Sau sốt xuất huyết bị chóng mặt do đâu? Làm sao khắc phục?

Sau khi khỏi bệnh sốt xuất huyết, nhiều người có thể trải qua một số triệu chứng khó chịu, trong đó chóng mặt là một trong những tình trạng phổ biến nhất. Điều này không chỉ gây ra sự khó chịu mà còn gây hoang mang không biết đã khỏi bệnh hay chưa, có phải do bệnh để lại di chứng hay không, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vậy sau sốt xuất huyết bị chóng mặt là do đâu? Làm sao để khắc phục tình trạng này?

Sau sốt xuất huyết bị chóng mặt nguyên nhân do đâu?

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra (1), muỗi Aedes là vật trung gian truyền mầm bệnh sang người. Sau khi bị muỗi vằn Aedes đốt, virus Dengue sẽ xâm nhập vào máu, nhân lên nhanh chóng và lan ra khắp cơ thể theo đường huyết mạch.

Người mắc bệnh sốt huyết có triệu chứng lâm sàng đa dạng từ nhẹ đến nặng, nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, người bệnh có thể đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm như tụt huyết áp, đau nửa đầu, suy tim, suy thận, sốc do mất máu, suy đa tạng, xuất huyết não, tràn dịch màng phổi, hôn mê, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

⇒ Tham khảo thêm: 9 biến chứng sốt xuất huyết thường gặp – Có nguy hiểm không?

Bệnh diễn biến qua 3 giai đoạn bao gồm: giai đoạn sốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn phục hồi. Sau khi điều trị khỏi bệnh sốt xuất huyết, người bệnh thường trải qua một số triệu chứng khó chịu, trong đó chóng mặt là một trong những tình trạng phổ biến nhất. Tình trạng này không chỉ gây ra sự khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Lý giải nguyên nhân sau sốt xuất huyết bị chóng mặt, chuyên gia của Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết:

1. Mất nước và rối loạn điện giải

Trong quá trình mắc bệnh sốt xuất huyết, người bệnh có thể xuất hiện triệu chứng sốt cao, nôn mửa và tiêu chảy thường xuyên khiến cơ thể mất nước và mất cân bằng điện giải. Nghiên cứu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chỉ ra rằng khi mất nước, cơ thể sẽ không có đủ chất lỏng để hoạt động hiệu quả. Điều này có thể ảnh hưởng đến nhiều bộ phận của cơ thể, bao gồm cả hệ tuần hoàn. Khi đó máu sẽ không vận chuyển đủ oxy đến não và gây ra tình trạng choáng váng, chóng mặt, mất thăng bằng, nhất là khi ngồi dậy từ tư thế nằm.

Lúc này, người bệnh cần được bổ sung nước và các chất điện giải bằng đường uống để bù lại lượng nước mất đi. Trong trường hợp mất nước nghiêm trọng, bác sĩ có thể định truyền dịch tĩnh mạch để bổ sung nước và các chất điện giải kịp thời nhằm hạn chế tối đa các tình huống nghiêm trọng như sốc, trụy mạch, hôn mê, rối loạn thần kinh…

2. Rối loạn tuần hoàn máu

Sốt xuất huyết thường đi kèm với giảm tiểu cầu, thành mạch bị giãn và xuất huyết, ảnh hưởng đến tuần hoàn máu. Tình trạng xuất huyết, dù nhẹ hay nặng, có thể làm giảm lưu lượng máu đến não, gây thiếu oxy cục bộ, dẫn đến chóng mặt.

⇒ Tham khảo thêm: Cách tăng tiểu cầu khi bị sốt xuất huyết

3. Hạ huyết áp

Ở sốt xuất huyết thể nặng, người bệnh sẽ cảm thấy khó khăn khi đứng, ngồi dậy hoặc đi bộ do huyết áp giảm đột ngột. Sau đó, người bệnh có thể sẽ chóng mặt, nhức đầu nghiêm trọng. Đây là được coi là biến chứng do sốt xuất huyết nghiêm trọng nhất vì là căn nguyên gây sốt xuất huyết não, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong.

4. Suy nhược cơ thể

Thông thường sau khi trải qua đợt mắc bệnh sốt xuất huyết, người bệnh sẽ rơi vào trạng thái mệt mỏi, suy nhược cơ thể. Đặc biệt thường xảy ra ở trẻ em, người lớn tuổi, người suy giảm miễn dịch hoặc mắc các bệnh nền mạn tính. Trong khi năng lượng của cơ thể tập trung cho việc phục hồi các cơ quan về trạng thái bình thường, năng lượng dành cho các hoạt động hàng ngày cũng giảm sút, dẫn đến cảm giác chóng mặt, hoa mắt, nhất là khi chuyển đổi tư thế hoặc hoạt động mạnh.

Ngoài ra, sức đề kháng và hệ thống miễn dịch của bệnh nhân sau sốt xuất huyết thường bị suy giảm, làm cho họ dễ bị các nhiễm trùng thứ phát hoặc các bệnh lý khác, cũng có thể góp phần gây chóng mặt.

Chính vì vậy, sau khi hồi phục sức khỏe, người bệnh cần phải nghỉ ngơi hợp lý, tránh các hoạt động mạnh, ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, uống nhiều nước, bổ sung nhiều vitamin... để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể và cải thiện tình trạng sau sốt xuất huyết bị chóng mặt.

5. Tác dụng phụ của thuốc

Trong quá trình điều trị bệnh sốt xuất huyết, một số loại thuốc như thuốc giảm đau, hạ sốt như Paracetamol (Acetaminophen), thuốc điều trị các triệu chứng có thể gây ra tác dụng phụ, trong đó chóng mặt là một trong những triệu chứng phổ biến. Để giảm thiểu tác dụng phụ, người bệnh nên sử dụng thuốc theo liều lượng được bác sĩ chỉ định, nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường nào người bệnh hoặc người chăm sóc cần thông báo ngay cho bác sĩ để được can thiệp và điều trị kịp thời.

Lưu ý: Thuốc kháng sinh không thể tiêu diệt được virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết. Do đó, người bệnh chỉ dùng thuốc kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ điều trị trong trường hợp bị bội nhiễm.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết uống thuốc gì để hạ sốt, nhanh khỏi bệnh?

6. Biến chứng của bệnh

Trong một số trường hợp hiếm gặp, sau sốt xuất huyết bị chóng mặt có thể là dấu hiệu cảnh báo của các biến chứng thần kinh nguy hiểm. Đặc biệt, nếu tình trạng chóng mặt kèm theo khó thở, đau ngực, ngất xỉu, xuất huyết không kiểm soát có thể là dấu hiệu của các biến chứng nặng như xuất huyết nội tạng hoặc suy tim. Lúc này, người bệnh cần đến ngay các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được các bác sĩ kiểm tra, xác định nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, đảm bảo an toàn cho người bệnh.

7. Tâm lý

Những lo lắng và căng thẳng phát sinh từ bệnh hoặc từ thông tin về các biến chứng có thể xảy ra, làm tăng cảm giác chóng mặt do trạng thái mệt mỏi thần kinh.

Hướng dẫn cách khắc phục tình trạng chóng mặt sau sốt xuất huyết

Để khắc phục tình trạng chóng mặt sau sốt xuất huyết, việc bù đắp nước và điện giải là rất quan trọng. Bệnh nhân cần nghỉ ngơi đầy đủ, duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý và tái khám theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo rằng không có biến chứng nghiêm trọng nào xảy ra. Trong trường hợp kéo dài hoặc có biểu hiện bất thường, cần liên hệ ngay với cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

1. Bù nước và điện giải

Bù nước và chất điện giải là một phần quan trọng trong quá trình điều trị bệnh sốt xuất huyết và đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe cho người bệnh. Việc bổ sung nước kịp thời sẽ giúp duy trì thể tích máu, cải thiện tuần hoàn và giảm nguy cơ sốc do mất nước. Đồng thời, bổ sung các chất điện giải bằng cách sử dụng dung dịch oresol (ORS) giúp cân bằng nồng độ natri, kali và các ion quan trọng khác của cơ thể, từ đó ngăn ngừa các biến chứng như hạ huyết áp, co giật và rối loạn nhịp tim.

⇒ Tham khảo thêm: Cách uống oresol khi bị sốt xuất huyết: Những lưu ý quan trọng

2. Nghỉ ngơi hợp lý

Để cải thiện tình trạng chóng mặt sau khi mắc bệnh sốt xuất huyết, người bệnh cần được nghỉ ngơi hợp lý, tránh các hoạt động mạnh để giúp tiết kiệm năng lượng và hỗ trợ quá trình hồi phục tự nhiên của cơ thể. Trong thời gian nghỉ ngơi, người bệnh cần được ngủ nghỉ trong không gian thoáng mát, yên tĩnh và hạn chế ánh sáng mạnh, cố gắng ngủ càng nhiều càng tốt bởi giấc ngủ có thể giúp cơ thể tiết ra các hormone tăng trưởng giúp tái tạo năng lượng, cải thiện tình trạng bị chóng mặt sau sốt xuất huyết cũng như đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe hiệu quả.

3. Không vận động mạnh, quá sức

Người mắc bệnh sốt xuất huyết cần tránh vận động mạnh và quá sức để bảo vệ sức khỏe và hỗ trợ quá trình hồi phục. Khi cơ thể đang phải đối phó với virus Dengue, hệ miễn dịch và các cơ quan nội tạng đang trong trạng thái bị căng thẳng. Vận động mạnh có thể làm tăng nhịp tim, huyết áp và gây ra căng thẳng không cần thiết cho cơ thể, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt và tăng nguy cơ xuất huyết.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết có nên đi lại nhiều không? Lời khuyên từ bác sĩ

Đặc biệt, những hoạt động thể chất quá mức có thể gây ra chấn thương và làm trầm trọng thêm các triệu chứng bệnh. Thay vào đó, người bệnh nên nghỉ ngơi nhiều, thực hiện các hoạt động vận động nhẹ nhàng như tập yoga, đi bộ ngắn, thực hành các bài tập thở sâu để duy trì sự linh hoạt và giảm căng thẳng. Điều này giúp cơ thể tập trung vào việc hồi phục và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm, đảm bảo quá trình chữa bệnh diễn ra một cách hiệu quả và an toàn.

4. Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng

Người mắc bệnh sốt xuất huyết cần ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để giúp cải thiện tình trạng sau sốt xuất huyết bị chóng mặt, hỗ trợ quá trình phục hồi và tăng cường hệ miễn dịch. Khi bị bệnh, người bệnh thường sốt cao, đau đầu, đầu khớp, cơ thể mệt mỏi dẫn đến việc chán ăn, ăn không ngon. Do đó, khi xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người bệnh cần dựa trên nhu cầu của người bệnh nhân trong từng giai đoạn cụ thể:

• Giai đoạn sốt và giai đoạn nguy hiểm: người bệnh cần được ưu tiên ăn các món chế biến dưới dạng lỏng, mềm, dễ tiêu hóa như cháo, canh, súp để người bệnh dễ ăn và dễ hấp thu hơn. Bổ sung thêm các loại thịt, cá, trứng và sữa, rau xanh, hoa quả tươi giàu chất xơ, vitamin, khoáng chất, uống nhiều nước lọc, nước trái cây và Oresol theo đúng liều lượng được bác sĩ chỉ định. Ngoài ra, cũng nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày hoặc bổ sung thêm bữa phụ như uống sữa để giảm tải áp lực lên hệ thống tiêu hóa, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, giúp cơ thể hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn. Ngoài ra, trong giai đoạn này, người bệnh cần hạn chế thức ăn chế biến sẵn, thức ăn nhanh nhiều dầu mỡ, nhiều chất béo, không nên dùng đồ cay nóng vì có thể tác động xấu đến cơ thể như làm tăng cholesterol và cao huyết áp. Điều này không chỉ gây ra các vấn đề về tiêu hóa, khó tiêu mà còn ảnh hưởng đến quá trình phục hồi sức khỏe và làm suy yếu hệ miễn dịch.
• Giai đoạn hồi phục: người bệnh có thể áp dụng chế độ dinh dưỡng như người bình thường để tăng cường sức đề kháng cũng như đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe. Chú ý không tiêu thụ các thực phẩm khó tiêu, nhiều dầu mỡ, gia vị, thức ăn cay nóng, hạn chế ăn đồ ăn nhanh, thực phẩm đóng gói, chế biến sẵn, đồ muối chua…

Khi nào người bệnh bị chóng mặt sau sốt xuất huyết cần gặp bác sĩ?

Sau sốt xuất huyết bị chóng mặt được đánh giá là triệu chứng tạm thời, có thể từ từ thuyên giảm và tự khỏi mà không cần các can thiệp y tế. Tuy nhiên, trong trường hợp

• Người bệnh bị chóng mặt dai dẳng kéo dài hơn vài ngày mà không có dấu hiệu cải thiện hoặc tái phát, đây có thể là dấu hiệu của một biến chứng tiềm ẩn, chẳng hạn như mất nước nặng hoặc suy giảm chức năng thận do bệnh lý kéo dài. Bệnh nhân nên được khám để xác định nguyên nhân và nhận điều trị thích hợp.
• Tình trạng chóng mặt đi kèm với các triệu chứng đáng lo ngại khác như đau đầu dữ dội, thay đổi thị lực, mờ mắt, đau ngực, khó thở, nôn ói liên tục hoặc mất ý thức thì cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời để hạn chế các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra. Những biểu hiện này có thể gợi ý tới các biến chứng nặng như xuất huyết nội, viêm não, hoặc các vấn đề tim mạch.
• Nếu chóng mặt đi kèm với giảm cân bất thường, mệt mỏi kéo dài, hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng thứ phát như sốt cao trở lại, đau cơ hoặc phát ban mới, người bệnh cần đến cơ sở y tế để kiểm tra thêm. Đây có thể là dấu hiệu của một tình trạng nhiễm trùng khác, suy giảm miễn dịch hoặc biến chứng thứ phát của sốt xuất huyết.
• Ngoài ra, nếu người bệnh có tiền sử bệnh lý tim mạch, thần kinh hoặc đang sử dụng thuốc ảnh hưởng đến thần kinh và tim mạch, tình trạng chóng mặt có thể liên quan đến tình trạng sức khỏe nền và cần được bác sĩ theo dõi để tránh các nguy cơ tiềm ẩn.

Có thế thấy, mặc dù chóng mặt là triệu chứng thường thấy sau sốt xuất huyết, nhưng khi đi kèm với các triệu chứng nghiêm trọng hoặc kéo dài bất thường, bệnh nhân cần gặp bác sĩ để đảm bảo không có biến chứng nguy hiểm và được chăm sóc sức khỏe kịp thời. Việc phát hiện sớm và can thiệp y tế đúng lúc là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và tránh những hệ lụy không mong muốn.

Tình trạng sau sốt xuất huyết bị chóng mặt có thể gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe của người bệnh. Việc theo dõi và chăm sóc sức khỏe sau khi khỏi bệnh là rất cần thiết để ngăn ngừa biến chứng. Nếu các triệu chứng chóng mặt kéo dài hoặc nặng hơn, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời, đảm bảo phục hồi sức khỏe nhanh chóng và hiệu quả.