử nhiễm HPV, xét nghiệm có thể giúp bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe và chỉ định chăm sóc, hỗ trợ điều trị thích hợp.
- Có vấn đề về hệ miễn dịch: Người có hệ miễn dịch suy yếu do bệnh lý hoặc điều trị, xét nghiệm có thể được các bác sĩ khuyến cáo thực hiện để đảm bảo tình trạng sức khỏe phù hợp trước khi tiêm vắc xin.
Vậy trước khi tiêm HPV cần chuẩn bị những gì?
Sau khi đã biết được tiêm HPV có cần xét nghiệm không, chắc hẳn sẽ có nhiều người quan tâm đến việc trước khi tiêm HPV cần chuẩn bị những gì để vắc xin mang lại hiệu quả phòng bệnh tối ưu. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, trước khi tiêm HPV, cần chuẩn bị:
- Đảm bảo tình trạng sức khỏe ổn định: Nếu có bất kỳ triệu chứng bệnh lý nào như sốt, cảm cúm hoặc vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, hãy thông báo cho bác sĩ. Điều này giúp đảm bảo người được tiêm đủ điều kiện để tiêm vắc xin và giảm nguy cơ phản ứng phụ sau tiêm.
- Lịch sử bệnh lý và thuốc đang dùng: Thông báo cho bác sĩ về bệnh lý hiện tại, tiền sử bệnh lý hoặc các loại thuốc đang sử dụng. Điều này giúp bác sĩ đánh giá nguy cơ và đưa ra lời khuyên phù hợp. Đặc biệt, không sử dụng bất kỳ loại thuốc có tác dụng ức chế khả năng miễn dịch. Trong trường hợp đã sử dụng, cần báo trực tiếp với bác sĩ để xin tư vấn.
- Chuẩn bị hồ sơ y tế: Mang theo giấy tờ như, hồ sơ sức khỏe, sổ/phiếu tiêm chủng và các tài liệu liên quan khác để làm thủ tục tiêm vắc xin.
- Tạo tinh thần thoải mái: Tìm hiểu về quy trình tiêm vắc xin và các tác dụng phụ có thể xảy ra để giảm lo lắng. Giữ tinh thần thoải mái, thư giãn nhất có thể.
- Ăn nhẹ trước khi tiêm: Trước khi tiêm vắc xin HPV nên ăn uống đầy đủ. Việc để bụng đói trước khi tiêm có thể làm giảm lượng đường trong máu, khiến cơ thể mệt mỏi và giảm khả năng chịu đau khi tiêm. Nếu lượng đường trong máu quá thấp, có thể gây ra tình trạng chóng mặt, ngất xỉu sau khi tiêm.
- Kiêng sử dụng rượu bia, chất kích thích: Rượu, bia và các thức uống có cồn có thể gây những tác động tiêu cực đến hệ miễn dịch, làm tổn thương và ức chế hoạt động của các tế bào bạch cầu. Uống rượu, bia trước khi tiêm vắc xin có thể làm ảnh hưởng đến hiệu quả của việc phòng bệnh, có thể tăng các phản ứng thông thường sau tiêm vắc xin.
⇒ Bạn nên tìm hiểu thêm: 5 điều kiện tiêm HPV ngừa ung thư cổ tử cung ở nữ và các bệnh ở nam

Những việc cần làm sau khi tiêm phòng HPV
Bên cạch sự quan tâm tiêm HPV có cần xét nghiệm không, bạn cũng nên chú yes đề việc chăm sóc sau tiêm chủng. Chăm sóc bản thân sau khi tiêm đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức đề kháng và bảo vệ sức khỏe. Sau khi tiêm vắc xin HPV, cần lưu ý những vấn đề sau:
1. Theo dõi các phản ứng sau tiêm
Sau khi tiêm vắc xin HPV, cần lưu ý theo dõi các phản ứng sau tiêm. Vắc xin HPV đã được chứng minh là an toàn và hiệu quả cao cho cả nam và nữ trong độ tuổi từ 9 đến 45. Tuy nhiên, sau khi tiêm, người được tiêm nên lưu ý ở lại cơ sở tiêm chủng ít nhất 30 phút để nhân viên y tế theo dõi sức khỏe. Trong ít nhất 48 giờ tiếp theo, người tiêm cần được theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe tổng, toàn trạng tại nhà.
Một số phản ứng phụ thường gặp sau khi tiêm vắc xin HPV bao gồm: sốt nhẹ, đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn, tiêu chảy. Tại vị trí tiêm, người được tiêm có thể cảm thấy đau, sưng, đỏ hoặc ngứa. Những triệu chứng này thường tự khỏi sau 1 - 2 ngày. Tuy nhiên, nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như: sưng tấy lan rộng, sốt cao, khó thở, đau ngực hoặc bất kỳ triệu chứng nào khác, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời.

2. Những kiêng khem cần lưu ý
Sau khi tiêm HPV, để vắc xin phát huy tối đa hiệu quả và tránh những tác dụng phụ không mong muốn, cần lưu ý kiêng khem những vấn đề sau:
- Hạn chế quan hệ tình dục không an toàn: Dù không có khuyến cáo về việc kiêng quan hệ tình dục sau khi tiêm HPV. Tuy nhiên, để đảm bảo vắc xin phát huy tối ưu hiệu quả, người được tiêm cần kiêng quan hệ và sử dụng các biện pháp an toàn nếu phát sinh quan hệ ngoài ý muốn nhằm giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm HPV từ bạn tình khi cơ thể chưa tạo ra lượng kháng thể cần thiết để chống lại virus này.
- Tránh bỏ dở phác đồ: Không bỏ dở phác đồ tiêm bởi việc tiêm không đủ mũi, đúng lịch sẽ khiến vắc xin không phát huy trọn vẹn hiệu quả bảo vệ, người được tiêm vẫn có nguy cơ cao mắc các bệnh do HPV các tuýp có trong vắc xin.
- Tránh bôi, đắp bất cứ thứ gì lên vết tiêm: Sưng, đỏ, đau tại vị trí tiêm là các phản ứng bình thường sau khi tiêm HPV. Nếu vết tiêm sưng đỏ, có thể chườm lạnh xung quanh để giảm đau, giảm sưng. Tuyệt đối không được xoa dầu, chườm nóng, đắp chanh, khoai tây hay bất cứ thứ gì lên vết tiêm vì có thể gây nhiễm trùng vết tiêm.
⇒ Tìm hiểu thêm: Tiêm HPV kiêng gì trước và sau các mũi vắc xin để hiệu quả và an toàn?

3. Xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung định kỳ
Dù đã tiêm phòng HPV, việc thực hiện xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung hoặc xét nghiệm HPV định kỳ vẫn rất quan trọng. Các xét nghiệm này giúp phát hiện sớm các bất thường ở cổ tử cung và các dấu hiệu tiền ung thư, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời. Tần suất xét nghiệm sẽ được bác sĩ tư vấn cụ thể tùy thuộc vào độ tuổi, yếu tố nguy cơ và khuyến cáo của các tổ chức y tế.
Thông thường, phụ nữ đã tiêm phòng HPV vẫn nên thực hiện xét nghiệm sàng lọc định kỳ thường xuyên. Theo khuyến cáo, phụ nữ nên bắt đầu xét nghiệm từ 21 tuổi và nên khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 tháng – 1 năm và lặp lại trong vòng 2, 3 hoặc 5 năm sau đó.
Đối với phụ nữ trong độ tuổi quan hệ tình dục nên khám phụ khoa 6 tháng – 1 năm/lần. Nếu ở độ tuổi từ 21 - 29, chị em nên làm Pap test khoảng 3 năm một lần hoặc có thể xét nghiệm HPV 3 năm/ lần. Từ 30 - 65 tuổi nên làm cả xét nghiệm HPV và Pap smear 5 năm/lần. Chị em có thể thực hiện Pap smear đơn thuần 3 năm/lần. Đây là vấn đề bạn cần quan tâm bên cạch thắc mắc tiêm HPV có cần xét nghiệm không.
4. Lối sống khoa học
Để bảo vệ sức khỏe và tăng cường hiệu quả của vắc xin HPV, cần xây dựng một lối sống lành mạnh. Việc này không chỉ giúp phòng ngừa bệnh tật mà còn mang lại cảm giác thoải mái và dễ chịu. Sau khi tiêm HPV, nên duy trì lối sống lành mạnh, khoa học như sau:
- Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, các loại hạt và ngũ cốc nguyên hạt vào chế độ ăn uống hàng ngày.
- Tập thể dục đều đặn mỗi ngày như đi bộ, chạy bộ hoặc yoga, để tăng cường sức khỏe tim mạch và giảm căng thẳng.
- Đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi ngày để cơ thể phục hồi năng lượng.
- Tránh xa các thói quen xấu như hút thuốc lá và hạn chế tiêu thụ đồ uống có cồn.
- Để tinh thần thoải mái, thư giãn và hạn chế căng thẳng, stress kéo dài.

Bài viết trên vừa giải đáp giúp bạn thắc mắc “Tiêm HPV có cần xét nghiệm không? Cần chuẩn bị những gì?”. Tiêm vắc xin HPV là một quyết định thông minh để bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng. Việc không cần xét nghiệm trước khi tiêm giúp quá trình tiêm chủng trở nên đơn giản và thuận tiện hơn.


