7 tác dụng phụ của vắc xin cúm thường gặp mẹ cần biết

Hiện nay, nhiều bà mẹ vẫn chưa cho con tiêm vắc xin phòng cúm vì vẫn e ngại các tác dụng phụ của vắc xin cúm. Vậy các phản ứng phụ của vắc xin cúm là gì, có thật sự nguy hiểm? Có những cách nào có thể xử lý những phản ứng phụ này?

Tiêm vắc xin cúm có an toàn không?

CÓ. Vắc xin cúm là vắc xin bất hoạt, được nghiên cứu và sản xuất ​​từ virus cúm đã chết hoặc làm suy yếu (bất hoạt) nhằm kích thích cơ thể tạo kháng thể và không có khả năng gây bệnh hay tác động xấu đến cơ thể người tiêm. Tổ chức Y tế Thế giới WHO khẳng định, vắc xin cúm an toàn và đã được chứng minh làm giảm 60% bệnh tật liên quan đến cúm và giảm tỷ lệ tử vong do cúm đến 70 – 90%.

Tác dụng phụ của vắc xin cúm thường gặp

Vắc xin cúm rất an toàn, tuy nhiên một số người có thể gặp các phản ứng phụ bao gồm:

1. Đau nhức ở cánh tay

Cánh tay của người tiêm có thể bị đau nhức hoặc xuất hiện cảm giác bồn chồn, khó chịu sau tiêm vắc xin cúm, theo các chuyên gia đây là biểu hiện tốt, biểu thị rằng hệ thống miễn dịch của người tiêm đang có phản ứng tích cực với vắc xin và tạo ra kháng thể.

2. Đỏ, đau hoặc sưng tại chỗ tiêm

Đây là một phản ứng hết sức bình thường, cho thấy hệ miễn dịch đã sẵn sàng hoạt động dưới tác động của vắc xin cúm. Bên cạnh đó, phản ứng này là biểu hiện của việc kim tiêm tác động lên bề mặt da, làm hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ, khiến vùng tiêm bị sưng đau và đỏ ửng lên. Vì thế, đây là một phản ứng sau tiêm hoàn toàn bình thường và xảy ra ở hầu hết các đối tượng sau khi tiêm xong.

3. Sốt

Sau khi tiêm phòng cúm, người tiêm có thể sẽ bị sốt nhẹ dưới 38 độ C, nhưng phản ứng này không quá phổ biến. Nếu người tiêm bị sốt cao hơn mức 38 độ C, rất có thể cơ thể đã bị nhiễm một loại virus khác thường nào đó đang lưu hành trong mùa cúm. Trường hợp này thường phổ biến ở người bị cảm lạnh hoặc trẻ em bị nhiễm virus hợp bào hô hấp. Trong trường hợp này, cần tiếp nhận sự thăm khám từ các bác sĩ và thực hiện một vài xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán tình trạng bệnh lý hiện tại.

Xem thêm: Trẻ bị sốt sau tiêm phòng cúm

4. Buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi

Sau khi tiêm vắc xin cúm, cơ thể phản ứng lại với tác động của vắc xin, gây ra triệu chứng buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi. Đây là phản ứng hoàn toàn bình thường, không gây ra các hệ lụy nghiêm trọng khác, chỉ cần nghỉ ngơi và ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tình trạng này sẽ biến mất chỉ sau từ 1 đến 2 ngày.

5. Choáng váng hoặc ngất xỉu

Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ) cho biết rằng gần như tất cả các loại vắc xin đều nhận được báo cáo về việc có người ngất xỉu ngay sau khi tiêm vắc xin nhưng không gây ra các tình trạng nguy kịch khác. Vì thế, việc tiêm vắc xin phòng cúm có thể khiến một tỷ lệ rất hiếm người bị choáng váng, ngất xỉu nhất là những người có hệ miễn dịch bị suy giảm.

6. Ho hoặc hắt hơi

Triệu chứng ho hoặc hắt hơi vẫn sẽ xảy ra ngay sau khi tiêm vắc xin cúm nhưng đây chỉ là một tác dụng phụ nhẹ và kéo dài trong thời gian ngắn, hoàn toàn không có khả năng khiến người tiêm bị đau họng hay cảm lạnh.

7. Dị ứng

Trong một số ít trường hợp có phản ứng phụ dị ứng với các thành phần của vắc xin cúm, chẳng hạn như dị ứng với kháng sinh, gelatin hoặc các thành phần khác có trong vắc xin cúm. Các dấu hiệu dị ứng nghiêm trọng với vắc xin cúm bao gồm: thở khò khè, khó thở, nổi mề đay, sưng quanh môi hoặc quanh mắt, sốt cao, nhịp tim tăng nhanh,… Những dị ứng này sẽ xuất hiện sau vài phút đến vài giờ sau tiêm và sẽ nhanh chóng hết trong vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách.

Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ) cho biết: Nếu bị dị ứng với trứng, vẫn có thể tiêm vắc xin cúm, nhưng cần được thực hiện trong môi trường có dịch vụ chuyên nghiệp, tiêm chủng an toàn, khám sàng lọc cẩn thận có kiểm soát chặt chẽ và xử trí sau tiêm.

Phản ứng sau khi tiêm vắc xin cúm thường kéo dài bao lâu

Thời gian phản ứng sau tiêm vắc xin cúm diễn ra bao lâu còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, thường sẽ kéo dài từ vài giờ đến vài ngày. Nếu thể trạng và sức đề kháng tốt, không có tiền sử các bệnh lý nghiêm trọng, các phản ứng phụ điển hình sẽ thuyên giảm nhanh chóng và biến mất trong vài giờ sau tiêm.

Triệu chứng sau khi chích ngừa cúm nghiêm trọng cần được chú ý

Với bất kỳ loại vắc xin nào, các dấu hiệu nghiêm trọng sau khi chích ngừa đều cần được chú ý theo dõi để có thể kịp thời xử lý như khó thở, khàn giọng hoặc thở khò khè, thể sắc xanh xao, thể trạng yếu đuối, chóng mặt, tim đập nhanh, tuy nhiên đây là các phản ứng cực kỳ hiếm gặp.

Ngoài những phản ứng nghiêm trọng trên, người tiêm có thể gặp phải một biến chứng nghiêm trọng hy hữu hơn, được gọi là hội chứng Guillain-Barré (GBS). Đây là một tình trạng hệ thống miễn dịch bị tấn công và làm tổn thương các dây thần kinh, gây yếu cơ hoặc thậm chí dẫn đến tê liệt.

Hội chứng GBS sau tiêm thường chỉ kéo dài trong vài tuần và một số trường hợp gặp phải các vấn đề về thần kinh sau khi hồi phục hội chứng GBS. Tuy nhiên, nguy cơ hội chứng GBS xảy ra sau khi tiêm là cực kỳ hy hữu, với tỷ lệ 1 triệu người sẽ có khoảng 1 đến 2 người mắc GBS. (1)

Hướng dẫn xử lý biến chứng sau tiêm phòng vắc xin cúm

Sau khi tiêm vắc xin phòng cúm, cần được theo dõi tại khu vực xử trí sau tiêm khoảng 30 phút và tiếp tục theo dõi sau 24-48h tại nhà. Đối với các phản ứng cơ bản và điển hình của việc tiêm chủng, có thể thực hiện một số phương pháp đơn giản sau đây:

• Khi xuất hiện triệu chứng nhức đầu, đau cơ hoặc các triệu chứng giống cảm lạnh, nên dùng thuốc giảm đau, chẳng hạn như Ibuprofen hoặc Tylenol.
• Khi bị đau, sưng đỏ vị trí tiêm và các vị trí xung quanh cánh tay, nên chườm mát bằng khăn sạch, mềm, thấm nước.
• Khi bị sốt, nên uống nhiều nước lọc, các loại nước điện giải không đường, các loại nước ép trái cây như kiwi, chuối, cam, bưởi, chanh,… giúp cải thiện hệ miễn dịch, nâng cao sức đề kháng và hạ sốt nhanh chóng. Không nên sử dụng thuốc hạ sốt vì lạm dụng thuốc hạ sốt sẽ ảnh hưởng xấu đến tình trạng sức khỏe.

Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC là đơn vị tiêm chủng vắc xin cho trẻ em và người lớn uy tín hàng đầu Việt Nam với hàng trăm trung tâm tiêm chủng trên khắp cả nước. VNVC đầu tư lớn hệ thống kho lạnh bảo quản vắc xin và hệ thống dây chuyền lạnh đạt chuẩn GSP tại tất cả các trung tâm tiêm chủng, đảm bảo 100% các loại vắc xin được bảo quản an toàn trong nhiệt độ chuẩn từ 2-8 độ C cùng hệ thống kiểm soát chất lượng, xe lạnh vận chuyển chuyên dụng… giúp duy trì chất lượng vắc xin cao nhất khi tiêm cho khách hàng. Toàn bộ vắc xin của VNVC đều được nhập khẩu chính hãng, nguồn gốc rõ ràng với đầy đủ các loại vắc xin cho trẻ em và người lớn cùng giá thành bình ổn, ngay cả khi vắc xin khan hiếm.

Bên cạnh đó, 100% bác sĩ và điều dưỡng của VNVC có chứng chỉ an toàn tiêm chủng và kỹ năng tiêm không đau, hạn chế tối đa các phản ứng không mong muốn sau tiêm. VNVC có quy trình xử trí phản ứng sau tiêm với phòng xử trí sau tiêm hiện đại, khang trang cùng đầy đủ các thiết bị tiên tiến đạt chuẩn Bộ Y Tế. Vì thế, quy trình tiêm tất cả các loại vắc xin tại VNVC diễn ra rất an toàn, kể cả vắc xin cúm. Tiêm vắc xin cúm cho trẻ em và người lớn tại VNVC đảm bảo hạn chế được các tác dụng phụ của vắc xin cúm gây ra.