Cách phân biệt cúm A và Covid nhanh chóng, có độ chính xác cao

Phân biệt cúm A và Covid như thế nào là vấn đề được nhiều người đặc biệt quan tâm bởi triệu chứng ban đầu của hai bệnh này có một số điểm tương đồng như sốt, ho, đau đầu, đau họng, đau nhức cơ, mệt mỏi, khó thở... Điều này dễ gây nhầm lẫn, khó phát hiện bệnh và ảnh hưởng xấu đến hiệu quả điều trị, thậm chí gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe. Việc hiểu rõ về hai căn bệnh này có vai trò quan trọng trong việc nhận biết và phòng ngừa hiệu quả.

BS Nguyễn Như Điền - Quản lý Y khoa vùng 5 - miền Bắc, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC chia sẻ: “Cúm A và Covid-19 là hai bệnh lý hô hấp có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là nhóm người có hệ miễn dịch suy yếu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cúm A mỗi năm gây ra khoảng 290.000 - 650.000 ca tử vong trên toàn cầu, chủ yếu trong các nhóm dễ bị tổn thương như trẻ em, người cao tuổi và người mắc bệnh mãn tính. Trong khi đó, kể từ khi bùng phát vào cuối năm 2019, Covid-19 đã gây ra hơn 6,9 triệu ca tử vong tính đến năm 2023 với tỷ lệ tử vong có thể lên đến 1 - 2% ở các nhóm nguy cơ cao như người già và những người có bệnh nền. Hai dịch bệnh này đều có khả năng lây lan nhanh chóng và gây biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, suy hô hấp và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời”.

Điểm giống nhau giữa cúm A và Covid

Trước khi tìm hiểu cách phân biệt cúm A và Covid thì hãy tìm hiểu nó giống nhau như thế nào. Cúm A và Covid-19 là hai bệnh truyền nhiễm, gây nhiễm trùng đường hô hấp có nhiều điểm tương đồng trong triệu chứng và cách lây truyền, khiến người bệnh dễ bị nhầm lẫn trong việc phát hiện và phân biệt.

Cả hai bệnh đều do nhiễm virus qua đường hô hấp, chủ yếu lây lan qua giọt bắn từ mũi, họng khi người bệnh ho, hắt hơi, giao tiếp gần với người khác hoặc cũng có thể lây lan qua các bề mặt như đồ vật có dính virus. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy khả năng sống sót của virus cúm A lâu hơn so với Covid-19, thường từ 12 - 48 giờ. (1)

Về triệu chứng, người mắc cúm A và Covid-19 đều tấn công biểu mô hô hấp, gây ra các triệu chứng như sốt, ho, chảy nước mũi, mệt mỏi cơ thể, đau đầu, đau họng, đau nhức cơ và khó thở,... đặc biệt trong giai đoạn khởi phát. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể xuất hiện các triệu chứng liên quan đến đường tiêu hóa như buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy,... dù các triệu chứng này hiếm hơn các triệu chứng về hô hấp.

Bên cạnh đó, cả hai bệnh đều có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng ở những đối tượng yếu thế như trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn tuổi, người mắc bệnh nền mạn tính như viêm phổi, suy hô hấp, thậm chí tử vong nếu không được can thiệp điều trị kịp thời. Do đó, việc nhận diện và phân biệt giữa cúm A và Covid-19 đòi hỏi các xét nghiệm chuyên sâu do bác sĩ chỉ định để đảm bảo xác định chính xác tác nhân gây bệnh, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp với từng đối tượng cụ thể.

Ngoài ra, cúm A và Covid-19 đều đã có các loại vắc xin phòng ngừa và các phương pháp hỗ trợ điều trị bằng thuốc chống virus đã được chứng minh là có hiệu quả, giúp hạn chế đáng kể các gánh nặng bệnh tật do cả hai bệnh này gây ra.

Xem thêm: Triệu chứng cúm A ở người lớn và dấu hiệu nguy hiểm cần biết.

Cách phân biệt cúm A và Covid chi tiết

1. Phân biệt cúm A và Covid bằng triệu chứng, dấu hiệu

Cúm A và Covid-19 có nhiều triệu chứng tương đồng, nhưng cũng có một số điểm khác biệt quan trọng. Cả hai bệnh đều khởi phát với các triệu chứng hô hấp như sốt, ho, đau đầu, đau họng, đau nhức cơ, mệt mỏi, khó thở... nhưng các triệu chứng cúm A thường khởi phát đột ngột và trong 3 ngày đầu tiên, các triệu chứng thường nghiêm trọng nhất, khiến người bệnh sốt cao và mệt mỏi, ho nhiều. Trong khi đó, người mắc Covid-19 có thể khởi phát với các triệu chứng nhẹ hơn và dần trở nặng sau vài ngày.

Đặc biệt, Covid-19 thường đi kèm với các triệu chứng đặc trưng như mất khứu giác và vị giác – điều này ít khi xảy ra ở cúm A. Ngoài ra, các triệu chứng đường tiêu hóa như buồn nôn, tiêu chảy có thể xuất hiện ở cả hai bệnh, nhưng phổ biến hơn ở Covid-19. Với Covid-19, khó thở là dấu hiệu nguy hiểm cho thấy bệnh đang tiến triển nặng, trong khi khó thở ở cúm A thường ít gặp trừ khi có biến chứng như viêm phổi.

Tuy nhiên, chuyên gia cho biết để phân biệt cúm A và Covid nếu chỉ dựa vào các triệu chứng thì khó đảm bảo tính chính xác. Bởi có nhiều trường hợp thực tế một người có thể bị nhiễm cả bệnh cúm A và Covid-19 cùng một lúc, do đó cùng xuất hiện các triệu chứng của hai bệnh dẫn đến việc khó phát hiện chính xác. Chính vì vậy, đối với hai căn bệnh này, chuyên gia y tế khuyến cáo nên làm xét nghiệm sinh học chuyên sâu để có thể chẩn đoán chính xác tác nhân gây bệnh.

Có thể bạn quan tâm: Cúm A có bị tiêu chảy không?

2. Phân biệt giữa cúm A và Covid bằng nguyên nhân gây bệnh

Cúm A gây ra bởi các chủng virus như A/H3N2, A/H5N1, A/H1N1, A/H7N9 có khả năng đột biến, thay đổi cấu trúc di truyền theo mùa, dẫn đến sự xuất hiện của các chủng mới hàng năm. Trong đó, chủng A/H1N1 và A/H3N2 thường lưu hành ở người. Chủng A/H7N9 và A/H5N1 thường lưu hành ở gia cầm, có khả năng lây sang người và tạo thành dịch cúm ở người. Virus cúm A thường tấn công vào mùa lạnh và có thể lây lan nhanh chóng qua đường hô hấp khi người bệnh ho, hắt hơi, giao tiếp hoặc tiếp xúc với bề mặt bị nhiễm virus.

Tổ chức Y tế (WHO) thống kê ước tính có khoảng một tỷ trường hợp mắc cúm mùa hàng năm, trong đó có 3 - 5 triệu trường hợp mắc bệnh nặng khiến số người tử vong lên đến 650.000 trường hợp. Đặc biệt, 99% trường hợp tử vong do nhiễm trùng đường hô hấp dưới liên quan đến cúm tập trung ở trẻ em dưới 5 tuổi (2). Tại Việt Nam, dịch cúm mùa thường xảy ra hàng năm và đỉnh điểm vào các tháng Đông - Xuân.

Ngược lại, Covid-19 gây ra bởi virus SARS-CoV-2 - một loại coronavirus mới xuất hiện lần đầu vào cuối năm 2019. Loại virus này thuộc họ Coronaviridae có khả năng gây nhiễm trùng nghiêm trọng hơn so với virus cúm, đặc biệt là ở đường hô hấp dưới, làm tăng nguy cơ viêm phổi và suy hô hấp. SARS-CoV-2 cũng có khả năng đột biến tạo ra nhiều biến thể khác nhau, điển hình là các biến chủng như Delta và Omicron với mức độ lây lan và độc lực cao hơn so với các chủng ban đầu.

Ngoài ra, cách thức lây lan của Covid-19 phức tạp hơn cúm A. Virus SARS-CoV-2 có thể lây truyền qua các hạt khí dung nhỏ (aerosol) khiến mức độ lây nhiễm trong cộng đồng cao và khó kiểm soát hơn. Trong khi đó, virus cúm A chủ yếu lây qua giọt bắn lớn khi người bệnh ho, hắt hơi, thường lây lan theo mùa và dễ dự đoán hơn. Covid-19 có khả năng gây ra các đợt bùng phát lớn và kéo dài, trong khi cúm A thường gây ra các đợt dịch ngắn hạn.

2. Cách phân biệt cúm A và Covid bằng thời điểm xuất hiện triệu chứng

Dựa trên thời điểm xuất hiện triệu chứng, chúng ta có thể phân biệt cúm A và Covid-19. Đối với cúm A, các triệu chứng thường xuất hiện rất nhanh, chỉ sau khoảng 3 ngày kể từ khi tiếp xúc với virus gây bệnh. Bệnh nhân thường cảm thấy đột ngột mệt mỏi, đau nhức cơ thể, sốt cao, ho và đau họng trong thời gian ngắn sau khi nhiễm cúm.

Ngược lại, thời gian ủ bệnh của Covid-19 có thể dài hơn, từ 2 - 14 ngày, trung bình khoảng 5 - 6 ngày trước khi triệu chứng bắt đầu xuất hiện. Điều này có nghĩa là người nhiễm SARS-CoV-2 có thể không biết mình bị nhiễm và vô tình trở thành nguồn lây cho người khác trong thời gian dài trước khi các triệu chứng trở nên rõ ràng hơn. Triệu chứng của Covid-19 cũng thường khởi phát chậm hơn, bao gồm sốt, ho khan, khó thở, mệt mỏi, đôi khi kéo dài và nặng nề hơn cúm A.

3. Phân biệt giữa cúm A và Covid bằng biến chứng của bệnh

Chuyên gia cho biết cúm A thường gây ra các biến chứng nghiêm trọng ở những nhóm người có nguy cơ cao như trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn tuổi, người suy giảm miễn dịch và người có bệnh nền mạn tính. Các biến chứng phổ biến của cúm A bao gồm viêm phổi nặng, viêm tai giữa, viêm xoang, viêm nhiễm đường tiết niệu, phù não, tổn thương gan và nặng hơn là suy hô hấp ở những ca bệnh nặng. Tuy nhiên, các biến chứng này thường có thể kiểm soát và điều trị tốt nếu được phát hiện sớm và chăm sóc y tế kịp thời.

Covid-19 gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn và có phạm vi ảnh hưởng rộng lớn hơn. Ngoài viêm phổi, Covid-19 có thể dẫn đến suy hô hấp cấp tính, viêm cơ tim, huyết khối, suy đa tạng ở các bệnh nhân nặng.

Đặc biệt, Covid-19 có thể gây ra tình trạng “hội chứng hậu Covid” khi người bệnh tiếp tục gặp các triệu chứng như mệt mỏi kéo dài, sốt, đau nhức cơ khớp, đau ngực, tim đập nhanh, hồi hộp trống ngực và các triệu chứng về tâm thần kinh như khó tư duy, tập trung, đau đầu, rối loạn giấc ngủ, chóng mặt, mất vị giác hoặc khứu giác, trầm cảm, lo âu... sau khi đã khỏi bệnh.

Lý giải nguyên nhân cho tình trạng “Hội chứng hậu Covid”, chuyên gia của Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết virus SARS-CoV-2 gây phá hủy các cơ quan trong cơ thể. Những người mắc Covid-19 nặng có thể bị tổn thương tim, thận, da và cả não bộ.

Quá trình viêm và đáp ứng miễn dịch toàn thân cũng góp phần làm tổn thương cơ quan. Những ảnh hưởng này có thể phát triển các bệnh mới tiềm ẩn như đái tháo đường, bệnh lý tim mạch hoặc thần kinh. Ngoài ra, những người có các triệu chứng nặng cần phải nhập viện điều trị có hỗ trợ thông khí cơ học như máy thở. Những người này dễ phát triển các rối loạn stress sau sang chấn, trầm cảm và lo âu.

Hơn nữa, Covid-19 có khả năng gây ra các biến chứng nặng ngay cả ở những người trẻ tuổi và khỏe mạnh, điều này khác biệt so với cúm A khi nguy cơ biến chứng thường tập trung chủ yếu vào các nhóm yếu thế, dễ bị tổn thương. Với những biến chứng phức tạp và nguy hiểm hơn, Covid-19 đòi hỏi việc giám sát y tế chặt chẽ và các biện pháp phòng ngừa nghiêm ngặt, đặc biệt là đối với những biến thể có khả năng lây lan nhanh và gây bệnh nặng.

Xem thêm: Sự khác biệt giữa cúm và covid như thế nào? Cách xác định đúng.

TÓM TẮT CÁCH PHÂN BIỆT CÚM A VÀ COVID-19

Tiêu chí	Cúm A	Covid-19
Triệu chứng và dấu hiệu	Cúm A thường gây sốt cao đột ngột, đau đầu, mệt mỏi, đau nhức cơ bắp, ho khan. Các triệu chứng thường khởi phát nhanh chóng và có thể bao gồm đau họng và đau nhức khắp cơ thể.	Covid-19 có các triệu chứng đa dạng, từ nhẹ đến nặng, bao gồm sốt, ho, khó thở, mất khứu giác và vị giác, đau nhức cơ bắp, đau đầu, nghẹt mũi... Các triệu chứng có thể xuất hiện từ 2 - 14 ngày sau khi nhiễm virus.
Nguyên nhân gây bệnh	Cúm A do virus cúm thuộc nhóm A gây ra. Virus lây truyền qua các giọt khí từ người nhiễm bệnh khi ho, hắt hơi hoặc nói chuyện.	Covid-19 do virus SARS-CoV-2 gây ra, cũng lây lan qua các giọt khí khi người nhiễm bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện hoặc tiếp xúc với bề mặt nhiễm virus rồi chạm vào mặt.
Thời điểm xuất hiện triệu chứng	Triệu chứng của cúm A thường xuất hiện đột ngột từ 1 - 4 ngày sau khi tiếp xúc với virus.	Triệu chứng của COVID-19 thường xuất hiện từ 2 - 14 ngày, thường khoảng 5 ngày sau khi nhiễm virus.
Biến chứng của bệnh	Cúm A có thể dẫn đến viêm phổi, viêm cơ tim, viêm não, suy thận, đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ nhỏ, người lớn tuổi và những người có các bệnh nền mạn tính.	Covid-19 có thể gây ra viêm phổi nặng, hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS), tổn thương cơ quan như tim, gan và thận, đông máu và có thể dẫn đến tử vong, đặc biệt ở người cao tuổi và người có bệnh nền.

Cách chẩn đoán chính xác tình trạng mắc phải

Chuyên gia cho biết để phân biệt cúm A và Covid nếu chỉ dựa vào các yếu tố như triệu chứng, thời điểm xuất hiện các triệu chứng thì khó đảm bảo tính chính xác. Bởi thực tế có nhiều người có thể bị nhiễm cả bệnh cúm A và Covid-19 cùng một lúc, do đó cùng xuất hiện các triệu chứng của hai bệnh dẫn đến việc khó phát hiện chính xác.

Chính vì vậy, đối với hai bệnh này, chuyên gia y tế khuyến cáo trong trường người bệnh nghi ngờ bệnh thì nhanh chóng đến ngay các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám, kiểm tra và thực hiện các xét nghiệm sinh học chuyên sâu để có thể chẩn đoán chính xác tác nhân gây bệnh.

Xét nghiệm PCR (phản ứng chuỗi polymerase) là một trong những phương pháp được sử dụng phổ biến nhất để phát hiện virus SARS-CoV-2 gây Covid-19 và virus Influenza gây cúm A. Phương pháp này có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, giúp xác định được ngay cả khi chỉ có một lượng rất nhỏ virus trong cơ thể. Xét nghiệm PCR có thể phân biệt được cụ thể từng loại virus, đảm bảo độ chính xác cao trong chẩn đoán.

Bên cạnh đó, các xét nghiệm nhanh cũng được sử dụng rộng rãi để chẩn đoán cả cúm A và Covid-19. Xét nghiệm kháng nguyên nhanh có thể cho kết quả trong vòng 15-30 phút, giúp phát hiện sự hiện diện của protein virus trong cơ thể. Tuy nhiên, xét nghiệm nhanh thường có độ nhạy thấp hơn so với PCR và có thể cho kết quả âm tính giả nếu lượng virus quá ít trong mẫu xét nghiệm.

Việc thực hiện xét nghiệm không chỉ giúp xác định chính xác bệnh mà còn có vai trò quan trọng trong việc quản lý, điều trị kịp thời và tránh lây lan. Đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch, xét nghiệm Covid-19 còn giúp sớm phát hiện và cách ly người bệnh kịp thời để kiểm soát dịch bệnh hiệu quả, trong khi xét nghiệm cúm A sẽ giúp bác sĩ chỉ định đúng phương pháp điều trị, đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe cho người bệnh. Vì vậy, việc thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu là rất cần thiết để đảm bảo sự chính xác trong chẩn đoán và chăm sóc sức khỏe.

Xem thêm: Xét nghiệm cúm A bằng cách nào? Quy tình thực hiện ra sao.

Khi nào nên đến bệnh viện để được điều trị?

Cách phân biệt cúm A và Covid như thế nào? Khi nào nên điều trị bệnh? Khi xuất hiện các triệu chứng của cúm A hoặc Covid-19, người bệnh cần theo dõi tình trạng sức khỏe của bản thân khi nào nên đến bệnh viện để điều trị bệnh kịp thời. Với bệnh cúm A, hầu hết các trường hợp nhẹ có thể tự hồi phục tại nhà với việc nghỉ ngơi, uống đủ nước, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng để nâng cao sức đề kháng và dùng thuốc cải thiện các triệu chứng.

Tuy nhiên, nếu xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng như sốt cao kéo dài, khó thở, đau ngực, môi hoặc da tái nhợt, trẻ nhỏ có biểu hiện lừ đừ, không tỉnh táo thì cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám và điều trị.

Ngược lại với người mắc Covid-19, việc thăm khám tại bệnh viện là cực kỳ quan trọng nếu người bệnh xuất hiện các dấu hiệu nguy hiểm như khó thở, đau tức ngực, ho, sốt bất thường, khó giữ được sự tỉnh táo, da hoặc môi tím tái hoặc bất kỳ triệu chứng nào cho thấy sự suy giảm nhanh chóng của sức khỏe.

Đặc biệt, những người thuộc nhóm nguy cơ cao như người lớn tuổi, người có bệnh nền mạn tính như cao huyết áp, ung thư, đái tháo đường, suy thận, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD),... hoặc phụ nữ mang thai nên cân nhắc đi khám sớm hơn khi xuất hiện các triệu chứng nhẹ để tránh các biến chứng nguy hiểm. Đặc biệt, trong trường hợp có triệu chứng của hội chứng hậu Covid kéo dài, người bệnh cũng nên đến cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được theo dõi và tư vấn điều trị, đảm bảo sức khỏe cho người bệnh.

Cách điều trị cúm A và Covid như thế nào?

1. Điều trị cúm A

Đối với cúm A, điều trị chủ yếu tập trung vào việc giảm triệu chứng và nghỉ ngơi. Các loại thuốc kháng virus như Oseltamivir (Tamiflu) có thể được chỉ định để rút ngắn thời gian bệnh nếu được dùng sớm trong vòng 48 giờ từ khi xuất hiện triệu chứng.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần uống nhiều nước và điện giải, bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, nghỉ ngơi thư giãn và có thể dùng thuốc hạ sốt, giảm đau thuốc không kê đơn (nếu cần) như acetaminophen (paracetamol), ibuprofen... Liều an toàn nên dùng là 10-15 mg/kg, mỗi 4-6 tiếng và không dùng quá 6 lần/ngày. Lưu ý, chỉ dùng ibuprofen khi không đáp ứng với paracetamol.

Với những trường hợp nặng hoặc có biến chứng như viêm phổi, người bệnh nhân cần được điều trị tại bệnh viện để được bác sĩ theo dõi sát sao, tránh các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

Xem thêm: Cách điều trị cúm A hiệu quả và nhanh chóng.

2. Điều trị Covid

Đối với Covid-19 do virus SARS-CoV-2 có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn, do đó quá trình điều trị phức tạp và cần phải cẩn trọng hơn. Những trường hợp nhẹ có thể điều trị tại nhà với các biện pháp chăm sóc cơ bản như nghỉ ngơi thư giãn, uống đủ nước, dùng thuốc hạ sốt và giảm ho.

Tuy nhiên, đối với các trường hợp bệnh từ trung bình hoặc nặng, đặc biệt là những đối tượng có nguy cơ cao gặp biến chứng nghiêm trọng như trẻ nhỏ, người lớn tuổi, người suy giảm miễn dịch, mắc bệnh nền mạn tính, hoặc những người bệnh xuất hiện triệu chứng suy hô hấp thì việc điều trị tại bệnh viện là cần thiết.

Các biện pháp điều trị có thể bao gồm thở oxy, dùng thuốc kháng virus như Remade Sivir hoặc các loại kháng thể đơn dòng và điều trị hỗ trợ bằng các thuốc kháng viêm hoặc chống đông máu. Bệnh nhân Covid-19 nặng thường cần được theo dõi tại phòng chăm sóc đặc biệt để kiểm soát các biến chứng như viêm phổi, suy hô hấp hoặc suy đa tạng.

Biện pháp phòng ngừa cúm A và Covid hiệu quả

Bên cạnh cách phân biệt cúm A và Covid thì nhiều người cũng tìm hiểu về cách phòng ngừa cả hai bệnh. Chuyên gia y tế khuyến cáo, muốn bảo vệ bản thân và những người xung quanh khỏi các bệnh về đường hô hấp như cúm A và Covid thì cần chủ động và tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp phòng ngừa. Cụ thể:

• Rửa tay thường xuyên: Sử dụng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn tay để loại bỏ virus có thể dính trên tay sau khi tiếp xúc với bề mặt hoặc người bệnh.
• Đeo khẩu trang nơi công cộng: Đặc biệt tại những khu vực đông người hoặc khi tiếp xúc với những người có nguy cơ cao, khẩu trang giúp giảm lây lan virus qua giọt bắn. Che miệng khi ho hoặc hắt hơi, và sử dụng khăn giấy rồi vứt bỏ đúng cách để ngăn ngừa phát tán virus qua đường không khí.
• Giữ khoảng cách khi đến nơi đông người: Duy trì khoảng cách ít nhất 1 - 2 mét với người khác để hạn chế tiếp xúc gần và giảm nguy cơ lây nhiễm qua giọt bắn hoặc tiếp xúc trực tiếp. Đồng thời nên tránh các sự kiện đông đúc hoặc không gian kín để giảm khả năng lây nhiễm virus cúm A và virus SARS-CoV-2 lây lan qua đường hô hấp.
• Duy trì lối sống lành mạnh: Bằng cách ăn uống cân đối, bổ sung đầy đủ các dưỡng chất để tăng cường hệ miễn dịch, thực hiện luyện tập thể dục đều đặn. Đặc biệt, giữ không gian sống và làm việc thông thoáng, thường xuyên lau dọn, vệ sinh bề mặt các vật dụng dễ bị chạm vào cũng giúp giảm nguy cơ lây nhiễm cúm A và Covid-19.

Ngoài ra, mỗi người cũng cần chủ động tiêm vắc xin phòng cúm hàng năm bởi đây là biện pháp hiệu quả nhất giúp ngăn ngừa cúm A và các biến thể virus cúm khác. Chuyên gia khuyến cáo nên tiêm vắc xin cúm A càng sớm càng tốt, tốt nhất là trước khi mùa cúm bắt đầu, thường rơi vào các tháng mùa Đông - Xuân để cơ thể có đủ thời gian tạo ra lượng kháng thể cần thiết chống lại các chủng virus cúm đang lưu hành.

Vắc xin cúm được đánh giá là công cụ phòng ngừa quan trọng cho những người mắc một số bệnh nền mạn tính như tim mạch, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). Vắc xin phòng cúm có thể làm giảm tới 50% nguy cơ đau tim, đột quỵ và tử vong vì các bệnh liên quan đến tim mạch.

Đặc biệt, phụ nữ mang thai tiêm vắc xin cúm không chỉ giúp mẹ bầu ngăn chặn được bệnh cúm khi đang mang thai mà còn ngăn chặn các trường hợp sảy thai, thai sinh non thiếu tháng, nhẹ cân, thai chết lưu, các dị tật thai nhi, đồng thời giúp bảo vệ thai nhi khỏi căn bệnh nguy hiểm này ngay sau khi sinh, thời điểm trẻ chưa đủ tuổi để tiêm vắc xin phòng cúm.

Một nghiên cứu vào năm 2013 cho thấy trong đợt tiêm chủng mùa cúm 2010 – 2011 và 2011 – 2012 đã giúp giảm khoảng một nửa nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính liên quan đến cúm ở phụ nữ mang thai.

Hiện, Việt Nam đang cấp phép và lưu hành 4 loại vắc xin ngừa cúm A, trong đó có 4 loại vắc xin cúm tứ giá là vắc xin Influvac Tetra (Hà Lan), vắc xin cúm Vaxigrip Tetra (Pháp), vắc xin cúm GC Flu Quadrivalent (Hàn Quốc) và vắc xin cúm tam giá Ivacflu-S (Việt Nam).

Vắc xin Vaxigrip Tetra (Pháp)

Vắc xin Vaxigrip Tetra (Pháp) là loại vắc xin bất hoạt do Tập đoàn Dược phẩm hàng đầu Sanofi Pasteur (Pháp) nghiên cứu và phát triển, chính thức được phê duyệt tại châu Âu vào năm 2016. Vắc xin phòng ngừa bệnh cúm do 4 chủng virus cúm gây ra gồm: 2 chủng cúm A/H1N1, A/H3N2 và 2 dòng cúm B/Yamagata, B/Victoria, được tiêm ngừa cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn.

Lịch tiêm vắc xin Vaxigrip Tetra (Pháp) như sau:

Vắc xin Vaxigrip Tetra 0,5 ml dành cho trẻ từ 6 tháng tuổi đến dưới 9 tuổi chưa tiêm cúm có lịch tiêm 2 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên.
• Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 4 tuần và tiêm nhắc hàng năm.

Từ 9 tuổi trở lên: Lịch tiêm 01 mũi duy nhất và nhắc lại hàng năm.

Lưu ý: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo chỉ cần tiêm nhắc lại vắc xin cúm hàng năm, luôn cách tối thiểu 12 tháng so với mũi trước.

Vắc xin Influvac Tetra (Hà Lan)

Vắc xin Influvac Tetra (Hà Lan) là loại vắc xin bất hoạt được nghiên cứu và sản xuất bởi hãng Abbott – Hà Lan. Vắc xin giúp phòng ngừa bệnh cúm do 4 chủng cúm gây ra bao gồm 2 chủng cúm A/H1N1, A/H3N2 và 2 dòng cúm B/Yamagata, B/Victoria, chỉ định tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn.

Lịch tiêm vắc xin Influvac Tetra (Hà Lan) như sau:

Vắc xin Influvac Tetra 0.5 ml dành cho trẻ từ 6 tháng tuổi đến dưới 9 tuổi chưa tiêm cúm có lịch tiêm 2 mũi:

•  Mũi 1: lần tiêm đầu tiên.
•  Mũi 2: cách mũi 1 ít nhất 4 tuần và tiêm nhắc hàng năm.

Từ 9 tuổi trở lên: Lịch tiêm 01 mũi duy nhất và nhắc lại hằng năm.

Lưu ý: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo chỉ cần tiêm nhắc lại vắc xin cúm hàng năm, luôn cách tối thiểu 12 tháng so với mũi trước.

Vắc xin GC Flu Quadrivalent (Hàn Quốc)

Vắc xin GC FLU Quadrivalent (Hàn Quốc) được nghiên cứu và sản xuất bởi Green Cross (Hàn Quốc) giúp phòng ngừa bệnh cúm mùa do virus cúm thuộc 2 chủng cúm A (H1N1, H3N2) và 2 chủng cúm B (Victoria và Yamagata) chỉ định tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn.

Lịch tiêm vắc xin GC Flu Quadrivalent (Hàn Quốc) như sau:

Trẻ từ 6 tháng đến 9 tuổi lịch tiêm 2 mũi:

• Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
• Mũi 2: một tháng sau mũi 1

Trẻ từ 9 tuổi trở lên và người lớn:

Lịch tiêm 01 mũi duy nhất và nhắc lại hằng năm.

Lưu ý: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo chỉ cần tiêm nhắc lại vắc xin Cúm hàng năm, luôn cách tối thiểu 12 tháng so với mũi trước.

Vắc xin Ivacflu-S (Việt Nam)

Vắc xin Ivacflu – S được nghiên cứu và sản xuất bởi Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế IVAC – Việt Nam giúp phòng 3 chủng cúm A(H3N2), cúm A(H1N1),và cúm B (Victoria/Yamagata), chỉ định tiêm cho trẻ em từ 6 tháng tuổi và người lớn (không có giới hạn trên).

Lịch tiêm vắc xin Ivacflu-S (Việt Nam) như sau:

• Trẻ từ 6 tháng đến 35 tháng tuổi chưa từng tiêm vắc xin cúm: Tiêm 2 mũi (liều 0,25ml) cách nhau  ít nhất 4 tuần và tiêm nhắc 01 mũi hằng năm.
• Trẻ từ 36 tháng đến 8 tuổi chưa tiêm vắc xin cúm: Tiêm 2 mũi (liều 0,5ml) cách nhau  ít nhất 4 tuần và tiêm nhắc 01 mũi hằng năm.
• Trẻ từ 9 tuổi trở lên và người lớn: Tiêm 01 mũi (liều 0,5 ml) và tiêm nhắc  01 mũi hàng năm.

Đối với Covid-19, các chuyên gia cũng khuyến cáo tiêm vắc xin đầy đủ để giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, giảm triệu chứng nghiêm trọng, giảm nguy cơ nhập viện và tử vong. Mặt khác, Tổ chức Y tế thế giới khẳng định lượng kháng thể từ việc chích ngừa Covid-19 không duy trì bền vững mà sẽ giảm dần theo thời gian.

Do đó, việc tiêm vắc xin phòng Covid-19 tăng cường mũi 3, mũi 4 sẽ làm tăng hiệu lực bảo vệ cơ thể, giúp cơ thể sản xuất đủ kháng thể chống lại vi rút SARS-CoV-2 và việc tiêm kết hợp các loại vắc xin Covid-19 khác nhau được cho là an toàn và hiệu quả. (3)

Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề phân biệt cúm A và Covid, chất lượng, quý Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây.

Tóm lại, để phân biệt cúm A và Covid, việc dựa vào triệu chứng lâm sàng là chưa đủ vì cả hai bệnh đều có những điểm tương đồng như sốt, ho, đau họng và mệt mỏi. Để phân biệt chính xác, chuyên gia y tế khuyến cáo nên thực hiện các xét nghiệm sinh học chuyên sâu như PCR hoặc test nhanh kháng nguyên để giúp xác định rõ loại virus gây bệnh, từ đó có những chỉ định điều trị phù hợp giúp phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả.