Tổng kết Lớp tư vấn sức khỏe Thai, Sản số 33

Chiều thứ Bảy, ngày 7/9/2024, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC tổ chức thành công Lớp tư vấn sức khỏe Thai, Sản số 33 tại Trụ sở UBND Phường Phú Tài, thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận. Góp phần cho thành công là sự đồng hành của Hãng vắc xin và dược phẩm Sanofi (Pháp).

Lớp tư vấn sức khỏe Thai, Sản số 33 đã thu hút hàng trăm Ba, Mẹ tham gia để lắng nghe những chia sẻ khoa học, hữu ích về: Những thời điểm khám thai quan trọng & Các bệnh hô hấp nguy hiểm ở mẹ bầu, thai nhi và vắc xin phòng ngừa, với sự tham gia của BS Trương Thị Thanh Hồng - Bác sĩ Chuyên khoa sản, Bệnh viện Đa Khoa tỉnh Bình Thuận và BS Lê Trần Thắng - Bác sĩ trưởng Trung tâm tiêm chủng VNVC Phan Thiết.

Những thời điểm khám thai quan trọng mẹ cần nắm

Mang trong mình sinh linh bé bỏng, người mẹ nào cũng mong muốn chăm sóc tốt nhất cho con, giúp con chào đời khỏe mạnh, an toàn. Để đạt được mục tiêu đó, mẹ cần có thêm những thông tin và kiến thức cần thiết để có thể chăm sóc bản thân và thai nhi, hay những yếu tố nguy cơ có thể ảnh hưởng thai nhi và cách phòng tránh. Vì vậy, khám thai định kỳ là việc cần phải làm và rất quan trọng.

Khám thai sẽ là cơ hội để mẹ và bác sĩ nắm được tình trạng phát triển của thai nhi và đánh giá nguy cơ mẹ mắc các bệnh trong thai kỳ như cao huyết áp, tiểu đường không, chế độ dinh dưỡng của mẹ đã hợp lý chưa, cần bổ sung thêm gì...

Việc khám thai giúp thai phụ có thể chủ động theo dõi, cũng như kiểm soát sức khỏe mẹ, nắm được những giai đoạn phát triển của bé; từ đó phát hiện sớm các bệnh lý di truyền, dị tật, xử trí kịp thời những biến chứng khi mang thai, chuẩn bị một bước đệm an toàn cho bé chào đời khỏe mạnh.

Theo BS Chuyên Khoa Sản Trương Thị Thanh Hồng, Bệnh viện Đa Khoa tỉnh Bình Thuận, hành trình mang thai của người phụ nữ sẽ kéo dài trong suốt 40 tuần, chia làm 3 giai đoạn bao gồm: 3 tháng đầu (tam cá nguyệt thứ nhất), 3 tháng giữa (tam cá nguyệt thứ hai) và 3 tháng cuối thai kỳ (tam cá nguyệt thứ ba). Sau đó là giai đoạn chuyển dạ và sinh con.

Trong mỗi giai đoạn đều có thể tiềm ẩn những nguy cơ khác nhau cho sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi, nên mẹ cần tuân thủ theo lịch khám thai định kỳ do bác sĩ sản khoa tư vấn. Thực tế, ngay khi vừa có ý định mang thai, phụ nữ đã nên thăm khám để tầm soát các bệnh lý liên quan đến thai kỳ như tim mạch, đái tháo đường, cường giáp... mặt khác, nên tiêm ngừa các loại vắc xin quan trọng như thủy đậu, sởi-quai bị-rubella để chuẩn bị nền tảng sức khỏe tốt.

Khi có dấu hiệu mang thai, mẹ nên đi khám thai để chắc chắn có thai hay không và vị trí làm tổ của thai có an toàn hay không. Ở lần khám này, mẹ sẽ được thực hiện một số xét nghiệm như đo huyết áp, chiều cao cân nặng, xét nghiệm nước tiểu, siêu âm để xác định tuổi thai, xét nghiệm máu cơ bản, các chức năng gan, thận, tuyến giáp. Khai thác tiền sử thai nghén cũng như các bệnh nội, ngoại khoa và di truyền trong gia đình.

Ở giai đoạn sau đó, mẹ không nên bỏ lỡ các cột mốc khám thai quan trọng sau.

Tuần thứ 11-13

Thai phụ cần siêu âm để đo độ mờ da gáy, siêu âm hình thái học quý I nhằm phát hiện sớm dị tật ở thai nhi như hội chứng Down, thoát vị cơ hoành, dị dạng tim... Từ tuần 13 trở đi, những dị tật kể trên sẽ trở nên khó phát hiện hơn, khiến mẹ mất đi cơ hội can thiệp sớm để hạn chế thấp nhất rủi ro.

Tuần 20-24

Thai phụ siêu âm hình thái học quý II, nhằm đánh giá sự phát triển của bé. Lúc này, thai nhi đã có kích thước tương đối lớn, cơ quan trong cơ thể đã hình thành và phân chia rõ ràng nên sẽ dễ dàng hơn trong việc phát hiện dị tật.

Với các công nghệ siêu âm tiên tiến 3D, 4D hiện nay, bác sĩ có thể dựa vào đó để đánh giá giải phẫu của thai nhi như não, tim, phổi, tay chân, đo chỉ số phát triển thai như vòng đầu, đường kính lưỡng đỉnh, vòng bụng, chiều dài xương đùi...

Tuần 24-28

Siêu âm thai, xét nghiệm tiểu đường thai kỳ, xét nghiệm nước tiểu, cân đo huyết áp, làm nghiệm pháp đường huyết sàng lọc tiểu đường thai kỳ. Lần khám này giúp bác sĩ kiểm tra hình thái thai nhi, kiểm tra tim thai, chân tay, cột sống, vị trí bám của nhau thai và định lượng nước ối.

Tuần thứ 29-31

Mẹ cần làm siêu âm hình thái học quý III để xem các dị tật có thể có như thoát vị hoành, cấu trúc tim, tình trạng của bánh rau và ối. Mục đích của lần khám này còn là để kiểm tra ngôi thai, sự phát triển thai nhi, kiểm tra cổ tử cung nhằm nhận biết dấu hiệu sắp sinh của thai phụ.

Tuần thứ 36 đến 37 

Mẹ cần làm tầm soát liên cầu khuẩn nhóm B (GBS) để có biện pháp dự phòng nhiễm trùng từ mẹ sang thai nhi lúc chuyển dạ sinh.

Những loại vắc xin phòng bệnh hô hấp nguy hiểm ở mẹ bầu và thai nhi

Bên cạnh tuân thủ theo các mốc khám thai quan trọng, BS Lê Trần Thắng, Bác sĩ trưởng Trung tâm tiêm chủng VNVC Phan Thiết khuyến cáo, phụ nữ cần tiêm đầy đủ các loại vắc xin trước và trong thai kỳ, đặc biệt là các loại vắc xin phòng bệnh hô hấp nguy hiểm ở mẹ bầu và thai nhi.

Điển hình như bệnh cúm. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) ước tính, tỉ lệ nhập viện do cúm ở phụ nữ mang thai cao gấp 2,4 lần so với người bình thường.

Virus cúm không chỉ khiến thai nhi có nguy cơ bị dị tật như hở hàm ếch, tim bẩm sinh… (nhất là khi mẹ bị cúm trong 13 tuần đầu thai kỳ), mà khi sốt cao kèm theo độc tính của virus cúm có thể kích thích co bóp tử cung làm sảy thai, thai chết lưu hoặc sinh non… Bệnh cúm còn rất nguy hiểm ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi khi có tỉ lệ nhập viện và tử vong cao.

Mẹ bầu tiêm vắc xin cúm có khả năng cung cấp miễn dịch thụ động cho thai nhi qua nhau thai, bảo vệ trẻ trong những tháng đầu đời đồng thời giảm nguy cơ nhiễm trùng của người mẹ.

Vắc xin cúm là vắc xin an toàn cho thai phụ và đối tượng phụ nữ cho con bú, được khuyến cáo bởi (WHO, CDC...), làm giảm 50% nguy cơ nhiễm trùng hô hấp cấp tính và 40% nguy cơ nhập viện ở phụ nữ mang thai. Vắc xin cúm ở người trưởng thành có lịch tiêm 1 mũi và nhắc lại hằng năm. Ở phụ nữ mang thai vắc xin tốt nhất nên tiêm từ 3 tháng giữa thai kỳ.

Bên cạnh bệnh cúm, bạch hầu và ho gà cũng là những bệnh lý hô hấp nguy hiểm trong thai kỳ, dễ bị bỏ sót và chẩn đoán nhầm với các bệnh lý khác. Nếu mắc bạch hầu trong thai kỳ, thai phụ có thể bị tắc nghẽn đường hô hấp, viêm phổi, viêm cơ tim... ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi. Mặt khác, ho gà ở phụ nữ mang thai có khả năng gây biến chứng viêm phổi, xuất huyết kết mạc... 50% trẻ mắc bệnh nặng có nguồn lây từ mẹ và nhiễm bệnh trong giai đoạn khoảng trống miễn dịch ở 3 tháng đầu đời.

Vắc xin ngừa bạch hầu, ho gà, uốn ván có khả năng phòng 3 bệnh truyền nhiễm trong cùng một mũi vắc xin. Đây là loại vắc xin an toàn và hiệu quả, đã được CDC Hoa Kỳ đưa vào khuyến cáo tiêm ngừa cho phụ nữ mang thai trong thời gian 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối thai kỳ, nhằm mục đích phòng bệnh cho mẹ và ho gà ở trẻ sơ sinh.

Viêm phổi là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, có thể diễn biến từ nhẹ đến nặng gây nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng người bệnh. Mỗi năm có khoảng 8-15 triệu người mắc viêm phổi, chiếm 12% các bệnh lý về hô hấp.

Theo BS Lê Trần Thắng, phụ nữ mang thai là đối tượng nguy cơ cao mắc viêm phổi do phế cầu, một phần nguyên nhân của việc này là do tình trạng ức chế miễn dịch tự nhiên trong thai kỳ và giảm dung tích phổi để hỗ trợ quá trình lớn lên của thai nhi. Nghiên cứu “Viêm phổi do vi khuẩn khi mang thai” được đăng trên website ScienceDirect cũng cho thấy, viêm phổi do phế cầu  được cho là nguyên nhân tử vong sản khoa thường gặp thứ 3 tại Mỹ.

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm phổi do phế cầu ở thai phụ có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thai phụ dễ sinh non, trẻ sinh ra bị suy dinh dưỡng hoặc thai lưu. Khi không được điều trị, viêm phổi ở thai phụ có thể gây tử vong. Vắc xin ngừa các bệnh do phế cầu khuẩn trong đó có viêm phổi được đánh giá là có tính an toàn cao, hiệu quả kéo dài và sử dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới. Cần tiêm vắc xin trước khi mang thai tốt nhất là 1 tháng.

Ngoài ra, BS Lê Trần Thắng còn khuyến cáo phụ nữ cần chủ động tiêm các loại vắc xin phòng thủy đậu, sởi - quai bị - rubella, viêm gan B, HPV.... Trong đó vắc xin ngừa thủy đậu có hiệu quả bảo vệ trước bệnh lên đến hơn 90%. Lịch tiêm cho người lớn gồm 2 liều cách nhau ít nhất 1 tháng. Phụ nữ nên hoàn thành lịch tiêm trước khi mang thai ít nhất từ 1-3 tháng, không tiêm khi có thai.

Tất cả các loại vắc xin cần thiết cho phụ nữ chuẩn bị mang thai và mang thai đều có đầy đủ tại Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC. VNVC hiện có hơn 50 loại vắc xin phòng gần 50 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Nhằm hỗ trợ tài chính cho nhiều người được tiếp cận dễ dàng hơn với vắc xin, VNVC còn triển khai chương trình “Tiêm vắc xin trước, trả chi phí sau” với toàn bộ lãi suất được VNVC chi trả thay cho Khách hàng, kỳ hạn thanh toán linh hoạt, kéo dài đến 12 tháng; hoặc hỗ trợ chia nhỏ chi phí mua Gói vắc xin thành nhiều lần thanh toán để mẹ yên tâm phòng bệnh.

Để được tư vấn các thông tin xoay quanh vắc xin cho trẻ em và người lớn, đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;

Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn.

Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tiktok Bác sĩ Tiêm chủng VNVC

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:

• IOS (iPhone, iPad…): https://bit.ly/VNVC_APPSTORE
• Android (Oppo, Samsung, Sony…): https://bit.ly/VNVC_GGPLAY

CHÙM ẢNH LỚP HỌC THAI, SẢN SỐ 33