Sốt xuất huyết có được đánh răng không? Cách chăm sóc răng miệng

Sốt xuất huyết điển hình bởi tình trạng rối loạn tiểu cầu, tổn thương mạch máu, dẫn đến chảy máu toàn thân, bao gồm cả niêm mạc miệng. Điều này khiến nhiều người lo lắng, không biết sốt xuất huyết có được đánh răng không? Phải chăm sóc răng miệng như thế nào khi bị sốt xuất huyết? Bài viết dưới đây, chuyên gia VNVC sẽ giải đáp chi tiết thắc mắc trên và hướng dẫn cách chăm sóc răng miệng đúng cách!

Các triệu chứng sốt xuất huyết liên quan đến răng miệng

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây truyền từ người sang người thông qua vết đốt của muỗi Aegypti Aedes (muỗi vằn) mang virus Dengue. Bệnh thường biểu hiện thành các triệu chứng như sốt cao, có thể sốt đến 40,5 độ C, phát ban, buồn nôn, nôn mửa, đau phía sau mắt, đau nhức đầu nghiêm trọng, đau khớp, nhức cơ… Ngoài ra, có khoảng 30% người mắc bệnh sốt xuất huyết gặp phải các vấn đề liên quan đến niêm mạc miệng.

Báo cáo “Tổn thương miệng liên quan đến sốt xuất huyết” vào năm 2019, thực hiện bởi Anekar và cộng sự là các bác sĩ Khoa Y học Răng miệng và X quang, được đăng trên Tạp chí của Viện Hàn lâm Y học Răng miệng và X quang Ấn Độ cho thấy: Khi tiến hành theo dõi 200 bệnh nhân mắc sốt xuất và dựa trên các tiêu chuẩn lâm sàng, huyết thanh học của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và quan sát thấy: Kết mạc (21%) là vị trí niêm mạc bị ảnh hưởng phổ biến nhất, tiếp theo là môi (4,8%), vòm miệng (2,4%) và lưỡi (1,6%). (1)

Môi có đóng vảy xuất huyết, trong khi lưỡi có ban đỏ kèm theo lớp phủ. Vòm miệng có mụn nước, chủ yếu ở vòm miệng mềm.

Một đánh giá tổng hợp khác về “Ý nghĩa lâm sàng và miệng của sốt xuất huyết” cũng cho thấy, các biểu hiện ở miệng nổi bật ở các bệnh nhân mắc sốt xuất huyết là tình trạng ban đỏ và đóng vảy ở môi, lưỡi và các mụn nước xuất huyết nhỏ trên vòm miệng mềm, tổn thương niêm mạc, niêm mạc dưới lưỡi và sàn miệng.

Báo cáo này cũng cho thấy sự xuất hiện của các mảng bám màu nâu với bề mặt thô ráp trên niêm mạc má, có thể chảy máu khi chạm vào hoặc chảy máu tự phát từ nướu và lưỡi, chảy máu nướu răng, xuất hiện các mảng xuất huyết, viêm amidan, khô miệng và có xuất hiện lớp màng phủ lưỡi. (2)

Tóm lại, các triệu chứng liên quan đến răng riêng ở bệnh nhân sốt xuất huyết gồm có:

• Khô miệng;
• Viêm amidan;
• Chảy máu chân răng, chảy máu nướu răng;
• Chảy máu tự phát từ nướu và lưỡi;
• Đóng vảy xuất huyết ở môi;
• Lưỡi có ban đỏ kèm theo lớp màng bao phủ lưỡi;
• Ban đỏ và đóng vảy xuất huyết ở môi, lưỡi;
• Mụn nước nhỏ trên vòm miệng mềm, trên niêm mạc dưới lưỡi và sàn miệng;
• Mảng bám màu nâu với bề mặt thô ráp trên niêm mạc má, có thể chảy máu khi chạm…

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết chảy máu chân răng có nguy hiểm không?

Các triệu chứng sốt xuất huyết liên quan đến răng miệng do sự tác động của virus Dengue làm rối loạn chức năng tiểu cầu, khiến nồng độ tiểu cầu trong máu bị tụt giảm, gây ra những tổn thương ở mạch máu và mạch bạch huyết, khiến cho mao mạch giãn mỏng và rất dễ bị nứt vỡ, gây ra tình trạng xuất huyết dưới da. Một trong những biểu hiện của tình trạng xuất huyết dưới da là xuất huyết niêm mạc, điển hình là xuất huyết niêm mạc miệng, lưỡi, môi.

Ngoài ra, sự suy giảm miễn dịch trong quá trình mắc bệnh khiến người bệnh dễ bị lây nhiễm thêm các tác nhân gây bệnh khác như virus cúm, Adenoviruses, Enteroviruses, virus Parainfluenza, virus Epstein-Barr, virus herpes simplex… hoặc tình trạng sốt cao khi mắc bệnh gây mất nước, thiếu vitamin C, vitamin K cũng khiến bệnh nhân sốt xuất huyết gặp phải các triệu chứng liên quan đến răng miệng như viêm amidan, khô miệng, xuất hiện các mảng bám màu nâu thô ráp trong niêm mạc miệng…

Sốt xuất huyết có được đánh răng không?

Người bệnh sốt xuất huyết có thể đánh răng khi bệnh diễn biến nhẹ, trong trường hợp mắc sốt xuất huyết nặng, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cách vệ sinh răng miệng phù hợp.

Việc duy trì vệ sinh răng miệng là cực kỳ quan trọng, ngay cả khi đang mắc bệnh. Vệ sinh răng miệng không chỉ giúp ngăn ngừa các vấn đề về răng miệng mà còn giúp cơ thể tránh khỏi các nguy cơ nhiễm trùng thứ cấp lây nhiễm thông qua niêm mạc miệng. Chính vì thế, đối với những trường hợp bị sốt xuất huyết ở mức độ nhẹ và không có biến chứng, việc đánh răng vẫn có thể được thực hiện như bình thường.

Tuy nhiên, cần chú ý đánh răng nhẹ nhàng, đúng cách, tránh làm tổn thương niêm mạc miệng, nguy cơ xuất huyết niêm mạc kèm theo các hệ quả nghiêm trọng khác đến sức khỏe của người bệnh.

Khi tình trạng bệnh sốt xuất huyết trở nên nghiêm trọng, hiện tượng chảy máu niêm mạc tự phát, áp lực từ việc đánh răng có thể làm tổn thương nướu và niêm mạc miệng, dẫn đến tổn thương nghiêm trọng hơn. Điều này có thể khiến tình trạng chảy máu kéo dài, làm mất nhiều máu, gây suy nhược và ảnh hưởng xấu đến tình trạng bệnh.

Thậm chí, đánh răng không đúng cách ở những người mắc sốt xuất huyết nặng có thể làm rò rỉ huyết tương ra khỏi lòng mạch, gia tăng tính thấm của thành mạch, gây tràn dịch màng phổi và cô đặc máu. Điều này có thể dẫn đến hạ huyết áp, sốc và trụy tim. Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, việc đánh răng không đúng cách có thể gây chảy máu chân răng nghiêm trọng và xuất huyết não, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nguy cơ tử vong rất cao.

Ngoài ra, nếu không thực hiện chăm sóc răng miệng đúng cách, nguy cơ nhiễm trùng sẽ gia tăng, điều này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.

Chính vì thế, nếu không chắc chắn về tình trạng mắc sốt xuất huyết hiện tại của bản thân có được đánh răng hay không, có thể hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn.

Cách vệ sinh răng miệng khi bị sốt xuất huyết

• Sử dụng dụng cụ vệ sinh thích hợp: Để bảo vệ nướu và răng khi bị sốt xuất huyết, hãy sử dụng bàn chải răng loại nhỏ, có sợi lông mềm hoặc sử dụng khăn gạc mềm để vệ sinh vùng răng miệng. Bàn chải lông mềm và khăn gạc sẽ giúp việc vệ sinh răng miệng khi mắc bệnh sốt xuất huyết trở nên dễ dàng hơn, giảm thiểu nguy cơ gây tổn thương cho nướu, đặc biệt là khi nướu trở nên nhạy cảm và dễ chảy máu. Đồng thời, chú ý thao tác đánh răng nhẹ nhàng, tránh chà xát mạnh để không làm tổn hại niêm mạc miệng.
• Dùng kem đánh răng phù hợp: Kem đánh răng không nên chứa các hoạt chất tẩy rửa quá mạnh hoặc kích ứng. Nên chọn loại kem đánh răng dành cho nướu nhạy cảm hoặc có chứa các thành phần bảo vệ nướu.
• Súc miệng bằng dung dịch kháng khuẩn: Sử dụng nước muối sinh lý hoặc nước súc miệng kháng khuẩn để súc miệng hàng ngày. Nước muối sinh lý không chỉ làm sạch khoang miệng mà còn có tính năng kháng viêm, giúp ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Trong khi đó, các loại nước súc miệng kháng khuẩn sẽ tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng răng miệng.
• Không sử dụng chỉ nha khoa: Chỉ nha khoa có kích thước nhỏ, dễ sử dụng để vệ sinh răng miệng nhưng cũng chính kích thước nhỏ mà chỉ nha khoa nếu sử dụng không đúng cách có thể gây ra sát thương lên niêm mạc miệng. Đặc biệt với các trường hợp niêm mạc miệng đang trong tình trạng nhạy cảm, dễ bị tổn thương, dễ chảy máu như ở bệnh nhân sốt xuất huyết. Bên cạnh đó, nhiều loại chỉ nha khoa hiện nay còn được bao phủ một lớp sáp bạc hà tạo cảm giác mát lạnh khi sử dụng, có thể gây ra tình trạng kích ứng niêm mạc, gây viêm nhiễm và làm trầm trọng hóa tình trạng chảy máu chân răng ở bệnh nhân sốt xuất huyết.
• Giảm đau răng miệng: Trong trường hợp người bệnh sốt xuất huyết cảm thấy đau răng hoặc nướu, có thể tham vấn ý kiến chuyên gia để được chỉ định sử dụng các loại gel làm dịu đau răng có thành phần lành tính.
• Tránh thức ăn cứng và chế biến hợp lý: Việc hạn chế ăn thức ăn cứng là rất cần thiết nhằm hạn chế tối đa trường hợp các vật cứng gây ra các tác động mạnh lên niêm mạc miệng, dẫn đến tổn thương nướu và răng, gia tăng nguy cơ chảy máu niêm mạc miệng cùng các hệ lụy nghiêm trọng kéo theo khác. Thức ăn mềm, dễ nhai, dễ nuốt và dễ tiêu hóa như cháo, súp và các loại thực phẩm xay nhuyễn sẽ là lựa chọn tốt trong giai đoạn này. Đồng thời, cần tích cực bổ sung nước để hỗ trợ hạ sốt, khắc phục tình trạng khô niêm mạc do thoát nước và chủ động bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết khác để cơ thể có đủ sức đề kháng chống lại bệnh tật.

Tóm lại, đánh răng khi bị sốt xuất huyết không chỉ là điều nên làm mà còn là điều cần thiết để giữ vệ sinh, bảo vệ sức khỏe răng miệng và tránh nguy cơ nhiễm trùng niêm mạc miệng.

Tuy nhiên, cần chủ động tham vấn ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa về cách thao tác đúng cách để tránh những biến chứng không mong muốn. Nếu còn bất cứ thắc mắc về vấn đề “sốt xuất huyết có được đánh răng không”, quý Khách hàng có thể liên hệ ngay đến tổng đài tư vấn 24/7 của VNVC 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage facebook VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn để được giải đáp và tư vấn theo từng trường hợp bệnh lý cụ thể.