Cách hết cảm cúm buồn nôn hiệu quả và cách xử lý an toàn ban đầu

Cảm lạnh và cúm mùa là những bệnh lý đường hô hấp thường gặp khi thời tiết thay đổi thất thường, đặc biệt là vào thời điểm giao mùa. Dù không đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe, nhưng những triệu chứng của bệnh như mệt mỏi, buồn nôn, nôn, đau đầu... lại khiến cơ thể suy kiệt, làm gián đoạn công việc và sinh hoạt thường ngày. Vậy làm thế nào để chữa cảm cúm buồn nôn nhanh khỏi, an toàn và hiệu quả ngay tại nhà? Cùng tìm hiểu trong bài viết sau!

BS Lê Thị Gấm - Quản lý Y khoa vùng 6 miền Bắc, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: “Cúm là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phổi, biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng. Trong mùa cúm 2023 - 2024, Hoa Kỳ ghi nhận 28.000 ca tử vong, với tỷ lệ tử vong ở người cao tuổi cao gấp 3 lần nhóm trung niên (32/100.000 so với 9,1/100.000) (1).

Riêng mùa cúm 2003 - 2004, 153 trẻ em tử vong vì cúm, trong đó 98% liên quan đến cúm A. Đáng chú ý, 39% trẻ có triệu chứng nôn, thậm chí 6% chỉ nôn mà không biểu hiện hô hấp rõ rệt (2).”

cảm cúm buồn nôn

Bị cảm cúm có buồn nôn không? 

Triệu chứng buồn nôn có thể gặp ở bệnh nhân mắc cúm, thường đi kèm với các vấn đề tiêu hóa khác như nôn mửa và đau bụng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra sự xuất hiện của buồn nôn ở bệnh nhân cúm. Chẳng hạn, một nghiên cứu trường hợp mô tả bệnh nhân bị buồn nôn sau bữa ăn, cùng với các triệu chứng cúm khác như mệt mỏi và khó chịu.

Một nghiên cứu khác về tác dụng của việc tiêm độc tố botulinum cũng ghi nhận rằng một số bệnh nhân báo cáo buồn nôn là một phần của các triệu chứng cúm rộng hơn, bao gồm khó chịu và đau nhức cơ.

Tần suất và mức độ nghiêm trọng của buồn nôn ở bệnh nhân cúm có thể khác nhau. Trong một nghiên cứu tập trung vào các triệu chứng cúm sau khi tiêm độc tố botulinum, buồn nôn đã được báo cáo bởi một nhóm nhỏ bệnh nhân, cho thấy rằng mặc dù đây không phải là triệu chứng phổ biến nhất, nhưng nó vẫn đáng chú ý. Một bài nghiên cứu khác về cảm lạnh thông thường và cúm cũng đề cập rằng buồn nôn, cùng với nôn mửa và đau bụng, có thể là một phần của triệu chứng của các bệnh nhiễm trùng do virus này.

Một số chủng cúm, chẳng hạn như virus cúm A/H1N1 có liên quan đến tỷ lệ mắc các triệu chứng tiêu hóa cao hơn, bao gồm cảm cúm buồn nôn. Trong mùa cúm A/H1N1, bệnh nhân thường báo cáo các triệu chứng như sốt, ớn lạnh, buồn nôn, nôn và đau nhức cơ thể. Điều này cho thấy các chủng cúm cụ thể có thể có xu hướng gây ra tình trạng khó chịu ở đường tiêu hóa rõ rệt hơn.

cúm có thể gây ra triệu chứng buồn nôn
Nhiễm cúm có thể gây ra triệu chứng buồn nôn hoặc nôn khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, khó chịu.

Tại sao cảm cúm lại buồn nôn?

Dưới đây là những nguyên nhân chính lý giải vì sao cúm lại có thể gây buồn nôn:

1. Nhiễm virus cúm

Khi virus cúm xâm nhập vào cơ thể, chúng không chỉ tấn công đường hô hấp mà còn có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, đặc biệt ở trẻ em, người cao tuổi hoặc người có miễn dịch yếu. Virus gây viêm niêm mạc mũi, họng và phổi, tạo ra phản ứng viêm lan tỏa, từ đó kích thích vùng dạ dày, ruột dẫn đến cảm giác buồn nôn và nôn mửa.

Trong một số trường hợp, người bệnh có thể phát triển tình trạng viêm dạ dày ruột do virus, còn gọi là "cúm dạ dày" gây buồn nôn, nôn ói, tiêu chảy và đau bụng. Tuy đây là biến thể hiếm hơn, nhưng lại xuất hiện thường xuyên hơn ở trẻ em trong các mùa cúm cao điểm.

2. Phản ứng của hệ miễn dịch

Khi cơ thể chống lại virus cúm, hệ miễn dịch sẽ giải phóng các chất gây viêm để tiêu diệt virus. Phản ứng viêm này có thể làm rối loạn chức năng của hệ thần kinh trung ương và hệ tiêu hóa, tạo ra cảm giác buồn nôn, đặc biệt là khi kết hợp với sốt cao, đau đầu hoặc mất cân bằng điện giải.

Mất nước do sốt, tiêu chảy hoặc không ăn uống đầy đủ cũng là nguyên nhân góp phần gây buồn nôn, chóng mặt và kiệt sức. Những người dễ bị ảnh hưởng nhất gồm trẻ nhỏ, người cao tuổi và người đang mắc bệnh mãn tính, do hệ miễn dịch yếu hơn và khả năng bù nước kém hơn.

Xem thêm: Cảm cúm đau đầu triệu chứng như thế nào? Cách điều trị ra sao.

3. Tác dụng phụ của thuốc điều trị

Một số loại thuốc kháng virus như Tamiflu có thể gây ra buồn nôn hoặc nôn nhẹ ở một số người dùng, đặc biệt là khi uống lúc bụng đói. Ngoài ra, các loại thuốc giảm đau, hạ sốt hoặc kháng sinh dùng trong điều trị cúm có thể gây kích ứng dạ dày nếu không được sử dụng đúng cách.

Khi nào cảm cúm buồn nôn cần phải lo lắng?

Trong hầu hết các trường hợp, bệnh cúm có thể được điều trị tại nhà bằng cách nghỉ ngơi đầy đủ, uống nhiều nước, bổ sung dinh dưỡng và dùng các loại thuốc không kê đơn để giảm triệu chứng. Tuy nhiên, không nên chủ quan, vì cúm cũng có thể gây ra biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở người có sức đề kháng yếu hoặc mắc bệnh nền. Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo nên đến cơ sở y tế ngay:

  • Khó thở hoặc thở gấp;
  • Nôn mửa kéo dài trên 24 giờ;
  • Tiêu chảy không dứt trong hơn 3 ngày;
  • Phát hiện máu trong chất nôn hoặc phân;
  • Dấu hiệu mất nước như chóng mặt, môi khô, tiểu ít hoặc không đi tiểu;
  • Sốt cao liên tục trên 38,5 độ C (101 độ F);
  • Triệu chứng không cải thiện sau vài ngày hoặc có xu hướng nặng hơn như ho tăng, sốt cao dai dẳng, cơ thể kiệt sức. (3)
bị cảm cúm buồn nôn
Khi bị cảm cúm buồn nôn, nếu tình trạng trở nên nghiêm trọng kèm theo các triệu chứng khó thở, thở gấp, nôn mửa kéo dài… người bệnh nên đến bệnh viện ngay để bác sĩ kiểm tra và điều trị kịp thời.

Các triệu chứng kèm theo có thể có của cảm cúm buồn nôn

Khi bị cảm cúm buồn nôn, cơ thể có thể xuất hiện nhiều triệu chứng khác nhau, tùy theo mức độ nhiễm virus và sức đề kháng hiện tại. Dưới đây là những biểu hiện thường gặp:

  • Sốt cao: Đây là phản ứng thường thấy khi cơ thể cố gắng chống lại virus. Nhiệt độ có thể vượt ngưỡng 38 độ C, đi kèm cảm giác ớn lạnh, vã mồ hôi.
  • Đau nhức toàn thân: Người bệnh có thể cảm thấy đau mỏi cơ bắp, khớp, đây là dấu hiệu cơ thể đang bị viêm do virus.
  • Đau đầu: Tình trạng này có thể từ âm ỉ đến dữ dội, đôi khi khiến cơ thể khó tập trung hay nghỉ ngơi.
  • Mệt mỏi, uể oải kéo dài: Cúm khiến cơ thể cảm thấy thiếu năng lượng, dễ buồn ngủ và không còn hứng thú với các hoạt động thường ngày.
  • Ho: Có thể là ho khan hoặc ho có đờm, triệu chứng này báo hiệu hệ hô hấp đang bị ảnh hưởng.
  • Đau họng: Họng khô rát, đau khi nuốt là dấu hiệu viêm niêm mạc hầu họng, một phản ứng phổ biến của cúm.
  • Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi: Tình trạng này thường xuất hiện ở giai đoạn đầu của bệnh, gây khó chịu và cản trở hô hấp.

Có thể bạn quan tâm: Cảm cúm đau nhức toàn thân điều trị như thế nào?

Cách xử lý khi bị cúm và buồn nôn

Cảm cúm và có biểu hiện buồn nôn là tình trạng có thể gặp phải khi mắc bệnh. Để cải thiện tình trạng này, người bệnh có thể áp dụng các cách xử lý sau:

  • Bổ sung đầy đủ nước và điện giải: Nôn ói và buồn nôn có thể khiến cơ thể mất nước nhanh chóng, đặc biệt khi đi kèm sốt cao. Người bệnh nên uống nước lọc từng ngụm nhỏ, nước ép trái cây loãng, nước dừa hoặc dung dịch bù điện giải. Những loại nước này không chỉ giúp giữ nước mà còn cung cấp khoáng chất, hỗ trợ phục hồi nhanh hơn.
  • Dùng trà thảo mộc để làm dịu dạ dày: Các loại trà từ thiên nhiên như trà gừng hoặc trà hoa cúc được biết đến với tác dụng kháng viêm và làm dịu hệ tiêu hóa. Uống một tách trà ấm có thể giúp giảm cảm giác buồn nôn và mang lại sự dễ chịu cho dạ dày.
  • Ăn nhẹ, dễ tiêu và chia nhỏ bữa ăn: Khi bị cảm cúm buồn nôn, hệ tiêu hóa thường yếu và dễ bị kích thích. Thay vì ăn nhiều trong một bữa, hãy chia nhỏ thành nhiều bữa ăn trong ngày với các món ăn nhẹ như cháo, súp, bánh mì nướng hoặc cơm trắng. Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng hoặc khó tiêu để không làm tình trạng buồn nôn nặng hơn.
  • Nghỉ ngơi đầy đủ: Cơ thể cần được nghỉ ngơi để phục hồi. Mệt mỏi và thiếu ngủ có thể làm gia tăng cảm giác buồn nôn. Hãy ưu tiên giấc ngủ chất lượng và tránh làm việc quá sức trong thời gian bị bệnh.
  • Tránh xa mùi mạnh: Một số mùi như mùi thức ăn nồng, hóa chất, nước hoa hoặc khói thuốc có thể kích thích cơn buồn nôn. Giữ môi trường sống thông thoáng, trong lành là cách giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn.
bổ sung nước đầy đủ
Buồn nôn, nôn khi bị cúm có thể khiến người bệnh mất nước nhanh chóng, nên cần được bổ sung nước đầy đủ.

Cách hết buồn nôn khi ốm

Cảm cúm buồn nôn là một triệu chứng khó chịu có thể gặp khi nhiễm cúm, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và quá trình hồi phục. Việc điều trị hiệu quả đòi hỏi phải kết hợp giữa sử dụng thuốc theo chỉ định và áp dụng các biện pháp hỗ trợ tại nhà để giúp cơ thể dễ chịu hơn và rút ngắn thời gian bệnh.

1. Điều trị triệu chứng

  • Thuốc kháng virus cúm: Các loại thuốc như oseltamivir, zanamivir, baloxavir marboxil hay peramivir (4) được dùng để kiểm soát và ức chế sự phát triển của virus cúm. Khi virus bị kiềm chế, các triệu chứng bao gồm buồn nôn cũng sẽ thuyên giảm rõ rệt. Việc sử dụng nhóm thuốc này cần được bắt đầu càng sớm càng tốt và theo chỉ dẫn chuyên môn.
  • Thuốc chống nôn: Các loại thuốc chống nôn giúp kiểm soát cảm giác buồn nôn và nôn mửa, từ đó giúp người bệnh ăn uống dễ dàng hơn. Tuy nhiên, việc dùng thuốc cần có sự chỉ định và theo dõi của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
  • Thuốc hạ sốt, giảm đau: Cúm thường đi kèm sốt và đau nhức toàn thân, điều này có thể làm trầm trọng thêm cảm giác buồn nôn. Dùng thuốc hạ sốt như paracetamol hoặc ibuprofen giúp làm dịu cơ thể, từ đó giảm bớt áp lực lên hệ tiêu hóa.

2. Sử dụng các phương pháp hỗ trợ tại nhà

Để điều trị tình trạng cúm buồn nôn, có thể áp dụng các phương pháp hỗ trợ tại nhà sau:

  • Uống nước ấm hoặc trà thảo mộc: Giữ cơ thể đủ nước là điều quan trọng, nhất là khi người bệnh có dấu hiệu mất nước do sốt hoặc nôn. Trà gừng, trà bạc hà hoặc chỉ đơn giản là nước ấm có thể giúp làm dịu dạ dày và giảm cảm giác buồn nôn.
  • Ăn uống hợp lý, chia nhỏ bữa ăn: Thay vì ăn một bữa lớn, hãy chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày với thực phẩm dễ tiêu như cháo, súp hoặc bánh mì nướng. Việc này không chỉ giảm áp lực lên hệ tiêu hóa mà còn giúp duy trì năng lượng cho cơ thể.
  • Nghỉ ngơi đầy đủ và tránh căng thẳng: Cúm khiến cơ thể mệt mỏi, do đó nghỉ ngơi là điều thiết yếu. Hãy chọn không gian yên tĩnh, ánh sáng dịu để giúp cơ thể phục hồi tốt hơn. Thiếu ngủ hoặc căng thẳng cũng có thể làm trầm trọng thêm cảm giác buồn nôn.
  • Hít thở sâu và đều: Một kỹ thuật đơn giản nhưng hữu ích là luyện thở sâu và chậm. Điều này không chỉ giúp giảm căng thẳng mà còn ổn định cảm giác trong dạ dày.
  • Bấm huyệt cổ tay: Phương pháp bấm huyệt ở cổ tay được nhiều người sử dụng để giảm buồn nôn. Người bệnh có thể đặt ba ngón tay ngang cổ tay, xác định điểm huyệt và dùng ngón cái ấn nhẹ theo chuyển động tròn trong 2 – 3 phút rồi đổi bên. Cách này có thể mang lại hiệu quả bất ngờ khi thực hiện đúng cách.
chế độ ăn uống hợp lý
Để điều trị tình trạng bị cảm cúm buồn nôn, người bệnh nên nghỉ ngơi đầy đủ và xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, chia nhỏ bữa ăn để duy trì năng lượng.

Cách phòng ngừa cúm kèm buồn nôn hiệu quả

Để phòng ngừa bệnh cúm và tình trạng buồn nôn hiệu quả, có thể áp dụng các biện pháp sau:

Tiêm vắc xin cúm:

Tiêm phòng cúm là biện pháp bảo vệ hiệu quả nhất giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại các chủng virus cúm lưu hành theo mùa. Vắc xin không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh mà còn làm nhẹ mức độ triệu chứng nếu chẳng may nhiễm cúm.

Hiện nay, Hệ thống tiêm chủng VNVC có đầy đủ, số lượng với vắc xin phòng cúm. Cụ thể:

Tên vắc xin Nước sản xuất Đối tượng Lịch tiêm Đăng ký tiêm vắc xin cúm
Vaxigrip Tetra (Pháp) Sanofi Pasteur (Pháp) Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn. Trẻ từ 6 tháng tuổi đến dưới 9 tuổi chưa tiêm cúm có lịch tiêm 2 mũi:

  •  Mũi 1: lần tiêm đầu tiên.
  •  Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 4 tuần và tiêm nhắc hàng năm.

Từ 9 tuổi trở lên: Lịch tiêm 01 mũi duy nhất và nhắc lại hằng năm.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo chỉ cần tiêm nhắc lại vắc xin cúm hàng năm, nên  cách 12 tháng so với mũi trước.

TẠI ĐÂY
Influvac Tetra (Hà Lan) Abbott (Hà Lan) TẠI ĐÂY
GCFlu Quadrivalent (Hàn Quốc) Green Cross (Hàn Quốc) Trẻ từ 6 tháng đến 9 tuổi:

Lịch tiêm 2 mũi:

  • Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
  • Mũi 2: một tháng sau mũi 1

Trẻ từ 9 tuổi trở lên và người lớn: Lịch tiêm 01 mũi duy nhất và nhắc lại hằng năm.

Lưu ý: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo chỉ cần tiêm nhắc lại vắc xin Cúm hàng năm , nên  cách 12 tháng so với mũi trước.

TẠI ĐÂY
Ivacflu-S (Việt nam) Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế IVAC – Việt Nam Người lớn từ 18 tuổi đến 60 tuổi (đến sinh nhật lần thứ 60 tuổi). Lưu ý, không chỉ định tiêm cho phụ nữ mang thai. Tiêm 1 mũi. Tiêm nhắc lại 01 mũi hàng năm hoặc vào đầu các mùa có nguy cơ bùng phát dịch. TẠI ĐÂY

Thực hành vệ sinh cá nhân và môi trường tốt:

  • Rửa tay thường xuyên và đúng cách: Sử dụng xà phòng và nước sạch trong ít nhất 20 giây, đặc biệt là sau khi ho, hắt hơi hoặc ở nơi công cộng. Nếu không có xà phòng và nước, hãy sử dụng dung dịch rửa tay khô chứa cồn.
  • Tránh chạm tay lên mặt: Hạn chế đưa tay lên mắt, mũi và miệng vì đây là những con đường chính mà virus xâm nhập vào cơ thể.
  • Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi: Sử dụng khăn giấy hoặc khuỷu tay áo để che, sau đó vứt khăn giấy đã sử dụng vào thùng rác và rửa tay sạch sẽ.
  • Thông gió thường xuyên: Mở cửa sổ để không khí lưu thông, đặc biệt là trong mùa cúm.
  • Làm sạch các bề mặt thường xuyên chạm vào: Lau chùi tay nắm cửa, bàn phím, điện thoại và các bề mặt khác bằng chất khử trùng.

Tránh tiếp xúc với người bệnh:

  • Hạn chế tiếp xúc gần với những người có triệu chứng cúm để tránh lây nhiễm.
  • Nếu đang bị bệnh, hãy ở nhà và tránh tiếp xúc với người khác để ngăn ngừa sự lây lan.

Tăng cường sức đề kháng:

  • Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, bao gồm nhiều trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc để hỗ trợ hệ miễn dịch.
  • Ngủ đủ giấc: Đảm bảo ngủ đủ 7 – 8 tiếng mỗi đêm để cơ thể có thời gian phục hồi và tăng cường hệ miễn dịch.
  • Tập thể dục thường xuyên: Vận động nhẹ nhàng đến trung bình giúp tăng cường hệ miễn dịch và sức khỏe tổng thể.
  • Quản lý căng thẳng: Căng thẳng kéo dài có thể làm suy yếu hệ miễn dịch. Tìm các phương pháp thư giãn như yoga, thiền hoặc các hoạt động giải trí để giảm căng thẳng.
nghỉ ngơi đầy đủ
Để phòng ngừa nguy cơ mắc cúm nên xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh và nghỉ ngơi đầy đủ để nâng cao sức đề kháng.

Cảm cúm buồn nôn có thể gây nhiều khó chịu, nhưng hoàn toàn có thể áp dụng các biện pháp xử lý an toàn ban đầu tại nhà như nghỉ ngơi, bù nước, ăn uống nhẹ nhàng và sử dụng gừng, bạc hà. Tuy nhiên, nếu tình trạng buồn nôn không cải thiện hoặc trở nên nghiêm trọng, người bệnh nên chủ động đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Đặc biệt, để phòng ngừa nguy cơ mắc cúm nên tiêm vắc xin phòng cúm hàng năm theo khuyến cáo.

Chủ đề: #cúm
18:10 22/06/2025
Share Facebook Share Twitter Share Pinterest
Nguồn tham khảo
  1. Flu deaths by year U.S.| Statista. (2024). Statista. https://www.statista.com/statistics/1124915/flu-deaths-number-us/
  2. Minodier, L., Charrel, R. N., Ceccaldi, P.-E., van der Werf, S., Blanchon, T., Hanslik, T., & Falchi, A. (2015). Prevalence of gastrointestinal symptoms in patients with influenza, clinical significance, and pathophysiology of human influenza viruses in faecal samples: what do we know? Virology Journal, 12(1). https://doi.org/10.1186/s12985-015-0448-4
  3. Northwestern Medicine. (n.d.). Stomach flu, food poisoning or influenza: Which one do you have? Northwestern Medicine. https://www.nm.org/healthbeat/healthy-tips/stomach-flu-food-poisoning-or-influenza-which-one-do-you-have
  4. Olson, D. (2022, October 4). Influenza (Flu) Treatment. NFID; National Foundation for Infectious Diseases. https://www.nfid.org/resource/influenza-flu-treatment/

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ