Vết tiêm bị bầm tím có sao không? Bao lâu thì chỗ bầm khỏi hẳn?
10:21 30/07/2024
Quản lý Y khoa
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Sau tiêm chủng, nhiều người gặp phải tình trạng vị trí vết tiêm xuất hiện những vết bầm tím, vậy vết tiêm bị bầm tím có sao không? Làm gì khi vết tiêm bị bầm? Bao lâu thì vết bầm khỏi? Hãy cùng VNVC tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
| BS Nguyễn Văn Mác Toàn - Quản lý Y khoa vùng 1 khu vực miền Trung - Tây Nguyên, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC chia sẻ: “ Vết bầm tím xuất hiện có thể do kim tiêm làm tổn thương các mao mạch nhỏ, tuy nhiên dấu hiệu này không đáng lo có thể khỏi hoàn toàn sau một vài ngày. Vết bầm tím do tiêm chủng có thể xuất hiện ở những người đang dùng thuốc điều trị, người bị thiếu chất, thiếu vitamin… cũng có thể xuất hiện trùng hợp, không liên quan đến tiêm chủng” |
Vết tiêm bị bầm tím có sao không?
TÙY TRƯỜNG HỢP! Vết tiêm bị bầm tím có sao không là thắc mắc của rất nhiều người sau khi tiêm vắc xin. Để giải đáp cho vấn này các chuyên gia cho biết trước tiên cần hiểu vết tiêm bị bầm xuất hiện trên da đến từ đâu? Vết tiêm bị bầm tím đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó nguyên nhân do cơ địa nhạy cảm khiến kim tiêm dễ dàng gây tổn thương đến các mạch máu nhỏ dưới da hoặc do phương pháp thực hiện của kỹ thuật viên là phổ biến nhất.
Sau khi mạch máu dưới da bị tổn thương, máu rò rỉ ra ngoài và hình thành vết bầm màu đỏ rồi từ từ đổi dần sang màu tím hoặc xanh đậm vào ngày hôm sau. Theo thời gian, vết tiêm bị bầm này lành lại sẽ chuyển sang màu xanh lục, màu vàng hoặc màu nâu trước khi chúng biến mất hoàn toàn. Thời gian để vết tiêm bị bầm lành lặn phụ thuộc vào cơ địa của từng người và mức độ tổn thương. Hầu hết các vết bầm tím đều có thể tự khỏi mà không cần phải can thiệp điều trị và không cần lo lắng quá.
Đối với trường hợp sau khi da tiếp xúc với kim tiêm, chẳng hạn như tiêm vắc xin hoặc lấy máu, hiến máu, trong một số trường hợp người tiêm có thể gặp phải tình trạng vết tiêm bị bầm tím thì điều này là bình thường và hoàn toàn không đáng lo ngại. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng khuyến cáo trong một số trường hợp, vết tiêm bị bầm tím nhưng lâu ngày không khỏi cũng là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn mà mỗi người cần hết sức lưu ý.
Các nguyên nhân khiến chỗ tiêm bị bầm tím
Đối với trường hợp sau khi đi tiêm về, vết tiêm xuất hiện tình trạng bầm tím thường đến từ các nguyên nhân sau:
1. Cơ địa dễ tổn thương mạch máu
Trẻ em đặc biệt là trẻ sơ sinh có cơ địa rất nhạy cảm, cấu trúc làn da khi mới sinh ra chưa hoàn thiện, các tế bào da nhỏ hơn, sợi collagen khiến lớp da còn mỏng. Nghiên cứu cho thấy ở trẻ sơ sinh, lớp sừng trên thượng bì mỏng hơn so với người lớn là hơn 30% và lớp biểu bì mỏng hơn so với người lớn là hơn 20%.
Điều này khiến làn da của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ rất mỏng manh và dễ bị tổn thương, nhất là trong quá trình tiêm vắc xin, nếu điều dưỡng viên thực hiện thao tác tiêm không đúng cách hoặc trẻ quấy khóc gây trật đường tiêm có thể khiến mạch máu dưới da bị vỡ gây ra tình trạng vết tiêm bị bầm tím.
Ngoài ra, đối với người lớn tuổi, lớp mỡ dưới da cũng mỏng dần khiến khả năng bảo vệ các mạch máu dưới da cũng bị hạn chế, do đó dù chỉ va chạm nhẹ vào vào bàn ghế hoặc trong quá trình tiêm chủng các điều dưỡng viên thực hiện thao tác tiêm không đúng cách cũng có thể khiến các mạch máu dễ vỡ gây ra các vết bầm tím dưới da.
2. Ảnh hưởng của thuốc đang sử dụng
Một số trường hợp người tiêm đang trong quá trình điều trị bệnh sử dụng các loại thuốc như Aspirin, Ibuprofen, thuốc kháng sinh, thuốc chống đông, thuốc tránh thai, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống viêm, thuốc giảm đau, thuốc chống đông máu, thuốc có chứa sắt, thuốc chống hen… cũng khiến da có nguy cơ dễ bị bầm tím hơn. Ngoài ra, một số trường hợp người tiêm nếu có sử dụng Corticoid bôi ngoài da cũng khiến lớp thượng bì mỏng dần, mất khả năng bảo vệ da và dễ bị bầm tím hơn khi có tác động đến từ bên ngoài.
⇒ Xem thêm: Trẻ đang uống kháng sinh có tiêm phòng được không?
3. Các vấn đề về sức khỏe tiềm ẩn
Trong một số trường hợp, vết bầm tím không thuyên giảm hoặc cơ thể xuất hiện nhiều vết bầm tím bất thường, người bệnh cần hết sức lưu ý vì đây có thể là các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn như bệnh tim, tiểu đường, bệnh gan, bệnh thận hoặc các bệnh lý về máu như: ung thư máu, suy giảm tiểu cầu, rối loạn đông máu, kể cả bệnh ung thư đặc biệt nguy hiểm. Chính vì vậy, ngay khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng bất thường, người bệnh cần nhanh chóng đến ngay các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám, kiểm tra và điều trị kịp thời.
Cách để nhận biết vết tiêm bị bầm tím
1. Vết bầm tím trông như thế nào?
Sau khi các mạch máu dưới da bị vỡ, vết bầm tím bắt đầu hình thành bằng việc tạo ra các vết bầm màu đỏ rồi từ từ đổi dần sang màu tím hoặc xanh đậm vào ngày hôm sau. Khi vết bầm tím bắt đầu lành, chúng sẽ dần chuyển sang màu xanh lục, màu vàng hoặc màu nâu. Đó là lúc cơ thể tái hấp thụ lượng máu đã rò rỉ.
Thời gian để vết bầm lành lại phụ thuộc vào cơ địa của từng người và mức độ tổn thương, thông thường quá trình này có thể mất đến 2-4 tuần. Trong một số trường hợp, vết tiêm bị bầm có thể kèm theo hiện tượng đau (tùy thuộc vào cơ địa của từng người).
2. Khi nào vết bầm tím là dấu hiệu đáng lo ngại và cần đến bác sĩ?
Theo nhiều chuyên gia, hầu hết các vết bầm tím sẽ tự biến mất mà không cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên, trong một số trường hợp vết bầm tím không có dấu hiệu thuyên giảm hoặc xuất hiện một cách bất thường thì đây có thể là dấu hiệu của một số vấn đề đáng lo ngại về sức khỏe cần nhanh chóng được chẩn đoán kịp tời để được tiến hành điều trị càng sớm càng tốt. Cụ thể:
- Nếu trên da xuất hiện rất nhiều vết bầm tím nhỏ, kích thước 1-3mm mà không có sự va chạm nào gây tổn thương da nào thì nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được kiểm tra. Bởi đây có thể là dấu hiệu cho thấy số lượng tiểu cầu rất thấp, cơ thể nhiễm trùng nặng hoặc mắc bệnh lý suy tim.
- Nếu một người bị tai nạn, chấn thương vào vùng đầu gây ra vết bầm tím sau tai nạn thì cần chú ý bởi đây có thể là dấu hiệu nguy hiểm, cần sớm đến bệnh viện để kiểm tra theo dõi.
- Nếu cơ thể đột nhiên xuất hiện một vết bầm lớn kèm đau đớn có thể là dấu hiệu cho thấy người bệnh đang mắc hội chứng chèn ép khoang, từ đó tạo áp lực lên các mô làm cản trở quá trình tưới máu giảm lượng oxy cung cấp cho các tổ chức khoang. Tình trạng này cũng cần được kiểm tra và điều trị khẩn cấp để tránh các biến chứng đe dọa tính mạng.
- Nếu vùng bụng xuất hiện vết bầm quanh rốn có thể là dấu hiệu cảnh báo xuất huyết nội bụng.
- Nếu tình trạng vết bầm tím ngày càng trầm trọng hoặc tự phát có thể là một dấu hiệu của một căn bệnh tiềm ẩn như bệnh tim, tiểu đường, bệnh gan, bệnh thận hoặc không may mắn mắc phải các bệnh lý về máu như: ung thư máu, suy giảm tiểu cầu, rối loạn đông máu, kể cả bệnh ung thư đặc biệt nguy hiểm.
Hướng dẫn xử lý vết tiêm bị bầm tím
Hầu hết các vết bầm tím đều có thể tự biến mất và thuyên giảm sau khoảng 2-4 tuần mà không cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên, trong khoảng thời gian này, để giảm bớt sự khó chịu, có thể áp dụng các phương pháp sau đây;
1. Chườm mát
Sử dụng khăn để chườm mát lên vết tiêm bị bầm để giúp tan máu bầm nhanh hơn. Thực hiện như sau: chườm vào vết tiêm khoảng 30 giây sau đó giấc lên 5 giây, thực hiện thao tác này trong vòng 15 phút. Lưu ý, tuyệt đối không đắp bất cứ thứ gì (lá cây, khoai tây, chanh) lên vết tiêm vì phương pháp này không có cơ sở khoa học, có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng tại vết tiêm dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
2. Hạn chế vận động
Sau tiêm cần tránh các hoạt động mạnh hoặc cử động quá nhiều vùng cơ bị tiêm trong vài giờ để giảm nguy cơ bầm tím. Đồng tời, nếu vết tiêm có dấu hiệu bị bầm có thể massage nhẹ nhàng xung quanh (không trực tiếp lên) vùng da tổn thương để giúp tăng lưu thông máu và hỗ trợ quá trình lành lặn.
3. Nâng cao vùng bị bầm tím
Để giảm thiểu sưng, cố gắng giữ cho vùng bị bầm tím được nâng cao. Nếu bạn có một vết bầm ở chân, tránh ngồi xổm. Có thể đặt một chiếc gối dưới chân khi nằm.
Vết bầm tím sau tiêm vắc xin bao lâu thì biến mất?
Bên cạnh thắc mắc vết tiêm bị bầm tím có sao không thì nhiều người còn có chung một nỗi băn khoăn khác là sau bao lâu thì vết tiêm bị bầm tím sẽ biến mất. Chuyên gia cho biết thời gian để vết bầm lành lặn phụ thuộc vào cơ địa của từng người và mức độ tổn thương, thông thường một vết bầm tím nhỏ phải mất 2 - 4 tuần và vết bầm tím nếu nằm ở phần thân dưới sẽ mất nhiều thời gian hơn. Hầu hết các vết bầm tím đều có thể tự lành lặn mà không cần phải can thiệp điều trị.
Cách ngăn ngừa vết tiêm vắc xin bị bầm tím
Dưới đây là một số cách hữu ích để giúp giảm thiểu nguy cơ bị bầm tím sau khi tiêm vắc xin có thể áp dụng:
1. Trước khi tiêm
- Thông báo cho bác sĩ: nếu bản thân có tiền sử dễ bị bầm tím hoặc đang sử dụng thuốc làm loãng máu, Aspirin, Ibuprofen, thuốc kháng sinh, thuốc chống đông, thuốc tránh thai, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống viêm, thuốc giảm đau, thuốc chống đông máu, thuốc có chứa sắt, thuốc chống hen… để được chỉ định tiêm chủng chính xác và phù hợp.
- Chọn vị trí tiêm thích hợp: điều dưỡng viên cần là người có kinh nghiệm và kỹ thuật tốt, thực hiện thao tác tiêm chính xác, tránh các tổn thương không đáng có lên vùng tiêm..
2. Trong khi tiêm
- Kỹ thuật tiêm đúng cách: điều dưỡng viên cần đảm bảo sử dụng kim tiêm đúng kích thước, chất lượng cao đạt tiêu chuẩn y tế và tiêm đúng kỹ thuật. Thao tác tiêm nên thực hiện nhẹ nhàng và chính xác để giúp giảm thiểu tổn thương mạch máu.
- Thả lỏng cơ thể và thư giãn các cơ: người tiêm cố gắng thả lỏng cơ thể, thư giãn cơ bắp giữ tin thần thoải mái trong quá trình tiêm. Bởi nếu căng cơ có thể làm tăng nguy cơ tổn thương mạch máu dẫn đến vết tiêm bị bầm tím.
3. Sau khi tiêm
- Nghỉ ngơi đủ và uống đủ nước: người tiêm cần nghỉ ngơi hợp lý, bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng để giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn sau khi tiêm.
- Chườm lạnh ngay sau khi tiêm: sử dụng túi chườm lạnh và chườm nhẹ nhàng lên vết tiêm bị bầm để giúp tan máu bầm nhanh hơn. Thực hiện như sau: chườm vào vết tiêm khoảng 30 giây sau đó giấc lên 5 giây, thực hiện thao tác này trong vòng 15 phút.
- Tránh hoạt động mạnh: Tránh các hoạt động mạnh hoặc cử động quá nhiều vùng cơ bị tiêm trong vài giờ sau khi tiêm để giảm nguy cơ bầm tím.
- Theo dõi vùng tiêm: Kiểm tra vùng tiêm trong những ngày sau đó. Nếu vết bầm tím không giảm hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng, hãy liên hệ với bác sĩ.
4. Thực phẩm và thuốc hỗ trợ
- Vitamin C và K: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C và K giúp tăng cường sức khỏe mạch máu và giảm nguy cơ bầm tím.
- Thuốc hỗ trợ: Nếu bạn dễ bị bầm tím, bác sĩ có thể đề xuất sử dụng thuốc hoặc kem bôi có chứa arnica hoặc vitamin K để bôi lên vùng da sau khi tiêm.
Một số phản ứng phụ khác khi tiêm vắc xin
Tương tự với bất kỳ loại thuốc nào khác, vắc xin cũng có thể gây ra một số phản ứng phụ khác tại vết tiêm và toàn thân như sốt nhẹ, mệt mỏi, uể oải, đau nhức, sưng đỏ... Tuy nhiên, các phản ứng này là nhẹ cho thấy cơ thể đang tạo ra miễn dịch phòng bệnh, thường biến mất sau vài giờ hoặc vài ngày và không gây nguy hiểm cho người được tiêm chủng. Tác dụng phụ nghiêm trọng được đánh giá xảy ra với tỷ lệ rất thấp trên toàn thế giới.
⇒ Bạn có thể xem chi tiết về:
- Tác dụng phụ của vắc xin từng loại từ nhẹ đến nặng và cách hạn chế.
- Vắc xin có thể gây ra tự kỷ không?
- Vắc xin có thể gây ra ung thư không?
Như vậy, với những thông tin trên đã giúp bạn đọc trả lời được thắc mắc vết tiêm bị bầm tím có sao không. Vết tiêm bị bầm tím là bình thường và hoàn toàn không đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu quan sát thấy vết tiêm bị bầm tím lâu ngày không khỏi thì cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được kiểm tra theo dõi bởi đây có thể dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, không liên quan đến tiêm chủng.