Vắc xin viêm màng não mô cầu tiêm loại nào? Chích ở đâu tốt nhất?

Tại Việt Nam, bệnh do não mô cầu là 1 trong 6 bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất, gây ra gánh nặng lớn cho sức khỏe cá nhân và hệ thống y tế quốc gia. Hiện nay, Việt Nam đã có vắc xin viêm màng não mô cầu phòng ngừa đầy đủ cả 5 nhóm huyết thanh của vi khuẩn này cho trẻ em từ 6 tuần tuổi trở lên và người lớn, sẵn sàng tiêm ngừa đáp ứng nhu cầu phòng bệnh cho người dân cả nước.

Các chủng não mô cầu đặc biệt nguy hiểm tại Việt Nam

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra 13 nhóm huyết thanh của vi khuẩn Neisseria meningitidis (tạm dịch là vi khuẩn não mô cầu). Trong đó, các nhóm huyết thanh A, B, C, W, X và Y là tác nhân chủ yếu gây các bệnh nhiễm trùng và thường diễn biến nghiêm trọng. Tại Việt Nam, các nhóm huyết thanh phổ biến gây bệnh viêm màng não là A, B, C, Y, W-135, đặc biệt trẻ em dưới 5 tuổi.

Viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu rất đáng lo ngại, bệnh diễn tiến rất nhanh, có thể gây tử vong trong vòng 24 giờ nếu không điều trị kịp thời. Cách tốt nhất để phòng bệnh do vi khuẩn não mô cầu đó là tiêm phòng vắc xin viêm màng não mô cầu, song song với việc thực hành các phương pháp phòng bệnh khác.

5 loại vắc xin viêm màng não mô cầu hiện có

1. Vắc xin viêm màng não não mô cầu nhóm B+C (VA-Mengoc BC)

Vắc xin VA-Mengoc BC là vắc xin phòng ngừa bệnh viêm màng não do não mô cầu nhóm B, C được Finlay Institute nghiên cứu và sản xuất tại Cuba với công nghệ túi màng ngoài. Đây là loại vắc xin được sử dụng để phòng chống vi khuẩn não mô cầu nhóm B+C từ năm 1980 và được áp dụng rộng rãi nhất trên toàn thế giới.

Đối tượng được chỉ định tiêm là trẻ từ 6 tháng tuổi đến người lớn 45 tuổi. Lịch tiêm vắc xin VA-Mengoc BC bao gồm 2 mũi cách nhau 6-8 tuần. Vắc xin VA-Mengoc BC chứa 1 thành phần kháng nguyên nhóm B, phổ bảo vệ hẹp hơn so với vắc xin Bexsero.

2. Vắc xin viêm màng não não mô cầu nhóm B (Bexsero)

Vắc xin Bexsero là vắc xin não mô cầu nhóm B thế hệ mới do hãng dược phẩm hàng đầu thế giới GSK sản xuất tại Ý với công nghệ phiên mã ngược tiên tiến. Là loại vắc xin tái tổ hợp 4 thành phần kháng nguyên protein não mô cầu nhóm B (NHBA, Nad, fHbp, OMV), vắc xin Bexsero cung cấp phổ bảo vệ rộng hơn cho người tiêm chủng. Một trong những điểm nổi bật của vắc xin Bexsero đó là đối tượng tiêm chủng rộng, bé từ 2 tháng tuổi và người lớn đến 50 tuổi đã có thể tiêm phòng bệnh với hiệu quả bảo vệ lên đến 95%.

Lịch tiêm vắc xin Bexsero cụ thể như sau:

• Trẻ từ 2 tháng đến dưới 6 tháng tuổi: 2 mũi cơ bản cách nhau 02 tháng, mũi nhắc lại sau mũi 2 tối thiểu 6 tháng khi trẻ >=12 tháng tuổi.
• Trẻ tròn 6 tháng đến dưới 12 tháng tuổi: 2 mũi cơ bản cách nhau 02 tháng, và mũi nhắc lại sau mũi 2 tối thiểu 2 tháng khi trẻ >= 12 tháng tuổi.
• Trẻ từ tròn 1 tuổi đến dưới 2 tuổi: 2 mũi cơ bản cách nhau 02 tháng và mũi nhắc lại sau mũi 2 là 12 tháng.
• Người từ 2 tuổi đến 50 tuổi: 2 mũi cơ bản cách nhau 01 tháng.

3. Vắc xin viêm màng não não mô cầu nhóm A, C, Y, W (Menactra)

Vắc xin Menactra (Mỹ) là vắc xin phòng ngừa bệnh do vi khuẩn não mô cầu nhóm A, C, Y, W-135 do hãng dược uy tín thế giới Sanofi Pasteur sản xuất tại Mỹ. Khi trẻ đến 9 tháng tuổi, ba mẹ cần đưa bé đi tiêm vắc xin Menactra để bảo vệ toàn diện cho bé.

Lịch tiêm vắc xin Menactra cụ thể như sau:

*Tiêm chủng cơ bản:

• Trẻ từ 9 tháng đến 23 tháng tuổi tiêm 2 liều cách nhau 3 tháng.
• Trẻ tròn 24 tháng đến 55 tuổi tiêm 1 liều duy nhất.

*Tiêm chủng nhắc lại:

• Liều nhắc lại có thể được áp dụng cho nhóm tuổi từ 15 – 55 tuổi có nguy cơ mắc bệnh do não mô cầu khuẩn và cách liều tiêm trước ít nhất 4 năm

4. Vắc xin viêm màng não não mô cầu nhóm A, C, Y, W (MenQuadfi)

Vắc xin MenQuadfi (Mỹ) là vắc xin phòng ngừa bệnh do vi khuẩn não mô cầu nhóm A, C, Y, W-135. Vắc xin được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn hàng đầu thế giới về dược phẩm và chế phẩm sinh học Sanofi Pasteur (Pháp), sản xuất tại Mỹ. Vắc xin MenQuadfi chỉ định chủng ngừa cho trẻ em từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn.

Lịch tiêm vắc xin MenQuadfi được khuyến nghị dựa trên độ tuổi và tình trạng sức khoẻ như sau:

Đối với người có sức khoẻ bình thường (trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn):

• Tiêm 1 mũi.
• Tiêm nhắc lại khi 15 tuổi, cách mũi trước đó 4 năm.

5. Vắc xin viêm màng não não mô cầu nhóm A, C, Y, W (Nimenrix)

Vắc xin Nimenrix là vắc xin polysaccharide cộng hợp giải độc tố uốn ván (MenACWY-TT), phòng bệnh não mô cầu xâm lấn do vi khuẩn não mô cầu Neisseria meningitidis thuộc 4 nhóm huyết thanh A, C, W-135, Y với khả năng tạo miễn dịch bền vững và hiệu quả cao hơn so với vắc xin polysaccharide thế hệ cũ, đồng thời tạo được trí nhớ miễn dịch mạnh mẽ. Tại Việt Nam, vắc xin Nimenrix được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi trở lên và người lớn (không có giới hạn trên).

Vắc xin Nimenrix được Hệ thống tiêm chủng VNVC ra mắt và triển khai tiêm lần đầu tiên trên toàn quốc từ ngày 15/8/2025 với lịch tiêm cụ thể như sau:

Trẻ từ tròn 6 tuần tuổi đến dưới 6 tháng tuổi, chỉ định:

• Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên trong độ tuổi
• Mũi 2: Cách mũi đầu tiên ít nhất 2 tháng
• Mũi 3: khi trẻ ≥ 12 tháng tuổi và cách mũi 2 ≥ 2 tháng

Trẻ từ tròn 6 tháng tuổi đến dưới 12 tháng tuổi, chỉ định:

• 1 mũi cơ bản
• Mũi 2: Khi trẻ ≥ 12 tháng tuổi và cách mũi 1 ≥ 2 tháng

Trẻ từ tròn 1 tuổi trở lên, chỉ định:

• 1 mũi cơ bản

Tiêm nhắc lại từ lúc trẻ đạt 15 tuổi (nếu tiếp tục có nguy cơ), cách mũi trước ít nhất 4 năm.

Đối với người có nguy cơ cao mắc não mô cầu xâm lấn bao gồm người suy giảm miễn dịch, thiếu hụt bổ thể, bệnh nhân cắt lách, bất thường về chức năng lách, nhiễm HIV, đang điều trị thuốc ức chế miễn dịch, ức chế bổ thể…, bác sĩ khám sàng lọc sẽ chỉ định cụ thể lịch tiêm cho từng trường hợp

Tiêm viêm màng não mô cầu loại nào thì tốt? Ai nên tiêm?

Vi khuẩn não mô cầu sở hữu nhiều nhóm huyết thanh khác nhau, trong đó có 5 nhóm huyết thanh nguy hiểm và lưu hành phổ biến hàng đầu tại Việt Nam và nhiều quốc gia trên toàn thế giới, bao gồm: A, B, C, Y và W-135. Cần lưu ý, mỗi vắc xin chỉ bảo vệ được một hoặc vài nhóm, không tạo miễn dịch chéo, cần kết hợp nhiều loại để bảo vệ toàn diện, cụ thể:

Phối hợp tiêm ngừa vắc xin phòng não mô cầu nhóm B hoặc nhóm B+C (bao gồm vắc xin Bexsero hoặc vắc xin VA-Mengoc-BC) với vắc xin phòng não mô cầu nhóm A, c, y, w-135 (bao gồm vắc xin Menactra, MenQuadfi hoặc Nimenrix).

Trong đó, quyết định tiêm vắc xin Bexsero hoặc vắc xin VA-Mengoc BC; hay tiêm vắc xin Menactra hoặc MenQuadfi hoặc Nimenrix tùy thuộc vào chỉ định của bác sĩ sau khi khám sàng lọc kỹ lưỡng và sự lựa chọn của mỗi cá nhân dựa trên cơ sở tư vấn của bác sĩ. Mỗi loại vắc xin đều mang lại tác dụng bảo vệ, phòng bệnh tối ưu. Bảng so sánh dưới đây cung cấp thêm thông tin về sự khác biệt giữa các loại vắc xin này:

⇒ Bạn có thể xem thêm các phân tích để quyết định lựa chọn tiêm loại vắc xin phù hợp với mình qua các bài viết sau:

• Nên tiêm não mô cầu B hay BC? Cần chích thêm ACYW không?
• Nên tiêm viêm não mô cầu AC hay BC? Cần tiêm Bexsero không?

Bạn cũng có thể xem thêm giải đáp từ bác sĩ tại video này:

Vacxin viêm màng não mô cầu giá bao nhiêu tiền?

Giá tiền tiêm vắc xin viêm màng não mô cầu tùy thuộc vào loại vắc xin, số mũi cần thiết cho người tiêm chủng, cơ sở tiêm chủng và chính sách ưu đãi, quà tặng của trung tâm tiêm chủng. Tại Hệ thống tiêm chủng VNVC, giá của mỗi vắc xin phòng bệnh do vi khuẩn não mô cầu như sau:

• Vắc xin Bexsero: 1.788.000 đồng/liều;
• Vắc xin VA- Mengoc - BC: 396.000 đồng/liều;
• Vắc xin Menactra: 1.370.000 đồng/liều.
• Vắc xin MenQuadfi: 1.950.000 đồng/liều.
• Vắc xin Nimenrix: 1.750.000 đồng/liều.

Giá có thể thay đổi theo tình hình cung ứng, tình trạng vắc xin và thay đổi từ nhà sản xuất, quý khách có thể xem thêm bảng giá tại đây. Giá tiêm vắc xin tại VNVC đã bao gồm tất cả các chi phí khám sàng lọc với bác sĩ, tư vấn trước tiêm và theo dõi sau tiêm, tin nhắn nhắc lịch tiêm, sổ tiêm, lưu giữ lịch sử tiêm chủng và miễn phí sử dụng các tiện ích tại trung tâm như khu vui chơi trong nhà, bỉm/tã, nước uống sạch, wifi, miễn phí hoặc hỗ trợ giữ xe,...

Chích ngừa viêm màng não mô cầu ở đâu?

Với hàng trăm trung tâm tiêm chủng trên khắp toàn quốc, là đối tác chiến lược của nhiều hãng vắc xin hàng đầu thế giới như Glaxosmithkline - GSK (Bỉ), Sanofi Pasteur (Pháp), Pfizer (Mỹ), Merck Sharp and Dohme (Mỹ), AstraZeneca (Anh), Abbott (Hà Lan),... Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC tự hào là đơn vị có đầy đủ 5 loại vắc xin viêm màng não mô cầu và có khả năng cung ứng những loại vắc xin quan trọng cho trẻ em và người lớn.

Không chỉ đảm bảo về số lượng vắc xin, VNVC cam kết mang đến chất lượng vắc xin tốt nhất với hệ thống kho lạnh và dây chuyền lạnh chuẩn quốc tế GSP, 100% các trung tâm toàn quốc được xây dựng kho lạnh tại chỗ và hệ thống tủ bảo quản vắc xin chuyên dụng tại các phòng tiêm, đảm bảo vắc xin được bảo quản tốt nhất theo đúng tiêu chuẩn nhiệt độ từ 2-8 độ C.

VNVC sở hữu đội ngũ gần 15.000 bác sĩ, điều dưỡng có chứng chỉ an toàn tiêm chủng, được đào tạo đầy đủ kiến thức và có kinh nghiệm dày dặn thực hành quy trình an toàn tiêm chủng do Bộ Y tế quy định. Hơn nữa, khi đến tiêm chủng tại VNVC, Quý Khách sẽ trải nghiệm cơ sở vật chất khang trang, hiện đại, phòng khám, phòng tiêm đầy đủ thiết bị y tế đạt chuẩn cao cấp, không gian sảnh chờ rộng rãi, sang trọng, phòng chờ trước tiêm và sau tiêm thoáng mát.

Ngoài ra, VNVC còn đầu tư đầy đủ phòng chức năng như phòng cho bé bú riêng tư, phòng thay bỉm/tã với đầy đủ kích cỡ, khu vui chơi dành cho trẻ em sinh động, khu vực check-in lưu giữ khoảnh khắc của bé và cả gia đình… và vô vàn tiện ích miễn phí kèm theo như wifi, nước uống sạch, sạc điện thoại, khăn giấy khô/ướt, miễn phí hoặc hỗ trợ phí giữ xe,...

Các lưu ý quan trọng khi đi tiêm vắc xin não mô cầu

Cũng như các loại vắc xin đang được lưu hành và sử dụng trong cộng đồng, vắc xin viêm màng não mô cầu có thể gây ra những tác dụng nhẹ, thoáng qua và mất đi sau khoảng 1-2 ngày. Qua thống kê, tác dụng phụ của vắc xin não mô cầu thường chỉ gặp ở 5-10% người tiêm chủng. Để đảm bảo an toàn, người đi tiêm chủng lưu ý:

• Theo dõi sau tiêm tại cơ sở tiêm chủng ít nhất 30 phút.
• Chườm lạnh lên vết tiêm để giảm sưng đau.
• Mặc quần áo thoáng mát, ăn uống đầy đủ, ngủ đủ giấc.
• Uống nhiều nước, dành thời gian nghỉ ngơi để giảm triệu chứng.
• Theo dõi phản ứng sau tiêm và chăm sóc tại nhà trong ít nhất 48 giờ.
• Sử dụng thuốc hạ sốt hoặc giảm đau không kê đơn nếu có bác sĩ chỉ định.

⇒ Hãy tìm hiểu thêm: Tiêm cúm và não mô cầu cùng lúc có được không? Hay cách bao lâu?

Một số câu hỏi về vắc xin viêm màng não mô cầu

1. Vắc xin viêm màng não mô cầu hiệu quả lâu dài không? Có cần tiêm nhắc lại không?

Hiệu quả bảo vệ của vắc xin viêm màng não mô cầu lâu dài lên đến vài năm, tuy nhiên, các chuyên gia vẫn khuyến cáo tiêm nhắc lại vì kháng thể sẽ bị giảm đi theo tuổi tác. Ví dụ liều nhắc lại của vắc xin Menactra có thể được áp dụng cho nhóm tuổi từ 15 – 55 tuổi có nguy cơ mắc bệnh do vi khuẩn não mô cầu.

2. Đã tiêm vắc xin não mô cầu A, C có cần tiêm thêm B, C không?

Câu trả lời là CÓ và RẤT CẦN THIẾT. Tiêm kết hợp giữa vắc xin phòng não mô cầu nhóm B/B+C và vắc xin phòng não mô cầu nhóm A, C, Y, W-135 là cách tốt nhất để phòng ngừa đầy đủ các nhóm huyết thanh phổ biến gây bệnh tại Việt Nam.

Tại Việt Nam, vi khuẩn não mô cầu các nhóm huyết thanh A, B, C, Y, W-135 là mối đe dọa lớn cho sức khỏe, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Việc tiêm vắc xin viêm màng não mô cầu là rất cần thiết để phòng chống bệnh một cách tối ưu và toàn diện. Quý Khách hàng hoàn toàn có thể đến tiêm đầy đủ các loại vắc xin viêm màng não mô cầu tại các trung tâm thuộc Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC trên toàn quốc.