9 loại vắc xin uốn ván phổ biến: Nguồn gốc và lưu ý cần biết

Uốn ván là bệnh truyền nhiễm vô cùng nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao. Tuy nhiên, bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng việc tiêm chủng vắc xin uốn ván. Việc tiêm đủ mũi vắc xin uốn ván đã được chứng minh có hiệu quả bảo vệ trên 95% đối với người được tiêm, giúp bảo vệ sức khỏe người tiêm, gia đình và cộng đồng khỏi sự lây nhiễm uốn ván.

Vắc xin uốn ván là gì?

Vắc xin uốn ván là chế phẩm sinh học có tính kháng nguyên có nguồn gốc từ trực khuẩn uốn ván hoặc vi sinh vật có cấu trúc kháng nguyên giống với trực khuẩn uốn ván, được sử dụng để tiêm vào cơ thể người nhằm kích thích hệ miễn dịch tạo ra kháng thể phòng ngừa trực khuẩn uốn ván. Từ đó, giúp cơ thể phản ứng nhanh và hiệu quả hơn khi tiếp xúc với trực khuẩn này, giúp ngăn ngừa sự lây nhiễm của trực khuẩn và bảo vệ sức khỏe của người được tiêm khỏi sự gây hại của bệnh uốn ván.

Uốn ván là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm với nguy cơ tử vong cao, gây ra bởi ngoại độc tố (Tetanus exotoxin) của trực khuẩn uốn ván (Clostridium tetani). Vi khuẩn này có mặt trong đất, phân bón, đặc biệt là phân ngựa. Khi có vết thương hoặc thương tổn trên da, vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể và gây nhiễm trùng.

Nguồn gốc vắc xin uốn ván

Năm 1897, Edmond Nocard (một bác sĩ thú y và nhà vi sinh vật học người Pháp) đã chứng minh tác dụng bảo vệ của chất kháng độc được truyền thụ động và việc tạo miễn dịch thụ động ở người đã được sử dụng để điều trị và dự phòng trong Thế chiến thứ nhất. Một phương pháp vô hiệu hóa độc tố uốn ván bằng formaldehyde đã được phát triển vào đầu những năm 1920. Điều này dẫn đến sự phát triển của độc tố uốn ván vào năm 1924. Trong Thế chiến thứ hai, các nhà sản xuất vắc xin, các hãng dược phẩm bắt đầu cung cấp vắc xin uốn ván cho mọi người ở Hoa Kỳ.

Vì sao nên tiêm vaccine ngừa uốn ván?

Tiêm vắc xin ngừa uốn ván vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe, tính mạng của cá nhân và cộng đồng.

• Vắc xin ngừa uốn ván đã được chứng minh là hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh uốn ván, giúp cơ thể sản xuất kháng thể chống lại trực khuẩn uốn ván, bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn, mắc bệnh nguy hiểm.
• Uốn ván có thể gây ra các biến chứng và hậu quả nghiêm trọng, bao gồm suy hô hấp, viêm não, tàn tật và thậm chí tử vong. Việc tiêm vắc xin ngừa uốn ván giúp giảm nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm này.
• Việc tiêm vắc xin ngừa uốn ván không chỉ bảo vệ bản thân người tiêm mà còn bảo vệ cả cộng đồng. Bởi uốn ván là một trong những bệnh truyền nhiễm, càng có nhiều cá thể miễn dịch với sự gây hại của vi khuẩn sẽ giúp cộng đồng càng khỏe mạnh, ngăn chặn sự phát triển, bùng phát, thậm chí là thanh toán bệnh uốn ván. Điển hình là vào năm 2005, Việt Nam đã thành công thanh toán bệnh uốn ván sơ sinh và duy trì thành tựu này cho đến thời điểm hiện tại bằng việc sử dụng vắc xin. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người yếu thế, như trẻ em, phụ nữ có thai và người già, cũng như những người không thể chủng ngừa vắc xin uốn ván bởi lý do y tế.
• Theo nhiều thống kê, mắc uốn ván đòi hỏi chi phí, thời gian điều trị và phục hồi rất tốn kém, thậm chí không thể điều trị khỏi hoàn toàn các biến chứng do bệnh để lại mà sẽ mang theo di chứng đến suốt cuộc đời, kìm hãm sự phát triển của trẻ em và người lớn. Tuy nhiên, uốn ván là bệnh truyền nhiễm hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng việc tiêm vắc xin ngừa uốn ván, giúp mang lại nhiều lợi ích kinh tế hơn, giúp tránh đau đớn, bệnh tật, loại bỏ chi phí cơ hội và chi phí thời gian dành cho việc điều trị.

Nên tiêm vaccine uốn ván khi nào?

Dù uốn ván dễ dàng để phòng ngừa nhưng lại rất khó chữa, điều này khiến việc ngừa bệnh trở nên cực kỳ quan trọng. Chi phí để tiêm vắc xin ngừa bệnh rất thấp, thậm chí không đáng kể, nhưng chi phí điều trị bệnh lại có thể lên đến hàng trăm triệu đồng nhưng không hoàn toàn chữa khỏi và không đảm bảo an toàn tính mạng người bệnh. Chính vì vậy, việc tiêm vắc xin ngừa uốn ván là một phương pháp tự bảo vệ mình và góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng mà mỗi người nên làm.

Đặc biệt, phụ nữ trước khi mang bầu hoặc khi đang mang thai cần tiêm vắc xin ngừa uốn ván để đảm bảo trẻ không mắc uốn ván sơ sinh. Từ 2 tháng tuổi, trẻ em có thể tiêm vắc xin cộng hợp (5in1, 6in1) chứa kháng nguyên bảo vệ chống lại uốn ván. Trẻ em sẽ tiêm mũi đầu tiên, sau đó tiêm 2 mũi cách nhau 1 tháng và tiếp tục tiêm mũi nhắc khi được 15-18 tháng tuổi. Đối với trẻ em từ 15 tuổi trở lên và người lớn, việc tiêm vắc xin mũi nhắc lại là cần thiết vì kháng thể chống lại uốn ván không còn trong cơ thể hoặc yếu đi sau giai đoạn tuổi này.

Đối tượng nên tiêm vắc xin uốn ván

Việc tiêm phòng vắc xin ngừa uốn ván là cần thiết cho tất cả mọi đối tượng, vì vắc xin không tạo ra miễn dịch bền vững suốt đời. Tuy nhiên, có những nhóm đối tượng đặc biệt có nguy cơ cao cần được tiêm phòng để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh uốn ván:

• Đối với phụ nữ mang bầu, việc tiêm phòng uốn ván là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của mẹ bầu và cả thai nhi. Bệnh uốn ván rốn ở trẻ sơ sinh có tỷ lệ tử vong cao lên đến 90% (1). Vi khuẩn có thể dễ dàng xâm nhập vào cơ thể của trẻ qua quá trình cắt rốn bằng các dụng cụ trợ sinh. Ngoài ra, phụ nữ mang bầu cũng có nguy cơ cao mắc bệnh uốn ván trong quá trình chuyển dạ và sinh con.
• Đối với những người làm nghề nông, đây là một nhóm đối tượng có nguy cơ mắc uốn ván cao. Vì môi trường làm việc thường xuyên tiếp xúc với bùn đất, phân của gia súc, gia cầm,... là nơi chứa nhiều vi khuẩn. Trong quá trình làm việc, các vết thương hở trong da tiếp xúc với đất, cát rất dễ bị lây nhiễm vi khuẩn uốn ván. Nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm.
• Công nhân xây dựng cũng là một nhóm đối tượng cần phải được tiêm vaccine ngừa uốn ván để đề phòng tai nạn nghề nghiệp.

Các trường hợp chống chỉ định tiêm vacxin uốn ván

Vắc xin uốn ván chống chỉ định với các trường hợp sau:

• Những người có dị ứng hoặc quá mẫn với bất kỳ thành phần nào trong vắc xin.
• Những người có biểu hiện dị ứng sau khi tiêm vắc xin trước đó.
• Những người có các triệu chứng thần kinh sau khi tiêm liều vắc xin trước.
• Những người có sốt cao hoặc đang mắc bệnh cấp tính nên được trì hoãn tiêm vắc xin uốn ván
• Ngoài ra, việc tiêm chủng cũng không khuyến nghị đối với những người đang trải qua suy chức năng các cơ quan như suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy tim, suy thận, suy gan, ...

Vắc xin uốn ván có tác dụng trong bao lâu?

Tác dụng của vắc xin uốn ván không duy trì, kéo dài suốt đời mà thông thường chỉ hiệu quả trong vòng 10 năm (2). Bác sĩ khuyên nên tiêm nhắc lại vắc xin uốn ván hàng thập kỷ để “tiếp kháng thể”, giúp người tiêm duy trì được nồng độ kháng thể ổn định trong cơ thể, tránh khỏi nguy cơ mắc bệnh, nhập viện và tử vong.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề xuất tiêm nhắc lại uốn ván sớm hơn nếu có nghi ngờ rằng đối tượng đã tiếp xúc với các bào tử uốn ván (Khi dẫm phải đinh hoặc có một vết cắt sâu và tiếp xúc với đất bị nhiễm khuẩn).

Vaccine uốn ván tiêm mấy mũi?

Số mũi tiêm của vắc xin uốn ván để đạt đủ liều quy định là một câu hỏi phổ biến được nhiều người quan tâm, đặc biệt là những người có nguy cơ cao mắc bệnh. Vắc xin uốn ván có thể được sử dụng độc lập hoặc cộng hợp với các vắc xin khác như vắc xin bạch hầu, bại liệt, ho gà, viêm gan B và Haemophilus influenzae type B (Hib). Số lượng mũi tiêm sẽ phụ thuộc vào từng đối tượng và loại vắc xin được sử dụng, người bệnh cần tuân thủ phác đồ tiêm và chỉ định của nhà sản xuất để đạt hiệu quả bảo vệ tối đa.

9 loại vắc xin phòng bệnh uốn ván

1. Vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa

Infanrix Hexa là vắc xin cộng hợp 6 trong 1 được nghiên cứu và phát triển bởi GlaxoSmithKline (GSK) - một Tập đoàn dược phẩm và chế phẩm sinh học hàng đầu thế giới có trụ sở tại Anh, nhà sản xuất tại Bỉ. Vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa là một loại vắc xin phối hợp, chứa thành phần ho gà vô bào, được tiêm vào một mũi duy nhất nhằm phòng ngừa 6 bệnh gồm: ho gà, bạch hầu, uốn ván, viêm gan B, bại liệt và các bệnh gây ra do Haemophilus influenzae loại B (Hib).

Lịch tiêm 6 trong 1 Infanrix Hexa bao gồm 4 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1.
• Mũi 3: 1 tháng sau mũi 2.
• Mũi 4: cách mũi thứ 3 là 12 tháng (cách tối thiểu 6 tháng).

Tìm hiểu ngay về vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa tại đây

2. Vắc xin 6 trong 1 Hexaxim

Hexaxim là vắc xin phối hợp 6 trong 1 được nghiên cứu, bào chế, sản xuất và phân phối bởi Sanofi Pasteur - một tập đoàn dược phẩm và chế phẩm sinh học hàng đầu thế giới có trụ sở tại Pháp. Đây là một loại vắc xin cộng hợp thế hệ mới nhất, chứa thành phần ho gà vô bào, giúp phòng ngừa tổng cộng 6 bệnh truyền nhiễm chỉ bằng một mũi tiêm. Các bệnh được bao gồm là bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và các bệnh viêm phổi, viêm màng não mủ do H. Influenzae loại B (Hib).

Lịch tiêm 6 trong 1 Hexaxim bao gồm 4 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1
• Mũi 3: 1 tháng sau mũi 2
• Mũi 4: cách mũi thứ 3 là 12 tháng (cách tối thiểu 6 tháng).

Tìm hiểu ngay vắc xin 6 trong 1 Hexaxim tại đây

3. Vắc xin 5 trong 1 Pentaxim

Pentaxim là vắc xin 5 trong 1 được nghiên cứu và phát triển bởi Sanofi Pasteur - tập đoàn hàng đầu thế giới về dược phẩm và chế phẩm sinh học có trụ sở tại Pháp. Đây là vắc xin kết hợp chứa thành phần ho gà vô bào, giúp phòng ngừa 5 bệnh truyền nhiễm bao gồm: ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt và các bệnh viêm phổi, viêm màng não mủ do Hib, chỉ qua một mũi tiêm.

Lịch tiêm vắc xin 5 trong 1 Pentaxim gồm 4 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1
• Mũi 3: 1 tháng sau mũi 2

(Các mũi cách nhau 1-2 tháng)

• Mũi 4: 1 năm sau mũi 3. Mũi tiêm nhắc lại tốt nhất là vào tháng thứ 16.

Tìm hiểu ngay vắc xin 5 trong 1 Pentaxim tại đây

4. Vắc xin 4 trong 1 Tetraxim

Tetraxim là vắc xin 4 trong 1 do Sanofi Pasteur - tập đoàn dược phẩm và chế phẩm sinh học hàng đầu thế giới có trụ sở tại Pháp sản xuất, bào chế và phân phối. Vắc xin này đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành tại Việt Nam. Đây là vắc xin hấp phụ, có chứa thành phần vô bào, giúp phòng ngừa 4 bệnh hiệu quả, bao gồm: bạch hầu, ho gà, uốn ván và bại liệt ở trẻ em. Bệnh bại liệt trong vắc xin được sử dụng dạng bất hoạt.

Vắc xin 4 trong 1 Tetraxim (Pháp) được chỉ định tiêm cho trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên đến 13 tuổi (tùy theo khuyến cáo chính thức của từng quốc gia).

Lịch tiêm 5 mũi, như sau:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1
• Mũi 3: 1 tháng sau mũi 2
• Mũi 4: 1 năm sau mũi 3
• Mũi 5: 3 năm sau mũi 4 (trẻ 4 – 6 tuổi)

Tìm hiểu ngay vắc xin 4 trong 1 Tetraxim tại đây

5. Vắc xin 3 trong 1 Adacel

Adacel là vắc xin 3 trong 1 được nghiên cứu và sản xuất bởi tập đoàn Sanofi Pasteur - tập đoàn đến từ Pháp và được sản xuất tại Canada. Adacel là một loại vắc xin kết hợp, giúp phòng ngừa bệnh ho gà, bạch hầu và uốn ván, được chỉ định sử dụng cho trẻ từ 4 tuổi trở lên và người lớn đến 64 tuổi.

Vắc xin 3 trong 1 Adacel (Canada) có lịch tiêm như sau:

Trẻ em từ tròn 7 - 18 tuổi chưa từng tiêm vắc xin chứa thành phần ho gà – bạch hầu – uốn ván hoặc không rõ tình trạng đã tiêm ngừa hay chưa, áp dụng lịch tiêm sẽ là 3 mũi:

• Mũi 1: lần đầu tiên tiêm.
• Mũi 2: Cách mũi 1 tối thiểu 1 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 tối thiểu 6 tháng
• Sau đó tiêm liều nhắc tiếp theo khoảng cách tối thiểu 10 năm so với liều tiêm trước

Người lớn từ 18 tuổi trở lên từng tiêm vắc xin chứa thành phần ho gà – bạch hầu – uốn ván hoặc chưa hoàn tất lịch tiêm hoặc không rõ tình trạng đã tiêm ngừa hay chưa, áp dụng lịch tiêm sẽ là 3 mũi:

• Mũi 1: lần đầu tiên tiêm.
• Mũi 2: Cách mũi 1 tối thiểu 1 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 tối thiểu 6 tháng
• Sau đó tiêm liều nhắc tiếp theo khoảng cách tối thiểu 10 năm so với liều tiêm trước.

Trẻ em từ tròn 7 tuổi đến 18 tuổi đã tiêm đủ 4 mũi cơ bản vắc xin 6in1, 5in1, 4in1, áp dụng lịch tiêm 1 mũi

• Cần cách mũi vắc xin có chứa ho gà – bạch hầu – uốn ván trước đó tối thiểu là 5 năm
• Sau đó tiêm liều nhắc tiếp theo khoảng cách tối thiểu 10 năm so với liều tiêm trước

Người lớn từ 18 tuổi trở lên đã hoàn tất 03 mũi cơ bản ho gà – bạch hầu – uốn ván, áp dụng lịch tiêm 1 mũi

• Sau đó tiêm liều nhắc tiếp theo khoảng cách tối thiểu 10 năm so với liều tiêm trước

(*) Lưu ý: Có thể chuyển đổi giữa Adacel và Boostrix ở những liều tiêm nhắc.

Tìm hiểu ngay vắc xin 3 trong 1 Adacel tại đây

6. Vắc xin 3 trong 1 Boostrix

Boostrix là vắc xin 3 trong 1 được nghiên cứu và phát triển bởi Glaxosmithkline (GSK) - tập đoàn hàng đầu thế giới về dược phẩm và chế phẩm sinh học có trụ sở chính tại Anh, nhà sản xuất đặt tại Bỉ. Vắc xin Boostrix là vắc xin phối hợp để phòng ngừa bệnh ho gà, bạch hầu và uốn ván, được sử dụng để tiêm cho trẻ từ 4 tuổi trở lên và người lớn.

Vắc xin 3 trong 1 Boostrix (Bỉ) có lịch tiêm như sau:

Trẻ em từ tròn 7 - 18 tuổi chưa từng tiêm vắc xin chưa thành phần ho gà – bạch hầu – uốn ván hoặc không rõ tình trạng đã tiêm ngừa hay chưa áp dụng lịch tiêm sẽ là 3 mũi:

• Mũi 1: lần đầu tiên tiêm.
• Mũi 2: Cách mũi 1 tối thiểu 1 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 tối thiểu 6 tháng
• Sau đó tiêm liều nhắc tiếp theo khoảng cách tối thiểu 10 năm so với liều tiêm trước

Người lớn từ 18 tuổi trở lên từng tiêm vắc xin chưa thành phần ho gà – bạch hầu – uốn ván hoặc chưa hoàn tất lịch tiêm hoặc không rõ tình trạng đã tiêm ngừa hay chưa, áp dụng lịch tiêm sẽ là 03 mũi:

• Mũi 1: lần đầu tiên tiêm.
• Mũi 2: Cách mũi 1 tối thiểu 1 tháng
• Mũi 3: Cách mũi 2 tối thiểu 6 tháng
• Sau đó tiêm liều nhắc tiếp theo khoảng cách tối thiểu 10 năm so với liều tiêm trước

Trẻ em từ tròn 7 tuổi đến 18 tuổi đã tiêm đủ 4 mũi cơ bản vắc xin 6in1, 5in1, 4in1, áp dụng lịch tiêm 01 mũi, cần cách mũi vắc xin có chứa ho gà – bạch hầu – uốn ván trước đó tối thiểu là 5 năm

• Sau đó tiêm liều nhắc tiếp theo khoảng cách tối thiểu 10 năm so với liều tiêm trước

Người lớn từ 18 tuổi trở lên đã hoàn tất 03 mũi cơ bản ho gà – bạch hầu – uốn ván, áp dụng lịch tiêm 01 mũi

• Sau đó tiêm liều nhắc tiếp theo khoảng cách tối thiểu 10 năm so với liều tiêm trước

(*) Lưu ý: Có thể chuyển đổi giữa Adacel và Boostrix ở những liều tiêm nhắc.

Tìm hiểu ngay vắc xin 3 trong 1 Boostrix tại đây

7. Vắc xin uốn ván, bạch hầu hấp phụ (Td)

Vắc xin uốn ván, bạch hầu hấp phụ (Td) được sản xuất bởi Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế Nha Trang IVAC (Việt Nam). Vắc xin có tác dụng phòng ngừa các bệnh liên quan đến uốn ván và bạch hầu và được chỉ định sử dụng cho các đối tượng là trẻ em từ 7 tuổi trở lên. Lịch tiêm vắc xin uốn ván, bạch hầu hấp phụ (Td) cụ thể như sau:

Đối với trẻ em từ tròn 7 tuổi trở lên và người lớn chưa từng tiêm vắc xin có chứa thành phần uốn ván - bạch hầu hoặc chưa rõ tình trạng đã tiêm ngừa hay chưa, áp dụng lịch tiêm 3 mũi như sau:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: cách mũi 1 tối thiểu 1 tháng
• Mũi 3: cách mũi 2 tối thiểu 6 tháng
• Liều tiêm nhắc Td tiếp theo: khoảng cách tối thiểu 10 năm so với liều tiêm trước.

Đối với trẻ em từ tròn 7 tuổi trở lên và người lớn đã tiêm đủ 4 mũi cơ bản vắc xin 6in1/5in1/4in1, áp dụng lịch tiêm 1 mũi như sau:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên. Liều tiêm nhắc Td tiếp theo, khoảng cách tối thiểu 10 năm so với mũi tiêm trước.

(*) ​Lưu ý:

Đối với trẻ em từ 7 tuổi trở lên đến 13 tuổi chưa tiêm mũi cơ bản uốn ván – bạch hầu, áp dụng lịch tiêm 3 mũi cơ bản, khuyến cáo ưu tiên vắc xin Tetraxim.

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: cách mũi 1 tối thiểu 1 tháng
• Mũi 3: cách mũi 2 tối thiểu 6 tháng

Đối với trẻ em từ 14 tuổi trở lên và người lớn chưa từng tiêm mũi cơ bản uốn ván – bạch hầu, khuyến cáo chỉ định:

• Mũi 1 là Adacel/Boostrix.
• Các mũi sau có thể là vắc xin thuộc nhóm Td hoặc Tdap (Adacel, Boostrix).

Trong trường hợp bất khả kháng, có thể chuyển đổi giữ vắc xin Td với Adacel, Boostrix.

Tìm hiểu ngay vắc xin uốn ván bạch hầu hấp phụ (Td) tại đây

8. Vắc xin uốn ván hấp phụ (TT)

Vắc xin uốn ván hấp phụ (TT) được nghiên cứu và sản xuất bởi Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế Nha Trang IVAC – Việt Nam. Vắc xin giúp tạo miễn dịch chủ động để phòng ngừa bệnh uốn ván và được chỉ định tiêm cho cả người lớn và trẻ em với lịch tiêm như sau:

Lịch tiêm cơ bản 3 mũi

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1
• Mũi 3: 6 tháng sau mũi 2

(*) Lưu ý: Tiêm nhắc mỗi 5 – 10 năm

Lịch tiêm ở phụ nữ mang thai:

Lần mang thai đầu tiên, áp dụng phác đồ 2 mũi:

• Mũi 1: tiêm sớm khi phát hiện có thai – thường tiêm vào 3 tháng giữa thai kỳ
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất một tháng, yêu cầu trước ngày dự sinh ít nhất 1 tháng

Lần mang thai thứ 2, 3, 4, áp dụng phác đồ 01 mũi – yêu cầu trước ngày dự sinh ít nhất 1 tháng.

Lịch tiêm đối với các đối tượng đang bị phơi nhiễm

• Nếu đối tượng phơi nhiễm đã tiêm đủ 5 mũi: Không cần tiêm thêm
• Nếu đối tượng phơi nhiễm đã tiêm từ 3 mũi trở lên: Tiêm thêm vắc xin uốn ván hấp phụ (TT),

(*) Lưu ý: Không tiêm huyết thanh (SAT).

• Nếu đối tượng phơi nhiễm đã tiêm < 3 mũi: tiêm tiếp cho đủ 5 mũi.

9. Huyết thanh uốn ván (SAT)

Huyết thanh uốn ván SAT, do Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế (IVAC - Việt Nam) nghiên cứu và sản xuất, được chỉ định sử dụng để phòng ngừa uốn ván cho những đối tượng có khả năng bị nhiễm bào tử uốn ván sau khi bị thương, bao gồm những người trong 10 năm gần đây không được tiêm ngừa uốn ván hoặc không nhớ rõ lịch sử tiêm uốn ván.

Dự phòng sau khi bị thương:

Nhất thiết phải áp dụng phương pháp Besredka: Tiêm 0.1ml, đợi 30 phút, sau đó tiêm 0.25ml và chờ thêm 30 phút nữa, nếu không có phản ứng nào, tiêm phần còn lại. Liều thông thường của huyết thanh kháng độc tố uốn ván để dự phòng sau khi bị thương là 1500 đvqt và tiêm càng sớm sau khi bị thương càng tốt. Đối với vết thương có nguy cơ gây uốn ván hoặc khi tiêm phòng bắt đầu muộn hoặc ở những người có cân nặng cao, liều có thể được tăng gấp đôi.

Điều trị uốn ván:

• Mặc dù vẫn chưa có liều điều trị tối ưu và liều hiệu quả cho việc điều trị bệnh uốn ván, liều khuyến nghị cho người lớn và trẻ em là 3000 - 6000 đvqt.
• Đối với trường hợp uốn ván ở trẻ sơ sinh, liều được khuyến nghị là 5000 - 10.000 đvqt.
• Đối với trẻ em và người lớn, liều khuyến nghị là 50.000 - 100.000 đvqt, với phương pháp tiêm 1/2 liều dưới da và nửa còn lại tiêm vào bắp.

Tìm hiểu ngay huyết thanh uốn ván (SAT) tại đây

Tiêu chuẩn bảo quản vacxin uốn ván

Vắc xin uốn ván cần được bảo quản ở điều kiện nhiệt độ ổn định trong khoảng dao động từ 2-8 độ C. Đây là vắc xin nhạy cảm với nhiệt độ đông băng, nếu vắc xin uốn ván tiếp xúc với nhiệt độ trên 8 độ C hoặc tiếp xúc với nhiệt độ đông băng, hiệu lực bảo vệ của vắc xin uốn ván sẽ sụt giảm và mất đi sau một khoảng thời gian nhất định. Ngoài ra, nên để vắc xin uốn ván tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời và ánh sáng đèn huỳnh quang. Nếu vắc xin uốn ván được bảo quản không đúng cách, có thể gây tăng các phản ứng tại chỗ tiêm.

Tác dụng phụ khi tiêm vắc xin ngừa uốn ván

Hầu hết các loại vắc xin khi được tiêm vào cơ thể sẽ hoạt động theo cơ chế kích thích cơ thể sản sinh kháng thể và các phản ứng sau tiêm xảy ra được coi là báo hiệu của cơ thể cho thấy răng cơ thể đang phản ứng lại với hoạt động của vắc xin, vắc xin đang phát huy hiệu quả. Trẻ em và người lớn có thể gặp một số tác dụng như sau:

• Sốt; đau, sưng, đỏ tại chỗ tiêm. Tuy nhiên, các triệu chứng này thường nhẹ và tự giảm đi.
• Sưng hạch bạch huyết gần vị trí tiêm.
• Có thể xuất hiện các phản ứng toàn thân như dị ứng; đau đầu; đổ mồ hôi; cảm lạnh; đau cơ, đau khớp.
• Buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy, đây là phản ứng phụ có thể xảy ra sau khi tiêm vắc xin Tdap. Trung bình, cứ 10 người sẽ có 1 người trưởng thành tiêm vắc xin Tdap sẽ gặp phản ứng phụ này.
• Trong một vài trường hợp hy hữu, hiếm gặp, người tiêm có thể sẽ gặp tình trạng rối loạn chức năng thần kinh ở cánh tay, bả vai.

Nếu gặp bất kỳ tác dụng không mong muốn nào sau khi tiêm vắc xin, hãy thông báo ngay cho bác sĩ.

Một số lưu ý trước và sau tiêm vắc xin uốn ván

Trước khi tiêm

Trước khi tiêm vắc xin uốn ván, cần lưu ý một số vấn đề quan trọng để đảm bảo quá trình tiêm và hiệu quả phòng ngừa của vắc xin.

• Kiểm tra sức khỏe: Trước khi đi tiêm, cần kiểm tra sức khỏe. Nếu đang bị sốt cao hoặc đang mắc các bệnh nhiễm trùng hoặc đang sử dụng thuốc corticosteroid, cần phải thông báo cho bác sĩ để được khám và tư vấn cụ thể.
• Rõ ràng về lịch sử tiêm phòng và nhiễm trùng: Nếu đã từng tiêm vắc xin uốn ván hoặc đã từng mắc bệnh uốn ván trước đây, cần báo cho nhân viên y tế biết và tiến hành tiêm phòng theo đúng phác đồ quy định. Nếu đang mắc các bệnh nhiễm trùng nặng, như lao, nhiễm trùng ngoại da,... cần hoàn tiêm và thông báo cho nhân viên y tế để được khám và xem xét thời điểm thích hợp để tiêm.
• Thông báo về các tác dụng phụ trước đây: Nếu đã từng gặp phải các tác dụng phụ khác khi tiêm vắc xin hoặc có một lịch sử quá mẫn với bất kỳ thành phần nào trong vắc xin uốn ván, cần thông báo cho nhân viên y tế để được đánh giá tình trạng sức khỏe hiện tại và đưa ra quyết định tiêm hoặc không tiêm dựa trên tình huống cụ thể.
• Đọc và hiểu thông tin vắc xin: Trước khi tiêm, nên đọc và hiểu thông tin về vắc xin, bao gồm các thành phần, liều lượng và cách tiêm. Nếu có bất kỳ câu hỏi hoặc lo ngại nào, có thể thảo luận với nhân viên y tế trước khi tiêm.
• Chuẩn bị tâm lý: Nếu có nỗi sợ với kim tiêm, cố gắng thư giãn và chuẩn bị tâm lý trước khi tiêm. Nên tiêm chủng tại các đơn vị uy tín, đội ngũ nhân viên y tế giàu kinh nghiệm, tay nghề cao, có biện pháp tiêm giảm đau và có những khuyến nghị giúp làm giảm tình trạng lo lắng, căng thẳng.

Sau khi tiêm

Sau khi tiêm vắc xin uốn ván, cũng cần lưu ý một số vấn đề để đảm bảo tình trạng sức khỏe ổn định và giảm nguy cơ phản ứng phụ.

• Theo dõi sau tiêm: Sau khi tiêm, người tiêm nên được theo dõi và kiểm tra tình hình sức khỏe cẩn thận tại khu vực xử trí sau tiêm trước khi ra về. Tại nhà, cũng cần chú ý theo dõi các phản ứng phụ có thể xảy ra sau tiêm. Người tiêm có thể cảm thấy nhức đầu nhẹ, mệt mỏi hoặc đau nhẹ ở vị trí tiêm. Đây là những biểu hiện phản ứng thường gặp và thường tự giảm đi trong vài ngày. Tuy nhiên, nếu gặp phải các phản ứng nghiêm trọng sau tiêm, như khó thở, phùng, hoặc phát ban ngoại vi, cần phải liên hệ với nhân viên y tế ngay lập tức.
• Nghỉ ngơi: Sau khi tiêm, nên ưu tiên tạo điều kiện cho cơ thể nghỉ ngơi, tránh các hoạt động căng thẳng hoặc vận động quá mức trong ngày để giúp cơ thể hồi phục và tăng cường hiệu quả của vắc xin.
• Theo dõi tình trạng sức khỏe: Hãy theo dõi tình trạng sức khỏe của bạn sau khi tiêm. Cảm giác nhức đầu nhẹ, mệt mỏi, đau nhẹ ở vị trí tiêm là những phản ứng thông thường và thường tự giảm đi trong vài ngày. Tuy nhiên, nếu bạn gặp phản ứng nghiêm trọng sau tiêm như khó thở, phát ban toàn thân, hoặc sưng tại nơi tiêm, hãy liên hệ với nhân viên y tế ngay lập tức.
• Giữ vị trí tiêm sạch sẽ: Sau khi tiêm, nên giữ vị trí tiêm sạch sẽ để tránh nhiễm trùng. Không chùi hay gãi vị trí tiêm ngay sau khi tiêm và tránh áp lực lên vị trí đó.
• Uống đủ nước: Đảm bảo uống đủ nước sau khi tiêm giúp cơ thể phản ứng tốt hơn với hoạt động của vắc xin, giảm nguy cơ đối mặt với tác dụng phụ có thể xảy ra sau tiêm.
• Theo dõi lịch tiêm: Sau khi tiêm vắc xin uốn ván, cần theo dõi lịch tiêm và tuân thủ đúng phác đồ chủng ngừa để đảm bảo kháng thể được sinh ra hoạt động hiệu quả nhất, tạo ra liên kết bền vững nhất chống lại bệnh tật, duy trì khả năng bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng.
• Tuân thủ hướng dẫn: Cuối cùng, cần tuân thủ các hướng dẫn và khuyến nghị từ nhân viên y tế sau tiêm.

Nên tiêm vắc xin uốn ván ở đâu tốt và uy tín?

Để tiêm vắc xin phòng bệnh uốn ván an toàn và đạt hiệu quả phòng ngừa cao nhất, người dân nên đến các trung tâm tiêm chủng uy tín trên toàn quốc như Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC.

VNVC sở hữu hệ thống dây chuyền lạnh (Cold Chain) khép kín và hệ thống kho lạnh đạt chuẩn quốc tế GSP (Good Storage Practices) đặt tại hàng trăm trung tâm tiêm chủng trên toàn quốc, đảm bảo vắc xin được bảo quản ở nhiệt độ 2-8 độ C đúng theo yêu cầu của nhà sản xuất, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Tại các phòng tiêm, VNVC trang bị đầy đủ các tủ lạnh chuyên dụng bảo quản vắc xin hiện đại, đảm bảo vắc xin luôn ở tình trạng nguyên vẹn chất lượng ở mọi vị trí từ nơi sản xuất, nơi lưu trữ, trong khi vận chuyển và kể cả tại phòng tiêm.

Các trung tâm tiêm chủng VNVC cũng có phòng xử trí kịp thời các phản ứng sau tiêm, được trang bị đầy đủ thiết bị theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế. Điều này đảm bảo rằng hệ thống tiêm chủng của VNVC luôn tuân thủ quy trình an toàn cao nhất để bảo vệ sức khỏe của người được tiêm.

Tất cả các bác sĩ và điều dưỡng viên tại VNVC đều có chứng chỉ an toàn tiêm chủng, được đào tạo đầy đủ kiến thức chuyên môn và kỹ năng tiêm chủng vắc xin an toàn. Mọi Khách hàng trước khi tiêm đều được khám sàng lọc miễn phí và việc tiêm chủng chỉ được thực hiện khi được bác sĩ chỉ định. Sau khi tiêm, tình trạng sức khỏe của khách hàng sẽ được theo dõi và cung cấp tài liệu về tiêm chủng cùng với những hướng dẫn cần thiết trước khi ra về.

Giá tiêm phòng vắc xin uốn ván

Với nỗ lực cung ứng vắc xin an toàn, chất lượng cao với giá cả hợp lý, bình ổn giá tại mọi trung tâm trên toàn quốc, VNVC không ngừng đưa ra các mức giá ưu đãi cho tất cả các loại vắc xin và gói vắc xin, nhất là các loại vắc xin hot, vắc xin thường xuyên khan hiếm nhằm đáp ứng tối đa nhu cầu tiêm chủng phòng bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người dân.

Đối với vắc xin uốn ván cũng không ngoại lệ, VNVC niêm yết công khai giá tiêm phòng vắc xin uốn ván trên website và bảng giá tại các trung tâm.

• Giá vắc xin phòng uốn ván đơn chỉ dao động từ 140.000 - 180.000 đồng, tùy thuộc vào loại vắc xin.
• Giá vắc xin cộng hợp phòng uốn ván và các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm khác, dao động từ 550.000 - 1.000.000 đồng, tùy thuộc vào loại vắc xin và số lượng vắc xin cộng hợp có trong một liệu.

Tiêm vắc xin uốn ván là phương pháp dự phòng căn bệnh nguy hiểm này đơn giản, tiết kiệm và hiệu quả. Uốn ván là bệnh truyền nhiễm rất nguy hiểm và hiện chưa có phương pháp điều trị nào đảm bảo hiệu quả, không chỉ phải bỏ ra chi phí điều trị cao mà còn phải tốn rất nhiều chi phí cơ hội và chi phí thời gian, ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống và cơ hội phát triển khỏe mạnh, hạnh phúc của trẻ em và người lớn.