Vắc xin sởi cho bé có mấy loại? Nên tiêm khi nào cho hiệu quả?
Sởi là bệnh truyền nhiễm có tốc độ truyền nhiễm nhanh nhất trên thế giới, có thể phát thành dịch, tỷ lệ tử vong cao ở trẻ em dưới 5 tuổi. Bệnh có thể gây biến chứng nặng, đe dọa sức khỏe trẻ như viêm não, viêm thanh quản, viêm khí quản, viêm tai, viêm phổi, thậm chí tử vong dù không được điều trị kịp thời. Vắc xin phòng bệnh được tiêm chích cho trẻ ngay từ 9 tháng tuổi để ngăn chặn nguy cơ bệnh và chứng nguy hiểm.
BS Hà Cường, Quản lý Y khoa khu vực 3 Trung - Tây Nguyên, Hệ thống Trung tâm tiêm VNVC chia sẻ: “Sởi là bệnh truyền nhiễm có độ nguy hiểm trên cả các bệnh ebola, lao hay cám. Virus tạo cơ sởi có thể lan truyền lan trong không khí và tồn tại ở môi trường ngoài giờ đồng hồ. xúc cảm gần gũi trong trường hợp này tăng đến 90%”. |
Vắc xin sở hữu là gì?
Vắc xin sởi là khí xin phòng bệnh sởi được nghiên cứu và điều chế dưới dạng cày xin sống, giảm độc lực được tiêm chỉ cho trẻ từ 9 tháng tuổi trở lên với hiệu quả bảo vệ cao. Vắc xin phòng sở hữu là một trong những loại xin bắt buộc phải tiêm cho trẻ trong “Chương trình tiêm mở rộng” ở nước ta hiện nay, chứng minh trình độ cần thiết và quan trọng của loại cấp xin này đối với trẻ nhỏ.
Hiện nay, vắc xin sởi được lưu hành tại Việt Nam bao gồm vắc xin sởi đơn và vắc xin phối hợp dành cho mọi lứa tuổi. Trong đó, vắc xin phối hợp gồm vắc xin phối hợp 2 trong Sởi - Rubella (Việt Nam) và 3 loại vắc xin phối hợp 3 trong 1 Sởi – Quai bị – Rubella của Bỉ, Mỹ và Ấn Độ cùng vắc xin sởi đơn (Việt Nam).
Vì sao nên tiêm phòng sởi?
Sởi là bệnh truyền nhiễm có tốc độ lây nhiễm nhanh nhất trên thế giới, đỉnh điểm thường gặp vào mùa Đông - Xuân và có thể bùng phát thành dịch. Đây là một trong những căn bệnh đặc biệt nguy hiểm ở trẻ em dưới 5 tuổi với tỷ lệ tử vong hàng đầu. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính có khoảng 128.000 trường hợp chết vì bệnh sởi vào năm 2021 – chủ yếu là trẻ em dưới 5 tuổi, mặc dù đã có vắc xin an toàn và tiết kiệm chi phí.
Sởi là bệnh truyền nhiễm có tốc độ lây nhiễm nhanh nhất trên thế giới. Người nhiễm virus sởi (Polinosa morbillarum) có thể lây nhiễm cho người lành thông qua giọt bắn, dịch tiết từ niêm mạc mũi họng khi ho, hắt hơi, khạc nhổ hoặc giao tiếp. Chính vì vậy, bệnh sợi rất dễ lây lan ở những địa điểm có mật độ dân cư đông đúc như nhà ở, trường học, ký túc xá, xí nghiệp, khu công nghiệp, bệnh viện,...
Trẻ em đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, là đối tượng rất dễ bị mắc bệnh sởi bởi sức đề kháng yếu. Hơn nữa, đây là độ tuổi trẻ rơi vào “khoảng trống miễn dịch” do miễn dịch thụ động nhận được từ mẹ giảm dần theo thời gian, trong khi miễn dịch tự thân chưa hoàn thiện để chống lại các tác nhân gây bệnh.
Sởi vốn là bệnh lành tính và có thể điều trị được, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, trẻ em phải đối mặt với nhiều biến chứng đặc biệt nguy hiểm như viêm não, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm tai, viêm phổi thậm chí là tử vong. Chính vì vậy, tiêm vắc xin phòng ngừa bệnh sởi là biện pháp an toàn và hiệu quả giúp trẻ phòng tránh được bệnh sởi cũng như hạn chế nguy cơ gặp biến chứng nguy hiểm.
Vắc xin phòng ngừa sởi được đánh giá là an toàn, ngay cả đối với những người bị suy giảm hệ miễn dịch như mắc bệnh HIV/ AIDS. Hầu hết các trường hợp trẻ em sau chích ngừa không gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, một số ít trường hợp xảy ra thường ở mức độ nhẹ, chẳng hạn như sốt, phát ban, đau tại chỗ tiêm và các tác dụng phụ thường sẽ khỏi sau một thời gian ngắn mà không cần điều trị.
Bên cạnh đó, không chỉ trẻ em mà người trưởng thành, người cao tuổi, phụ nữ trước khi mang thai, phụ nữ cho con bú, nhân viên y tế, nhân viên trong phòng Lab thường xuyên tiếp xúc với mầm bệnh cũng cần tiêm vắc xin phòng ngừa bệnh sởi, đặc biệt là những người thường xuyên đi công tác, du lịch đến những quốc gia có dịch sởi.
BS Trương Hữu Khanh, Phó chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TPHCM cho biết: “Việt Nam là một trong những quốc gia trên thế giới có tỷ lệ lưu hành bệnh sởi cao. Do đó, đối với những trẻ đã đủ 9 tháng tuổi, bố mẹ cần chủ động cho con hoàn thành phác đồ tiêm mũi sởi đơn để có thể có kháng thể phòng bệnh sớm, khi trẻ đủ 12 tháng cho trẻ tiêm mũi nhắc bằng vắc xin kết hợp 3 trong 1 phòng ngừa 3 bệnh truyền nhiễm Sởi – Quai bị – Rubella để tăng hiệu quả miễn dịch”. |

Đối tượng nên tiêm phòng vaccine sởi
Bệnh sởi có tỷ lệ lây nhiễm cao nên ngưỡng bảo vệ cộng đồng cũng rất cao, cần ít nhất 95% khả năng miễn dịch trong cộng đồng để ngăn chặn dịch bệnh. Việc tiêm chủng không đầy đủ có thể khiến dịch sởi bùng phát bất cứ lúc nào. Hầu hết mọi lứa tuổi nếu chưa có miễn dịch với bệnh sởi đều là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh và rất cần được tiêm vắc xin đầy đủ, đúng lịch. Tại Việt Nam, những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh sởi nên tiêm phòng sởi là:
- Trẻ nhỏ không còn miễn dịch thụ động từ mẹ truyền sang nhưng chưa được tiêm vắc xin.
- Trẻ đã tiêm vắc xin phòng sởi nhưng chưa có đáp ứng miễn dịch.
- Thanh niên, người trưởng thành chưa từng mắc bệnh sởi hoặc chưa tiêm vắc xin trước đây.
- Người lớn tuổi có bệnh nền mạn tính như tim mạch, cao huyết áp, phổi, đái tháo đường,...
Các trường hợp chống chỉ định tiêm vacxin sởi
- Những người suy giảm miễn dịch bẩm sinh hoặc suy giảm miễn dịch do mắc các bệnh HIV/AIDS, uống thuốc ức chế hệ miễn dịch, bệnh nhân ung thư đang điều trị bằng các phương pháp hóa trị, xạ trị, dùng thuốc kháng thể đơn dòng,...
- Những người mắc chứng rối loạn tế bào máu, người có những ung thư ảnh hưởng đến xương tủy hoặc hệ bạch huyết, người mắc bệnh lao đang được điều trị cũng chống chỉ định tiêm vắc xin phòng sởi.
- Những người dị ứng hoặc có phản ứng nghiêm trọng (sốc phản vệ) với các thành phần trong vắc xin sởi (gelatin hoặc neomycin).
Không nên tiêm vắc xin phòng ngừa sởi cho phụ nữ có thai bởi đây là loại vắc xin sống giảm động lực, mặc dù bằng chứng không cho thấy nguy cơ tác dụng phụ tăng lên ở trẻ sơ sinh được sinh ra từ những người mẹ vô tình tiêm vắc xin sởi trong giai đoạn mang thai. Tuy nhiên, trong trường hợp sau khi tiêm vắc xin sởi mới phát hiện mang thai, thai phụ cần thông báo ngay cho bác sĩ điều trị để được kiểm tra và theo dõi chặt chẽ.

Tiêm vắc xin sởi có tác dụng trong bao lâu?
Tương tự các loại vắc xin khác, để vắc xin sởi đạt hiệu quả cao cần phụ thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi tiêm chủng, loại vắc xin, tình trạng sức khỏe của người tiêm vắc xin, chất lượng vắc xin, chất lượng bảo quản cũng như kỹ thuật thực hành tiêm chủng an toàn. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết những trường hợp cơ thể đã hình thành miễn dịch với bệnh sởi sau khi hoàn thành phác đồ tiêm phòng bệnh sởi hoặc sau mắc bệnh thì miễn dịch này bền vững suốt đời.
Tiêm vắc xin sởi mấy mũi là an toàn?
Các Tổ chức uy tín trên thế giới cho biết chỉ có khoảng 85% trẻ được tiêm vắc xin sởi vào lúc 9 tháng tuổi có đáp ứng miễn dịch. 15% còn lại là những trường hợp trẻ không đáp ứng miễn dịch bởi nhiều yếu tố như loại vắc xin, tình trạng sức khỏe, chất lượng vắc xin cũng như kỹ thuật thực hành tiêm chủng an toàn.
Những trường hợp chưa có tạo được miễn dịch sau tiêm mũi đầu tiên hoặc chưa được tiêm vắc xin sởi thì sẽ có cơ hội tiếp tục tạo miễn dịch ở mũi tiêm thứ hai vào lúc 18 tháng tuổi (trong chương trình TCMR), từ đó giúp tăng tỷ lệ trẻ có miễn dịch trong cộng đồng lên 95%. Theo đó, các chuyên gia nhấn mạnh, những trường hợp đã có miễn dịch với bệnh sởi, mũi tiêm thứ hai không nhằm mục đích làm tăng hiệu quả bảo vệ.
5 loại vắc xin phòng bệnh sởi
1.Vắc xin Sởi đơn
Vắc xin sởi đơn (Việt Nam) phòng ngừa bệnh sởi
Vắc xin được nghiên cứu và sản xuất bởi Polyvac – Việt Nam được chỉ định tiêm 9 tháng tuổi trở lên và người chưa có kháng thể sởi với phác đồ tiêm như sau:
Phác đồ tiêm Vắc xin sởi đơn (Việt Nam) |
|
Tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi trở lên và người chưa có kháng thể sởi | |
Áp dụng lịch tiêm 03 mũi (Nằm trong chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia)
|
2. Vắc xin Sởi - Rubella
Vắc xin Sởi - Rubella (Việt Nam)
Vắc xin Sởi - Rubella (Việt Nam) được nghiên cứu và phát triển bởi Trung tâm nghiên cứu sản xuất vắc xin và sinh phẩm y tế, Bộ Y tế (Việt Nam) được chỉ định tiêm cho trẻ em và cả đối tượng người lớn đến 45 tuổi giúp phòng bệnh Sởi – Rubella với phác đồ tiêm như sau:
Phác đồ tiêm Vắc xin Sởi - Rubella (Việt Nam) |
|
Trẻ em và cả đối tượng người lớn đến 45 tuổi | |
Áp dụng lịch tiêm trong chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia:
|
3. Vắc xin Sởi - Quai bị - Rubella
Vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella (Bỉ)
Vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella (Bỉ) được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn Glaxosmithkline (GSK) – Bỉ được chỉ định tiêm cho trẻ em từ 9 tháng tuổi và người lớn giúp phòng bệnh Sởi – Quai bị – Rubella với phác đồ tiêm như sau:
Phác đồ tiêm Vắc xin Sởi – Quai bị – Rubella (Bỉ) |
||
Trẻ em từ 9 tháng tuổi đến dưới 12 tháng tuổi tại thời điểm tiêm lần đầu tiên (chưa tiêm vắc xin Sởi hay Sởi – Quai bị – Rubella của Bỉ) | Trẻ em từ 12 tháng tuổi đến dưới 7 tuổi | Trẻ em từ 7 tuổi và người lớn |
Áp dụng lịch tiêm 03 mũi:
|
Áp dụng lịch tiêm 02 mũi:
|
Áp dụng lịch tiêm 02 mũi:
Khi có dịch: Tiêm mũi 3, mũi 2 tối thiểu 1 tháng. |
Vắc xin Sở – Quai thiết bị – Rubella (Ấn Độ)
Vắc xin Sở – Quai thiết bị – Rubella của Ấn Độ được nghiên cứu và phát triển bởi công ty Serum Institute of India Ltd được định chỉ tiêm cho trẻ em từ 12 tháng tuổi đến 10 tuổi giúp phòng bệnh Sởi – Quai thiết bị – Rubella với phác đồ như sau:
Phác đồ đào xin Sở – Quai thiết bị – Rubella (Ấn Độ) |
||
Trẻ em từ 12 tháng tuổi đến 10 tuổi | ||
Áp dụng lịch tiêm 02 mũi:
|
Vắc xin Sở – Quai thiết bị – Rubella (Mỹ)
Vắc xin Sở – Quai thiết bị – Rubella của Mỹ được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn Merck Sharp và Dohm (Mỹ) được chỉ định tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn với phác đồ tiêm như sau:
Phác đồ tiêm xin Sở – Quai thiết bị – Rubella ( Mỹ) |
||
Trẻ từ 12 tháng tuổi – < 7 tuổi (chưa tiêm đơn hay đào xin Sở – Quai thiết bị – Rubella của Mỹ) | Trẻ từ 7 tuổi và người lớn | Lịch tiêm khi sở hữu dịch vụ: Trẻ nhỏ từ 6 – 12 tháng tuổi |
Áp dụng lịch tiêm 02 mũi:
|
Áp dụng lịch tiêm 02 mũi:
|
Các cơ sở y tế địa phương có thể khuyến khích tiêm sở hữu cho trẻ từ 6 – 12 tháng tuổi ở các trường hợp dịch. Với lịch tiêm này, trẻ nên tiêm mũi thứ 2 lúc 12 – 15 tháng tuổi và tái sinh lúc 4 – 6 tuổi. |
Vắc xin ProQuad (Mỹ)
Vắc xin ProQuad được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn Merck & Co. (Hoa Kỳ) được chỉ định tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn phòng bệnh Sởi - Quai bị - Rubella - Thủy đậu với phác đồ tiêm như sau:
Phác đồ tiêm Sởi - Quai bị - Rubella - Thủy đậu (Mỹ) | ||
Trẻ từ 9 tháng tới dưới 12 tháng tuổi | Trẻ từ 12 tháng tuổi đến 12 tuổi | Trẻ từ tròn 13 tuổi trở lên và người lớn |
Có thể chỉ định vắc xin ProQuad theo khuyến cáo chính thức hoặc khi sự bảo vệ sớm được xem là cần thiết. Dữ liệu về tính sinh miễn dịch và tính an toàn cho thấy có thể sử dụng ProQuad cho nhóm tuổi này, lịch tiêm: 2 mũi cách nhau 3 tháng
Khuyến cáo tiêm nhắc: Có thể tiêm nhắc thêm một mũi sau mũi 2 khoảng 3 năm hoặc khi trẻ từ 4-6 tuổi để củng cố miễn dịch lâu dài. |
|
2 mũi cách nhau tối thiểu 1 tháng |
Một số tác vụ khi tiêm vắc xin
Sau khi tiêm xin sởi, trẻ có thể xuất hiện một số tác dụng trong khoảng 1 - 2 ngày như sau:
Phản ứng sau tiêm | Mức độ | ||||
Biến thể rất phổ biến (<10%) | Phố biến (<1-10%) | Không phổ biến (<0,1-1%) | Hiếm gặp (<0,1-1%) | Rất hiếm gặp (<0,001%) | |
Response tại chỗ tiêm | X | ||||
Số lượng | X | ||||
Ban đỏ | X | ||||
Sốt cao co giật | X | ||||
Viêm màng não | X | ||||
Giảm cầu | X | ||||
Quá trình | X |
Những phản ứng như sốt nhẹ, thách thức, khó chịu, chán ăn, bỏ bú, liều tại tiêm đều là những phản ứng hoàn toàn bình thường báo hiệu cơ thể đáp ứng miễn dịch phòng bệnh và sẽ tự hết sau vài ngày mà không cần điều trị trị.
Nếu trẻ có cơ địa quá mẫn hoặc dị ứng với bất cứ thành phần nào trong mồi xin sởi thì phản ứng có thể béo hơn, tuy nhiên nhiên là rất hiếm. Các trường hợp này, bố mẹ cần khẩn trương đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để được theo dõi, kiểm tra kịp thời, tránh các tình huống không mong muốn có thể xảy ra.

Tiêm vắc xin ở đâu?
Tại Việt Nam, Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC là hệ thống trung tâm tiêm cao cấp hàng đầu, với hàng trăm trung tâm tiêm chủng mô lớn từ Nam ra Bắc là địa chỉ chỉ chích đào sởi hàng đầu cho người dân trên toàn quốc.
Các trung tâm tiêm chủng VNVC đều được trang bị kho xin quy mô đạt tiêu chuẩn GSP quốc tế, đảm bảo có đầy đủ các loại cần thiết cho trẻ em và người lớn với chất lượng tốt nhất, số lượng lớn được nhập khẩu chính hãng và cấp phép lưu trữ tại Việt Nam, kể cả các loại đào xin mới nhất trên thế giới, đào xin thường xuyên khan hiếm trên thị trường.

Đặc biệt, VNVC luôn sẵn các loại quỳ xin các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác được các tổ chức y tế uy tín trên thế giới giải trí cần cung cấp thiết bị tiêm cho mọi đứa trẻ như: khâu xin sởi - Quai bị - Rubella, đẩu xin 5 trong 1, đẩu xin 6 trong 1, đẩu xin phòng bệnh mùa, đẩu phòng bệnh do đó cầu, cấp ứng dụng tốt nhu cầu tiêm phòng bệnh, nâng cao sức khỏe cho triệu gia đình Việt.
Để đặt tiêm phòng tiêm xin sở hữu, Quý Khách hàng có thể gọi tới đường dây nóng 028 7102 6595 hoặc liên hệ trực tiếp Facebook Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn VNVC để được tư vấn chi tiết.