Lịch tiêm phòng đầy đủ nhất năm 2020 cho trẻ sơ sinh đến 5 tuổi

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vắc xin đã ngăn ngừa 2.5 triệu ca tử vong ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi và giúp hàng trăm ngàn trẻ tránh khỏi tàn tật vĩnh viễn do bệnh truyền nhiễm mỗi năm. Các chuyên gia cảnh báo, năm 2020 bệnh truyền nhiễm sẽ tiếp tục có những tiếp diễn biến phức tạp, đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm mới có nguy cơ xâm nhập vào Việt Nam chỉ trong 24h.

Phức tạp dịch bệnh năm 2019, dự báo diễn biến khó lường trong năm 2020

Thống kê cho thấy, năm 2019, tính riêng trên địa bàn thành phố Hà Nội có 1.764 trường hợp mắc sởi, 1.045 trường hợp mắc tay chân miệng; 117 trường hợp ho gà; 4 trường hợp viêm não Nhật Bản, 3 trường hợp viêm não mô cầu, 15 trường hợp mắc uốn ván. Đáng chú ý, đến thời điểm hiện tại, Hà Nội đã phát hiện hơn 21.000 trường hợp mắc và nghi mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể phòng được bằng vắc xin.

Trong khi đó, TP.Hồ Chí Minh là địa phương có tỷ lệ người nhiễm bệnh lao dẫn đầu cả nước với khoảng 15.000 ca mắc. Tính từ đầu năm 2019, TP.HCM có 6.673 ca sởi (tăng 5.459 ca so với cùng kỳ năm 2018). TP.HCM cũng là địa phương đầu tiên ghi nhận có người tử vong vì cúm A/H1N1.

Năm 2019, tình hình dịch bệnh tại Việt Nam cực kỳ phức tạp và dự báo sẽ tiếp tục có những diễn biến khó lường trong năm 2020.

Theo ông Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, các bệnh truyền nhiễm mới nổi đang liên tục xuất hiện trên thế giới và có thể xâm nhập vào nước ta chỉ trong 24h. Một số bệnh truyền nhiễm đã được kiểm soát nhưng có xu hướng gia tăng trở lại, như sốt xuất huyết, tay chân miệng, bệnh sởi, dại, lao… Ông Phu cũng cảnh báo, các biện pháp phòng hộ như tiêm vắc xin phòng bệnh chưa đầy đủ, xử lý ổ dịch chưa tốt… chính là những nguyên nhân dẫn đến dịch bệnh xảy ra, dễ lây lan và bùng phát.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (CDC TP.HCM) đưa ra cảnh báo, từ khoảng tháng 12/2019 đến hết tháng 3/2020 là thời gian Việt Nam phải đối mặt với nhiều ca bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như cúm, thủy đậu, sởi, quai bị, rubella… Do đó, người dân cần nâng cao ý thức chủ động phòng dịch bệnh trong cộng đồng bằng việc tiêm vắc xin đầy đủ, đúng lịch, đặc biệt là tiêm vắc xin cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Lịch tiêm vắc xin đầy đủ nhất năm 2020 dành cho trẻ dưới 5 tuổi

Mỗi năm, thế giới có đến 3 triệu người được cứu sống nhờ chủng ngừa. Theo đó, cứ 60 giây sẽ có thêm 5 sinh mạng trên toàn cầu được cứu sống nhờ vắc xin. Rất nhiều bệnh từng trở thành đại dịch kinh hoàng trên thế giới hiện nay đã được xóa sổ nhờ tiêm chủng. Tỷ lệ trẻ sơ sinh chào đời và phát triển khỏe mạnh cũng được nâng cao rõ rệt nhờ vắc xin. Vắc xin chính là thành tựu vĩ đại của Y học giúp con người chống lại bệnh truyền nhiễm, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Theo ThS.BS Bùi Ngọc An Pha, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC, trẻ nhỏ giai đoạn từ 0-5 tuổi là đối tượng chưa có hệ miễn dịch hoàn chỉnh, việc thực hiện tiêm phòng cho độ tuổi này là rất quan trọng nhằm giúp trẻ có được kháng thể chống lại bệnh tật. Ước lượng trung bình mỗi ngày trẻ sẽ tiếp xúc khỏe 20 – 40 kháng khuyên xâm nhập qua các “cửa ngõ” của cơ thể như: mắt, mũi, miệng… Trong đó, những kháng nguyên xâm nhập vào cơ thể nhiều nhất là siêu vi và vi khuẩn. Vì vậy, tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch là biện pháp an toàn và tiết kiệm nhất giúp trẻ chủ động xây dựng hàng rào phòng ngự hiệu quả trước các bệnh nguy hiểm.

Dưới đây là lịch tiêm phòng đầy đủ nhất dành cho trẻ từ 0-5 tuổi:

(*): Đối với vắc xin cúm Vaxigrip/Infuvac/GC Flu:

Lịch tiêm 2 mũi: cho trẻ từ 6 – 9 tháng tuổi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên;
• Mũi 2: 1 tháng sau mũi 1;

Lịch tiêm 1 mũi: cho trẻ dưới 9 tuổi đã từng tiêm vắc xin cúm, trẻ trên 9 tuổi và người lớn.

(**): Đối với vắc xin phòng viêm não Nhật Bản Jevax:

Tiêm mũi 2: Cách mũi 1 từ 7-14 ngày; tiêm nhắc lại mỗi 3 năm/lần

(***): Đối với vắc xin ngừa bệnh tả mORCVAX:

Liều thứ 2: Uống cách liều thứ nhất tối thiểu 2 tuần (14 ngày); tiêm nhắc lại 2 năm sau liều thứ 2.

(****): Đối với vắc xin thương hàn Typhim VI/Typhoid Vi: Tiêm nhắc lại mỗi 3 năm/lần

Các mũi tiêm vắc xin cần thiết cho bé từ 0-12 tháng tuổi

Từ 0 – 12 tháng tuổi là thời điểm bé cần được tiêm các mũi tiêm phòng cho trẻ, bởi giai đoạn này sức đề kháng của trẻ còn rất non yếu, dễ mắc bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là các bệnh có tỷ lệ tử vong cao như sởi, cúm, rubella, viêm não mô cầu, viêm màng não, thủy đậu…

Lợi ích của việc tiêm phòng cho trẻ đầy đủ, đúng lịch, đúng phác đồ là để bảo vệ trẻ khỏi những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trong suốt cuộc đời.

Dưới đây là lịch các mũi tiêm vắc xin cần thiết cho bé sơ sinh từ 0-12 tháng tuổi theo chương trình tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng dịch vụ theo từng tháng, cha mẹ nhất định phải ghi nhớ hoặc lưu lại để không bỏ lỡ mũi tiêm nào của con:

Giai đoạn trẻ sơ sinh:

• Tiêm phòng bệnh viêm gan B: Vắc xin Euvax B 0.5ml/Hepavax Gene 0.5ml/Engerix B 0,5ml, tiêm ngay trong 24 giờ đầu sau sinh. Trong trường hợp mẹ nhiễm viêm gan B bé cần được tiêm thêm 1 mũi huyết thanh kháng viêm gan B.
• Tiêm phòng bệnh lao: Vắc xin BCG.

Giai đoạn từ 2 tháng tuổi:

• Tiêm vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa, Hexaxim (mũi 1) phòng 6 bệnh ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và các bệnh do Haemophilus influenzae tuýp B (Hib). Hoặc vắc xin 5 trong 1 Pentaxim (nếu tiêm vắc xin 5 trong 1 thì cần bổ sung thêm mũi viêm gan B).
• Tiêm phòng bệnh tiêu chảy do Rota virus gây ra: Vắc xin Rotateq hoặc Rotarix (liều 1)
• Tiêm Vắc xin Synflorix/Prevenar 13 phòng viêm não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm tai giữa do phế cầu khuẩn S.Pneumoniae không định tuýp (mũi 1).

Giai đoạn từ 3 tháng tuổi:

• Tiêm vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa, Hexaxim hoặc vắc xin 5 trong 1 Pentaxim  (mũi 2). Lưu ý nếu tiêm vắc xin 5 trong 1 thì cần bổ sung mũi viêm gan B.
• Tiêm phòng bệnh tiêu chảy do Rota virus gây ra: Vắc xin Rotateq hoặc Rotarix (liều 2). Lưu ý nếu chọn vắc xin Rotarix (Bỉ) thì sử dụng phác đồ 2 liều.
• Vắc xin Synflorix/Prevenar 13 phòng viêm não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm tai giữa do phế cầu khuẩn (S.Pneumoniae) không định tuýp (mũi 2).

Giai đoạn từ 4 tháng tuổi:

• Tiêm vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa, Hexaxim hoặc vắc xin 5 trong 1 Pentaxim  (mũi 3). Lưu ý nếu tiêm vắc xin 5 trong 1 thì cần bổ sung mũi viêm gan B.
• Vắc xin Synflorix/Prevenar 13 phòng viêm não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm tai giữa do phế cầu khuẩn (S.Pneumoniae) không định tuýp (mũi 3).
• Vắc xin Rotateq phòng bệnh tiêu chảy do Rota virus gây ra (liều 3).

Giai đoạn từ 6 tháng tuổi:

• Vắc xin Vaxigrip/Influvac phòng bệnh cúm (Tiêm 2 mũi, mũi 1 cách mũi 2 tối thiểu 1 tháng. Sau đó mỗi năm tiêm nhắc lại một lần).
• Vắc xin VA-MENGOC-BC phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu B+C (mũi 1).

Giai đoạn từ 8 tháng tuổi:

• Vắc xin VA-MENGOC-BC phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu B+C (mũi 2).

Giai đoạn từ 9 tháng tuổi:

• Vắc xin MVVac phòng bệnh sởi (mũi 1).
• Vắc xin Imojev phòng bệnh viêm não Nhật Bản (mũi 1).

Giai đoạn từ 10 tháng tuổi:

• Vắc xin Synflorix phòng viêm não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm tai giữa do phế cầu khuẩn (S.Pneumoniae) không định tuýp (mũi nhắc lại).

Giai đoạn từ 11 tháng tuổi:

• Vắc xin Prevenar 13 phòng viêm não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm tai giữa do phế cầu khuẩn (S.Pneumoniae) không định tuýp (mũi nhắc lại).

Giai đoạn từ 12 tháng tuổi:

• Vắc xin 3 trong 1 MMR-II/MMR phòng bệnh Sởi – Quai bị – Rubella (mũi 1).
• Vắc xin Varivax/Varicella phòng bệnh thủy đậu (mũi 1), mũi 2 cách mũi 1 ít nhất 3 tháng.
• Vắc xin Jevax phòng bệnh viêm não Nhật Bản (mũi 1). Mũi 2 tiêm sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần. Mũi 3 tiêm sau mũi 2 một năm. Sau đó cứ 3 năm tiêm nhắc lại 1 lần ít nhất đến 15 tuổi.
• Vắc xin Avaxim 80U/0.5ml phòng bệnh viêm gan A  hoặc  Vắc xin Twinrix phòng bệnh viêm gan A -B mũi 1 (Mũi 2 cách mũi 1 ít nhất 6 tháng).
• Vắc xin Synflorix phòng viêm não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm tai giữa do phế cầu khuẩn S.Pneumoniae không định tuýp (mũi 4).

Các mũi tiêm vắc xin cần thiết cho bé từ 12-24 tháng tuổi

Giai đoạn 15 tháng tuổi:

• Vắc xin Vaxigrip hoặc Influvac/GC Flu phòng bệnh cúm (Tiêm mũi nhắc hàng năm).
• Vắc xin Varivax/Varicella phòng bệnh thủy đậu, tiêm mũi 2.

Giai đoạn 18 tháng tuổi:

• Vắc xin MVVac phòng bệnh sởi (mũi 2).
• Vắc xin Avaxim 80U/0.5ml phòng bệnh viêm gan A  hoặc  Vắc xin Twinrix phòng bệnh viêm gan A -B mũi 2.

Giai đoạn 24 tháng tuổi:

• Vắc xin Imojev phòng bệnh viêm não Nhật Bản (mũi 2).
• Vắc xin Jevax phòng bệnh viêm não Nhật Bản (mũi 3).

Các mũi tiêm vắc xin cần thiết cho bé từ 25 tháng – 5 tuổi

Vắc xin 3 trong 1 MMR-II/MMR phòng bệnh Sởi – Quai bị – Rubella (mũi 2)

Vắc xin Jevax phòng bệnh viêm não Nhật Bản (mũi 4). Sau đó cứ 3 năm tiêm nhắc lại 1 lần ít nhất đến 15 tuổi.

Vắc xin Typhim VI/Typhoid Vi phòng bệnh thương hàn mũi 1 và nhắc lại sau mỗi 3 năm.

Vắc xin mORCVAX phòng bệnh tả mũi 1, liều 2 cách liều 1 tối thiểu 2 tuần; uống nhắc lại 2 năm sau liều thứ 2.

Những lưu ý khi đưa trẻ đi tiêm ngừa Bố Mẹ cần biết

Bên cạnh việc tiêm chủng đúng lịch, đủ mũi, Bố Mẹ cũng cần chủ động “đồng hành” cùng con trong hành trình tiêm chủng phòng bệnh bằng việc trang bị đầy đủ kiến thức cần thiết trước khi tiêm ngừa, giúp trẻ được chăm sóc tốt nhất trước và sau tiêm chủng, nhằm hạn chế tối đa những tác dụng không mong muốn.

Lưu ý trước khi tiêm chủng:

Trước khi tiêm chủng, Bố Mẹ cần vệ sinh thân thể cho trẻ sạch sẽ nhằm tránh nguy cơ nhiễm trùng, nên cho trẻ mặc quần áo thoải mái để các nhân viên y tế thao tác dễ dàng trong quá trình tiêm chủng. Không nên cho trẻ ăn quá no cũng không nên để trẻ đói lả, hạn chế trường hợp hạ đường huyết sau tiêm.

Bên cạnh đó, Bố Mẹ nên mang theo đầy đủ hồ sơ, giấy tờ và sổ tiêm chủng của trẻ để các nhân viên y tế theo dõi lịch sử tiêm. Nên trao đổi với bác sĩ tình trạng sức khỏe của trẻ (trẻ có mắc bệnh cấp tính: sốt, viêm phổi, viêm phế quản…), tiền sử dị ứng với thành phần của vắc xin, dị ứng với thành phần của thuốc, dị ứng với hóa chất, thức ăn…

Lưu ý sau khi tiêm chủng:

Chia sẻ về vấn đề an toàn sau tiêm chủng, ThS.BS Bùi Ngọc An Pha đặc biệt nhấn mạnh, trẻ sau khi tiêm chủng cần phải ở lại điểm tiêm phòng 30 phút để theo dõi các phản ứng sau tiêm. Trong trường hợp trẻ không gặp bất cứ phản ứng nào, Bố Mẹ có thể đưa con về nhà và theo dõi thêm tình trạng như sốt, biểu hiện ngoài da như ửng đỏ, sưng, tình trạng quấy khóc… Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường thái quá, Bố Mẹ cần liên hệ với cơ sở tiêm phòng để được các bác sĩ hướng dẫn xử trí hoặc đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.

ThS.BS Bùi Ngọc An Pha cũng cho biết thêm, ở những trẻ có cơ địa nhạy cảm, ngay tại vị trí tiêm, vết tiêm có thể bị sưng đỏ và hiện tượng này có thể tự biến mất sau 6-8 tiếng, Bố Mẹ cũng có thể chườm mát lên vết tiêm để trẻ giảm đau.

Trường hợp trẻ sốt nhẹ, sốt 37-38 độ C, có thể dùng các biện pháp làm mát, hạ nhiệt, mặc quần áo thoáng mát… Nếu sốt trên 38 độ nên cho trẻ dùng thuốc hạ sốt.

Những trường hợp trẻ không được tiêm phòng

Mỗi loại vắc xin có chống chỉ định riêng đối với từng nhóm trẻ khác nhau. Để biết được trẻ có được chỉ định tiêm vắc xin hay không cần phải tiến hành khám sàng lọc. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trẻ có những biểu hiện dưới đây sẽ có chỉ định ngưng tiêm phòng:

• Có tiền sử phản ứng, dị ứng nặng với vắc xin trước đó.
• Trẻ có biểu hiện viêm não trong vòng 7 ngày sau khi tiêm 1 liều vắc xin trước đó như bạch hầu, ho gà, uốn ván mà không phải do lý do nào khác thì không nên tiêm bổ sung vắc xin có chứa thành phần ho gà.
• Các trường hợp bệnh cấp tính, nặng hoặc vừa, có hoặc không có sốt thì cần phải thận trọng khi tiêm tất cả các loại vắc xin.
• Đối với vắc xin sống, trẻ bị suy giảm miễn dịch và phụ nữ có thai có chống chỉ định.

Nên tiêm vắc xin cho trẻ từ 0-5 tuổi ở đâu?

Trung tâm tiêm chủng VNVC là hệ thống tiêm chủng quy mô “5 sao” đầu tiên tại Việt Nam với nhiều cơ sở trên khắp cả nước. Đưa trẻ đến tiêm tại VNVC, Bố Mẹ và Bé yêu sẽ được trải nghiệm những dịch vụ đẳng cấp, sang trọng bậc nhất:

• Miễn phí khám sàng lọc và tư vấn các vấn đề về vắc xin, đồng thời được nhận những lời khuyên bổ ích từ các bác sĩ có chuyên môn sâu về tiêm chủng.
• Đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý trẻ đồng thời áp dụng kỹ thuật tiêm giảm đau, giúp trẻ hoàn toàn thoải mái, dễ chịu khi tiêm phòng.
• Có hệ thống phòng khám, phòng tiêm sang trọng, sảnh chờ rộng rãi, khu vui chơi trong nhà rộng rãi, máy lạnh 2 chiều, nước uống, wifi miễn phí, luôn đầy đủ bỉm tã cho các bé. Đặc biệt, phòng xử lý phản ứng sau tiêm được trang bị đầy đủ các dụng cụ y tế cần thiết, sẵn sàng chăm sóc, xử trí kịp thời khi có sự cố xảy ra.
• Hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, đảm bảo nhiệt độ bảo quản từ 2-8 độ C. Kho lạnh được trang bị đầy đủ các thiết bị theo dõi nhiệt độ tự động hiện đại, hệ thống cảnh báo kịp thời khi nhiệt độ vượt ra khỏi ngưỡng cho phép, kênh tiếp nhận thông tin cảnh báo đa dạng, đảm bảo các loại vắc xin luôn được bảo quản một cách tốt nhất.

Để được tư vấn và đặt lịch tiêm vắc xin cho trẻ từ 0-5 tuổi, Bố Mẹ có thể đăng ký tại đây hoặc liên hệ hotline 028.7300.6595, nhắn tin cho Fanpage VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn hoặc liên hệ trực tiếp hệ thống các trung tâm tiêm chủng VNVC trên cả nước.

Thanh Hằng